Тютчев Фёдор Иванович: өлгөләр араһындағы айырма
EmausBot (фекер алышыу | өлөш) ә r2.7.3) (робот өҫтәне: rue:Федор Івановіч Тютчєв |
Addbot (фекер алышыу | өлөш) ә Bot: Migrating 52 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q37217 (translate me) |
||
| 17 юл: | 17 юл: | ||
[[Категория:1873 йылда үлгәндәр]] |
[[Категория:1873 йылда үлгәндәр]] |
||
[[ar:فيودور إيفانوفيتش تيوتشيف]] |
|||
[[be:Фёдар Іванавіч Цютчаў]] |
|||
[[be-x-old:Фёдар Цютчаў]] |
|||
[[bg:Фьодор Тютчев]] |
|||
[[ca:Fiódor Tiúttxev]] |
|||
[[cs:Fjodor Ivanovič Tutčev]] |
|||
[[cv:Тютчев Фёдор Иванович]] |
|||
[[cy:Fyodor Tyutchev]] |
|||
[[da:Fjodor Tjuttjev]] |
|||
[[de:Fjodor Iwanowitsch Tjuttschew]] |
|||
[[el:Φιόντορ Τιούτσεφ]] |
[[el:Φιόντορ Τιούτσεφ]] |
||
[[en:Fyodor Tyutchev]] |
|||
[[eo:Fjodor Tjutĉev]] |
|||
[[es:Fiódor Tiútchev]] |
|||
[[et:Fjodor Tjuttšev]] |
|||
[[fa:فیودور تیوتچف]] |
|||
[[fi:Fjodor Tjuttšev]] |
|||
[[fr:Fiodor Tiouttchev]] |
|||
[[fy:Fjodor Tjoettsjev]] |
|||
[[he:פיודור טיוטצ'ב]] |
|||
[[hr:Fjodor Tjutčev]] |
|||
[[hu:Fjodor Ivanovics Tyutcsev]] |
|||
[[hy:Ֆյոդոր Տյուտչև]] |
|||
[[is:Fjodor Tuttsjev]] |
|||
[[it:Fëdor Ivanovič Tjutčev]] |
|||
[[ja:フョードル・チュッチェフ]] |
|||
[[ka:თედორე ტიუტჩევი]] |
|||
[[kk:Тютчев Федор Иванович]] |
|||
[[ko:표도르 튜체프]] |
|||
[[la:Theodorus Tjutčev]] |
|||
[[lt:Fiodoras Tiutčevas]] |
|||
[[mhr:Тютчев, Фёдор Иванович]] |
|||
[[mk:Фјодор Тјутчев]] |
|||
[[mn:Феодор Тютчев]] |
|||
[[nl:Fjodor Tjoettsjev]] |
|||
[[no:Fjodor Tjuttsjev]] |
|||
[[pa:ਫ਼ਿਓਦਰ ਤਿਊਤਚੇਵ]] |
|||
[[pl:Fiodor Tiutczew]] |
|||
[[pt:Fiódor Tiútchev]] |
|||
[[ro:Fiodor Tiutcev]] |
|||
[[ru:Тютчев, Фёдор Иванович]] |
|||
[[rue:Федор Івановіч Тютчєв]] |
|||
[[sh:Fjodor Tjutčev]] |
|||
[[simple:Fyodor Tyutchev]] |
|||
[[sk:Fiodor Ivanovič Ťutčev]] |
|||
[[sr:Фјодор Тјутчев]] |
|||
[[sv:Fjodor Tiuttjev]] |
|||
[[tr:Fyodor Tyutçev]] |
|||
[[tt:Fódor Tútçev]] |
|||
[[uk:Тютчев Федір Іванович]] |
|||
[[vi:Fyodor Ivanovich Tyutchev]] |
|||
[[yi:פיאדאר טיוטשעוו]] |
|||
[[zh:費奧多爾·秋切夫]] |
|||
23:24, 6 март 2013 өлгөһө
Фёдор Иван улы Тютчев (рус. Фёдор Иванович Тютчев) — арҙаҡлы урыҫ яҙыусыһы, шағир, дипломат. Санкт-Петербург фәндәр академияһы ағзаһы. 1803 йылдың 5 декабрендә Орел губернияһы, Брянск өйәҙе, Овстуг имениеһында тыуған. 1873 йылдың 27 июнендә Царское Селола үлгән. Санкт-Петербургтағы Новодевичий монастыре ҡәберлегендә ерләнгән.
Мюнхен, Турин ҡалаларында йәшәгән, Гейне, Шеллинг менән таныш булған. Рәсәйҙең әҙәбиәт тормошонда ҡатнашмаған, үҙен әҙип тип атамаған. Шуға ҡарамаҫтан, Тютчевтың 400-гә яҡын шиғырҙары һаҡланған, уларҙың юлдары Рәсәйҙә йыш ҡына телгә алыналар. Уның тәүге шиғырҙары XVIII быуаттағы шиғри ғөрөф-ғәҙәттәр тәьҫирендә яҙылған. 1830-сы йылдарҙа яҙылған шиғырҙарында Европа (бигерәк тә немец) романтизмы йүнәлеше көслө. Уның фәлсәфәүи (медитатив) лирикаһында төп темалар булып ил, кеше ғүмере, тәбиғәт тураһында уйланыуҙар тора. 1840-сы йылдарҙа Рәсәй һәм көнбайыш цивилизациялары араһында булған мөнәсәбәттәргә бағышланған сәйәси мәҡәләләр яҙа. 1850-сы йылдарҙа Тютчев мөхәббәткә бағышланған һәм йөрәккә үтеп инерлек шиғырҙар ижад итә, унда мөхәббәт бәхетһеҙлек, ҡайғы мәғәнәһендә аңлатыла. Һуңыраҡ был шиғырҙар «Денисьева циклы»на, йәғни шағирҙың Е.А. Денисьева исемле һөйәркәһенә бағышланған шиғырҙар шәлкеменә, инә. 60-70-се йылдарҙа Тютчев ижадында бигерәк тә сәйәси шиғырҙар өҫтөнлөк итә.
Иң танылған шиғыры «Silentium!» – әсенеү менән өндәшмәҫкә саҡыра, сөнки бер кешенең әйткәнен икенсе кеше бер ваҡытта ла һуңынаса аңлап бөтмәй. «Аҡыл менән Рәсәйҙе аңлап булмай», «Әйтелген һүҙҙең ниндәй мәғәнәлә кире әйләнеп ҡайтасағын алдан фаразлап булмай» һәм «Әйтелгән уй ул алдау» тигән шиғри юлдар Тютчевтың иң йыш ҡабатланған афоризмдары.