Уйылды (Ҡыштым ҡала округы)
| Уйылды | |
 | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Ҡыштым ҡала округы[1] |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+05:00[d] |
| Халыҡ һаны | 385 кеше (2010)[2] |
| Почта индексы | 456867 |
 | |
 Уйылды Викимилектә | |
Уйылды (рус. Увильды Рәсәйҙең Силәбе өлкәһе Ҡыштым ҡала округындағы ҡасаба.
Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Уйылды ҡасабаһы шул уҡ исемле күлдең төньяҡ -көнсығыш яры буйында, Ҡыштым ҡала окургының үҙәгенән 15 саҡрым алыҫлыҡта урынлашҡан. Уйылды менән йәнәш Кәзә ҡултығы, шулай уҡ Вязовый ярымутрауы ята[3].
Исеме[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Уйылды ауылының исеме Уйылды күле исеменән сыҡҡан. Этимологияһы буйынса күлдең Уелдекуль, Уелдекул исемдәре лә килтерелә. Бынан топонимдың ике башҡорт һүҙенән: «уйылды» һәм «күл» һүҙҙәренән тороуы күренә. Топоним «уйпаттағы күл» йәки «убылған (уйылған) күл» тигәнде аңлатыуы ихтимал.
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Уйылды ауылына 1932 йылда нигеҙ һалынған. Тәүҙә урындағы халыҡ Уйылды күле ярында балык кәсептәре менән шөғөлләнгән. Һуғыштан һуң, 1949 йылдарҙа, ҡасабала «Вязовый утрауы» ял йорто асыла[4]. 1977 йылда асылған СССР Эске Эштәр министрлығының, ә аҙаҡ Рәсәйҙең «Урман Күле» шифаханаһы асыла[5]. 2014 йылда шифаханала һуңғы күләмле ремонт башҡарыла
Хәҙер ҡасаба туризм иҫәбенә йәшәй.
Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
| Халыҡ иҫәбе | |
|---|---|
| 2002[6] | 2010[7] |
| 470 | ↘385 |
Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса ҡасабала халыҡ һаны 2010 йылда 385 кеше тәшкил иткән (176 ир-егет һәм 209 ҡатын-ҡыҙ).
Иҫтәлекле урындары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Уйылды күле — Урал тауы итәгендә ҡарағайлыҡ араһындағы уникаль тәбиғәт ҡомартҡыһы булып тора.
Ҡасабала хәрби шәфҡәт туташы Плужник Клавдия Алексеевнаға һәйкәл ҡуйылған[8].
Инфраструктураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
«Урман Күле» шифаханаһы бар[9]. Ҡасабанан алыҫ түгел «Бунчук» ял базаһы урынлашҡан[10]. Уйылды ҡасабаһы территорияһында бер нисә туҡталыштан торған автобус селтәре үҫешкән. Ҡасабала бер нисә магазин эшләй. Ҡасабаның яры буйында кәмәләр өсөн бер нисә пристань урынлашҡан.
Урам селтәрҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Уйылды ҡасабаһы урам селтәре 11 урамдан тора[11].
Галерея[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
-
Ҡасабаға күренеш -
Уйылды күле -
«Бунчук» ял йорто
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ ОКТМО (урыҫ)
- ↑ https://www.webcitation.org/6NLnfKMH0?url=http://chelstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/chelstat/resources/66820f804e9e868b9ba79b8e65563e6a/%D0%A2%D0%BE%D0%BC+1.+%D0%A7%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C+%D0%B8+%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%B5%D1%89%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0
- ↑ Wikimapia - Let's describe the whole world! wikimapia.org. Дата обращения: 13 ғинуар 2020.
- ↑ Санаторий МВД "Лесное озеро" на берегах чудотворного озера Увильды: расположение, официальный сайт, отзывы. Санатории МВД (26 июнь 2018). Дата обращения: 16 май 2020.
- ↑ Санаторий Лесное Озеро. Санаторий Лесное Озеро. Дата обращения: 16 май 2020.
- ↑ Численность населения Челябинской области по данным Всероссийской переписи населения 2002 года. Дата обращения: 13 февраль 2016. Архивировано 13 февраль 2016 года.
- ↑ Тома официальной публикации итогов Всероссийской переписи населения 2010 года по Челябинской области. Том 1. «Численность и размещение населения Челябинской области». Таблица 11. Челябинскстат. Дата обращения: 13 февраль 2014. Архивировано 13 февраль 2014 года.
- ↑ Военное медсестре установили новый памятник. www.1obl.ru. Дата обращения: 15 май 2020.
- ↑ Главная. Дата обращения: 30 ноября 2019.
- ↑ База отдыха «Бунчук» располагается на берегу жемчужины Урала – Озере Увильды. У нас вам понравится проводить время!. bunchuk.aorz.ru. Дата обращения: 30 ноября 2019.
- ↑ Регионы России → Челябинская обл. → Кыштым г. → Увильды п.
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Увильды (озеро)(недоступная ссылка)
- Кыштымский городской округ