Сиди-Сәид мәсете
| Сиди-Сәид мәсете | |
| Нигеҙләү датаһы | 1573 |
|---|---|
 | |
| Дәүләт |
 Һиндостан |
| Административ-территориаль берәмек | Әхмәдабад |
| Урын | Әхмәдабад |
| Архитектура стиле | Мосолман архитектураһы |
| Мираҫ статусы | значительный памятник[d] һәм Бөтә донъя мираҫының өлөшө[d] |
 | |
 Сиди-Сәид мәсете Викимилектә | |
Сиди-Сәид мәсете[1][2][3] (гудж. સિદૂી સૈયદ ની જાળી) — 1573 йылда Әхмәдаба́д ҡалаһында Сиди Сәид[4][5], Билал Джхаджар Хан ярандары араһынан бер абиссин, Мозафар Шаһ III армияһы генералы, Гуджарат солтанатының[6]. һуңғы солтаны тарафынан төҙөлгән мәсет. Рәсәй сығанаҡтарында мәсеттең төҙөлөү датаһы 1515 йыл тип күрһәтелә.
Бина аркадалы ябай лоджия күренешендә төҙөлгән. Мәсеттең артҡы һәм ян-яҡ стеналарында йоҡа һырлы селтәрләп эшләнгән рәшәткәле ярым түңәрәк ун тәҙрә урынлашҡан. Рәшәткәләге биҙәктәр үҫемлек орнаменты рәүешендә башҡарылған. Уларҙы алты йыл дауамында, оҫта ярҙамсыларын иҫәпкә алмайынса, яҡынса 45 оҫта эшләй. Мәсеттең артҡы стенаһын тышҡы яҡтан геометрик биҙәктәр менән биҙәлгән таш бүкәндәр биҙәй[4]. Мәсеттең үҙәк аркаһы артындағы стена участкаһында тәҙрә юҡ. 1947 йылда ҡалаға килгән тарихсы Генри Джордж Бриггс аңлатмаһына ярашлы, ул штукатурланған булған, был үҙәк рәшәткә үҙенең урынынан алынған һәм XIX быуат аҙағында Англияға алып кителгән тигән фараз барлыҡҡа килтерә. Әммә Лондондағы Виктория һәм Альберт музейындағы яҙмаларға ярашлы, 1883 йылда улар тарафынан рәшәткәнең натураль ҙурлыҡтағы ағас күсермәһе һатып алынған, улар 1949 йылда юҡ булғандар. Бөйөк Британия музейында шулай уҡ гипстан яһалған күсермәһе ҡуйыла. Икенсе версия буйынса, үҙәк тәҙрәлә һәм төньяҡ яғынан тәҙрәләрҙә рәшәткәләр юҡ, сөнки Бөйөк Моголдар империяһы Гуджарат солтанатын көсләп үҙенә ҡушыуы сәбәпле мәсет төҙөлөп бөтмәгән була[4].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Искусство стран и народов мира. Краткая художественная энциклопедия. — Советская энциклопедия, 1965. — Т. 2. — С. 41, 54.
- ↑ Всеобщая история архитектуры: Архитектура Восточной и Юго-Восточной Азии до середины XIX в. — М.: Стройиздат, 1971. — С. 102. — 664 с.
- ↑ Страны и города: Современная иллюстрированная энциклопедия / под ред. Горкина А.П. — М.: Росмэн, 2007. — С. 34. — 576 с.
- ↑ Sidi Sayed Mosque (ингл.). Ahmedabad.org.uk. Дата обращения: 10 июль 2016.
- ↑ Alfred Nawrath. Immortal India. — Bombay: Taraporeval's Treasure House of Books, 1956. — 148 p.