УЕФА битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Организация
|название        = УЕФА
|альтернативное  = 
|логотип         =|miniatura
|ширина_логотипа = 200px
|подпись         = 
|карта1          = UEFA member associations map.svg
|ширина_карты1   = 250 px
|легенда1        = УЕФА картаһы
|карта2          = 
|ширина_карты2   = 
|легенда2        = 
|членство        = 55 милли футбол ассоциацияһы
|тип_центра      = Штаб-квартира
|центр           = {{Флаг Швейцарии|17px}} Женева ҡалаһының Ньон биҫтәһе
|тип             = Спорт федерацияһы
|языки           = [[Инглиз теле|Инглиз]]<br> [[Француз теле|Француз]]<br> [[Немец теле|Немец]]
|должность_руководителя1 = Президент
|имя_руководителя1       = {{Флаг Словении|20px}} Александер Чеферин
|должность_руководителя2 = Генеральный секретарь
|имя_руководителя2       = {{Флаг Греции|20px}} Теодор Теодоридис (ваҡытлыса)
<!-- ... -->
|должность_руководителя6 = 
|имя_руководителя6       = 
|основатель1        = 
|событие_основания1 = Нигеҙләнгән
|дата_основания1    = 15 июнь 1954 йыл
|основатель2        = 
|событие_основания2 = 
|дата_основания2    = 
|основатель6        = 
|событие_основания6 = 
|дата_основания6    = 
|событие_ликвидации = 
|дата_ликвидации    = 
|сайт            = www.uefa.com
|примечание1     = 
|примечание2     = 
<!-- ... -->
|примечание5     = 
}}

'''Европа футбол ассоциациялары союзы ''' ({{lang-ru|Сою́з европе́йских футбо́льных ассоциа́ций}}; {{lang-en|Union of European Football Associations}}, ҡыҫҡаса '''UEFA''', русса транслитерацияла '''УЕФА''') — [[Европа]]ла һәм [[Азия]]ның ҡайһы бер [[көнбайыш]] төбәктәрендә [[футбол]] менән идара итеүсе [[спорт]] ойошмаһы. Ул Европа илдәренең милли футбол ассоциацияларын берләштерә һәм футбол клубтарының һәм илдәр йыйылма командаларының Европа кимәлендәге барлыҡ ярыштарын ойоштора. УЕФА шулай уҡ [[реклама]] һәм трансляцияларҙан алынған килемде үҙ составына ингән клубтар һәм милли футбол ассоциациялары араһында бүлеп-таратыу менән дә шөғөлләнә.

УЕФА — [[Халыҡ-ара футбол федерацияһы]]на (ФИФА-ға) ингән алты континенталь конфедерацияларҙың береһе, һәм ул айырыуса абруйлы һәм бай. Донъяның көслө футболсыларының барыһы ла тиерлек Европала уйнай, сөнки бында эш хаҡы иң юғарыһы, был йәһәттән бигерәк тә [[Англияның Премьер-лига]]һын, [[Франция]]ның, [[Италия]]ның һәм [[Германия]]ның футбол буйынса чемпионаттарын, [[Испания]]ның Ла Лигаһын айырым билдәләргә кәрәк<ref>[http://rg.ru/2014/12/05/futbol.html Опубликован рейтинг зарплат футболистов лучших лиг мира — Российская газета]</ref>. Донъяның  күп кенә көслө йыйылма командалары ла шулай уҡ УЕФА исеме менән сығыш яһай, шуға ла планета беренселектәрендә был конфедерацияға ингән илдәр күпселекте тәшкил итеп килә, мәҫәлән, футбол буйынса 2006 йылғы донъя чемпионатында ҡатнашҡан 32 команданың 14-е УЕФА вәкиле була. 

УЕФА [[Швейцария]]ның Базель ҡалаһында Франция, Италия һәм [[Бельгия]]ның футбол федерациялары башлаған кәңәшмәнән һуң 1954 йылдың 15 июнендә ойошторола. Башта унда 25 [[дәүләт]] ағза булһа, хәҙер уларҙың һаны 55-кә еткән. УЕФА-ның 1959 йылға тиклем [[Париж]]да урынлашҡан штаб-квартираһы артабан [[Берн]]ға күсә. 1995 йылдан ул [[Швейцария]]ның баш ҡалаһы Женеваның ошо исемдәге күлдең төньяғындағы биҫтәһе Ньонда эшләй. УЕФА-ның беренсе генераль секретары ''Анри Делоне'' (1954—1955 йылдар), уның тәүге президенты ''Эббе Шварц'' (1954—1962 йылдар) була.

УЕФА йыш ҡына [[Европа берлеге]]нең юғары башҡарма органы булған һәм милли футбол ассоциациялары мәнфәғәтен ҡайғыртҡан Еврокомиссия менән бәхәскә инә. 1990-сы йылдарҙа уны тыуҙырыусы айырымлыҡтар телетрансляция хоҡуҡтары менән бәйле була. 

== УЕФА президенттары ==

{| class="wikitable"
|-
!
! Исем-шәрифе
! Ил (дәүләт)
! Мөҙҙәте
|-
! 1.
| Эббе Шварц
| {{Флагификация|Дания}}
| 1954—1962
|-
! 2.
| Густав Видеркер
| {{Флагификация|Швейцария}}
| 1962—1972
|-
! 3.
| Артемио Франки
| {{Флагификация|Италия}}
| 1972—1983
|-
! 4.
| Жак Жорж
| {{Флагификация|Франция}}
| 1983—1990
|-
! 5.
| Леннарт Юханссон
| {{Флагификация|Швеция}}
| 1990—2007
|-
! 6.
| [[Мишель Платини]]
| {{Флагификация|Франция}}
| 2007—2015
|-
! —
| Анхель Мария Вильяр (вазифа башҡарыусы)
| {{Флагификация|Испания}}
| 2015—2016 
|-
! 7.
| Александер Чеферин
| {{Флагификация|Словения}}
| 2016 — бөгөнгәсә
|}

== УЕФА-ның генераль секретарҙары ==

[[2007 йыл]]дың ғинуарынан вазифа атамаһы «генераль секретарь»:
 
{| class="wikitable"
|-
!
! Исем-шәрифе
! Ил (дәүләт)
! Мөҙҙәте
|-
! 1.
| Анри Делоне
| {{Флагификация|Франция}}
| 1954—1955
|-
! 2.
| Пьер Делоне
| {{Флагификация|Франция}}
| 1955—1960
|-
! 3.
| Ханс Бангертер
| {{Флагификация|Швейцария}}
| 1960—1989
|-
! 4.
| Герхард Айгнер
| {{Флагификация|Германия}}
| 1989—2003
|-
! 5.
| Ларс-Кристер Ульссон 
| {{Флагификация|Швеция}}
| 2003—2007
|-
! 6.
| Дэвид Тейлор 
| {{Флагификация|Шотландия}}
| 2007—2009
|-
! 7.
| Джанни Инфантино 
| {{Флагификация|Швейцария}} / {{Флагификация|Италия}}
| 2009—2016
|-
! 8.
| Теодор Теодоридис 
| {{Флагификация|Греция}}
| 2016 — бөгөнгө көнгәсә
|}

== УЕФА ағзалары ==

('''ҡалын''' шрифт менән йыйылма командалары [[футбол буйынса донъя чемпионаты]]нда, ''курсив'' менән — [[футбол буйынса Европа чемпионаты]]нда еңгән ассоциациялар күрһәтелгән )

{{кол|5}}
* {{Австрия}} Австрия футбол союзы
* {{Әзербайжан}} Әзербайжан футбол федерациялары ассоциацияһы
* {{Албания}} Албания футбол федерацияһы
* {{Флаг Англии}} '''Англия футбол ассоциацияһы'''
* {{Андорра}} Андорра футбол федерацияһы
* {{Армения}} Әрмәнстан футбол федерацияһы
* {{Белоруссия}} Белоруссия футбол федерацияһы
* {{Бельгия}} Бельгия король футбол ассоциацияһы
* {{Болгария}} Болгария футбол союзы
* {{Босния һәм Герцеговина}}: Босния һәм Герцеговина футбол союзы
* {{Венгрия}} Венгрия футбол федерацияһы
* {{Германия}} Германияның '''''Немец футбол союзы'''''
* {{Флаг|Гибралтар}} Гибралтар футбол ассоциацияһы 
* {{Греция}} ''Греция футбол федерацияһы''
* {{Грузия}} Грузия футбол федерацияһы
* {{Дания}} ''Дания футбол союзы''
* {{Израиль}} Израиль футбол ассоциацияһы
* {{Ирландия}} Ирландия футбол ассоциацияһы
* {{Исландия}} Исландия футбол ассоциацияһы 
* {{Испания}} '''''Испанияның король футбол федерацияһы'''''
* {{Италия}} '''''Италияның футбол федерацияһы'''''
* {{Казахстан}} Ҡаҙағстандың футбол федерацияһы
* {{Кипр}} Кипрҙың футбол федерацияһы
* {{Косово}} Косовоның футбол федерацияһы 
* {{Латвия}} Латвияның футбол федерацияһы
* {{Литва}} Литваның футбол федерацияһы
* {{Лихтенштейн}} Лихтенштейндың футбол союзы
* {{Люксембург}} Люксембургтың футбол федерацияһы
* {{Мальта}} Мальтаның футбол ассоциацияһы 
* {{Молдавия}} Молдавияның футбол федерацияһы
* {{Нидерланды}} ''Нидерландтың король футбол союзы''
* {{Норвегия}} Норвегия футбол ассоциацияһы
* {{Польша}} Польша футбол союзы
* {{Португалия}} ''Португалия футбол федерацияһы''
* {{Россия}} ''Рәсәй футбол союзы''<ref>Рәсәйҙең футбол буйынса йыйылма командаһы 1960 йылғы Европа чемпионатындаеңгән СССР йыйылма командаһының хоҡуҡи вәриҫе</ref>
* {{Румыния}} Румыния футбол федерацияһы
* {{Сан-Марино}} Сан-Марино футбол федерацияһы
* {{Ирландия}} Ирландия футбол ассоциацияһы 
* {{Македония}} Төньяҡ Македония футбол федерацияһы
* {{Сербия}} Сербия футбол союзы
* {{Словакия}} Словакия футбол союзы
* {{Словения}} Словения футбол союзы
* {{Төркиә}} Төркиә футбол федерацияһы
* {{Украина}} Украина футбол федерацияһы
* {{Уэльс}} Уэльс футбол ассоциацияһы 
* {{Флаг Фарерских островов}} Фарер утрауҙарының |Фарерские острова]]
* {{Финляндия}} [[Футбольная ассоциация Финляндии|Финляндия]]
* {{Франция}} '''''Францияның футбол федерацияһы'''''
* {{Хорватия}} Хорватия футбол союзы
* {{Черногория}} Черногория футбол союзы
* {{Чехия}} [[Футбольная ассоциация Чехии|''Чехия'']]<ref>Сборная Чехии по футболу является правопреемницей сборной Чехословакии, победившей на чемпионате Европы 1976 года.</ref>
* {{Швейцария}} Швейцария футбол союзы
* {{Швеция}} Швеция футбол союзы
* {{Шотландия}} Шотландия футбол ассоциацияһы 
* {{Эстония}} Эстония футбол союзы
{{конец кол}}

== Элекке ағзалар ==
* [[Германия Демократик Республикаһы]]ның Немец футбол союзы
* Саар футбол союзы (1947—1956)
* {{Флаг Сербии и Черногории}} Сербия һәм Черногорияның футбол союзы
* [[Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәһе]]нең футбол федерациялары ассоциацияһы
* {{Флаг СССР}} ''[[СССР]]-ҙың Футбол федерацияһы''
* [[Чехословакия]] футбол союзы
* [[Югославия]] футбол союзы

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
{{Навигация}}

* [http://ru.uefa.com/index.html Официальный сайт]
* [https://www.youtube.com/user/UEFA Официальный канал на YouTube]

[[Категория:УЕФА|*]]
[[Категория:Международные футбольные регулирующие органы|Европа]]
[[Категория:Европала футбол]]