Нахичеван Автономиялы Республикаһы: өлгөләр араһындағы айырма

'{{{Башҡортса исеме}}}
'
[[{{{Эйәлек килеш}}} флагы\|Флаг]]	{{{Герб урынына}}}
	[[{{{Эйәлек килеш}}} гимны\|Государственный гимн {{{Эйәлек килеш}}}]]
	;
Баш ҡала	Нахчиван
Территория; • Бөтәһе	; 5363 км²
Валюта	Әзербайжан манаты (AZN, код 944)
Интернет-домен	.az

Интерактивная навигация по истории

← Алдағы үҙгәртеү Киләһе үҙгәртеү →

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

ВизуальВикитекст

Һыҙылған

04:12, 20 сентябрь 2013 өлгөһө

Нахичеван Автономиялы респу́бликаһы (әзерб. Naxçıvan Muxtar Respublikası) — Әзербайжан конституцияһы һәм үҙ конституцияһына ярашлы Әзербайжан Республикаһы составында автоном дәүләт, Әзербайжан Республикаһы эксклавы.

Территорияһы — 5,6 мең км². Халҡы — 400 000 кеше (2009), 99,1 % әзербайжандар^[1]^[2]. Башҡалаһы — Нахичевань ҡалаһы.

Атамаһы

Нахичевань топоним упоминается в Клавдий Птолемей Географияһында "Наксуана" (грек. Ναξουὰνα, ингл. Naxuana) исеме менән телгә алына^[3].

М. Фасмер аңлатыуынса Нахичева́нь топонимы әрмән телендәге «Νaχič» шәхси исеменән һәм "avan" — "тораҡ, ауыл" һүҙенән килеп сыҡҡан. ^[4] (һуңыраҡ төрки трансформация — Нахичеван йәки Нахчыван (дж → ч). 1990 йылдарҙа рус телле әзербайжан сығанаҡтары һәм Геодези һәм картография буйынса федераль агентлыҡ (Роскартография) Нахчыва́н типонимын ҡуллана башлай. Башҡа сығанаҡтарҙа совет осорондағы Нахичева́нь топонимы ҡулланыла.

География

Кавказ тауының көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан^[5]. 75% тирәһе биләмәләр 1000 метр бейеклектә урынлашҡан. Төньяғында Даралагезский һырта, көнсығышында Зангезур һырты урынлашҡан. Республиканың иң бейек нөктәһе − Капыджик түбәһе, 3904 м^[5]. Көньяҡ-көнбайыш өлөшө Аракс йылғаһы буйлап 600—1000 м бейеклектә ята. Ғинуарҙың уртаса температураһы тигеҙлектә −3 °С һәм тауҙарҙа −14 °С-ҡа тиклем. Июльдә +28 һәм +25 °С (тау түбәләрендә +5 °С). Уртаса яуым-төшөм тигеҙлектә 200 мм һәм тауҙарҙа 600 мм.

Иҫкәрмәләр

↑ Naxçivan Muxtar Respublİkasi | rəsmi portal .
↑ The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan.
↑ Flavius Josephus, William Whiston, Paul L. Maier. The new complete works of Josephus. — Revised and expanded edition. — Kregel Academic, 1999. — P. 56. — 1143 p. — ISBN 0825429242, ISBN 978-0-8254-2924-8.
It is called in Ptolemy Naxuana,..
↑ Фасмер Макс. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50
↑ ^5,0 ^5,1 Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; БСЭ төшөрмәләре өсөн текст юҡ

Һылтанмалар

	Был ил тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.

[1] Naxçivan Muxtar Respublİkasi | rəsmi portal .

[2] The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan.

[3] Flavius Josephus, William Whiston, Paul L. Maier. The new complete works of Josephus. — Revised and expanded edition. — Kregel Academic, 1999. — P. 56. — 1143 p. — ISBN 0825429242, ISBN 978-0-8254-2924-8.
It is called in Ptolemy Naxuana,..

[4] Фасмер Макс. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50

[БСЭ-5] 5,0 ^5,1 Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; БСЭ төшөрмәләре өсөн текст юҡ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ 69 юл: / 69 юл: @@
 }}
-'''Нахичеван Автономиялы респу́бликаһы''' ({{lang-az|Naxçıvan Muxtar Respublikası}}) — Әзербайжан конституцияһы һәм үҙ конституцияһына ярашлы [[Әзербайжан|Әзербайжан Республикаһы]] составында автоном дәүләт, [[Әзербайжан|Әзербайжан Республикаһы]]  [[эксклав]]ы.
+'''Нахичеван Автономиялы респу́бликаһы''' ({{lang-az|Naxçıvan Muxtar Respublikası}}) — Әзербайжан конституцияһы һәм үҙ конституцияһына ярашлы [[Әзербайжан|Әзербайжан Республикаһы]] составында автоном дәүләт, [[Әзербайжан|Әзербайжан Республикаһы]] [[эксклав]]ы.
 Территорияһы — 5,6 мең км². Халҡы — 400 000 кеше (2009), 99,1 % [[әзербайжандар]]<ref>[http://www.nakhchivan.az/portal-ru/index-ru.htm Naxçivan Muxtar Respublİkasi | rəsmi portal ].</ref><ref>[http://www.azstat.org/region/az/001.shtml The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan<!-- Заголовок добавлен ботом -->].</ref>. Башҡалаһы — [[Нахичевань]] ҡалаһы.
 == Атамаһы ==
-Нахичевань [[топоним]] упоминается в [[Клавдий Птолемей]] [[География (Птолемей)|Географияһында]]  "Наксуана" ({{lang-el|Ναξουὰνα}}, {{lang-en|Naxuana}}) исеме менән телгә алына<ref>{{книга |автор = Flavius Josephus, William Whiston, Paul L. Maier. |заглавие = The new complete works of Josephus |издание = Revised and expanded edition |издательство = Kregel Academic |год = 1999 |pages = 56 |allpages = 1143 |isbn = 0825429242, ISBN 978-0-8254-2924-8 }}<blockquote>It is called in Ptolemy Naxuana,..</blockquote></ref>.
+Нахичевань [[топоним]] упоминается в [[Клавдий Птолемей]] [[География (Птолемей)|Географияһында]] "Наксуана" ({{lang-el|Ναξουὰνα}}, {{lang-en|Naxuana}}) исеме менән телгә алына<ref>{{книга |автор = Flavius Josephus, William Whiston, Paul L. Maier. |заглавие = The new complete works of Josephus |издание = Revised and expanded edition |издательство = Kregel Academic |год = 1999 |pages = 56 |allpages = 1143 |isbn = 0825429242, ISBN 978-0-8254-2924-8 }}<blockquote>It is called in Ptolemy Naxuana,..</blockquote></ref>.
-[[Фасмер, Макс|М. Фасмер]] аңлатыуынса '''Нахичева́нь''' топонимы [[әрмән теле]]ндәге «Νaχič» шәхси исеменән  һәм "avan" — "тораҡ, ауыл" һүҙенән килеп сыҡҡан. <ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/35622/нахичевань ''Фасмер Макс''. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50]</ref> (һуңыраҡ төрки  трансформация — '''Нахичеван''' йәки '''Нахчыван''' (дж → ч).
+[[Фасмер, Макс|М. Фасмер]] аңлатыуынса '''Нахичева́нь''' топонимы [[әрмән теле]]ндәге «Νaχič» шәхси исеменән һәм "avan" — "тораҡ, ауыл" һүҙенән килеп сыҡҡан. <ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/35622/нахичевань ''Фасмер Макс''. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50]</ref> (һуңыраҡ төрки трансформация — '''Нахичеван''' йәки '''Нахчыван''' (дж → ч).
 йылдарҙа рус телле әзербайжан сығанаҡтары һәм Геодези һәм картография буйынса федераль агентлыҡ (Роскартография) '''Нахчыва́н''' типонимын ҡуллана башлай. Башҡа сығанаҡтарҙа совет осорондағы '''Нахичева́нь''' топонимы ҡулланыла.
 == География ==
-Кавказ тауының көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан<ref name="БСЭ"/>.  75% тирәһе биләмәләр 1000 метр бейеклектә урынлашҡан. Төньяғында  Даралагезский һырта, көнсығышында [[Зангезур һырты]] урынлашҡан. Республиканың иң бейек нөктәһе − [[Капыджик]] түбәһе, 3904 м<ref name="БСЭ"/>.
+Кавказ тауының көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан<ref name="БСЭ"/>. 75% тирәһе биләмәләр 1000 метр бейеклектә урынлашҡан. Төньяғында Даралагезский һырта, көнсығышында [[Зангезур һырты]] урынлашҡан. Республиканың иң бейек нөктәһе − [[Капыджик]] түбәһе, 3904 м<ref name="БСЭ"/>.
 Көньяҡ-көнбайыш өлөшө [[Аракс]] йылғаһы буйлап 600—1000 м бейеклектә ята.
-Ғинуарҙың уртаса температураһы тигеҙлектә −3 °С һәм тауҙарҙа  −14 °С-ҡа тиклем. Июльдә +28 һәм +25 °С (тау түбәләрендә +5 °С). Уртаса яуым-төшөм тигеҙлектә 200 мм һәм тауҙарҙа 600 мм.
+Ғинуарҙың уртаса температураһы тигеҙлектә −3 °С һәм тауҙарҙа −14 °С-ҡа тиклем. Июльдә +28 һәм +25 °С (тау түбәләрендә +5 °С). Уртаса яуым-төшөм тигеҙлектә 200 мм һәм тауҙарҙа 600 мм.
@@ 94 юл: / 94 юл: @@
 [[Категория:Әзербайжан]]
 [[ru:Нахичеванская Автономная Республика]]