Абузова Фатиха Фиттәх ҡыҙы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

Һыҙылған

18:25, 27 март 2021 өлгөһө

Абузова Фатиха Фиттәх ҡыҙы (19 июнь 1934 йыл, Темников ҡалаһы, Мордва АССР-ы) — инженер-механик, нефть һәм газ технологиялары өлкәһендә ғалим, техник фәндәре докторы (1977 йыл), профессор (1979 йыл), РСФСР‑ҙың (1985), Башҡорт АССР-ының (1978) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре.

Биографияһы

Абузова Фатиха Фиттәх ҡыҙы 1934 йылдың 19 июнендә Мордва АССР-ының Темников ҡалаһында тыуған.

1957 йылда И.М.Губкин исемендәге Мәскәү нефть институтын тамамлағандан һуң Башҡортостан нефть эшкәртеү ғилми-тикшеренеү институтында эшләй. 1959 йылдан алып Нефтте һаҡлау һәм йөрөтөү ғилми-тикшеренеү институтында, 1965—2009 йылдарҙа Өфө дәүләт нефть техник университетында, 1979—1994 йылдарҙа йылылыҡ техникаһы кафедраһы мөдире)^[1]. 1965 йылда Өфө нефть институтын, кафедра мөдире теплотехника (1979-1994 йыл).

Фәнни эшмәкәрлеге

Нефтте магистраль транспортлау һәм һаҡлауҙа йылылыҡ алмашыу процестары, табиғәтте һаҡлау һәм яғыулыҡ һаҡлау технологияләрын әҙерләү буйынса хеҙмәттәре; нефттең тәбиғи кәмеү нормаларын фәнни нигеҙләү буйынса хеҙмәттәре.

Фәнни тикшеренеүҙәре нефть продукттары етештереүҙең яғыулыҡты, энергияны һәм тәбиғәтте һаҡлаусы технологияларын уйлап табыу менән бәйле. Абузова нефтте һәм нефть продукттарын күсереү һәм һаҡлау ваҡытында уларҙың тәбиғи кәмеү күләмен иҫәпләп сығарыу һәм уны кәметеү алымдарын эшләй. 200‑ҙән ашыу фәнни хеҙмәт һәм 8 уйлап табыу авторы^[2].

Хеҙмәттәре

Потери нефтепродуктов и нефтей от испарения из подземных резервуаров. М., 1966 (соавтор).

Транспорт и хранение нефти и газа. М., 1975 (соавтор).

Борьба с потерями нефти и нефтепродуктов при их транспортировке и хранении. М., 1981 (соавтор).

Иҫкәрмәләр

↑ Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук РТ. Абузова Фатиха Фиттяховна // https://tatarica.org/ru : сайт. — Дата обращения: 25.03.2021.
↑ Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук РТ. Абузова Фатиха Фиттяховна // https://tatarica.org/ru : сайт. — Дата обращения: 25.03.2021.

[1] Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук РТ. Абузова Фатиха Фиттяховна // https://tatarica.org/ru : сайт. — Дата обращения: 25.03.2021.

[2] Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук РТ. Абузова Фатиха Фиттяховна // https://tatarica.org/ru : сайт. — Дата обращения: 25.03.2021.

[1]

[2]

@@ 1 юл: / 1 юл: @@
+'''Абузова Фатиха Фиттәх ҡыҙы''' (19 июнь 1934 йыл, Темников ҡалаһы, Мордва АССР-ы) — инженер-механик, нефть һәм газ технологиялары өлкәһендә ғалим, техник фәндәре докторы (1977 йыл), профессор (1979 йыл), РСФСР‑ҙың (1985), Башҡорт АССР-ының  (1978) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре.
-{{Ук}}
-'''Абузова Фатиха Фиттәх ҡыҙы''' ([[19 июнь]] [[1934 йыл]]) — ғалим-инженер-механик, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Техник фәндәр докторы (1977), профессор (1979). РСФСР-ҙың (1985) һәм [[Башҡорт АССР-ы]]ның (1978) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре.
 == Биографияһы ==
-Фатиха Фиттәх ҡыҙы Абузова 1934 йылдың 19 июнендә Мордовия АССР-ының Темников ҡалаһында тыуған.
+Абузова Фатиха Фиттәх ҡыҙы 1934 йылдың 19 июнендә Мордва АССР-ының  Темников ҡалаһында тыуған.
-[[1957 йыл]]да И. М. Губкин исемендәге Мәскәү нефть институтын тамамлай. Уҡып бөткәс, Башҡортостан нефть эшкәртеү ғилми-тикшеренеү институтында эшләй башлай: өлкән техник, инженер, кесе ғилми сотрудник, өлкән ғилми сотрудник, нефть продукттарын йөрөтөү һәм һаҡлау бүлегендә нефть продукттарын һаҡлау лабораторияһы етәксеһе. [[1965 йыл]]дан [[Өфө нефть институты]] һәм [[Өфө дәүләт нефть техник университеты]]нда уҡыта, газ һәм нефть үткәргес торбаларҙы, газ һаҡлағыстарҙы һәм нефть базаларын проектлау һәм файҙаланыу кафедраһы доценты. [[1979]]—[[1994]] йылдарҙа йылылыҡ техникаһы кафедраһы мөдире.
+йылда И.М.Губкин исемендәге  [[Рәсәй дәүләт нефть һәм газ университеты|Мәскәү нефть институты]]<nowiki/>н тамамлағандан һуң  Башҡортостан нефть эшкәртеү ғилми-тикшеренеү институтында эшләй.  1959 йылдан алып Нефтте һаҡлау һәм йөрөтөү ғилми-тикшеренеү институтында,  1965—2009 йылдарҙа Өфө дәүләт нефть техник  университетында,  1979—1994 йылдарҙа йылылыҡ техникаһы кафедраһы мөдире)<ref>''Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук РТ.''&#x20;Абузова Фатиха Фиттяховна&nbsp;// <nowiki>https://tatarica.org/ru</nowiki>&nbsp;: сайт.&nbsp;— Дата обращения: 25.03.2021.</ref>. 1965 йылда [[Өфө дәүләт нефть техник университеты|Өфө нефть институтын]], кафедра мөдире теплотехника (1979-1994 йыл).
-«Хеҙмәт ветераны» миҙалы ([[1989]]), СССР Юғары мәктәп министрлығының «Эшендә ҙур уңыштары өсөн» тамғаһы менән бүләкләнгән.
-== Ғилми эшмәкәрлеге ==
+== Фәнни эшмәкәрлеге ==
+Нефтте магистраль транспортлау һәм һаҡлауҙа йылылыҡ алмашыу процестары, табиғәтте һаҡлау һәм яғыулыҡ һаҡлау технологияләрын әҙерләү буйынса хеҙмәттәре; нефттең тәбиғи кәмеү нормаларын фәнни нигеҙләү буйынса хеҙмәттәре.
-Ғилми эшмәкәрлеге нефть продукттары етештереүҙең яғыулыҡ һәм энергияны экономиялаусы, тәбиғәтте һаҡлаусы технологияларын булдырыу менән бәйле. Абузова йөрөткәндә һәм һаҡлағанда нефть һәм нефть продукттарының тәбиғи кәмеүе нормаларын кәметеү һәм иҫәпләү ысулдары эшләгән. 200-ҙән артыҡ фәнни хеҙмәт һәм 8 фәнни уйлап табыу буйынса хеҙмәт авторы. СССР юғары һәм урта белем биреү Министрлығы премияһы лауреаты ([[1983]]).
-== Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре ==
+Фәнни тикшеренеүҙәре ''нефть продукттары'' етештереүҙең яғыулыҡты, энергияны һәм тәбиғәтте һаҡлаусы технологияларын уйлап табыу менән бәйле. Абузова  ''нефтте'' һәм нефть продукттарын күсереү һәм һаҡлау ваҡытында уларҙың тәбиғи кәмеү күләмен иҫәпләп сығарыу һәм уны кәметеү алымдарын эшләй.  200‑ҙән ашыу фәнни хеҙмәт һәм 8 уйлап табыу авторы<ref>''Институт татарской энциклопедии и регионоведения Академии наук РТ.''&#x20;Абузова Фатиха Фиттяховна&nbsp;// <nowiki>https://tatarica.org/ru</nowiki>&nbsp;: сайт.&nbsp;— Дата обращения: 25.03.2021.</ref>.
-* РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1985)
-* БАССР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1978)
-* СССР Юғары һәм урта белем биреү министрлығы премияһы лауреаты (1983)
 == Хеҙмәттәре ==
+Потери нефтепродуктов и нефтей от испарения из подземных резервуаров. М., 1966 (соавтор).
-* Транспорт и хранение нефти и газа(1975),
-* «Техника и технология транспорта и хранения нефти и газа» (1994);
-* монографияларының береһе — «Борьба с потерями нефти и нефтепродуктов при их транспортировке и хранении» (1981) һәм башҡалар.
-* журналдарҙа баҫылып сыҡҡан хеҙмәттәре
-фәнни уйлап табыу буйынса хеҙмәт, шулар иҫәбендә:
-* «Резервуар для хранения нефтепродуктов»,
-* «Уплотняющий затвор для резервуара с плавающей крышей»,
-* «Устройство для хранения вязких нефтепродуктов» һәм башҡалар.
+Транспорт и хранение нефти и газа. М., 1975 (соавтор).
-== Иҫкәрмәләр ==
-{{иҫкәрмәләр}}
+Борьба с потерями нефти и нефтепродуктов при их транспортировке и хранении. М., 1981 (соавтор).
-== Һылтанмалар ==
-* [http://xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/component/content/article/2-statya/8952-abuzova-fatikha-fittyakhovna.html Башкирская энциклопедия.] — Уфа: ГАУН «Башкирская энциклопедия», 2013. — ISBN 978-5-88185-306-8.
-* [https://gubkin.ru/gallery/portrait/detail.php?ID=922 РГУ нефти и газа (НИУ) имени И. М. Губкина]
+== Иҫкәрмәләр ==
-[[Категория:Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәрҙәре]]
+{{Иҫкәрмәләр}}
-[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
-[[Категория:Алфавит буйынса ғалимдар]]
-[[Категория:РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәрҙәре]]
 [[Категория:Техник фәндәр докторҙары]]
+[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
+[[Категория:Википедия:Замандаштар биографияһы]]
 [[Категория:1934 йылда тыуғандар]]
 [[Категория:19 июндә тыуғандар]]