Күгәрсен

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Голубь на ветке персикового дерева. Картина китайского императора Хуэйцзуна (1082—1135). Ок. 1108

Күгәрсен (рус. Голубь, лат. Columba) — күгәрсендәр ғаиләһенә ҡараған ҡоштар ырыуын да ошолай атайҙар.

Ҡанат оҙонлоғо 20—27 см, ауырлығы 200—650 г[1].

Евразияла, Африкала һәм Австралияла көн күрә.

Иң киң таралған төрө — күк күгәрсен. Ул бөтә ҡитғаларҙа ла осрай.

Ҡулға эйәләштереү[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Кеше күгәрсенде 5000 йыл элек үк ҡулға эйәләштергән. Шунан алып төрлө төҫтәге, ҡиәфәттәге, тәғәйенләнешле 800 төр йорт күгәрсене сығарғандар.

Почта (элемтә) күгәрсене оҙаҡ ҡына ваҡыт кешеләрҙең аралышыуы өсөн төп сара булып хеҙмәт иткән.

Төрҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ырыу 35 төрҙө эсенә ала[2][3]:

лимрн төҫлө әберсенде ҡайһы ваҡытта Aplopeliaырыуына айыралар[5].

В род Columba ранее ключали виды рода Patagioenas, распространённые на Американском континенте.

Юҡҡа сыҡҡан эндемик Реюньон Columba duboisi (англ.), бәлки, әберсендәр ырыуына кергәндерColumba duboisi: информация на сайте Красной книги МСОП  (инг.)

Иллюстрациялар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Галушин В.М, Дроздов Н.Н., Ильичёв В.Д., Константинов В.М, Курочкин Е.Н., Полозов С.А., Потапов Р.Л, Флинт В.Е., Фомин В.Е. Фауна Мира: Птицы: Справочник — М: Агропромиздат, 1991. — С. 152. — 311 с. — ISBN 5-10-001229-3.
  2. русские названия по Бёме Р. Л., Флинт В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Птицы. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., «РУССО», 1994. — С. 95-98. — 2030 экз. — ISBN 5-200-00643-0.
  3. по ITIS
  4. Columba versicolor: информация на сайте Красной книги МСОП  (инг.)
  5. Aplopelia larvata: информация на сайте Красной книги МСОП  (инг.)


Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Gibbs D., Barnes E., Cox J. Pigeons and Doves. — New Haven: Yale University Press, 2000.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]