Христиана Нюслайн-Фольхард

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Христиана Нюслайн-Фольхард
нем. Christiane Nüsslein-Volhard
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1][2][3]
Гражданлыҡ  Германия
Тыуған көнө 20 октябрь 1942({{padleft:1942|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})[4][5] (81 йәш)
Тыуған урыны Магдебург, Германия
Һөнәр төрө биолог, биохимик, генетик, психолог, университет уҡытыусыһы, физиолог
Эшмәкәрлек төрө биология[3], биохимия[3], genetic research[d][3], Үҫеш биологияһы[3] һәм эмбриология[3]
Эш урыны Тюбинген университеты[d]
Европейская молекулярно-биологическая лаборатория[d]
Max Planck Institute for Developmental Biology[d]
Biozentrum University of Basel[d]
Фрайбургский университет[d]
Университет Дуйсбурга — Эссена[d]
Уҡыу йорто Тюбинген университеты[d]
Франкфуртский университет имени Иоганна Вольфганга Гёте[d]
Ғилми дәрәжә фән докторы[d][2]
Ғилми етәксе Heinz Schaller[d]
Аспиранттар Рут Леманн[d]
Әүҙемлек урыны Тюбинген[d]
Ойошма ағзаһы Леопольд Академияһы, Европа академияһы[d][6], АҠШ фәндәр милли академияһы[d][7], BBAW[d], Вестфальская академия наук[d], Гейдельбергская академия наук[d], Француз фәндәр академияһы[d], Америка сәнғәт һәм фәндәр академияһы[d], Гёттинген фәндәр академияһы[d], Европейская организация молекулярной биологии[d] һәм Лондон король йәмғиәте[d][8]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
орден Pour le Mérite в области искусств и науки

премия Альберта Ласкера за фундаментальные медицинские исследования[d] (1991)

Нобелевская премия по физиологии и медицине орден «За заслуги перед землёй Баден-Вюртемберг»

медаль Каруса[d] (1989)

премия Отто Байера[d] (1992)

премия имени Эрнста Шеринга[d] (1993)

медаль Отто Варбурга[d] (1992)

премия Луизы Гросс-Хорвиц[d] (1992)

премия Ассоциации немецких фондов[d] (2007)

медаль Гёте города Франкфурта-на-Майне[d] (1996)

орден Максимилиана «За достижения в науке и искусстве»

премия Альфреда Слоуна[d] (1992)

премия Розенстила[d] (1989)

премия имени Лейбница[d] (1986)

Зал славы немецких исследований[d] (2012)

лекция имени Кита Робертса Портера[d] (1991)

медаль сэра Ханса Кребса[d] (1993)

Сент-Эндрюс университетының почётлы докторы[d]

почётный доктор Оксфордского университета[d]

почётный доктор Кембриджского университета[d]

почётный доктор Принстонского университета[d]

почётный доктор Гарвардского университета[d]

почётный доктор Фрайбургского университета[d]

член Американской ассоциации исследований рака[d] (2014)

Америка фән һәм сәнғәт академияһы ағзаһы[d]

почётный доктор Утрехтского университета[d]

Лондон король йәмғиәтенең сит ил ағзаһы[d] (28 июнь 1990)

Австрийский почётный знак «За науку и искусство»

член Европейской организации молекулярной биологии[d]

медаль общества «Урания»[d] (2005)

почётный доктор Батского университета[d]

Э. Карлс исемендәге Тюбинген университетының почётлы докторы[d]

командорский крест ордена «За заслуги перед Федеративной Республикой Германия» Большой офицерский крест ордена «За заслуги перед Федеративной Республикой Германия» Большой крест со звездой и плечевой лентой ордена «За заслуги перед Федеративной Республикой Германия»

премия Луи-Жанте в области медицины[d] (1992)

Erna Hamburger Prize[d] (2007)

Медаль Грегора Менделя[d] (2022)

медаль Менделя[d] (1992)

Тасуирлау биттәре academie-sciences.fr/pdf…[9]
Ҡыҙыҡһыныу өлкәһе генетика
Число Эрдёша 4
 Христиана Нюслайн-Фольхард Викимилектә

Христиана Нюслайн-Фольхард (нем. Christiane Nüsslein-Volhard; 20 октябрь 1942 йыл, Магдебург, Германия) — немец биологы, яралғы үҫешенә генетик контролде асҡан өсөн физиология һәм медицина буйынса 1995 йылғы Нобель премияһы лауреаты (Э. Льюис һәм Э. Вишаус менән берлектә). Макс Планк йәмғиәте составындағы Үҫеш биологияһы институтының профессоры һәм директоры; toll һымаҡ рецепторҙарҙы асыуға килтергән toll генын асыусы булараҡ та билдәле[10]. Фундаменталь медицина тикшеренеүҙәре өсөн Лейбниц исемендәге (1986) һәм Альберт Ласкер исемендәге премиялар (1991) лауреаты.

Бәләкәй сағынан биолог булырға хыяллана. Мәктәпте уртаса тамамлаһа ла, уҡытыусылары уның һәләтле булыуын билдәләй. Тюбингенға биохимия буйынса белемен күтәрергә китә. Шунда уҡ ДНК-ны тикшереп, философия докторы дәрәжәһен ала. Молекуляр биология өйрәнә. 1975 йылдан Базелдә лабораторияла эшләй, унда Э. Вишаусты осрата. 1978 йылда улар Гейдельбергтағы Европа молекуляр биология лабораторияһына эшкә алына һәм бергә эшләй. 1981 йылда Нюслайн-Фольхард Тюбингендағы лабораторияға эшкә күсә, унда дрозофилалар өҫтөндә эшен дауам итә. 1985 йылдан Макс Планк йәмғиәте составындағы Үҫеш биологияһы институтының директоры[11].

Йәмәғәт эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2004 йылда үҙ исемендәге фондты (Christiane Nüsslein-Volhard Stiftung) аса, фонд йәш немец ғалимәләренә өйҙә бала ҡарау һәм йорт мәшәҡәттәрен башҡарыу буйынса финанс ярҙамы күрһәтә.

2016 йылда Гринписты, Берләшкән Милләттәр Ойошмаһын һәм бөтә донъя илдәренең хөкүмәттәрен генетик модифициялы организмдар (ГМО) менән көрәште туҡтатырға саҡырған хатҡа ҡул ҡуя[12][13][14].

Танылыуы һәм маҡтаулы бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Лейбниц исемендәге премия (1986)
  • Розенстил премияһы (1989)
  • Силлиман лекцияһы (1989)
  • Карус премияһы (1989)
  • Фундаменталь медицина тикшеренеүҙәре өсөн Альберт Ласкер премияһы (1991)
  • Keith R. Porter Lecture (1991)
  • Луиза Гросс Хорвиц премияһы (1992)
  • Отто Варбург миҙалы (1992)
  • Альфред Слоун премияһы (1992)
  • Louis-Jeantet Prize for Medicine (1992)
  • Sir Hans Krebs Medal (1993)
  • Ernst Schering Prize (1993)
  • Физиология һәм медицина буйынса Нобель премияһы (1995)
  • Order of Merit of Baden-Württemberg (1996)
  • Goetheplakette der Stadt Frankfurt am Main (1996)
  • Pour le Mérite (1997)
  • ГФР алдындағы хеҙмәттәре өсөн орденының йондоҙло һәм яурын таҫмалы Ҙур тәреһе (2005)
  • Deutscher Stifterpreis (2007)
  • «Фән һәм сәнғәт өсөн» Австрия почётлы билдәһе (2009)
  • Сент-Эндрюс университеты Doctor of Science почётлы докторы (2011)
  • «Фән һәм сәнғәттәге ҡаҙаныштар өсөн» Максимилиан ордены (2014).

Астероидҡа исеме бирелгән астероид[en].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]