Буг-Днестр мәҙәниәте битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Археологическая культура
 | Эпоха = [[неолит]]
 | Название = Буг-Днестр мәҙәниәте
 | Культура-предшественница = <big><big>←</big></big>кукрек<br />
 | Культура-преемница = Днепр-Донецк]]<big><big>→</big></big><br />
 | Географический регион = 
 | Иллюстрирование =[[Файл:Средний каменный век Европы.svg|300px]] 
 | В составе =
 | Датировка культуры = беҙҙең эраға тиклем VI мең йыллыҡ
 | Территория распространения = [[Украина]], [[Молдавия]]
 | Этническая принадлежность = [[Кроманьондар]]
 | Тип хозяйства = охота 
 | Основные исследователи = 
 | Категория на Викискладе = 
 }}
'''Буг-Днестр мәҙәниәте''' — беҙҙең эраға тиклем VI мең йыллыҡтың [[неолит]] археологик мәҙәниәте<ref>Буго-днестровская культура // БРЭ. Т.4. М.,2006.</ref>. [[Сороки (ҡала)|Сороки]] ҡалаһы һәм Днестр, Көньяҡ Буг йылғалары буйлап [[Молдова|Молдавия]] менән [[Украина]]<nowiki/>ның йәнәшәләге өлкәләре эргәһендә урынлашҡан ҙур булмаған тораҡтары буйынса билдәле.

Урындағы финал [[Мезолит|мезолитының]] урындағы кукерск мәҙәниәтенән эволюциялана. Буг-Днестр мәҙәниәтенең тәүге осор һауыт-һабаһы Болгария, Дунайҙағы Гривац һәм Благотин биләмәләренең боронғо ҡатламдарының манохром горизонты керамикаһына оҡшаш. Боронғо Буго-Днестр һауыт-һабаһы Криш мәҙәниәтенең йәш керамикаһынан һауыт-һабаны биҙәү, налеп һәм валиктарҙың аҙ һанлы булыуы, мискәләрҙең берәм-бөртөклөгө менән айырыла. Иртә Буг-Днестр мәҙәниәте һауыт-һабаһының Төньяҡ-Көнсығыш Болгария, Сербия һәм Хорватия һауыт-һабаһы менән дөйөм элементы булып беҙҙең эраға тиклем VI мең йыллыҡҡа тиклем балсыҡҡа ҙур күләмдә органика ҡушып эшләү техникаһы тора. Һуңынан был технологияны ҙур күләмдә ҡом һәм аҙ ҡына үҫемлек өҫтәмәләре ҡушыу традицияһы алмаштыра. Был Буг-Днестр мәҙәниәтенең бер осорҙан икенсеһенә күсеүенә тура килә<ref>''Котова Н. С.'' [http://www.academia.edu/25225219/%D0%94%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D0%B5%D0%B9%D1%88%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%8B Древнейшая керамика Украины] // Киев-Харьков, 2015
В книге рассмотрена древнейшая керамика на территории Украины. </ref>.
Иртә фазала (беҙҙең эраға тиклем VII мең йыллыҡ уртаһы) мәҙәниәт йөрөтөүселәр [[керамика]] һәм ер эшкәртеү менән таныш булмай, [[зубр]]ҙарға, [[болан]]дарға, [[ҡабан]]дарға һунар итә, йылға балығын: сабаҡ, шүкә, йыланбалыҡ тота. В. И. Маркевич СССР-ҙың алыҫ Көньяҡ-Көнбайышындағы иртә неолитында беҙҙең эраға тиклем VII мең йыллыҡтың беренсе яртыһындағы һәйкәлдәр араһында сорокск комплексы тип аталған, сусҡаны һәм үгеҙҙе ҡулға эйәләштәреү билдәләре күҙәтелгән боронғо керамикаһыҙ фазаны айыра. Беҙҙең эраға тиклем 5800 йыл тирәһендә ваҡланған ҡабырсаҡтар ҡушылған оригиналь керамика, нигеҙҙә, тура һәм ослайған төплө, тулҡынлы һыҙаттар менән биҙәлгән кувшиндар эшләй башлайҙар. Һуңынан старчево-кришск мәҙәниәте йоғонтоһона биреләләр. Был керамика характерының ҡырҡа үҙгәреүендә сағыла. Ә инде ҡырағай үҫкән бөртөклөләр урынына культуралы бойҙайға өҫтөнлөк бирелә.
<!-- После 5500 года до н. э. связи со старчево-кришской культурой были утрачены вследствие нашествия носителей [[культура линейно-ленточной керамики|культуры линейно-ленточной керамики]]<ref>[http://www.spiritus-temporis.com/linear-pottery-culture/ Linear pottery culture]</ref>, которые, вероятно, проникли из верховьев [[Днестр]]а и опустошили весь регион. Местные каменные дома исчезли, население стало жить в [[длинный дом|длинных домах]], и в обиход вошла линейно-ленточная керамика. Впоследствии местный вариант [[культура линейно-ленточной керамики|культуры линейно-ленточной керамики]] эволюционировал в [[Трипольская культура|кукутень-трипольскую культуру]]. Остатки населения мигрировали в ареал [[Днепро-донецкая культура|днепро-донецкой культуры]], где сыграли свою роль в создании [[Среднестоговская культура|среднестоговской культуры]]. -->

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
* [http://rummuseum.ru/portal/node/101.html Игорь Рассоха. Украинская прародина индоевропейцев]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://pagesperso-orange.fr/atil/atil/z4.htm BOUG-DNIESTR (на французском языке)]

== Әҙәбиәт ==
* ''Даниленко В. Н.'' Неолит Украины: Главы древней истории Юго-Восточной Европы, Киев: Наукова думка, 1969.
* ''Маркевич В. И.'' Буго-Днестровская культура на территории Молдавии, Кишинев: Штиинца, 1974.
* ''Товкайло М. Т.'' Неоліт Степового Побужжя (Кам’яна доба України, вип. 6), Київ: Шлях, 2005.
{{archeology-stub}}
[[Категория:Молдавияла археология]]
[[Категория:Европа неолиты]]
[[Категория:Украинала археология]]