Тыва Республикаһы: өлгөләр араһындағы айырма
EmausBot (фекер алышыу | өлөш) |
ә r2.7.2) (робот юйҙы: diq:Cumurêtê Tuva |
||
135 юл: | 135 юл: | ||
[[da:Tuva]] |
[[da:Tuva]] |
||
[[de:Tuwa]] |
[[de:Tuwa]] |
||
[[diq:Cumurêtê Tuva]] |
|||
[[el:Δημοκρατία της Τιβά]] |
[[el:Δημοκρατία της Τιβά]] |
||
[[en:Tuva]] |
[[en:Tuva]] |
15:02, 24 ноябрь 2012 өлгөһө
Рәсәй Федерацияһы субъекты | |||||
Тыва Республикаһы Республика
| |||||
| |||||
Башҡала |
Ҡыҙыл (ҡала) | ||||
21-се | |||||
- Барлығы |
168 600 км² | ||||
- Барлығы |
▲ 316 968 кеше[1] (2010) 1,88 кеше/км² | ||||
Себер Федераль округы | |||||
Көнсығыш-Себер | |||||
урыҫ теле, тыва теле | |||||
председатель |
Шолбан Кара-оол | ||||
Хөкүмәт башлығы |
|||||
Бөйөк Хурал закон сығарыу палатаһы рәйесе |
Василий Оюн | ||||
17 | |||||
RU-TY | |||||
KRAT[d] һәм Азия/Красноярск[d][2] |
Тыва Республикаһы (Тыва́, Тува́, тыв. Тыва Республика) — Себер федераль округы ҡараған Рәсәй Федерацияһы составындағы республика.
1944 йылдың 11 октябрендә ойошторола.
Башкалаһы - Ҡыҙыл ҡалаһы.
Гимн
Ҡарағыҙ: Тыва Республикаһы гимны
Ҡарағыҙ: Тыва Республикаһы гимны (1993—2011)
1993 йылдан 2011 йылғаса ғәмәлдә булған гимндын исеме — «Тооруктуг „Долгай“ таңдым» (башҡ. Урман эрбет сәтләүекләр менән тулы (Эрбетле минен тайгам «Долгай»)). Халыҡ йыры. Эшкәртеү авторы — Аяна Самияй ҡыҙы Монгуш.
1993—2011 йылғы гимндың тыва телендә һүҙҙәре |
---|
Тооруктуг долгай таңдым Долганзымза тодар-ла мен |
2011 йылдың 11 Август (Урағай) көнөндә Тыва Республикаһы Дәүләт гимны тураһында закон үҙгәртелде. Яңы гимны исеме — Мен тыва мен (башҡ. Мин тывамын).
География
Көньяҡтан һәм көнсығыштан Монголия, төньяҡтан Красноярск крайы, төньяҡ-көнбайыштан Хакасия, төньяҡ-көнсығыштан Бурятия һәм Иркутск өлкәһе һәм көнбайыштан Алтай Республикаһы менән сиктәш.
Халҡы
Халыҡ һаны — 313 940 кеше (2009), халыҡ тығыҙлығы — 1,86 кеше/ км² (2009). Ҡала халҡы 51,22 % (2009) тәшкил итә.
1959—2002 йылдарҙа Тыва Республикаһының милли составы:
Халыҡ | 1959 йыл[3] | 1970 йыл[4] | 1979 йыл[5] | 1989 йыл[6] | 2002 йыл[7] |
---|---|---|---|---|---|
Тыва | 57,0 % | 58,6 % | 60,5 % | 64,3 % | 77,0 % |
Урыҫ | 40,1 % | 38,3 % | 36,2 % | 32,0 % | 20,1 % |
Хаҡас | 1,0 % | … | … | … | … |
Административ бүленеше
- Бай-тайга кожуун
- Барыын-Хемчик кожуун
- Чөөн-Хемчик кожуун
- Каа-Хем кожуун
- Кызыл кожуун
- Монгун-Тайга кожуун
- Өвүр кожуун
- Бий-Хем кожуун
- Сүт-Хөл кожуун
- Таңды кожуун
- Тере-Хөл кожуун
- Тес-Хем кожуун
- Тожу кожуун
- Улуг-Хем кожуун
- Чаа-Хөл кожуун
- Чеди-Хөл кожуун
- Эрзин кожуун
Иҫкәртмәләр
- ↑ Росстат. Предварительная оценка численности постоянного населения субъектов Российской Федерации
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_59.php?reg=66
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_70.php?reg=78
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_79.php?reg=78
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_89.php?reg=67
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_02.php?reg=66