Введенское алыу (1708)

Введенское алыу – башҡорт һәм татар баш күтәреүселәренең ҡаланы алыуы. 1704-1711 йылдарҙағы Башҡорт ихтилалы ваҡиғаларының береһе.

Введенскийҙы алыу
Төп конфликт: Башҡорт ихтилалы (1704—1711)
Дата	7 ғинуар, 1708 йыл
Урыны	Введенское
Нәтижә	Күтәрелгән еңеше
Ҡаршы тороусылар
Татар баш күтәреүселәре Башкорт баш күтәреүселәре Рус батшалығы

Тарих башы

1708 йылдың 26 декабрендә башҡорт баш күтәреүселәре Сарапул өйәҙенә бәреп инә һәм Березовка, Буй, Тарасов, Таскинов, Касев, Китаев, Глухов, Шадрин, Отросов, Мостовая ауылдарын ҡамай. Был ваҡиғалар ваҡытында бер нисә ауыл яндырыла һәм күп кенә крәҫтиәндәр әсирлеккә алына. Баш күтәреүселәр ғәскәрҙәре Уҫы юлына янаған.

Ваҡиғалар барышы

7 ғинуарҙа баш күтәреүселәр Көңгөр өйәҙенә бәреп инә һәм татар баш күтәреүселәре ярҙамында Златоуст, Преображенское, Введенское, Никольское, Медянское, Покровское ауылдарын һәм өйәҙҙең көньяҡ өлөшөндә урынлашҡан башҡа пункттарҙы баҫып ала.

Эҙемтәләре

Көңгөрҙә ҡамауға ашығыс әҙерләнә башлайҙар. Урыҫтар Көңгөр диуарҙарын нығытырға теләй. Һалдаттарға ҡорал бирә башлайҙар, пистолеттар ҡуялар, һаҡсылар бүлеп бирәләр.Баш күтәреүселәр үҙҙәренең көсө массаларға ярҙам итеүҙә икәнен яҡшы аңлай. Ғәҙәттә, уларға тиклем кешеләрҙе сафҡа инергә саҡырыусы йүгереүселәр булған. Был бигерәк тә ихтилал көсәйгәндә сағыла.

Шулай уҡ ҡарарға

• Златоуст янындағы алыш (1708)

Әҙәбиәт

• Акманов Ирек. Башкирские восстания XVII–XVIII веков – феномен в истории народов Евразии. — 2016. — ISBN 978-5-295-06448-7.
• Хәмиҙуллин Салауат. История башкирских родов. Сарт и Калмак.. — 2017. — Vol. 27. — ISBN 978-5-295-06821-8.
• Зинуров Рафаил. Башкирские восстания и индейские войны – феномен в мировой истории. — 2001. — ISBN 5-7501-0214-9.
• Акманов Ирек. Башкирские восстания. — 1993. — ISBN 5-295-01126-7.

Һылтанмалар

• Башкирское восстание (1704-1711)

• Алдаровщина (Башкирское восстание 1704-1711 гг.)

• Башкиро-татарские восстания: как Москва сыграла на противоречиях с казахами и калмыками и победила 2023 йыл 28 сентябрь архивланған.