Сулпан: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Робот: избранная статья en:Venus
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл: 1 юл:
{{Планета карточкаһы
{{Infobox күк есеме
| маленькая карточка =
|күк есеме=Венера
| тип = планета
| рәсем1 =Venus-real color.jpg
| фон = #ddac00
| рәсем тексы = {{{рәсем тексы1<includeonly>|</includeonly>}}}
| название = Венера
| рәсем киңлеге = 120px
| рәсем2 = Venus symbol.svg
| символ = Venus symbol.svg
| изображение = Venus-real color.jpg
| рәсем тексы2 = {{{Символы<includeonly>|</includeonly>}}}
| ширина = 270px
| рәсем киңлеге2 = 120px =
| подпись = Венера в естественном цвете
| изображение2 =
| ширина2 =
| подпись2 =
| другие названия =


| открытие-ref =
| стиль = 3
| первооткрыватель =
| style =2
| место открытия =
| башлыҡ төҫө =
| дата открытия =
| бүлек төҫө =
| способ открытия =


| орбита-ref =
| Афелий 0,72823128а. й.
| эпоха = J2000.0
| Перигелий = 107 476 259 км
| перигелий = 107&nbsp;476&nbsp;259&nbsp;км<br />0,71843270&nbsp;[[Астрономическая единица|а.&nbsp;е.]]
0,71843270а. й.
| афелий = 108&nbsp;942&nbsp;109&nbsp;км<br />0,72823128&nbsp;[[Астрономическая единица|а.&nbsp;е.]]
| Йыл (сидерик период) = 224,70069 көн
| большая полуось = 108&nbsp;208&nbsp;930&nbsp;км<br />0,723332&nbsp;[[Астрономическая единица|а.&nbsp;е.]]
| Орбита тиҙлеге = 35,02 км/с
| радиус орбиты =
| Ауышлығы = 3,86° (Ҡояш экваторына ҡарата)
| эксцентриситет = 0,0068
| Юлдаштары = юҡ
| сидерический период = 224,70069&nbsp;дней
| + = Физик характеристика
| синодический период = 583,92&nbsp;дней
| орбитальная скорость = 35,02&nbsp;км/с
| аномалия =
| наклонение = 3,86° (относительно солнечного экватора)
| угловое перемещение =
| долгота восходящего узла = 76,67069°
| аргумент перицентра = 54,85229°
| половинная амплитуда =
| чей спутник =
| спутники = нет


| физические характеристики-ref =
| размеры =
| приплюснутость = 0
| экваториальный радиус =
| полярный радиус =
| средний радиус = 6051,8&nbsp;±&nbsp;1,0&nbsp;км
| окружность большого круга =
| площадь поверхности = 4,60{{e|8}}&nbsp;км²<br />0,902&nbsp;земных
| объём = 9,38{{e|11}}&nbsp;км³<br />0,857&nbsp;земных
| масса = 4,8685{{e|24}}&nbsp;кг<br />0,815&nbsp;земных
| плотность = 5,24&nbsp;г/см³<ref name="surdin">{{книга
|заглавие = Солнечная система
|ответственный = Ред.-сост. [[Сурдин, Владимир Георгиевич|В.&nbsp;Г. Сурдин]]
|место = М.
|издательство = Физматлит
|год = 2008
|страницы = 126
|страниц = 400
|isbn=978-5-9221-0989-5
}}</ref>
| ускорение свободного падения = 8,87&nbsp;м/с²<br />0,904&nbsp;[[Ускорение свободного падения|g]]
| первая космическая скорость =
| вторая космическая скорость = 10,46&nbsp;км/с
| скорость вращения = 6,52&nbsp;км/ч
| период вращения = 243,023&nbsp;дней<ref>{{cite news|url=http://www.lenta.ru/articles/2012/02/17/astro/|title=Неторопливая Венера|date=17.02.2012|publisher=Lenta.ru}}</ref>
| наклон оси = 177,36°
| прямое восхождение = 18&nbsp;ч 11&nbsp;мин 2&nbsp;с<br />272,76°
| склонение = 67,16°
| полярная небесная широта =
| полярная небесная долгота =
| альбедо = 0,65
| спектральный класс =
| видимая звёздная величина = −4,7
| абсолютная звёздная величина =
| угловой диаметр = 9,7″ — 66,0″


| температура на поверхности = 737&nbsp;К<ref name="nssdc">{{cite web
| Уртаса радиус = 6051,8 ± 1,0 км
| url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html
| Түңәрәк оҙонлоғо =
| title = Venus Fact Sheet
| publisher = NASA
| Йөҙөнөң майҙаны = 4,60×108 км²
| last = Williams
0,902 Ер
| first = David R.
| Күләме =9,38×1011 км³
| date = April 15, 2005
0,857
| accessdate = 2007-10-12
|Масса =4,8685×1024 кг
| archiveurl = http://www.webcitation.org/616VmpaXT
0,815Ер
| archivedate = 2011-08-21
| Тығыҙлығы = 5,24 г/см³
}}</ref><ref>
0,984 Ер
{{cite web
| Есемдәрҙең тотҡарһыҙ төшөү тиҙләнеше =8,87 м/с²
| title = Venus: Facts & Figures
0,904 g
| publisher = NASA
| Икенсе йыһан тиҙлеге =10,46 км/с
| url = http://sse.jpl.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Venus&Display=Facts&System=Metric
| Йөҙөндә температура =737 К
| accessdate = 2007-04-12
(464&nbsp;°C)
| archiveurl = http://www.webcitation.org/616VnSEKz
| - = Атмосфера
| archivedate = 2011-08-21
| Атмосфера составы =~96,5 % углекислый газ,
}}</ref><ref name="compare">{{cite web
~3,5 % азот,
| title = Space Topics: Compare the Planets: Mercury, Venus, Earth, The Moon, and Mars
0,015 % көкөрт диоксиды,
| publisher = Planetary Society
0,007 % аргон,
| url = http://www.planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html
0,002 % һыу пары,
| accessdate = 2007-04-12
0,0017 % угар газ,
| archiveurl = http://www.webcitation.org/616VoDl1i
0,0012 % гелий,
| archivedate = 2011-08-21
0,0007 % неон,
}}</ref><br />(464&nbsp;°C)
(эҙҙәре) углерод сероксиды,
| температура 1 имя =
(эҙҙәре) хлороводород,
| температура 1 минимум =
(эҙҙәре) фтороводород
| температура 1 средняя =
|Атмосфера баҫымы = 9,3 МПа
| температура 1 максимум =
| температура 2 имя =
| температура 2 минимум =
| температура 2 средняя =
| температура 2 максимум =

| атмосфера-ref =
| атмосферное давление = 9,3&nbsp;МПа
| шкала высоты =
| состав атмосферы = ~96,5 % углекислый газ<br />~3,5 % [[азот]]<br />0,015 % көкөрт диоксиды<br />0,007 % [[аргон]]<br />0,002 % һыу пары<br />0,0017 % [[угар газ]]<br />0,0012 % [[гелий]]<br />0,0007 % [[неон]]<br />(эҙҙәре) углерод сероксиды<br />(эҙҙәре) [[хлороводород]]<br />(следы) [[фтороводород]]
}}
}}
'''Венера''' — [[Ҡояш]]ҡа яҡынлығы буйынса икенсе эске планета. Венера ла, [[Меркурий]] кеүек, астероидтар орбитаһынан эстә ята, шуға уны Ҡояш системаһының эске планетаһы тип атайҙар.
'''Венера''' — [[Ҡояш]]ҡа яҡынлығы буйынса икенсе эске планета. Венера ла, [[Меркурий]] кеүек, астероидтар орбитаһынан эстә ята, шуға уны Ҡояш системаһының эске планетаһы тип атайҙар.
65 юл: 125 юл:


Венерала атмосфера булыуын [[1761]] йылдың [[6 июнь|6 июнендә]] [[Ломоносов, Михаил Васильевич|М.В. Ломоносов]] аса.
Венерала атмосфера булыуын [[1761]] йылдың [[6 июнь|6 июнендә]] [[Ломоносов, Михаил Васильевич|М.В. Ломоносов]] аса.
==Әҙәбиәт==

* Короновский Н. Н. Морфология поверхности Венеры // Соросовский образовательный журнал.{{ref-ru}}
* Бурба Г. А. Венера: русская транскрипция названий // Лаборатория сравнительной планетологии ГЕОХИ, май 2005 г.{{ref-ru}}
<references/>
{{Ҡояш системаһы‎}}
{{Ҡояш системаһы‎}}



03:44, 1 октябрь 2012 өлгөһө

Венера

Венера в естественном цвете
Орбита характеристикалары

Эпоха: J2000.0

Перигелий

107 476 259 км
0,71843270 а. е.

Афелий

108 942 109 км
0,72823128 а. е.

Ҙур ярымкүсәр (a)

108 208 930 км
0,723332 а. е.

Орбитаның эксцентриситеты (e)

0,0068

Әйләнеүҙең сидерик периоды

224,70069 дней

Әйләнеүҙең Синодик периоды

583,92 дней

Орбита тиҙлеге (v)

35,02 км/с

Ауышлығы (i)

3,86° (относительно солнечного экватора)

Долгота восходящего узла (Ω)

76,67069°

Перицентр аргументы (ω)

54,85229°

Юлдаштары

нет

Физик характеристикалар
Уртаса радиус

6051,8 ± 1,0 км

Өҫлөк майҙаны (S)

4,60·108 км²
0,902 земных

Күләме (V)

9,38·1011 км³
0,857 земных

Массаһы (m)

4,8685·1024 кг
0,815 земных

Уртаса тығыҙлығы (ρ)

5,24 г/см³[1]

Экваторҙа есемдең тотҡарһыҙ төшөүе тиҙлеге (g)

8,87 м/с²
0,904 g

Икенсе космик тиҙлек (v2)

10,46 км/с

Экваторҙа әйләнеү тиҙлеге

6,52 км/ч

Әйләнеү периоды (T)

243,023 дней[2]

Күсәр ауышлығы

177,36°

Прямое восхождение северного полюса (α)

18 ч 11 мин 2 с
272,76°

Төньяҡ полюс ауышлығы (δ)

67,16°

Альбедо

0,65

Күренгән йондоҙ дәүмәле

−4,7

Мөйөшсә диаметр

9,7″ — 66,0″

Температура
Өҫтөндә

737 К[3][4][5]
(464 °C)

Атмосфера
Атмосфера баҫымы

9,3 МПа

Состав:

~96,5 % углекислый газ
~3,5 % азот
0,015 % көкөрт диоксиды
0,007 % аргон
0,002 % һыу пары
0,0017 % угар газ
0,0012 % гелий
0,0007 % неон
(эҙҙәре) углерод сероксиды
(эҙҙәре) хлороводород
(следы) фтороводород

ВенераҠояшҡа яҡынлығы буйынса икенсе эске планета. Венера ла, Меркурий кеүек, астероидтар орбитаһынан эстә ята, шуға уны Ҡояш системаһының эске планетаһы тип атайҙар.

Венера күк йөҙөндә яҡтылығы буйынса, Ҡояш һәм Айҙан ҡалышып, өсөнсө урында тора. Венера Ҡояш байыр алдынан, йәки Ҡояш сығыр алдынан яҡшы күренә. Шуның өсөн уны Шәреҡ йондоҙо, йәки Сулпан йондоҙо тип атайҙар.

Венера Ергә оҡшаған планета тип квалификациялана. Ике планета ла тартылыу көсө, составы буйынса оҡшаш. Әммә ике планетала шарттар ҡырҡа айырыла. Венера ҡуйы көкөрт кислотаһы болото менән ҡапланған, был ҡуйы болот Венераның йөҙөн ҡарарға бирмәй. Әммә радиотулҡындар ярҙамында Венераның рельефын тикшерергә була. Был планетаның атмосфераһы тығыҙ, башлыса углекислый газдан тора. Был Венерала углекислый газды биомассаға әйләндерә алырлыҡ органик тормош һәм углерод әйләнеше булмау менән аңлатыла.

Бик борон Венера йөҙө бик ҡыҙған һәм Ерҙәге кеүек океандар, урынында сүллек пейзажы ҡалдырып, парға әйләнеп бөткән. Магнит ҡыры көсһөҙ булғанға һыу парҙары Ҡояш еле менән йондоҙ-ара арауыҡҡа таралған.

Атмосфера баҫымы Ерҙәгенән 92 тапҡыр ҙурыраҡ. Венера йөҙө вулкан эшмәкәрлеге эҙҙәрен һаҡлай. Венерала плиталарҙың тектоник хәрәкәте күҙәтелмәй, был өҫтөндә һыу булмау менән аңлатыла.

Венерала атмосфера булыуын 1761 йылдың 6 июнендә М.В. Ломоносов аса.

Әҙәбиәт

  • Короновский Н. Н. Морфология поверхности Венеры // Соросовский образовательный журнал. (рус.)
  • Бурба Г. А. Венера: русская транскрипция названий // Лаборатория сравнительной планетологии ГЕОХИ, май 2005 г. (рус.)
  1. Солнечная система / Ред.-сост. В. Г. Сурдин. — М.: Физматлит, 2008. — С. 126. — 400 с. — ISBN 978-5-9221-0989-5.
  2. Неторопливая Венера, Lenta.ru (17.02.2012).
  3. Williams, David R. Venus Fact Sheet. NASA (15 апрель 2005). Дата обращения: 12 октябрь 2007. Архивировано 21 август 2011 года.
  4. Venus: Facts & Figures. NASA. Дата обращения: 12 апрель 2007. Архивировано 21 август 2011 года.
  5. Space Topics: Compare the Planets: Mercury, Venus, Earth, The Moon, and Mars. Planetary Society. Дата обращения: 12 апрель 2007. Архивировано 21 август 2011 года.

Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA Ҡалып:Link FA