Немеш Надь Агнеш

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Немеш Надь Агнеш
мадьярса  Nemes Nagy Ágnes
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1][2][3]
Гражданлыҡ  Венгрия
Тыуған көнө 3 ғинуар 1922({{padleft:1922|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:3|2|0}})[2][4]
Тыуған урыны Будапешт, Венгрия короллеге[1]
Вафат булған көнө 23 август 1991({{padleft:1991|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:23|2|0}})[2][3] (69 йәш)
Вафат булған урыны Будапешт, Венгрия[1]
Ерләнгән урыны Фаркашрети[d]
Ҡәбере һүрәте
Хәләл ефете Balázs Lengyel[d]
Һөнәр төрө шағир, тәржемәсе, яҙыусы, уҡытыусы
Эшмәкәрлек төрө шиғриәт
Уҡыу йорто Международная писательская программа[d]
Будапешт университеты[d]
Ойошма ағзаһы Академия литературы и искусств имени Сеченьи[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Изображение памятной доски
 Немеш Надь Агнеш Викимилектә

Немеш Надь Агнеш (мадьярса  Nemes Nagy Ágnes; 3 ғинуар 1922 йыл, Будапешт — 23 август 1991 йыл, Будапешт) — Венгрия шағиры.

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

А́гнеш Не́меш Надь кальвинистар ғаиләһендә тыуған. 1944 йылда Будапешт университетын тамамлай, венгр һәм латин телдәрен, сәнғәт тарихын өйрәнә. Һуғыштан һуң «Яңы тыуған ай» «Новолунье» (Магда Сабо, Геза Отлик һ. б.) әҙәби журнал төркөмөнә ҡарай, Янош Пилинский менән дуҫлаша. 1948 йылда властар журналды япҡандан һуң (бары тик 1986 йылда ғына яңыртыла), ун йыл дауамында Немеш Надь фәҡәт тәржемәләрен генә баҫтырыра алған, педагогик журналда эшләй, мәктәптә әҙәбиәт уҡыта. 1944—1958 йылдарҙа Донъя халыҡтары илсеһе әҙәби тәнҡитсе Балаж Ленделдә кейәүҙә булған.

Будапешт ҡалаһы Фаркашрети зыяратында Агнеш Немеш Надь ҡәбере

Ижады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Немеш Надь «объектив шиғриәт»тең элиот һыҙатын үҫтерә һәм, динилекте туранан-тура белдермәгән кеүек, тойғоларҙың туранан-тура сайпылып түгелеүенән ситләшә. Ул Гораций, Шелли, Уитмен, Малларме, Рильке, Пессоа, Элиот, Сен-Жон Перс шиғырҙарын, Корнель, Расин, Мольер, Кокто, Брехт, Дюрренматт драмаларын тәржемә итә.

Танылыуы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әҙиптең мираҫы ҙур булмаһа ла, тос йөкмәткеле, әһәмиәтле. Ул бик ҙур милли премияларға — Ференц Баумгартен (1946), Аттила Йожеф (1969), Лайош Кошут (1983) премияларына лайыҡ булды. Уның эсселары һәм шиғырҙары инглиз, немец, француз, испан, итальян һәм башҡа телдәргә тәржемә ителгән.

Әҫәрҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Kettős világban/ В раздвоенном мире (1946)
  • Szárazvillám/ Зарница (1957)
  • Vándorévek/ Годы странствий (1964, переводы)
  • Napforduló/ Солнцестояние (1967)
  • A lovak és az angyalok/ Кони и ангелы (1969)
  • Éjszakai tölgyfa/ Ночной дуб (1979, эссе о поэзии)
  • Egy pályaudvar átalakítása/ Перестройка железнодорожной станции (1980, стихотворения в прозе)
  • Között/ В промежутке (1981)
  • A Föld emlékei/ Земля не забывает (1986)

Йыйылма баҫмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Összegyűjtött versei. Budapest: Osiris-Századvég, 1995 (шиғыр йыйынтығы, переизда. 1997, 2003)
  • Ágnes Nemes poetry Nagy on: a perspective Hungarian. Lewiston: Press Mellen Edwin, 1998
  • Szótlanság Szó és. Budapest: Magvető, 1989 (һайланды эссе)

Рус теленә тәржемә ителгән баҫмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Стихи// Венгерская поэзия. XX век. М.: Художественная литература, 1982, с.422-429

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Erkölcs és rémület között: in memoriam Nemes Nagy Ágnes. Budapest: Nap, 1996.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119434113 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  3. 3,0 3,1 Nemes Ágnes (1922 - 1991 ) // The Righteous Among the Nations Database (ингл.)
  4. Архив изобразительного искусства — 2003.