Мәрйәм (исем)
| Мәрйәм |
Мәрйәм — башҡорт ҡатын-ҡыҙ исеме. Башҡа төрки халыҡтарҙа ла осрай.
Этимология[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Мәрйәм — боронғо йәһүд теленән бик шәп, ханым, әсә тигәнде аңлата[1].
Билдәле кешеләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Бураҡаева Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы (27 март 1943 йыл) — башҡорт журналисы, яҙыусы, йәмәғәт эшмәкәре. 1981 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1993), Рәсәй Федерацияһының почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре (2002). Зәйнәб Биишева (2002) һәм Рәми Ғарипов исемендәге (2005) премиялар лауреаты. Салауат Юлаев ордены кавалеры (2013).
- Солтанова Мәрйәм Тимербулат ҡыҙы (?[2] — март 1928) — йәмәғәт эшмәкәре, меценат.
- Ғималова Мәрйәм Ғилметдин ҡыҙы (22 июнь 1922 йыл — 24 июнь 2006 йыл) — ғалим-педагог-методист, әҙәбиәт белгесе. Педагогия фәндәре кандидаты (1961). РСФСР (1987) һәм Башҡорт АССР-ы (1969) мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы, РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1967, 1976), Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (1994).
- Солтанова Мәрйәм Ғәзизрахман ҡыҙы (10 апрель 1938 йыл) — педагог, мәҙәниәт хеҙмәткәре, үҙешмәкәр композитор. Салауат Юлаев ордены кавалеры (2013),Рәсәйҙең (1998) һәм Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1980). Ишембай районының почётлы гражданы (2008)[3].
- Маликова Мәрйәм Ғүмәр ҡыҙы (18 май 1941 йыл) — ғалим-зоотехник, ауыл хужалығы фәндәре докторы, профессор. Башҡортостандың атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре. Ауыл хужалығы малдарын туҡландырыу һәм аҙыҡ технологиялары лабораторияһында баш ғилми хеҙмәткәр.
- Кәримова Мәрйәм Ғатаулла ҡыҙы (1935 йылдың 7 февралендә Малаяҙ районы Илтәй ауылында тыуған — 2015 йылда вафат була) — уҡытыусы, партия һәм совет хеҙмәткәре[4].
- Буранғолова Мәрйәм Нәбиулла ҡыҙы (28 февраль 1910 йыл — 16 февраль 1979 йыл) — ғалим-тупраҡ белгесе. Ауыл хужалығы фәндәре докторы (1967), профессор (1968). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1968). «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1975).
- Ҡолмөхәмәтова Мәрйәм Муллабай ҡыҙы (4 июль 1951 йыл[5]) — ветеран-уҡытыусы. РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1982). Салауат Юлаев ордены кавалеры (2003).
- Кәбирова Мәрйәм Шакир ҡыҙы (7 апрель, 1955 йыл) — уҡытыусы, методист, йәмәғәт эшмәкәре, хеҙмәт ветераны.
- Нәҙершина Мәрйәм Усман ҡыҙы (8.04.1949) — педагогик хеҙмәт ветераны. 1968—1978 йылдарҙа Баймаҡ һәм Әбйәлил районы мәктәптәре, 1978—2011 йылдарҙа Баймаҡ ауыл хужалығы техникумы уҡытыусыһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған уҡытыусыһы[6].
- Прохорец Мәрйәм Абдулхаҡ ҡыҙы (1956), хеҙмәт ветераны. 1984 йылдан Балаҡатай үҙәкләштерелгән китапханалар системаһының балалар китапханаһы мөдире. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2001).
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Мәрйәм сүрәһе (ғәр. مريم, Мәрйәм ) — Ҡөрьән Кәримдең 19 сүрәһе. Мәккәлә иңгән сүрә, 98 аяттан тора.
- Мәрйәм Инә, Мәрйәм — Ғайса Пәйғәмбәрҙең әсәһе, Исламда исеме иң йыш телгә алынған, хөрмәт ителгән мөслимәләрҙең береһе. Уның хөрмәтенә Ҡөрьән Кәримдә 19-сы сүрә «Мәрйәм» сүрәһе тип аталған. Шулай уҡ ул Ҡөрьәндә исемләп аталған берҙән-бер ҡатын. Был сүрәлә Ғайса Пәйғәмбәрҙең донъяға килеүе һәм уның әсәһе Мәрйәм хаҡында бәйән ителә.[7]
- Мәрйәм Солтанова исемендәге Ислам колледжы — традицион ислам буйынса белем биреүсе дини уҡыу йорто. Ѳфѳ ҡалаһының үҙәгендә, Мостай Кәрим урамындағы 3-сѳ йортта урынлашҡан.
- Изге Мәрйәм Инә Бөркәнсеге (Покров) сиркәүе (Каменск), (Покров сиркәүе) — элекке Дон Ғәсҡәре өлкәһе Каменск станицаһы, хәҙерге Ростов өлкәһе Каменск-Шахтинский ҡалаһындағы православие сиркәүе[8].
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
- Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
- Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
- Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
- Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
- Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.
- Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Таңһылыу Күсимова. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит. 2018 йыл 16 май архивланған.
- ↑ В 2014 году в Башкортостане будут отмечать 155 лет со дня её рождения.
- ↑ ДЕНЬ ГОРОДА:И трудятся, и празднуют с настроением Лицо Ишимбая определяют его жители 2014 йыл 8 май архивланған.
- ↑ Хеҙмәт ветераны Кәримова М. Ғ. архив фонды 2021 йыл 8 май архивланған.
- ↑ Шәхестең үҙе әйтеүе буйынса, Мәсетле районы энциклопедияһында хаталы күрһәтелгән
- ↑ Календарь знаменательных и памятных дат Республики Башкортостан на 2019 год 2019 йыл 14 февраль архивланған. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 6 апрель 2019)
- ↑ Mary and Angels. (инг.)
- ↑ Каменск-Шахтинский.
|
Аҙаштар тураһында мәҡәләләр исемлеге. Әгәр ҙә һеҙ бында Википедияның башҡа мәҡәләһенән яңылыш килеп сыҡһағыҙ, ул һылтанманы дөрөҫләргә кәрәк. Шулай уҡ булған мәҡәләләрҙең тулы исемлеген ҡарағыҙ. |