Зөһрә (йондоҙ)
Зөһрә (Зөһрә; әзерб. Zöhrə) — урта быуат ислам әҙәбиәтендә Венера планетаһын атағандар[1]. Ғәрәп (ғәрәп. الزهرة) һәм иран телдәрендә Венера әле лә Зөһрә тип атала (фарсы. زهره, тадж. Зӯҳра).
Астрономияла[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Боронғо ғәрәптәрҙең космогоник ҡараштарына ярашлы, бер-береһе эсендә урынлашҡан ете күк сфераһы бар: беренсеһе — Ай, икенсеһе — Утарид (Меркурий), өсөнсөһө Зөһрә (Сулпан), дүртенсе Ҡояш, бишенсеһе — Маррих/Бахрам (Марс), алтынсыһы — Муштари (фарсы. مشتری: Юпитер) һәм етенсеһе — Кайван (Сатурн). Зөһрәне шулай уҡ Аҡ йондоҙ тип тә атайҙар[2].
Мифологияла[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Риүәйәт буйынса, Зөһрә ғәжәп матур ер ҡыҙы була, уға фәрештәләр Һарут һәм Марут ғашиҡ була. Әммә ҡыҙҙың фәрештәләргә ҡарата хистәре булмай һәм тәүфиҡле була, шуға күрә ул фәрештәләргә мөнәсәбәттәшлек менән яуап бирергә теләгән булып юрамал ҡылана. Мөхәббәтенә алмашҡа ул уларҙан Алланың йәшерен исемен белә һәм, әйтеп, фәрештәләрҙе алдап, күккә күтәрелә. Күккә менгән Зөһрәне Алла ташламаған, ул уның матурлығына һәм диндарлығына һоҡланған, уны күк яҡтыртҡысы итә һәм, арфала уйнап, планеталар хоры менән идара итергә мәжбүр итә[3].
Зөһрә образы башҡорт халыҡ ижадында бар Ай ҡыҙы Зөһрә
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Шукра — Венера индустарҙа
Видео[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Башҡортса йәнһүрәт Ай менән Зөһрә
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ См. Füzuli, M. Əsərləri 2020 йыл 1 октябрь архивланған. / Под ред. Т. Керимли. — Б. Şərq-Qərb, 2005. C.126
- ↑ Навои
- ↑ Хайям, 1970
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Алишер Навои Примечания // Библиотека всемирной литературы. — Рипол Классик. — ISBN 545842803X.
- Омар Хайям Глоссарий // Рубайат. — ОЛМА Медиа Групп, 1970. — ISBN 5224053471.