Абовян урамы (Ереван)
| Абовян урамы | |
| әрм. Աբովյան փողոց | |
 | |
| Кем хөрмәтенә аталған | Хачатур Абовян[d], Астафьев, Михаил Иванович[d] һәм Ереванская крепость[d] |
|---|---|
| Дәүләт |
 Әрмәнстан |
| Административ-территориаль берәмек | Ереван |
| Урын | Кентрон[d] |
| Оҙонлоҡ | 1600 метр |
| Киңлек | 5 метр |
 | |
 | |
 Абовян урамы Викимилектә | |
Абовян урамы (әрм. Աբովյան փողոց) — Еревандың Кентрон районында үҙәк урам, баш Республика Майҙанынан алып Александр Мясникян проспектына тиклем. Ҡаланың иҫтәлекле урыны[1].
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1920 йылда күренекле әрмән шағиры Хачатур Абовян хөрмәтенә атала. Бынан алда (1868—1920 йылдарҙа) булған исеме — Астафьевский — Эриван губернаторы Михаил Астафьев (1860—1920) хөрмәтенә бирелә.
1868 йылға тиклем Крепостной тип атала.
Еревандың иң боронғо урамдарының береһе, Александр Таманяндың (1924) генераль планы буйынса ҡала төҙөкләндерелгән ваҡытта һаҡлана, урам киңәйтелә, турылана.
Г.Амирян йортонда (№ 10) 1928 йылдың 26 июлендә Максим Горький төн үткәрә (мемориаль таҡтаташ ҡуйылған)[2][3]
1933 йылда был урам йүнәлеше буйынса Еревандың беренсе трамвай линияһы үтә[4].
Был урамдағы биналарҙы төҙөкләндереүҙә танылған Әрмән эшҡыуары һәм билдәле йәмәғәт эшмәкәре Хачатур Сукиасян ҡатнаша.
Төҙөлөшө[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Изге Анна сиркәүе (Саят-Нова проспекты, 15)
Ереван медицина университеты (Корюн урамы, 2)
Урындағы ҡара туфтан (тау тоҡомо) эшләнгән «ҡара йорттар» урамға билдәлелек өҫтәй.
Иҫтәлекле урындар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Хачаторы Абовян һәйкәле (1950, скульпторы Сурен Степанян)
Аветика Исаакян һәйкәле
Ҡарабале һәйкәле (1991) скульпторы Левон Токмаджян)[5][6]
19-сы быуаттағы бинала ишектәр[7]
14-се йорт - Николай Буниатянға мемориаль таҡтаташ
Карабала тураһында легенда[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1930 йылдарҙа Калабаның билдәле эксцентригы, ошо урамда ҡыҙҙарға тере сәскәләр бүләк итеп ваҡыт үткәрә[8][9].
Билдәле кешеләре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1-се йорт - Туманян (мемориаль таҡта)[10]
3 / 1 йорт - Каро Алабян[11]
Д д д 8 - Әрмәнстандың КП (б) үҙәге беренсе секретары А Ханджян (мемориаль таҡтаташ)
13-сө йорт - СССР-ҙың һәм армдың атҡаҙанған тренеры. ССР А. Мнацаканян (мемориаль таҡтаташ)
20-се йорт - СССР-ҙың халыҡ артисы М. Симонян (мемориаль таҡтаташ)
21-се йорт — Әрмән ССР-ының халыҡ артисы А. Багдасарян (мемориаль таҡтаташ)
22-се йорт - А. Мартиросов (мемориаль таҡтаташ)
31-се йорт - кинорежиссер һәм актер А. Мартиросян (мемориаль таҡтаташ)
32-се йорт - тарихсы һәм лингвист Г. Капанцян (мемориаль таҡтаташ), биолог В. Казарян, Рәсәй табип-тикшеренеүсеһе Ә.Кечек (мемориаль таҡта), рәссам Габриэль Гюрджян (мемориаль таҡтаташ)
39-сы пункт - академик Мхитар Джрбашян, Эдуард Агаян
42-се йорт - рәссам С. Агаджанян (мемориаль таҡта)
48-се йорт - СССР-ҙың атҡаҙанған спорт мастеры Р. Манукян (мемориаль таҡтаташ)
Галерея[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
-
Горькийға мемориал таҡта. 10-сы йорт -
Ишектәр, 8-се йорт -
МО. Туманянға мемориаль таҡта -
-
3-сө йорт
Шулай уҡ ҡара[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Ереван урамдары исемлеге
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Фанни Ардан: Мой дедушка — армянин
- ↑ Русский след: исторические здания ул. Абовяна 2021 йыл 13 апрель архивланған.
- ↑ Здание на Абовяна 10 — в списке памятников: что известно о «сгоревшей истории» Ереване
- ↑ Главный уролог Абрамян, ереванский трамвай, Коба — человек года, «Оскопление Самсона», Калигула и многое другое
- ↑ Знаменитый памятник дедушки-цветочника Карабалы в Ереване вернется на прежнее место
- ↑ Статуя Карабалы: (скульптор Левон Токмаджян)
- ↑ Дверь в здании 19 века на улице Абовяна в Ереване
- ↑ «Ծաղիկ նվիրող Կարա-Բալա»-ի Աբովյան փողոցում «հայտնվելը»` այնքան էլ երևանցիների սրտով չէ (լուսանկարներ)
- ↑ Լևոն Թոքմաջյան, Կարաբալայի արձանը 2006թ.
- ↑ Пеший тур по Еревану: Улица Абовяна: от Площади Республики до улицы Арами.
- ↑ Пеший тур по Еревану: Улица Абовяна от улицы Пушкина до улицы Туманяна