Англия битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Дәүләт
 |Статус                  = 
 |Башҡортса исеме        = Англия Короллеге
 |Оригиналь исеме   = {{lang-en|Kingdom of England}}
 |Эйәлек килеш       = Англия
 |Флаг                    = Flag_of_England.svg
 |Герб                    = Royal Arms of England (1198-1340).svg
 |Герб урынына            = 
 |Девиз                   = ([[Француз теле|фр.]]): [[Dieu et mon droit]] <br> ({{lang-ba|''Аллаһ һәм минең хоҡуғым''}})
 |Гимн исеме          = 
 |Аудио                   = 
 |Идара итеү төрө         = [[Дуалистик монархия]] ([[Бөйөк Британия]]ның өлөшө; юғары власть органы юҡ)
 |Дәүләт дине = [[Англикан сиркәүе|Англиканлыҡ]]
  |lat_dir = N|lat_deg = 53|lat_min = 10|lat_sec = 0
  |lon_dir = W|lon_deg = 1|lon_min = 28|lon_sec = 0
  |region                 = 
  |CoordScale             = 2000000
 |Картала                = Uk map england.png
  |картаға яҙыу        = 
 |Картала2               = 
 |Рәсми тел              = [[Инглиз теле|Инглиз]]
 |Нигеҙләнгән/Нигеҙләнгән       = [[926 йыл|928 г.]]
 |Бойондороҡһоҙлок датаһы      = 
 |тан бойондороҡһоҙлоҡ        = 
 |Баш ҡала                 = [[Лондон]]
 |Эре ҡалалар       = 
 |Етәкселәрҙең вазифалары = Королева
Премьер-министр
 |Етәкселәр            = [[Елизавета II (Бөйөк Британия королеваһы)|Елизавета II]]
[[Кэмерон, Дэвид|Дэвид Кэмерон]]
 |Территория буйынса урыны     = 
 |Территория              = 133 396
 |% һыу өҫтө            = 
 |Этнохороним             = 
  |Халҡы буйынса урыны     = 
  |Халыҡ              = 50,762,923
  |Баһа йылы             = 
  |Иҫәп алыу буйынса халҡы  = 
  |Иҫәп алыу йылы           = 2006
  |Халыҡ тығыҙлығы    = 396 <ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/nol/ukfs_news/hi/newsid_7610000/newsid_7618900/7618994.stm|title=England 'most crowded in Europe'|last=Mason|first=Chris|date=2008-09-16|publisher=BBC News|lang=en|accessdate=2010-06-05|archiveurl=http://www.webcitation.org/617vfmsnQ|archivedate=2011-08-22}}</ref>
  |Тығыҙлыҡ буйынса урыны     = 
 |ЭТП (ҺАМП)               = 
 |Валюта                  = [[Фунт стерлинг]]
 |Домен/Домендар            = 
 |ISO                     = 
 |МОК                     = 
 |Телефон коды          = 100500
 |Сәғәт бүлкәте            = 
 |Иҫкәрмәләр              = 
}}

'''Англия Короллеге''' ({{lang-en|Kingdom of England}}) — [[Бөйөк Британия]]ның иң ҙур тарихи һәм административ өлөшө.

== Ҡоролош (9 регион)==
'''Региондар''' ({{lang-en|Regions}}, йәки ''Government Office Regions'') — Англияның юғары кимәл административ-территориаль өлөштәре. Һәр регион графлыҡтарға бүленә.

Региондарға бүлеү [[1994]] йылда [[Мейджор, Джон|Джон Мейджор]] хөкүмәте менән индерелә.
{| class="standard" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right"
|-----
| colspan=2 align="center" bgcolor="#99DDFF" | ''' Англияның региондар'''
|-----
| colspan=2 align="center" | [[Файл:England Regionen.png]]
|-----
| colspan=2 |
# [[Ҙур Лондон]]
# [[Көньяҡ-көнсығыш Англия]]
# [[Көньяҡ-көнбайыш Англия]]
# [[Көнбайыш Мидленд]]
# [[Төньяҡ-көнсығыш Англия]]
# [[Төньяҡ-көнсығыш Англия]]
# [[Йоркшир һәм Хамбер]]
# [[Көнсығыш Мидленд]]
# [[Көнсығыш Англия]]
|}

{|class="standard sortable" width="100%" style="text-align: center;"
|- style="background:#ddd;"
! №
! Регион
! Үҙәк (үҙәктәр)
! Майҙан,<br>км²
! Халыҡ,<br>кеше. (2012) <ref>[http://www.ons.gov.uk/ons/guide-method/census/2011/uk-census/index.html 2011 Census, Population and Household Estimates for the United Kingdom]: ([http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/2011-census/key-statistics-and-quick-statistics-for-wards-and-output-areas-in-england-and-wales/rft-qs211ew-ward.zip 2011 Census: QS211EW Ethnic group (detailed), wards in England and Wales (ZIP 7239Kb)])</ref>
! Тығыҙлыҡ ,<br>кеше/км²
! [[Эске региональ продукты]] <br>бер кешеһә, [[Фунт стерлингтар|£]]
! Код, NUTS1 буйынса
! class=unsortable width=120 | Карта
|-
| 1
| [[Ҙур Лондон]]
| [[Лондон]]
| 1 572
| 8 308 400
| 5285,24
| 30 385
| UKI
| [[Файл:EnglandLondon.png|100px]]
|-
| 2
|Көньяҡ-көнсығыш Англия
| [[Саутгемптон]]
| 19 096
| 8 724 700
| 456,89
| 22 624
| UKJ
| [[Файл:EnglandSouthEast.png|100px]]
|-
| 3
|Көньяҡ-көнбайыш Англия
| [[Бристоль]],<br>[[Плимут]]
| 23 829
| 5 339 600
| 224,08
| 18 195
| UKK
| [[Файл:EnglandSouthWest.png|100px]]
|-
| 4
| [[Көнбайыш Мидленд]]
| [[Бирмингем]]
| 13 004
| 5 642 600
| 433,91
| 17 161
| UKG
| [[Файл:EnglandWestMidlands.png|100px]]
|-
| 5
|Төньяҡ-көнсығыш Англия
| [[Манчестер]]
| 14 165
| 7 084 300
| 500,13
| 17 433
| UKD
| [[Файл:EnglandNorthWest.png|100px]]
|-
| 6
|Төньяҡ-көнсығыш Англия
| [[Ньюкасл-апон-Тайн]]
| 8 592
| 2 602 300
| 302,87
| 15 688
| UKC
| [[Файл:EnglandNorthEast.png|100px]]
|-
| 7
| [[Йоркшир һәм Хамбер]]
| [[Лидс]],<br>[[Шеффилд]]
| 15 420
| 5 316 700
| 344,79
| 16 880
| UKE
| [[Файл:England Region - Yorkshire and Humber.svg|100px]]
|-
| 8
| [[Көнсығыш Мидленд]]
| [[Мелтон-Мобри]]<br>([[Лестершир]])
| 15 627
| 4 567 700
| 292,30
| 17 698
| UKF
| [[Файл:EnglandEastMidlands.png|100px]]
|-
| 9
| [[Көнсығыш Англия]]
| [[Кембридж]]
| 19 120
| 5 907 300
| 308,96
| 20 524
| UKH
| [[Файл:England Region - East England.svg|100px]]
|- style="background: #CCC;"
| ||Барлығы||    ||130 425||53 493 700||410,15||    ||    ||
|-
|}

===Көньяҡ-көнсығыш Англия===
====Оксфордшир====
'''О́ксфордшир''' ({{lang-en|Oxfordshire}} {{IPA|[ˈɒksfərdʃər]}} йә {{IPA|[ˈɒksfərdʃɪər]}}) — Англияның көньяғындағы церемониаль һәм метрополь булмаған графлығы. Үҙәге — [[Оксфорд]]. Халыҡ һаны — 620 мең кеше (графлыҡтар араһында 35-се урын, 2007). Майҙаны — 2605 км² . Власть. Округта тәртипте «Темз Вэлли Полис» полиция бүлеге һаҡлай. Бүлектең штаб-фатиры [[Оксфорд]] эргәһендәге [[Кидлингтон]] ауылында урынлашҡан.
Административ бүленеше: 5 район.
{|
|<center>[[Файл:OxfordshireNumbered.png]]</center>
|
# [[Оксфорд]]
# [[Черуэлл]]
# [[Көньяҡ Оксфордшир]]
# [[Вейл-оф-Уайт-Хорс]]
# [[Көнсығыш Оксфордшир]]
|}

====Көнсығыш Суссекс====
'''Көнсығыш Суссекс'''<ref>Карта «Великобритания, Ирландия, масштаб 1:1 500 000, Роскартография, 2007 год.»</ref> ({{lang-en|East Sussex}}, {{IPA|/ˈsʌsɨks/}};) — көнсығыш Англияның церемониаль һәм метрополь булмаған графлығы.  Графлыҡ [[Көньяҡ-көнсығыш Англия]] регионына инә.

Баш ҡала — [[Льюис]], иң эре ҡала — [[Брайтон һәм Хоув]]. Халыҡ һаны - 761 800 кеше, графлыҡтар араһында 28-се урын, 2007).

Майҙаны - 1792 км² (33-сө урын); Административ бүленеше: 6 районға бүленгән.
{|
|[[Файл:East Sussex Ceremonial Numbered.png]]
|
# [[Гастингс]]
# [[Ротер]]
# [[Уилден]]
# [[Истборн]]
# [[Льюис (район)|Льюис]]
# [[Брайтон и Хоув]] (унитар муниципалитет)
|}
====Суррей====
'''Су́ррей''' йәки '''Саррей''' ({{lang-en|Surrey}} {{IPA|[ˈsʌri]}})  Англияның  церемониаль һәм метрополь булмаған графлығы, [[Көньяҡ-көнсығыш Англия]] регионына инә. «Өй графлыҡтарының» береһе («Домашнее графство», ''Home Counties'' [[:en: Home counties]]). Үҙәге — [[Кингстон-апон-Темс]], тарихи яҡтан — [[Гилдфорд]]. Халыҡ һаны — 1098300 кеше (2007). Майҙан — 1963 км²; Көнбайыштан көнсығышҡа Суррейҙы [[Норт Доунс]] тауҙары киҫеп үтә. Улар графлыҡты икегә бүлә: төньяҡ – уңдырышлы ерҙәр, көньяҡ — таулы ерҙәр.

Күренекле кешеләр. Джули Эндрюс (актриса), Эрик Клэптон (композитор һәм йырсы), Уорик Дэвис («Поттериана»ла гоблин Крюкохват, профессор Флитвик ролдәрен башҡарған), Том Фелтон («Поттериана»ла Драко Малфей).

Джоанна Роулингтын китабында  Гарри Поттер ошо адрес буйынса йәшәй:  Литтл Уингинг ҡалаһы, Тис урамы, Суррей графлығы.

====Кент====
[[Файл:Knole House 13.jpg|thumb|265px|[[Ноул Хаус]]  Дорсет герцогтар резиденцияһы]]
'''Кент''' ({{lang-en|Kent}}. {{IPA|/kɛnt/}};, {{lang-la|Cantium, Canthia}}) —Англияның көньяғындағы церемониаль һәм метрополь булмаған  графлығы.  Баш ҡалаһы — [[Мейдстон]]. Халыҡ һаны — 1,359 млн кеше (графлыҡтар араһында 1-се урын).

Тарихы. Рим ғәскәрҙәре караптары Британ утрауҙарына иң тәүҙә Кент графлығына төшә.
* Цезарь килер алдынан ерҙәр бельгтар ҡәбиләһе тарафынан яуланған була.
* Вальмер һәм  Танет араһында Цезарь хәрби карабынан төшә.
Иҫтәлекле урындары
* [[Рочестер ҡәлғәһе]]
* [[Лидс ҡәлғәһе]]
*[[Кентербери]]
* [[Кентербери соборы]]
* [[Аббатство Святого Августина]]
* Изге Мартин сиркәүе
*[[Дувр]]
* The White Cliffs Experience
*[[Тентерден]]
* Tenterden Steam Railway

[[Файл:HistorieKent1576.jpg|rıght|thumb|180px| Уильям Ламбард "Perambulation of Kent" китабы (Кент тарихы)]]
Күренекле кешеләр
* Графлыҡ Джефри Чосерҙын «[[Кентербери әҫәрҙәре]]» аша күп кешеләргә таныш.
* Чарльз Диккенстың атаһы графлыҡта, Чатем диңгеҙе портында эшләгән. Яҙыусының әҫәрҙәрендә Рочестер, клифф һаҙлыҡтары тураһында уҡырға була.
* Рәссам Уильям Тёрнер  бала сағының бер өлөшөн бында үткәргән.
* [[Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лареаттары|Әҙәбиәт буйынса нобель премияһы лауреаты]] Уильям Голдинг.
* Венди Коуп, шағирә.

===Көнбайыш  Мидленд===
'''Көнбайыш  Мидленд''' йәки Уэст Мидленд<ref>Великобритания // Большая российская энциклопедия, том 5, Москва: Научное изд-во «Большая российская энциклопедия», 2006.</ref> (Уэст-Мидлендс; {{lang-en|West Midlands}}) — Англияның 9 регионының береһе. Баш ҡалаһы — [[Бирмингем]]. Майҙаны  13 004 км². Халыҡ һаны — 5 642 600 кеше.

Административ бүленеше:
{|
|
'''[[Вустершир]]''' (Йола үткәреү һәм метрополь булмаған графлығы)
** [[Вустер]]
** [[Молверн-Хиллз (район)|Молверн-Хиллз]]
** [[Уайр-Форест]]
** [[Бромсгроув (район)|Бромсгроув]]
** [[Реддитч]]
** [[Вичэйвон]]
'''[[Стаффордшир]]''' (Йола үткәреү)
* [[Стаффордшир]] (метрополь булмаған графлығы)
** [[Тэмуорт]] / [[:en:Tamworth|Tamworth]]
** [[Личфилд (район)|Личфилд]] / [[:en:Lichfield (district)|Lichfield]]
** [[Кэннок-Чейз (район)|Кэннок-Чейз]] / [[:en:Cannock Chase (district)|Cannock Chase]]
** [[Южный Стаффордшир]] / [[:en:South Staffordshire|South Staffordshire]]
** [[Стаффорд (округ)|Стаффорд]] / [[:en:Stafford (borough)|Stafford]]
** [[Ньюкасл-апон-Лайм (округ)|Ньюкасл-апон-Лайм]] / [[:en:Newcastle-under-Lyme (borough)|Newcastle-under-Lyme]]
** [[:en:Staffordshire Moorlands|Staffordshire Moorlands]]
** [[Восточный Стаффордшир]] / [[:en:East Staffordshire|East Staffordshire]]
* [[Сток-он-Трент]] / [[:en:Stoke-on-Trent|Stoke-on-Trent]] (унитар берекмә)
|
'''[[Уорикшир]]''' (Йола үткәреү һәм метрополь булмаған графлығы)
** [[Северный Уорикшир]] / [[:en:North Warwickshire|North Warwickshire]]
** [[Нунеатон и Бедворт]] / [[:en:Nuneaton and Bedworth|Nuneaton and Bedworth]]
** [[Рэгби (район)|Рэгби]] / [[:en:Rugby (borough)|Rugby]]
** [[Стратфорд-он-Эйвон]] / [[:en:Stratford-on-Avon (district)|Stratford-on-Avon]]
** [[Уорик (район)|Уорик]] / [[:en:Warwick (district)|Warwick]]
'''[[Уэст-Мидлендс (графство)|Уэст-Мидлендс]]''' (Йола үткәреү һәм метрополь графлығы)
** [[Вулвергемптон]]
** [[Дадли (округ)|Дадли]]
** [[Уолсолл (округ)|Уолсолл]]
** [[Сэндуэлл (округ)|Сэндуэлл]]
** [[Бирмингем]]
** [[Солихалл (округ)|Солихалл]]
** [[Ковентри]]
'''[[Херефордшир]]''' (Йола үткәреү графлығы)
<br>
'''[[Шропшир]]''' (Йола үткәреү графлығы)
* [[Телфорд и Рекин]] 
* [[Шропшир]] 
|}
Иҡтисад. Уэст Мидленд регионында [[Aston Martin|Астон Мартин]], [[Jaguar Cars|Ягуар Карс]], [[Land Rover|Лэнд Ровер]], [[Morris Garage|ЭмДжи Карс]], [[Morgan Motor Company|Морган]], [[Маркос (автомобили)|Маркос]], [[Уэстфилд]], [[ДжиТиЭм]] компанияларының заводтары һәм штаб-фатирҙары урынлашҡан.

Спорт. Англияның 20 профессональ клубының 4-еһе — Уэст Мидлендтан: [[Астон Вилла]], [[Вест Бромвич Альбион]],  [[Вулверхэмптон Уондерерс]], [[Сток Сити]].

===Ҙур Лондон===
===Көньяҡ-көнбайыш Англия===

===Төньяҡ-көнсығыш Англия===
===Йоркшир һәм Хамбер===
===Көнсығыш Мидленд===
===Көнсығыш Англия===
===Төньяҡ-көнсығыш Англия===

== Иҫкәрмәләр ==
<references/>

== Һылтанмалар ==

[[Категория:Англия]]
[[Категория:Бөйөк Британия составындағы илдәр]]


{{countries-stub}}