Висла битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Река
|Название = Висла
 |Национальное название = pl/Wisła
 |Изображение           = Kraków Wisła 11.jpg
   | Подпись изображения= [[Краков]]тағы Висла
     |Длина             = 1047
 |Площадь бассейна      = 198500
 |Бассейн               = Балтик диңгеҙе
 |Расход воды           = 1080
  |Место измерения      = 
 | Исток = Силезия Бескидтары
  |Местоположение истока= 
  |Высота истока        = 
  |Координаты истока    = 49.604065/0/0/N/19.001343/0/0/E
 | Устье                = Гданьск бухтаһы
  |Местоположение устья = 
  |Высота устья         = 
  |Координаты устья     = 54.364125/0/0/N/18.952246/0/0/E
 |Уклон реки            = 
 |Страна                = Польша
  |Регион               = 
   |Район                 = 
}}
[[Файл:Karte Weichsel.jpg|мини|слева|Висла бассейны]]
'''Ви́сла''' ({{lang-pl|Wisła}}, {{lang-la|Vistula}}) — [[Польша]]ның иң ҙур йылғаһы, шулай уҡ [[Балтик диңгеҙе]] бассейнының иң оҙон йылға.

== География ==
Оҙонлоғо — 1047 км, бассейн майҙаны — 198,5 мең км².

Йылға [[Карпат тауҙары|Көнбайыш Карпаттарҙың]] Моравия-Силезия Бескидтарында диңгеҙ кимәленән 1106 м бейеклектә башлана.  Төп инештәре: Белая (''Biała Wisełka'') һәм Чёрная Виселка (''Czarna Wisełka''). Висла [[Гданьск]] ҡалаһынан 15 км көнсығыштараҡ [[Балтик диңгеҙе]]нең Гданьск ҡултығына ҡоя.

Тауҙарҙа үҙенең үрге ағымында (60 км) Висла ярһыу тау йылғаһы булып тора; [[Краков]]тан түбәнерәк, бер нисә йылғалар менән ҡушылғандан һуң тулы һыулы була башлай; ҡушылдығы Дунаец ҡойғандан һуң йылға үҙәненең киңлеге 200 м, ә ҡушылдығы Сана ҡойған урында түбәнерәк — 600—1000 м тәшкил итә. Урта һәм түбәнге ағымында — типик тигеҙлек йылғаһы булып тора. Диңгеҙҙән 50 км алыҫлыҡта Висла тармаҡтарға (Ногат, Мёртвая Висла һ.б.) бүленеп, киң дельта барлыҡҡа килтерә. Мёртвая Висла тармағында [[Гданьск]] диңгеҙ порты урынлашҡан.

Уртаса йыллыҡ һыу сығымы [[Краков]] янында — 84 м³/сек, [[Варшава]] янынңа — 590 м³/сек, Тчев янында (тамағында) — 1030 м³/сек тәшкил итә.

Тамағынан Пшемшаға (Przemsza) (940 км) тиклем сунолар йөрөшлө. Днепр-Буг каналы аша [[Днепр]] йылғаһы һәм Быдгощ каналы аша [[Одра]] йылғаһы менән тоташҡан.

Йылғала Польшаның иң ҙур Влоцлавек ГЭС-ы (ҡеүәте 160,2 МВт) урынлашҡан.

Төп ҡушылдыҡтары:
* һул яҡтан — Дунаец, Вислока, Вепш, Көнбайыш Буг, Сан, Нарев.
* уң яҡтан — Пилица, Брда.

Висла буйындағы йылғалар: [[Краков]], [[Варшава]], Плоцк, Торунь; дельтаһында — [[Гданьск]].

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Әҙәбиәт ==
* Ernst Bahr: ''Weichsel''. In: ''Handbuch der historischen Stätten, Ost- und Westpreußen''. Alfred Kröner Verlag, Stuttgart 1981, ISBN 3-520-31701-X, S. 238–239.
* Franz Brandstäter: ''Die Weichsel. Historisch, topographisch, malerisch.'' Marienwerder 1855 ([http://books.google.de/books?id=70dBAAAAcAAJ&printsec=frontcover online]).
*  Heinrich Girard: ''Die norddeutsche Ebene insbesondere zwischen Elbe und  Weichsel geologisch dargestellt''. Berlin 1855, S.&nbsp;251–262 ([http://books.google.de/books?id=1RM-AAAAcAAJ&pg=PA251 online]).
* Andrzej Piskozub (Red./Hrsg.): ''Wisła. Monografia rzeki.'' Warschau, 1982 (polnisch. Standardwerk in Polen)
* Jürgen Udolph: ''Weichsel. Namenkundlich.'' In: Reallexikon der Germanischen Altertumskunde, Band&nbsp;33, De Gruyter, Berlin-New York 2006, S.&nbsp;356–358.
{{hydro-stub}}

[[Категория:Балтик диңгеҙенә ҡойоусы йылғалар]]
[[Категория:Польша йылғалары]]