Төньяҡ Осетия — Алания битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Рәсәй төбәктәре буйынса мәғлүмәт|
|RuNm       = Төньяҡ Осетия — Алания Республикаһы
|OfNm1      = Республикæ Цæгат Ирыстон — Алани	
|FSFlag=[[Файл:Flag of North Ossetia.svg|160px|Төньяҡ Осетия — Алания флагы]]	
|FSCoA=[[Файл:Emblem of North Ossetia.svg|100px|Төньяҡ Осетия — Алания гербы]]
|FlagLnk=Төньяҡ Осетия — Алания флагы
|CoALnk=Төньяҡ Осетия — Алания гербы
|FSMap      = [[Файл:Map of Russia (2014–2022) - North Ossetia (Alania).svg|350px|Төньяҡ Осетия — Алания]]
|FSCtrWhat  = Баш ҡала
|FSCtrNm    = [[Владикавказ]]	 
|AreaRnk    = 80-се	 
|TotArea    = {{formatnum:{{ПлощадьРегионы|Республика Северная Осетия - Алания}}}}
|WaterPrcnt = 0,2
|PopRnk     = 65-се
|PopQty     = {{ Население | Северная Осетия | тс }}
|PopCtDate  = {{ Население | Северная Осетия | г }}
|PopDens    = {{ #expr: ({{ Население | Северная Осетия | ч }} / {{ПлощадьРегионы|Республика Северная Осетия - Алания}}) round 2 }} кеше
|GDP        = {{ВРП|15}}
|GDPCtDate  = {{ВРП|Дата}}
|GDP(PPP)   = {{ВРП НДН|15}}
|GDPRnk     = 74-се
|FedDistrNm = [[Төньяҡ Кавказ федераль округы|Төньяҡ Кавказ]]
|EcRegNm    = Төньяҡ Кавказ
|CadNo      = 15
|LangLangs  = s
|OfLangs    = [[Осетин теле|осетин]], [[Урыҫ теле|урыҫ]] 
|HeadTtl    = Республика башлығы
|HeadNm     = Тамерлан Агузаров
|ViceTtl    = Хөкүмәт рәйесе
|ViceNm     = Азамат Хадиков
|LegislTtl  = Парламент рәйесе
|LegislNm   = Алексей Мачнев
|награды    = {{орден Ленина|тип=регион}} {{орден Октябрьской Революции|тип=регион}} {{орден Дружбы народов|тип=регион}}
|часовой пояс = {{MSK0}}
}}
{{Listen 
| Имя_файла =North Ossetia - Alania anthem.ogg
| Название =Төньяҡ Осетия — Алания гимны
}}
'''Төньяҡ Осетия — Алания Республикаһы''' (''Төньяҡ Осетия'', {{lang-os|Республикæ Цæгат Ирыстон — Алани}} {{Audio|North-Ossetia.ogg|как звучит}}) — республика, [[Рәсәй Федерацияһы]] субъекты, [[Төньяҡ Кавказ федераль округы]] составына инә<ref>[http://ru.wikisource.org/wiki/Конституция_Российской_Федерации#.D0.A1.D1.82.D0.B0.D1.82.D1.8C.D1.8F_5 Конституция Российской Федерации. Ст. 5, пп. 1, 2]</ref>.

Баш ҡалаһы — [[Владикавказ]].

== География ==
Төньяҡ Осетия — Алания Республикаһы төньяҡта — [[Ставрополь крайы]], көнбайышта — [[Ҡабарҙы-Балҡар Республикаһы]], көньяҡта — [[Көньяҡ Осетия]] һәм [[Грузия]], көнсығышта — [[Ингушетия]] һәм [[Чечня]] менән сиктәш. Майҙаны — {{formatnum:{{ПлощадьРегионы|Республика Северная Осетия - Алания}}}} км².

== Тарих ==
РСФСР составындағы автономиялы өлкә булараҡ 1924 йылдың 7 июлендә ойошторола. 1936 йылда АССР тип үҙгәртелә.

== Халҡы ==
<br />
{{ Население | Северная Осетия | д }}

Рәсәй Дәүләт статистикаһы федераль хеҙмәте мәғлүмәттәре буйынса, республика халҡы '''{{formatnum:{{ Население | Северная Осетия | ч }}}}''' ({{ Население | Северная Осетия | г }}) кеше тәшкил итә. Халыҡ тығыҙлығы — '''{{formatnum:{{ #expr: ({{ Население | Северная Осетия | ч }} / {{ПлощадьРегионы|Республика Северная Осетия - Алания}}) round 2 }}}}''' кеше/км<sup>2</sup> ({{ Население | Северная Осетия | г }}). Ҡала халҡы — '''{{formatnum:{{#expr:({{ГородскоеНаселениеРегионы|Республика Северная Осетия - Алания|Столбцов=Безформат}} * 100 / {{ Население | Северная Осетия | ч }}) round 2 }}}}''' % ({{ГородскоеНаселениеРегионы|Республика Северная Осетия - Алания|Столбцов=Год}}).

Республикала башлыса осетиндар (66,5 %) һәм [[урыҫтар]] (20,6 %) йәшәй. [[2002 йыл]]да — 188, [[2010 йыл]]да — 210 [[Башҡорттар|башҡорт]] йәшәгәне теркәлгән<ref>[http://www.perepis2002.ru/ct/html/TOM_04_03_1.htm Перепись населения 2002. Том 4 — «Национальный состав и владение языками, гражданство». 3. Население по национальности и владению русским языком по субъектам Российской Федерации] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070217111808/http://www.perepis2002.ru/ct/html/TOM_04_03_1.htm |date=2007-02-17 }}</ref><ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года. Приложение 7. Национальный состав населения по субъектам Российской Федерации] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120601173256/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls |date=2012-06-01 }}</ref>.

== Административ-территориаль бүленеш ==
[[File:North ossetia alania map.png|thumb|250px|right]]
Төньяҡ Осетия — Алания составында 1 республика ҡарамағында ҡала ([[Владикавказ]]) һәм 8 район бар.

== Иҫкәрмәләр ==
{{Иҫкәрмәләр|2}}

== Әҙәбиәт ==
* {{книга
 |автор         = Григорович С. Ф.
 |часть         = 
 |заглавие      = По горам и равнинам Северной Осетии: Спутник туриста, краеведа и экскурсанта
 |оригинал      = 
 |ссылка        = 
 |ответственный = 
 |издание       = Изд. 2-е, доработ
 |место         = Орджонникидзе
 |издательство  = Северо-Осетинское книжное издательство
 |год           = 1960
 |том           = 
 |страницы      = 
 |страниц       = 128
 |серия         = 
 |isbn          = 
 |тираж         = 
}}
* {{книга
 |автор         = Бероев Б. М.
 |часть         = 
 |заглавие      = По Северной Осетии
 |оригинал      = 
 |ссылка        = 
 |ответственный = 
 |издание       = Изд. 2-е, испр. и доп.
 |место         = М.
 |издательство  = Физкультура и спорт
 |год           = 1984
 |том           = 
 |страницы      = 
 |страниц       = 144
 |серия         = По родным просторам
 |isbn          = 
 |тираж         = 50&nbsp;000
}}

== Һылтанмалар ==
{{Викиһаҡлағыс|Category:North Ossetia-Alania}}
* [http://rso-a.ru/ Официальный сайт Правительства Республики Северная Осетия — Алания] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080413162033/http://www.rso-a.ru/ |date=2008-04-13 }}
* [http://www.noar.ru Постоянное представительство Республики Северная Осетия — Алания при Президенте РФ]
* [http://iratta.com/history История Осетии с древнейших времен до конца XIX в.]

{{Рәсәйҙең федератив төҙөлөшө}}

[[Категория:Төньяҡ Осетия| ]]