Капри: өлгөләр араһындағы айырма
ә added Category:Утрауҙар using HotCat |
|||
| 7 юл: | 7 юл: | ||
== Географияһы == |
== Географияһы == |
||
[[Файл:Karte_der_Insel_Capri.jpg|мини|Утрауҙың немец картаһы (xix быуат аҙағы).]] |
[[Файл:Karte_der_Insel_Capri.jpg|мини|Утрауҙың немец картаһы (xix быуат аҙағы).]] |
||
Капри утрауы Неаполитан ҡултығының көньяҡ өлөшөндә, яҡынса Соррентин мороно осонан көньяҡ-көнбайышҡа ҡарай 10 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Майҙаны — 10,4 км². Иң юғары нөктәһе — 589 метр бейеклектәге Монте-Соларо. Вулкан сығышлы утрау, нигеҙҙә, эзбизташтарҙан барлыҡҡа килгән. Рельефы өсөн ҡаялар, тәбиғи аркалар һәм мәмерйәләр менән текә ярҙар хас. Флораһында сәнскеле урта диңгеҙ ҡыуаҡлыҡтары өҫтөнлөк итә.<ref><div>Кап // ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә — М.: советская энциклопедия |
Капри утрауы Неаполитан ҡултығының көньяҡ өлөшөндә, яҡынса Соррентин мороно осонан көньяҡ-көнбайышҡа ҡарай 10 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Майҙаны — 10,4 км². Иң юғары нөктәһе — 589 метр бейеклектәге Монте-Соларо. Вулкан сығышлы утрау, нигеҙҙә, эзбизташтарҙан барлыҡҡа килгән. Рельефы өсөн ҡаялар, тәбиғи аркалар һәм мәмерйәләр менән текә ярҙар хас. Флораһында сәнскеле урта диңгеҙ ҡыуаҡлыҡтары өҫтөнлөк итә.<ref><div>Кап // ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә — М.: советская энциклопедия 1969-1978.</div></ref>. |
||
Утрауҙа төп ҡала — Капри, бында утрауҙың күпселек даими халҡы йәшәй, уға йәнәш ике гавань — Марина- Пиккола һәм Марина-Гранде тора. Утрауҙың икенсе ҡалаһы — Анакапри, унда күп һанлы виллалар урынлашҡан. |
Утрауҙа төп ҡала — Капри, бында утрауҙың күпселек даими халҡы йәшәй, уға йәнәш ике гавань — Марина- Пиккола һәм Марина-Гранде тора. Утрауҙың икенсе ҡалаһы — Анакапри, унда күп һанлы виллалар урынлашҡан. |
||
10:00, 31 ғинуар 2019 өлгөһө
| Капри | |
| итал. Capri | |
 | |
| ХФА-лағы транскрицияһы | ˈkaːpri |
|---|---|
| Дәүләт |
 Италия |
| Административ үҙәк | Капри[d] |
| Административ-территориаль берәмек | Неаполь[d] |
| Урын | Неаполитанский залив[d] |
| Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан | Тиррен диңгеҙе |
| Иң юғары нөктә | Monte Solaro[d] |
| Халыҡ һаны | 12 903 кеше (2022) |
| Административ рәүештә бүленә | Капри[d] һәм Анакапри[d] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 589 метр |
| Оҙонлоҡ | 6,3 km |
| Киңлек | 2,7 km |
| Майҙан | 10,4 км² |
| Вики-проект | Проект:Италия[d], WikiProject Kingdom of Naples[d], WikiProject Travel and Tourism[d], Википедия:Форум/Географический[d] һәм Проект:Острова[d] |
| Был объекттан күренештәр категорияһы | Category:Views from Capri (island)[d] |
| Элементтың күренеше өсөн категория | Category:Views of Capri (island)[d] |
 | |
 Капри Викимилектә | |
Капри (итал.Capri) — Тиррен диңгеҙендәге утрау ( Урта диңгеҙ), Кампания төбәгендәге итальян провинцияһы, Неаполь составына инә. Рим республикаһы ваҡытынан алып популяр диңгеҙ курорты.
Этимологияһы
Утрауҙың исеме боронғо грек κάπρος — «ҡабан», «вепрь» һүҙенә барып тоташа.[1]. Әммә тағы бер версия буйынса уның атамаһының килеп сығышы латин caprea — кәзә һүҙенән килеп сыҡҡан[2][3]
Географияһы
Капри утрауы Неаполитан ҡултығының көньяҡ өлөшөндә, яҡынса Соррентин мороно осонан көньяҡ-көнбайышҡа ҡарай 10 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Майҙаны — 10,4 км². Иң юғары нөктәһе — 589 метр бейеклектәге Монте-Соларо. Вулкан сығышлы утрау, нигеҙҙә, эзбизташтарҙан барлыҡҡа килгән. Рельефы өсөн ҡаялар, тәбиғи аркалар һәм мәмерйәләр менән текә ярҙар хас. Флораһында сәнскеле урта диңгеҙ ҡыуаҡлыҡтары өҫтөнлөк итә.[4].
Утрауҙа төп ҡала — Капри, бында утрауҙың күпселек даими халҡы йәшәй, уға йәнәш ике гавань — Марина- Пиккола һәм Марина-Гранде тора. Утрауҙың икенсе ҡалаһы — Анакапри, унда күп һанлы виллалар урынлашҡан.
Утрауҙың төньяҡ ярында иң популяр иҫтәлекле урындарҙың береһе — Зәңгәр тау ҡыуышы урынлашҡан.
Тарихы
Каприны император Август беҙҙең эраға тиклем 29 йылда неаполитанлыларҙан һатып ала. Император Тиберий бында бер нисә күркәм вилла төҙөй, утрау уның яратҡан урыны һәм шул ваҡытта популяр ял итеү урыны булған. Ғүмеренең һуңғы 10 йылын ул утрауҙа йәшәй. Һуңынан утрау һөргөн урыны була[5]
Иҡтисады
Халыҡ туристик тармаҡта, субтропик игенселектә, баҡсасылыҡ, балыҡсылыҡта шөғөлләнә.
Ҡоро ер менән бәйләнеш шәхси катерҙар һәм паром ярҙамында башҡарыла.
Утрау ҡатын-ҡыҙҙарҙың айырым фасон салбарына исем бирә: капри — тәнгә һылашып торған тубыҡтан түбән ҡыҫҡа салбар, тышҡы йөйөндә ҙур булмаған йырығы бар.
Иҫтәлекле урындары
- Монте-Соларо (589 м) тауы. Анакапринан тауға аҫылмалы канат юлдар алып килә. Тау буйлап б.э. тиклем VII—VI быуат даталанған «Финикий баҫҡыстары» менән күтәрелергә була (921 баҫҡыс). Уның түбәһенән Неаполь күренеше, диңгеҙ ҡултығы һәм Аленниндың көньяҡ осо асыла.
- Яр мәмерйәһе Зәңгәр тау ҡыуышы яр буйы мәмерйәһе
Донъя мәҙәниәте тарихы һәм кап.
Төрлө ваҡытта утрауҙа йәшәүселәр:
- Жак д' Адельсверд-Ферзен
- Леонид Андреев
- В. А. Баҙаров
- Эмиль Беринг
- Лючия Бозе
- Рената Боргатти
- Ромейн Брукс
- Иван Бунин
- Константин Горбатов
- Максим Горький
- Мария Андреева
- Грэм Грин
- Норман Дуглас
- Андре Жид
- Якоб фон Икскюль
- Жан Кокто
- Август Копиш
- Михаил Коцюбинский
- Ле Корбюзье
- Мэрайя Кэри
- В. И. Ленин
- Жак Липшиц
- Алексей Лозина-Лозинский
- Анатолий Луначарский
- Комптон Маккензи
- Курцио Малапарте
- Генрих Манн
- Томас Манн
- Амедео Модильяни
- Альберто Моравиа
- Эльза Моранте
- Сомерсет Моэм
- Аксель Мунте
- Пабло Неруда
- Новиков-Прибой, Алексей Силыч
- император Октавиан Август
- Константин Паустовский
- Вильгельм Плюшов
- Райнер Мария Рильке
- Франческо Сантоликвидо
- Джон Сарджент
- Константин Станиславский
- император Тиберий
- Иван Тургенев
- Оскар Уайльд
- Грейси Филдс;
- Файт Харлан
- Пауль Хеккер
- Петр Ильич Чайковский
- Александр Чеглок
- Эдвин Черио
- Уинстон Черчилль
- Д. Д. Эйзенхауэр
- Франц Элленс
- Маргерит Юрсенар
Иван Айвазовскийҙың Лунная ночь на Капри картинаһы билдәле.
- Утрауҙа (дөрөҫөрәге — Курцио Малапарт виллаһында) Жан-Люк Годарҙың Презрение (1963, А. Моравиа шул уҡ исемле романы буйынса) һәм Лилиана Кавандың Шкура (1981, Малапарттың шул уҡ исемле романы буйынса) фильмдары төшөрөлә.
- Утрауҙа 1948 йылда беренсе Prix Italia фестивале үтә.
- 2009 йылдан утрауҙа М. Горький Премияһы тапшырыла.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
- Каприйская школа
Иҫкәрмәләр
- ↑ Andrén, Arvid (1980). Capri: age to the stone age tourist from the. p. 250. ISBN 91-85058-98-X
- ↑ Кап // географик атамалар донъяһы: Поспеловтың һүҙлеге. — М.: АСТ. 2001 Е. М. Поспелов
- ↑ Кап // географик атамалар донъяһы: Поспеловтың һүҙлеге. — М.: АСТ. 2001 Е. М. Поспелов.
- ↑ Кап // ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә — М.: советская энциклопедия 1969-1978.
- ↑ Антик һүҙлеге. — Немец теленә тәржемә иткән. М.: Прогресс. Лейпцигский институты библиография. 1989.
Әҙәбиәт
- G. Valdes, P. Fabbri. Капри. — Florence: Casa Editrice Bonechi, 2009.
- И. Бунин «Остров Сирен»
- Капри, остров // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
Һылтанмалар
- Утрау Кап — тарихы, иҫтәлекле урындарында булды, фотоға
- Satellite Capri Map of(недоступная ссылка)(недоступная ссылка — история)
- Movies in the Capri(недоступная ссылка — история)
- Capri Island of The Video about Informational(недоступная ссылка — история)