Балтик йыр һәм бейеү байрамы битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Байрам
|название праздника=Йыр һәм бейеү байрамы
|изображение=Latvian song festival by Dainis Matisons, 2008.jpg
|подпись=Праздник песни и танца. <br ></span>Межапарк, Рига, Латвия
|значение= Милли байрам
|отмечается=Эстония, Латвия, Литва
|празднование=фестиваль
}}

'''Балтик йыр һәм бейеү байрамы''' ({{Lang-lv|Vispārējie Dziesmu un Deju svētki}}, {{Lang-lt|Dainų ir šokių šventės}}, {{Lang-et|Laulupidu}}) —  [[Латвия]], [[Литва]] һәм [[Эстония]]ның милли байрамы. Балтик йыр һәм бейеү байрамдары һәр биш йыл һайын (Литвала һәр дүрт йыл һайын) уҙғарыла, унда ошо илдәрҙең төбәк конкурстарында еңгән иң яҡшы хор коллективтары ҡатнаша, һәм ул халыҡ хор сәнғәте ҡаҙаныштары киң смотрының тамамланыуы, уға йомғаҡ яһау сараһы булып тора<ref>[http://pribalt.info/arhiv.php?month=11&news=27 Праздник песни и танца] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080513180749/http://pribalt.info/arhiv.php?month=11&news=27 |date=2008-05-13 }} Pribalt.info, Ноябрь 2007 года</ref>.

[[2003 йыл]]дың 7 ноябрендә [[ЮНЕСКО]] Балтик йыр һәм бейеү байрамын кешелектең ауыҙ-тел һәм рухи мираҫы шедевры тип иғлан итте. Испан яҙыусыһы Хуан Гойтисоло етәкселегендәге сәнғәт һәм мәҙәниәт буйынса 18 эксперттан торған жюри 56 заявка араһынан 18 шедевр һайлап алды, һәм улар донъя  рухи мираҫы [[ЮНЕСКО]] исемлегенә индерелде<ref>[http://www.am.gov.lv/ru/vilnius/news/novosti/?pg=207&print=on ЮНЕСКО определило Балтийский праздник песни как шедевр устного и духовного наследия человечества] Латвийский Вестник, № 45 / 2003</ref><ref name="baltic_song">{{Cite web|title=The Baltic Song and Dance Celebrations|url=http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?RL=00087|archiveurl=http://www.webcitation.org/6798Hs7EN|archivedate=2012-04-23|publisher=UNESCO Culture Sector|accessdate=20010-05-02}}</ref>.
[[Файл:Межапарк_Большая_эстрада.jpg|мини|300x300пкс|XII Йыр байрамы (Латвия ССР-ында өсөнсө тапҡыр).<br>
Ҙур эстрада, Межапарк, [[Рига]], [[1955 йыл]]]]
[[Файл:1986_05_09Dainųšventė08.jpg|мини|300x300пкс|Шяуляйҙа 1986 йылда уҙғарылған Йыр байрамы, Литва]]
[[Файл:XXV_laulupidu_(3).jpg|мини|300x300пкс|Эстониялағы 25-се ''Laulupidu'' байрамы]]

== [[Латвия]] ==
Латвияла йыр һәм бейеү байрамы<ref>[https://www.facebook.com/Dziesmusvetki Dziesmu un Deju svētki на Facebook]</ref> ({{Lang-lv|Vispārējie Dziesmu un Deju svētki}}) латыш халҡының ижтимағи һәм мәҙәни тормошонда күп йыллыҡ традиция булып тора. [[Байрам]]да яҡынса 30 мең кеше ҡатнаша. Байрам көндәрендә (аҙнанан артыҡ) [[Рига]]ла урамдарҙа, майҙандарҙа һәм парктарҙа төрлө байрам саралары ойошторола. Беренсе Латыш йыр һәм бейеү фестивале [[1873 йыл]]да уҙған.<ref>[http://www.meeting.lv/guides/event.php?id=82BMos019 Праздник песни и танца] Афиша</ref> [[Байрам]]дар  [[Рәсәй империяһы]], [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|СССР]] һәм бойондороҡһоҙ [[Латвия]] осоронда уҙған. [[2008 йыл]]да, 38 500 ҡатнашыусыны йәлеп иткән иң ҙур [[байрам]] үткәрелгән<ref>[http://rus.delfi.lv/news/daily/latvia/prazdnik-pesni-9-faktov-o-kotoryh-vy-vozmozhno-ne-znali.d?id=43405671&page=5 Праздник песни-Немного рекордов] [//ru.wikipedia.org/wiki/DELFI DELFI]/30 июня 2013</ref>.

[[1965 йыл]]дан йыйылма хорҙың алыштырһығыҙ баш дирижёры Имантс Кокарс (1921—2011) булған.<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/khordict/article/hos-0275.htm Имантс Кокарс]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}(недоступная ссылка&nbsp;с 14-06-2016 (331&nbsp;день))
[[Категория:Википедия:Статьи с нерабочими ссылками с июнь 2016]]
 в хоровом словаре</ref><ref name="kokars">[http://mir-interesnogo.ru/na-ussr/kokars.htm Имантс Кокарс] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131019003736/http://mir-interesnogo.ru/na-ussr/kokars.htm |date=2013-10-19 }}</ref>

== [[Литва]] ==
[[Литва]]ла йыр һәм бейеү байрамы 4 йылға бер тапҡыр үтә.

== [[Эстония]] ==
Эстон йыр байрамы ({{Lang-et|Laulupidu}}) — биш йылға бер [[июль]] айында Таллиннда уҙғарылған байрам. Беренсе байрам [[Тарту]]ҙа, [[1869 йыл]]дың [[йәй]]ендә үткәрелгән.<ref>[http://www.laulupidu.ee/eng/history/song_celebrations/ Eesti Laulu — ja Tantsupeo SA]</ref> Тәүге ойоштороусыларҙың береһе Йохан Вольдемар Яннсен булған. Һуңғы байрам [[2014 йыл]]да булған.

== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
* Йыр яланы (Певческое поле)
* Йыр һәм бейеү байрамы (Латвия)
* Йыр яланы (Таллин)
* Крестный путь (фильм)

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Әҙәбиәт ==
* Arvo Ratassepp: ''Eesti laulupeod''. Tallinn 1985
* ''130 aastat eesti laulupidusid.'' Tallinn 2002 (ISBN 9985-813-24-3)

== Сығанаҡтар ==
* [http://www.unesco.org/culture/ich/?RL=00087 The Baltic Song and Dance Celebrations] unesco, 2003
* [http://laulupidu.ee/ Официальный сайт праздника laulupidu]

== Һылтанмалар ==
* [http://www.dziesmusvetki2008.lv/index.php?&213&print=yes Статистический дневник XXIV вселатвийского праздника песни и XIV праздника танца]
[[Категория:Алфавит буйынса музыкаль фестивалдәр]]
[[Категория:Алфавит буйынса байрамдар]]
[[Категория:Кешелектең ауыҙ-тел һәм матди булмаған мираҫ ҡомартҡылары]]