Үтәшев Хөрмәтулла Ғаззали улы: өлгөләр араһындағы айырма
Айсар (фекер алышыу | өлөш) викилаштырыу, күренеште төҙәтеү, аныҡлаштырыу |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) аныҡлаштырыу, яңыртыу (мәғлүмәттәрҙе) |
||
7 юл: | 7 юл: | ||
| Место рождения = [[Башҡорт АССР-ы]] {{ТУ|Хәйбулла районы|Хәйбулла районында}} [[Таштуғай|Солтангужа]] ауылы, |
| Место рождения = [[Башҡорт АССР-ы]] {{ТУ|Хәйбулла районы|Хәйбулла районында}} [[Таштуғай|Солтангужа]] ауылы, |
||
| Профессия = актёр |
| Профессия = актёр |
||
| Гражданство = {{Флагификация|СССР}}<br |
| Гражданство = {{Флагификация|СССР}}<br>{{Флагификация|Российская Федерация}} |
||
| Годы активности = 1986 йылдан алып |
| Годы активности = 1986 йылдан алып |
||
| Театр = [[М. Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры]] |
| Театр = [[М. Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры]] |
||
16 юл: | 16 юл: | ||
| imdb_id = |
| imdb_id = |
||
}} |
}} |
||
'''Үтәшев Хөрмәтулла Ғаззали улы''' ([[23 ноябрь]] [[1959]]) — |
'''Үтәшев Хөрмәтулла Ғаззали улы''' ([[23 ноябрь]] [[1959 йыл]]) — актёр һәм театр эшмәкәре, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1991 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. Рәсәй Федерацияһының халыҡ (2008) һәм атҡаҙанған (1998), [[Башҡортостан Республикаһы]]ның халыҡ (1995) һәм атҡаҙанған (1992) артисы. [[Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы]] лауреаты (2002). |
||
== Биографияһы == |
== Биографияһы == |
||
22 юл: | 22 юл: | ||
Бала сағынан театр менән ҡыҙыҡһынған. Мәктәптә 4 синыфтан алып мәктәп байрамдарын алып барған. |
Бала сағынан театр менән ҡыҙыҡһынған. Мәктәптә 4 синыфтан алып мәктәп байрамдарын алып барған. |
||
[[ |
[[Файл:Holiday Bashkir national costume 77.jpg|thumb|right|250px| Башҡорт милли кейеме байрамы, <br> 2016 йыл]] |
||
1986 йылда [[Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты]]н (Ф. Т. Ҡасимов курсы), 2005 йылда Башҡортостан Республикаһы Президенты ҡарамағындағы дәүләт хеҙмәте һәм идаралығы академияһын тамамлаған. |
1986 йылда [[Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты]]н (Ф. Т. Ҡасимов курсы), 2005 йылда Башҡортостан Республикаһы Президенты ҡарамағындағы дәүләт хеҙмәте һәм идаралығы академияһын тамамлаған. |
||
33 юл: | 33 юл: | ||
== Ролдәре == |
== Ролдәре == |
||
[[Файл:Cuckoo's_nest.jpg|справа|мини|400x400пкс|«Кәкүк ояһы» спектакленән, Башҡорт академия драма театры.<br> Хөрмәтулла Утәшев (һул яҡта) Мак Мерфи ролендә.]] |
[[Файл:Cuckoo's_nest.jpg|справа|мини|400x400пкс|«Кәкүк ояһы» спектакленән, Башҡорт академия драма театры.<br> Хөрмәтулла Утәшев (һул яҡта) Мак Мерфи ролендә.]] |
||
* Айтуған («Утлы өйөрмә», [[Мирзаһитов Әсғәт Мәсғүт улы|Ә. М. Мирзаһитов]]; дебют, 1986), |
* Айтуған («Утлы өйөрмә», [[Мирзаһитов Әсғәт Мәсғүт улы|Ә. М. Мирзаһитов]]; дебют, 1986), |
||
* Юлдыбай («Башҡорт туйы»), |
* Юлдыбай («Башҡорт туйы»), |
||
* Аҡегет («Ай тотолған төндә», [[Мостай Кәрим]]), |
* Аҡегет («Ай тотолған төндә», [[Мостай Кәрим]]), |
||
* Салауат («Салауат. Өн аралаш ете төш», |
* Салауат («Салауат. Өн аралаш ете төш», [[Мостай Кәрим]]), |
||
* Малик («Төнгө ҡунаҡ», Ф. В. Богданов), |
* Малик («Төнгө ҡунаҡ», Ф. В. Богданов), |
||
* Шайморатов («…Шайморатов генерал», [[Бүләков Флорид Миңнулла улы|Ф. М. Бүләков]]), |
* Шайморатов («…Шайморатов генерал», [[Бүләков Флорид Миңнулла улы|Ф. М. Бүләков]]), |
||
* Темуджин («Сыңғыҙхандың һуңғы төйәге», Н. Абдыкадыров), |
* Темуджин («Сыңғыҙхандың һуңғы төйәге», Н. Абдыкадыров), |
||
* Йәмил («Диләфрүзгә дүрт кейәү», Т. Г. Миңнуллин), |
* Йәмил («Диләфрүзгә дүрт кейәү», Т. Г. Миңнуллин), |
||
* Жора («Талаҡ, талаҡ!..» — «Камикадзе», [[Бүләков Флорид Миңнулла улы|Ф. М. Бүләков]]), |
* Жора («Талаҡ, талаҡ!..» — «Камикадзе», [[Бүләков Флорид Миңнулла улы|Ф. М. Бүләков]]), |
||
* Стенька Разин («Бибинур, ах, Бибинур!», [[Бүләков Флорид Миңнулла улы|Ф. М. Бүләков]]), |
* Стенька Разин («Бибинур, ах, Бибинур!», [[Бүләков Флорид Миңнулла улы|Ф. М. Бүләков]]), |
||
* Петрюс («Иҫ китмәле мөгөҙлө шәп ир», Ф. Кроммелинк), |
* Петрюс («Иҫ китмәле мөгөҙлө шәп ир», Ф. Кроммелинк), |
||
* Эгей («Медея», Еврипид), |
* Эгей («Медея», Еврипид), |
||
* Доменико («Илай белмәгән ҡатын» Э. Де Филиппоның «Филумена Мартурано» пьесаһы буйынса), |
* Доменико («Илай белмәгән ҡатын» Э. Де Филиппоның «Филумена Мартурано» пьесаһы буйынса), |
||
* Мак Мерфи («Кәкүк ояһы», К. Кизи романы буйынса [[Әбүшахманов Әхтәм Әхәт улы| |
* Мак Мерфи («Кәкүк ояһы», К. Кизи романы буйынса [[Әбүшахманов Әхтәм Әхәт улы|Ә. Ә. Әбүшахманов]] ҡуйған). |
||
== Кинолағы ролдәре == |
== Кинолағы ролдәре == |
||
* Мәүлит («Ауыл өҫтөндә йәйғор», «Башҡортостан» киностудияһы, 2001), |
* Мәүлит («Ауыл өҫтөндә йәйғор», «Башҡортостан» киностудияһы, 2001), |
||
* Тайан хан («Чингис Хаан сере», «Каропрокат» һәм «Ургэл В» киностудияһы «NYAMGAVAA FILM PRODUCTION» һәм «Brown Wolf Production» кинокомпанияһы менән берлектә, 2009). |
* Тайан хан («Чингис Хаан сере», «Каропрокат» һәм «Ургэл В» киностудияһы «NYAMGAVAA FILM PRODUCTION» һәм «Brown Wolf Production» кинокомпанияһы менән берлектә, 2009). |
||
69 юл: | 69 юл: | ||
== Һылтанмалар == |
== Һылтанмалар == |
||
* {{БЭ2013|15067-t-shev-kh-rm-tulla-azzali-uly |автор= А.Ә.Балғазина, Тәржемәсе Г.Һ.Ризуанова}} |
* {{БЭ2013|15067-t-shev-kh-rm-tulla-azzali-uly |автор= А.Ә.Балғазина, Тәржемәсе Г.Һ.Ризуанова}} |
||
* http://www.biogr.ru/biography/?id_rubric=1&id=6060 |
* http://www.biogr.ru/biography/?id_rubric=1&id=6060 |
||
* http://www.agidel.ru/?param1=13304&tab=7 |
* http://www.agidel.ru/?param1=13304&tab=7 |
14:54, 19 ноябрь 2018 өлгөһө
Үтәшев Хөрмәтулла Ғаззали улы | ||||
Тыуған ваҡыты: | ||||
---|---|---|---|---|
Тыуған урыны: | ||||
Һөнәре: |
актёр | |||
Гражданлығы: | ||||
Әүҙем йылдары: |
1986 йылдан алып | |||
Театр: | ||||
Наградалары: |
| |||
Сайт: |
Үтәшев Хөрмәтулла Ғаззали улы (23 ноябрь 1959 йыл) — актёр һәм театр эшмәкәре, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1991 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. Рәсәй Федерацияһының халыҡ (2008) һәм атҡаҙанған (1998), Башҡортостан Республикаһының халыҡ (1995) һәм атҡаҙанған (1992) артисы. Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (2002).
Биографияһы
Хөрмәтулла Ғаззали улы Үтәшев 1959 йылдың 23 ноябрендә Башҡорт АССР-ының Хәйбулла районының Солтанғужа (хәҙер Таштуғай) ауылында тыуған.
Бала сағынан театр менән ҡыҙыҡһынған. Мәктәптә 4 синыфтан алып мәктәп байрамдарын алып барған.
1986 йылда Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институтын (Ф. Т. Ҡасимов курсы), 2005 йылда Башҡортостан Республикаһы Президенты ҡарамағындағы дәүләт хеҙмәте һәм идаралығы академияһын тамамлаған.
Институтты тамамлағас, Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театрында эшләгән: 1986—2000 йылдарҙа — актер, 2000 йылдан — актер һәм төп эшмәкәрлек буйынса директор. 2012 йылда директор вазифаһынан бушатылған[1]. Хәҙер директорҙың беренсе урынбаҫары. Героик-романтик ролдәр хас.
1991 йылдан Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы, 1991—2001 йылдарҙа Өфө дәүләт сәнғәт институтында уҡыта.
Хөрмәтулла Ғаззали улы 1995 йылда Салауат драма театрында «Маугли» спектаклен ҡуя (Р. Киплингтың «Книга джунглей» әҫәрен үҙе башҡорт теленә тәржемә иткән), шулай уҡ «Ҡатынымдың исеме Морис» (Р. Шарт), «Алдан түләйем» (Н. М. Птушкина), «Бенжамент институты» (Р. Вальзерҙың «Якоб фон Гунтен» романы буйынса) пьесаларын башҡорт теленә тәржемә иткән.
Ролдәре
- Айтуған («Утлы өйөрмә», Ә. М. Мирзаһитов; дебют, 1986),
- Юлдыбай («Башҡорт туйы»),
- Аҡегет («Ай тотолған төндә», Мостай Кәрим),
- Салауат («Салауат. Өн аралаш ете төш», Мостай Кәрим),
- Малик («Төнгө ҡунаҡ», Ф. В. Богданов),
- Шайморатов («…Шайморатов генерал», Ф. М. Бүләков),
- Темуджин («Сыңғыҙхандың һуңғы төйәге», Н. Абдыкадыров),
- Йәмил («Диләфрүзгә дүрт кейәү», Т. Г. Миңнуллин),
- Жора («Талаҡ, талаҡ!..» — «Камикадзе», Ф. М. Бүләков),
- Стенька Разин («Бибинур, ах, Бибинур!», Ф. М. Бүләков),
- Петрюс («Иҫ китмәле мөгөҙлө шәп ир», Ф. Кроммелинк),
- Эгей («Медея», Еврипид),
- Доменико («Илай белмәгән ҡатын» Э. Де Филиппоның «Филумена Мартурано» пьесаһы буйынса),
- Мак Мерфи («Кәкүк ояһы», К. Кизи романы буйынса Ә. Ә. Әбүшахманов ҡуйған).
Кинолағы ролдәре
- Мәүлит («Ауыл өҫтөндә йәйғор», «Башҡортостан» киностудияһы, 2001),
- Тайан хан («Чингис Хаан сере», «Каропрокат» һәм «Ургэл В» киностудияһы «NYAMGAVAA FILM PRODUCTION» һәм «Brown Wolf Production» кинокомпанияһы менән берлектә, 2009).
Маҡтаулы исемдәр һәм бүләктәр
- Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы (1992)
- Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (1995)
- Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған артисы (1998)
- Рәсәй Федерацияһының халыҡ артисы (2008)
- Башҡортостан Республикаһының Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (2002)
- Рәми Ғарипов исемендәге премия лауреаты — «Февраль. Буран…» спектаклен ҡуйған өсөн (З. Бураҡаева) (2013)
- Ҡазандағы Халыҡ-ара төрки халыҡтарының «Науруз» театр фестивале (2002), Бишкәктәге «АРТ ОРДО» (2003) һәм «Туғанлыҡ» төрки телле театрҙар фестивалдәре (2006) лауреаты.
Иҫкәрмәләр
Әҙәбиәт
- Башкирское театральное искусство. Хурмат Утяшев //Культурное наследие народов России. Башкиры. — М., 2003
- Иксанова Г. О театре И не только: очерки, интервью, рец. — Уфа, 2006.
Һылтанмалар
- А.Ә.Балғазина, Тәржемәсе Г.Һ.Ризуанова. / Үтәшев Хөрмәтулла Ғаззали улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- http://www.biogr.ru/biography/?id_rubric=1&id=6060
- http://www.agidel.ru/?param1=13304&tab=7
- http://ljrate.ru/post/6868/433559
- 23 ноябрҙә тыуғандар
- 1959 йылда тыуғандар
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Хәйбулла районында тыуғандар
- Башҡортостандың халыҡ артистары
- Рәсәй Федерацияһының халыҡ артистары
- Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған артистары
- XX быуат актёрҙары
- Рәсәй актёрҙары
- СССР актёрҙары
- Алфавит буйынса актёрҙар
- Өфө дәүләт сәнғәт институтын тамамлаусылар
- Башҡортостандың атҡаҙанған артистары
- Рәми Ғарипов исемендәге премия лауреаттары
- Салауат Юлаев исемендәге премия лауреаттары