Ҡабарҙы-Балҡар ҡурсаулығы
| Ҡабарҙы-Балҡар бейек тау ҡурсаулығы | |
|---|---|
 | |
| Категория МСОП — Ia (Ҡәтғи тәбиғи резерват) | |
| Төп мәғлүмәт | |
| Майҙаны | 82649 га. |
| Нигеҙләнгән ваҡыты | 8 ғинуар 1976 йыл |
| Урынлашыуы | |
| 43°02′57″ с. ш. 43°14′33″ в. д.HGЯO | |
| РФ субъекты | Ҡабарҙы-Балҡар Республикаһы |
| Яҡындағы ҡала | Нальчик |
zapovednik-kbr.ru | |
 Ҡабарҙы-Балҡар ҡурсаулығы Викимилектә | |
Ҡабарҙы-Балҡар бейек тау ҡурсаулығы (рус. Кабарди́но-Балка́рский высокого́рный запове́дник) — Ҡабарҙы-Балҡар Республикаһындағы дәүләт тәбиғәт ҡурсаулығы[1]. 1976 йылдың ғинуарында ойошторола. Майҙаны 82 649 гектар. Буфер зонаһының майҙаны — 26 000 гектар.
Рельефы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡурсаулыҡ Оло Кавказдың бейек тау зонаһына инә. Уның иң юғары нөктәһе — Дыхтау тауы (5204 м), иң түбән нөктәһе диңгеҙ кимәленән 1800 метр бейеклектә урынлашҡан. Ҡурсаулыҡта 256 боҙлоҡ бар. Уларҙың 194-енең майҙаны — 10 гектарҙан ашыу. Йәшәү мөмкин булмаған бүлкәттең дөйөм майҙаны 45 502 гектар, йәки ҡурсаулыҡ территорияһының 60,7 процентын тәшкил итә.
Гидрологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Территория күп һанлы боҙлоҡтарҙан сыҡҡан йылғалар селтәре менән ҡапланған. Иң ҙурҙары — Чегем, Черек-Безенги, Черек-Балкар, Сукан-Су һәм Хазнидон. Минераль һыуҙарҙарҙың бер нисә сығанағы бар.
Флора һәм фаунаһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡурсаулыҡта теркәлгән төрҙәрҙең һаны: юғары үҫемлектәр — 1200, балыҡтар — 1, ер-һыу хайуандары — 1, һөйрәлеүселәр — 3, ҡоштар — 128, Һөтимәрҙәр — 29. Дағстан туры, ябай төлкө, ҡабан, шакал, һоро айыу, кавказ урман бесәйе, һеләүһен, аҫ, йәтсә, алтай тейене, ҡуян, ярғанат һ.б. даими йәшәй. Ҡоштарҙың һирәк төрҙәре бар: бөркөт, ҡара гриф, һаҡаллы бөркөт, таҙғара, көсөгән, ыласын, кавказ һуйыры, тау күркәһе.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Кабардино-Балкарский государственный заповедник. Дата обращения: 20 октябрь 2014. Архивировано 11 ғинуар 2016 года.