Татра милли паркы

Татра милли паркы
	Татра милли паркы
Нигеҙләү датаһы	1954
Тау һырты	Высокие Татры[d]
Категория защищённых зон МСОП	МСОП II категорияһы: милли парк[d]
Дәүләт	Польша
Административ-территориаль берәмек	Малопольское воеводство[d]
Урын	Татры[d]
Майҙан	21 164 км²
Рәсми сайт	tpn.pl
Әһәмиәтле урын	Закопане[d], Sankturium of St. Mary in Zakopane[d], Q3193740?, Schronisko PTTK przy Morskim Oku[d], Schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej[d], Hotel górski PTTK na Polanie Kalatówki[d], Schronisko PTTK na Hali Kondratowej[d], Mountain shelter PTTK "Murowaniec"[d], Schronisko PTTK na Hali Ornak[d], Приют в долине Пяти польских прудов[d], Schronisko PTTK Roztoka[d], Диңгеҙ күҙе, Рысы[d] һәм Pustelnia Brata Alberta[d]
	Татра милли паркы Викимилектә

Татра милли паркы (пол. Tatrzański Park Narodowy) — милли паркы, Польшаның көньяҡ өлөшөндә, Словакия сигендә урынлашҡан. Словакияның шул уҡ исемле милли паркы менән берҙәм тәбиғәтте һаҡлау территорияһынн барлыҡҡа килтерә.

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Милли парк 22 мең гектар майҙанда 1954 йылда үҙенсәлекле Татра тауҙары ландшафтын һаҡлау өсөн булдырылған^[1]. 1993 йылда Татржан милли паркы уның менән сиктәш Словак милли паркы менән бергә ЮНЕСКО-ның биосфера ҡурсаулығы статусын алған^[2].

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Милли парк территорияһында Польшаның иң юғары тау түбәһе — Рысы урынлашҡан, уның бейеклеге диңгеҙ кимәленән 2499 метр тәшкил итә^[3]. Паркта 650-гә яҡын мәмерйә бар, уларҙың араһында Велка-Снежка мәмерйәләр системаһы иң оҙоно (яҡынса 18 км) һәм донъяла иң тәрәне (814 м тиклем). Парк биләмәләрендә бер нисә йылға һәм яҡынса 30 тау күлдәре урынлашҡан, шуларҙың иң эреһе — Морске-Око (0,349 км2). Иң ҙур шарлауыҡ — Велка-Сиклава, бейеклеге 70 метр тәшкил итә.

Флора һәм фауна[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1250 метр бейеклектә пихта һәм ҡайын урмандары өҫтөнлөк итә, ә уларҙан бейектә — шыршы урманы. 1800 метр билдәһенән юғарыраҡ альп туғайҙары. Паркта альп байбағы, серна, бөркөт, өкө йәшәй^[1].