Рутман Григорий Иосифович: өлгөләр араһындағы айырма

Рутман Григорий Иосифович
	Рутман Григорий Иосифович
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР; Рәсәй
Тыуған көнө	22 февраль 1929
Тыуған урыны	Стрешин[d], Беларусь
Вафат булған көнө	21 июнь 2001 (72 йәш)
Вафат булған урыны	Стәрлетамаҡ, Башҡортостан Республикаhы, Рәсәй
Һөнәр төрө	ғалим
Эшмәкәрлек төрө	химия
Уҡыу йорто	Украинский государственный химико-технологический университет[d]
Ғилми исеме	профессор[d]
Ғилми дәрәжә	техник фәндәр докторы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Интерактивная навигация по истории

← Алдағы үҙгәртеү Киләһе үҙгәртеү →

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

ВизуальВикитекст

Һыҙылған

18:27, 12 февраль 2019 өлгөһө

Рутман Григорий Иосифович (22 февраль 1929 йыл — 21 июнь 2001 йыл) — химик-технолог, СССР Дәүләт премияһы лауреаты (1978). Техник фәндәр докторы (1983), профессор (1987). БАССР-ҙың атҡаҙанған химигы (1989), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1976).

Биографияһы

Рутман Григорий Иосифович 1929 йылдың 22 февралендә Белорус ССР-ының Гомель өлкәһе Стрешин ауылында тыуа.

1951 йылда Днепропетровск химия-технология институтын тамамлай

Эш урыны: 1951 йыл Салауат ҡалаһы Салауатнефтеоргсинтезының № 18 комбинатында эшләй. 1961 йылдан алып — Стәрлетамаҡ синтетик каучук заводының баш механигы, 1965 йылдан алып — Стәрлетамаҡ тәжрибә-сәнәғәт нефть химияһы заводы (СОПНХЗ) директоры, 1995 йылдан алып — Башҡортостан Республикаһы Инженерлыҡ Академияһының Стәрлетамаҡ бүлексәһе рәйесе, 1997 йылдан алып СДПИ-да уҡыта.

Фәнни ҡыҙыҡһыныуҙары өлкәһе: полимерҙар алыу технологияһы, бәләкәй тоннажлы химия продукттары.

Уның ҡатнашлығында синтетик гуттаперча, антиоксиданттар етештереү; полиизопрен, олигопиперилен, түбән молекулалы полиуретановый синтетик каучуктар, универсаль ҡатырыусы уйлап табыла һәм эшкәртелә, каталитик крекинг регенераторы, бутанды дегидрирлау реакторы, спорт ҡоролмалары өсөн һығылмалы яплауҙар полимеры барлыҡҡа килтерелә.

Хеҙмәттәре

Григорий Иосифович Рутман — 22 фәнни хеҙмәт, 220 уйлап табыуҙың авторы

Әҙәбиәт

Превращения фенольных оснований Манниха //Журнал прикладной химии. 1991. Т.64. №1 (соавт.).

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре

СССР Дәүләт премияһы (1977)
СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1976), СССР Минтехпромының иң яҡшы уйлап табыусыһы (1989), БАССР-ҙың атҡаҙанған химигы (1989), Башҡортостан Республикаһы Инженерлыҡ академияһының уҡытыусыһы (1992).
Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1986, 1971), «Почёт Билдәһе» ордены (1971), миҙалдар.

Һылтанмалар

Башкирская энциклопедия

Уральская энциклопедия

@@ 1 юл: / 1 юл: @@
 {{Ук}}
-'''Рутман Григорий Иосифович''' ([[11 ноябрь]] [[1927 йыл]] — [[3 октябрь|21 июнь]] [[2012 йыл|2001 йыл]]) — химик-технолог, [[СССР]] Дәүләт премияһы лауреаты (1978). Техник фәндәр докторы (1983), профессор (1987). БАССР-ҙың атҡаҙанған химигы (1989), [[СССР]]-ҙың уйлап табыусыһы (1976).
+'''Рутман Григорий Иосифович''' ([[22 февраль]] [[1929 йыл]] — [[21 июнь]] [[2001 йыл]]) — химик-технолог, [[СССР]] Дәүләт премияһы лауреаты (1978). Техник фәндәр докторы (1983), профессор (1987). БАССР-ҙың атҡаҙанған химигы (1989), [[СССР]]-ҙың уйлап табыусыһы (1976).
 == Биографияһы ==
-Рутман Григорий Иосифович [[1929 йыл]]дың [[22 февраль|22 феврале]]ндә [[Белорус ССР-ы]]ның [[Гомель өлкәһе]] Стрешин ауылында тыуа.
+Рутман Григорий Иосифович 1929 йылдың 22 февралендә [[Белорус ССР-ы]]ның [[Гомель өлкәһе]] Стрешин ауылында тыуа.
 [[1951 йыл]]да  Днепропетровск химия-технология институтын тамамлай
@@ 20 юл: / 20 юл: @@
 == Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре ==
 * [[СССР|СССР Дәүләт премияһы]] ([[1977]])
 * СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1976), СССР Минтехпромының иң яҡшы уйлап табыусыһы (1989), БАССР-ҙың атҡаҙанған химигы (1989), Башҡортостан Республикаһы Инженерлыҡ  академияһының  уҡытыусыһы (1992).
 * [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] (1986, 1971), [[«Почёт Билдәһе» ордены]] ([[1971]]), миҙалдар.
 == Һылтанмалар ==
 * [https://web.archive.org/web/20140202104634/http://xn--p1acf.xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/prosmotr/2-statya/6219-rutman-grigorij-iosifovich Башкирская энциклопедия]
 * [http://xn----8sbanercnjfnpns8bzb7hyb.xn--p1ai/index.php/%D0%A0%D1%83%D1%82%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B9_%D0%98%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%84%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 Уральская энциклопедия]
 [[Категория:«Почёт Билдәһе» ордены кавалерҙары]]
 [[Категория:Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары]]