Мечев Мюд Мариевич

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

Эссэлэмэгэлэйкум уэ рэхмэтуллаhу уэ бэрэкэтуhy Кэзерле мухэрирзэр Мюд Мариевич Мечев (1929 йылдың 31 августа, Мәскәү - 27 сентябрь 2018, Мәскәү) - Рәсәй рәссам-графигы, иллюстратор, пейзажист, Рәсәй Федерацияһының халыҡ рәссамы (2000), Рәсәй Сәнғәт академияһы ағзаһы (2004).

Биография[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәссам Константин Пантелеев-Киреев (1891-1946) ғаиләһендә тыуа. Ата-анаһы малайҙы халыҡ-ара йәш үҫмерҙәр көнө (рус. Международный Юношеский День) хөрмәтенә, ә отчествоһы, ул йылдарҙа ҡатын-кыҙҙар эмансипацияһы популярлығы менән бәйле рәүештә, анасы Мария Мечева хөрмәтенә атағандар. 1936 йылда әтиһе репрессиялана һәм хөкөм ителә.

1946-1949 йылдарҙа Мәскәү юғары сәнғәт-сәнәғәт училищеһында уҡый. 1949 йылда училище студенты булараҡ, «Калевала» карел-фин эпосына иллюстрациялар буйынса Бөтөнрәсәй конкурсында III урынды ала.

Училищены тамамлағандан һуң, Карел-Фин ССР-ға килә, Петрозаводск янында, Соломенный тигән урында йәшәй. Шул йылдарҙа рәссам «Калевала» эпосын иллюстрациялауҙы дауам итә. 1956 йылда ул тушь менән акварельдән ҙур рәсем яһай, Петрозаводскила «Карелия» нәшриәтендә рәссам иллюстрациялары менән тәүге китап сыға. Шул осорҙан башлап урыҫ төньяғы табигате рәссам ижадындағы төп темаларҙың береһенә әүерелә. 1957 йылда СССР Рәссамдар союзы ағзаһы итеп ҡабул ителә, уға Карелия АССР атҡаҙанған сәнғәт эшлеклеһе исеме бирелә.

1963 йылда Мәскәүгә ҡайта, унда «Калевала»ны иллюстрациялаү эшен дауам итә. 1978 йылда «Калевала»ны график иллюстрациялаған өсөн РСФСРның И.Е. Репин исемендәге Дәүләт премияһына лайыҡ була, СССР сәнғәт академияһы медале тапшырыла, Финляндия Хөкүмәте Аҡ роза ордены һәм Элиас Леннрот көмөш медале менән бүләкләнә.

1975-1990 йылдарҙа «Ваҡытлы йылдар повестьы» буйынса 400-ҙән артыҡ гравюра ижад итә. 1994 йылда Мечев гравюралары менән «Ваҡытлы йылдар повестьы» беренсе тапҡыр Финляндияла «Нестер хроникаһы» исеме аҫтында баҫыла.

1990-сы йылдарҙан Яңы Заветтың китаптарын иллюстрациялаү өҫтөндә эшләй. 1993 йылда сәнғәт әһеле Иоанн Павел II «Сәнғәттә гуманизм һәм ҡаҙаныштар өсөн» Рим понтификтар көмөш медале менән бүләкләнә.

Мюд Мечев 2018 йылдың 27 сентябрендә Мәскәүҙә вафат була. Рәссам васыятнамәһе буйынса, 2018 йылдың 5 октябрендә Карелияла Кижи утрауындағы ауыл зыйаратында ерләнә.

Юл эштәре Третьяков галереяһында, «РОСИЗО» Дәүләт музей-күргәҙмә үҙәгендә, Карелия Республикаһы Һынлы сәнғәт музейында, Дәүләт Кремль һарайында, Рәсәй мәҙәниәт фондында, АҠШ китапханаһы йыйылмаһында, Ватикан апостол китапханаһында, Финляндия Милли банкы йыйылмаһында, Рәсәй һәм сит ил илдәрҙәге шәхси коллекцияларҙа һәм йыйылмаларынҙа урынлашҡан.

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Карелия: энциклопедия: в 3 т. / гл. ред. А. Ф. Титов. Т. 2: К — П. — Петрозаводск: ИД «ПетроПресс», 2009. — 464 с. : ил.,карт. — С. 215—216 ISBN 978-5-8430-0125-4 (т. 2)
  • Чегодаева М. А. Художник Мюд Мечев. Петрозаводск: ПетроПресс, 2004.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Мечев_Мюд_Мариевич&oldid=1190851» битенән алынған