ДДТ (төркөм) битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Музыкальный коллектив
 | Название = ДДТ
 | Подпись = DDT
 | Лого = Логотип ДДТ.jpg
 | Фото = DDT Caesarea 2012.JPG
 | Описание_фото = ДДТ  2012 йылда
 | Ширина_фото = 250px
 | Годы = [[1980 йыл]] — әлегәсә
 | Страны = {{USSR}}<br />{{RUS}}
 | Город = [[Өфө]] ''(1980—1986)''<br />[[Санкт-Петербург]] ''(1986 йылдан)''
 | Язык = [[урыҫ теле]] 
 | Жанры = ''Башланғыс осор ижады (1980—1997):''<br />Урыҫ рогы<br />Хард-рок<br />Фолк-рок<br />''Һуңғы осор ижады (1997—әлегәсә):''<br />Урыҫ рогы<br />Альтернатив рок<br />Индастриал-рок<br />Инди-рок
 | Лейблы = DDT Records<br />Grand Records<br />REAL Records<br />Navigator Records
 | Состав = [[Шевчук Юрий Юлианович|Юрий Шевчук]]<br />Константин Шумайлов<br />Роман Невелев<br />Алексей Федичев<br />Артём Мамай<br />Антон Вишняков<br />Алёна Романова
 | Бывшие_участники = [[Асанбаев Рөстәм Николай улы|Рөстәм Асанбаев]]<br />Геннадий Родин<br />[[Сигачёв Владимир Николаевич|Владимир Сигачёв]]<br />Рөстәм Кәримов<br />Сергей Рудой<br />Нияз Әбдүшев<br />Сергей Рыженко<br />Сергей Летов<br />Андрей Васильев<br /> Вадим Курылёв<br />Игорь Доценко<br />Никита Зайцев<br />Андрей Моратов<br />Михаил Чернов<br />Игорь Тихомиров<br />Дмитрий Галицкий<br />Павел Борисов<br />Иван Васильев
 | Другие проекты  = 
 | Сайт = http://ddt.ru
}}
'''«ДДТ»''' ('''DDT''') — [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|СССР]] һәм [[Рәсәй Федерацияһы|Рәсәй]] рок-төркөмө, [[1980 йыл]]да [[Өфө]]лә ойошторола. Төркөмдөң лидеры, күп йырҙарының авторы һәм берҙән-бер алышынмаҫ ҡатнашыусыһы — [[Шевчук Юрий Юлианович|Юрий Шевчук]].

Төркөмдөң исеме дихлордифенилтрихлорэтан тигән химик матдәнән алынған (халыҡ телендә «дуст»), онтаҡ рәүешендәге был ағыулы матдә зарарлы бөжәктәргә ҡаршы ҡулланыла<ref>[http://www.ytime.com.ua/ru/50/1687 Происхождение названия] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140724143256/http://www.ytime.com.ua/ru/50/1687 |date=2014-07-24 }}</ref>.

== Тарихы ==

=== Өфө осоро ===
Клавишасы Владимир Сигачёв менән Юрий Шевчук 1980 йылда Өфө телеүҙәгендә таныша. Шевчуктың өс кешеле төркөмө була, улар сәйәси темаларға йырҙар йырлай. Сигачёв Геннадий Родиндың туй төркөмөндә уйнай, төркөм «Авангард» мәҙәниәт йортонда шөғөлләнә. Сигачёв Шевчукты үҙенең төркөмөнә саҡыра<ref name=":0">{{Статья|автор=|заглавие=Интервью с Владимиром Сигачевым|ссылка=|язык=|издание=УРлайт|тип=|год=1989|месяц=|число=|том=|номер=3|страницы=|issn=}}</ref>.

Ләкин "ДДТ"ның беренсе гитарасыһы Рөстәм Асанбаев әйтеүенә ҡарағанда, Юрий Шевчукты «Авангард» мәҙәниәт йортона беренсе тапҡыр 1979 йылдың декабрь аҙағында төркөмдөң ул саҡтағы етәксеһе Геннадий Родин килтерә<ref>{{Cite news|title=Гитарист первого состава «ДДТ» Рустэм Асанбаев: Когда мы познакомились с Шевчуком, он был в тулупе и валенках|first=Мила КИЯН {{!}} Сайт «Комсомольской|last=правды»|url=http://www.ufa.kp.ru/daily/26471/3341227/|work=KP.RU - сайт «Комсомольской правды»|date=2015-12-16|accessdate=2016-12-04}}</ref>.

Шулай итеп, яңы төркөм барлыҡҡа килә. Уның составына Юрий Шевчук, гитарасы Рөстәм Асанбаев, бассы Геннадий Родин, клавишасы Владимир Сигачёв һәм барабансы Ринат Шәмсетдинов инә. «ДДТ» тигән исем әлегә булмай, төркөм «Геннадий Родин етәкселегендәге ансамбль» тип йөрөтөлә<ref name="beginnings">http://www.ddt-live.ru/veterUS955.htm{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{мёртвая ссылка|число=06|месяц=03|год=2015}}</ref>.

1980 йылда йорт шарттарында төркөм ете йыр яҙҙыра, уларҙан беренсе магнит альбомы төҙөлә (уны «ДДТ-1» тип атайҙар){{Sfn|Махмутов|2015|p=140}}.

Барабандар ҡоролмаһында Шәмсетдиновты Сергей Пастернаков (башҡа сығанаҡта — Борис Пустарнаков) алмаштыра, унан һуң Рөстәм Кәримов килә.

1982 йылдың яҙында Геннадий Родин билдәле совет гәзите "Комсомольская правда"нан ҡырҡынты килтерә, унда гәзиттең «Алтын камертон» тигән йәш башҡарыусылар конкурсын иғлан итеүе тураһында хәбәр була. Конкурс шарттары буйынса өс йыр ебәреү талап ителә: тыныслыҡ тураһында, совет композиторҙары йырҙарына аранжировка һәм өсөнсөһө — ансамбль ҡарамағы буйынса. Еңеүселәргә «Мелодия» тауыш яҙҙырыу студияһында дебют синглы яҙҙырыу мөмкинлеге вәғәҙә ителә{{Sfn|Махмутов|2015|p=140}}. Өс көн эсендә бик ҡабалан рәүештә урындағы телестудияла демонстрациялау кассетаһы эшләнә, уға өс композиция: «Инопланетянин», «Чёрное солнце» һәм «Не стреляй!»{{Sfn|Махмутов|2015|p=140}}, йәнә Юрий Антоновтың «Все как прежде» тигән йырының аранжировкаһыинә. Ғәжәпкә ҡаршы, музыканттар икенсе турға үтә. Төркөмдөң исеме кәрәк булып сыҡҡас, Владимир Сигачёв «ДДТ» тип атарға тәҡдим итә, тәҡдим ҡабул ителә{{Sfn|Махмутов|2015|p=141}}. «Не стреляй!» йыры конкурстың лауреаты була, ә Шевчукты Мәскәүгә «Не стреляй!» композицияһын яҙҙырыу өсөн «Мелодия» студияһына саҡыралар. Ләкин профессиональ контрактҡа ҡул ҡуйыу өсөн о"ДДТ"нан рәсми совет шағирҙары шиғырҙарына рәсми совет композиторҙары яҙған йырҙарҙы башҡарыу шарты ҡуйыла {{Sfn|Махмутов|2015|p=141}}. Шевчук баш тарта, был төркөмдөң подпольеға китеүен һәм [[Рок|рок-музыка]] белгестәренең тар даирәһе өсөн эшләүҙе аңлата (икенсе версия буйынса — Шевчук совет композиторының йырын башҡарырға ризалаша һәм хатта һуңынан иптәштәренә фонограмманы ла күрһәтә).

Бер айҙан төркөм [[Өфө нефть институты]]нда беренсе концертын бирә {{Sfn|Махмутов|2015|p=142}}. Концерттың ойошторолоуы бик түбән кимәлдә була, ялған билеттар буйынса үтеүселәр күп була. Бынан тыш, ниндәй концерт буласағын да белмәгән урындағы чиновниктар унда ГДР-ҙың Һалле ҡалаһынан ике автобус немец туристарын ебәрә, улар ишеткәндәренән бик ҡәнәғәт ҡала{{Sfn|Махмутов|2015|p=142}}. Улар менән КГБ кешеләре лә килгән була. Музыканттар бер нисә йырҙарын, шул иҫәптән «Не стреляй», «Все идет своим чередом», "Кинозвездный блюз"ды башҡара. Ул саҡта рок-музыка башҡарыуға рәсми тыйыу булмағас, ойоштороусылар шелтә алып ҡотола.

Шуға ҡарамаҫтан, 1982 йылда төркөм үҙенең «Свинья на радуге» тигән икенсе магнитлы альбомын яҙҙыра. Музыкаль йәһәттән «ДДТ-1» кеүек һынау эше генә булһа ла, унда хард-рок тенденциялары ярайһы уҡ асыҡ ишетелә. Стиль һайлау тамамланмаған, шунлыҡтан альбомда рок-н-ролл элементтары ла, [[блюз]] да, кантри ҙа шәйләнә.

[[1983 йыл]]да Шевчук менән «ДДТ» клавишасыһы Владимир Сигачёв Череповецтан «Рок-Сентябрь» төркөмө менән таныша. Уның өс музыканты — гитарасы Вячеслав Кобрин, барабансы Евгений Белозёров һәм бассы Андрей Масленников менән — «Компромисс (Монолог в Сайгоне)» магнитоальбомын яҙҙыра (Владимир Сигачёв фекеренсә, был яҙмала ритм-секция нимә уйнағандарын да аңламаған «ҡабаҡ музыканттарынан» тора<ref name=":0" />). Яҙма 1983 йылдың ғинуарында эшләнә, "ДДТ"ның башҡа музыканттары килә алмай<ref name=":0" />. Альбом хэви-метал<ref name=":0" /> стилендә була. Ул ҙур шаңдау таба. Төркөмдөң тәүге альбомдары сыҡҡандан һуң уның тураһында урыҫ рогын һөйөүселәрҙең тар даирәһе генә белһә, хәҙер инде «ДДТ» күпкә киң билдәлелек ала.

[[1983 йыл]]дың майында төркөм [[Мәскәү]]ҙә «Лужники»{{Sfn|Махмутов|2015|p=146}} (башҡа версия буйынса — «Динамо») стадионында «Рок за мир» тигән рәсми санкциялы өс көнлөк фестивалдә уңышлы сығыш яһай, сығыш ТВ-ла күрһәтелә, әммә ваҡиғаға бағышланған телепрограмманан ҡырҡып ташлана{{Sfn|Махмутов|2015|p=146}}. Төркөмгә яңы барабансы — Сергей Рудой килә.

Тауыш режиссёры Игорь Верещака ярҙамында подполье шарттарында 1984 йылдың майында «Периферия» альбомы яҙҙырыла. Альбом өсөн клавиша партияларын репетициялауҙы тамамлаған Владимир Сигачёв ваҡытлыса төркөмдән китә, уны Владислав Сенчилло (башҡа версия буйынса, «Синчилло» — музыканттың ҡушаматы) алмаштыра. «Периферия» альбомы сыҡҡас, «ДДТ» менән властар араһында мөнәсәбәттәр ныҡ боҙола; урындағы матбуғатта төркөмдө насарлап яҙылған мәҡәләләр баҫыла, Юрий Шевчукты КГБ-ға саҡырталар һәм енәйәт эше ҡуҙғатыу менән янайҙар<ref>[http://www.yshevchu-ddt.ru/?module=articles&c=articles&b=3&a=1 Юрий Шевчук и группа ДДТ — Как создавался альбом «Периферия»]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. «ДДТ» яҙмаларын сит илдәргә сығарыу тыйыла.

Күпмелер ваҡыт Шевчук [[Екатеринбург|Свердловскиҙа]] йәшәп ала, «Урфин Джюс» төркөмөндә уйнай. Шевчуктың һәм төркөмгә ҡайтҡан Сигачёвтың алдында "ДДТ"ны тергеҙеү бурысы тора. Улар яңы программа өҫтөндә эшләй<ref>[http://www.rockanet.ru/100/58.phtml 100 МАГНИТОАЛЬБОМОВ СОВЕТСКОГО РОКА] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090415192908/http://www.rockanet.ru/100/58.phtml |date=2009-04-15 }}</ref>. Бассы Геннадий Родин төркөмдән китә. 1985 йыл аҙағына «Время» альбомы өсөн материал әҙер була, әммә уны Өфөлә яҙҙырыу мөмкин булмай. Шевчук Мәскәүҙәге студия менән һөйләшеп килешә; унда китер алдынан яңы бассы Нияз Әбдүшевтең фатирында репетициялар үткәрелә. 1985 йылдың октябрендә Шевчук, Сигачёв, Әбдүшев Мәскәүгә юллана. Төркөмдөң гитарасыһы булмай, уны Мәскәүҙә табырға иҫәп тоталар.

Мәскәүҙә төркөмгә Сергей Рыженко менән Сергей Летов ҡушыла. Гитарасы таба алмайҙар, альбомдағы гитара партияларын Шевчук үҙе башҡара. Бер студия ла альбомды яҙҙырырға ризалашмай, шунлыҡтан уны Мәскәүҙәге дуҫтарының фатирында яҙалар. Һуҡма ҡоралдар партияһын башҡарыу менән дә проблема тыуа — «Yamaha RX-11» драм-машинаһын ҡулланырға тура килә.

=== Ленинград осоро ===
1986 йылдың йәйендә Ленинград телевидениеһында «Дождь» йырына видеоклип төшөрөлә.

Яңы составтың дебюты 1987 йылдың 23 ғинуарында Ленинград Рок-клубы сәхнәһендә рок-музыкант Георгий Ордановский иҫтәлегенә арналған концертта була {{Sfn|Махмутов|2015|p=155}}. Был концертта «ДДТ» составында Юрий Шевчук, Владимир Сигачёв, Сергей Летов, гитарасы Андрей «Худой» Васильев, бассы Вадим Курылёв һәм барабансы Игорь Доценко уйнай. Апрелдә төркөмгә гитарасы һәм скрипкасы Никита Зайцев ҡушыла, майҙа коллектив «Рок-Нива-87» фестивалендә ҡатнаша{{Sfn|Махмутов|2015|p=155}}.

«ДДТ» үҙенең концерт программаһын 1987 йылдың июнендә Ленинград Рок-клубының V фестивалендә күрһәтә (иң һуңғы булып сығыш яһаған «Аквариум» алдынан) һәм уның төп асышы була{{Sfn|Махмутов|2015|p=155}}. Подольскиҙағы фестивалгә килер алдынан «ДДТ» составына клавишасы Андрей Моратов һәм гитарасы Александр Бровко өҫтәлә{{Sfn|Махмутов|2015|p=155}}. Подольск-87 "ДДТ"ның Владимир Сигачёв{{Sfn|Махмутов|2015|p=155}} менән һуңғы сығышы була — ул Мәскәүгә китә һәм «Небо и земля» тигән үҙ төркөмөн төҙөй.

«Я получил эту роль» альбомын яҙҙырыу өсөн джаз саксофонсыһы Михаил «Дядя Миша» Чернов саҡырыла, тиҙҙән ул даими ҡатнашыусы булып китә. Альбом винилда сығарыла һәм ике миллион ярым данала тарала{{Sfn|Махмутов|2015|p=158}}. 1988 йылдың йәйендә төркөм VI Ленинград фестивалендә ҡатнаша һәм ил буйлап беренсе концерт турына сыға{{Sfn|Махмутов|2015|p=158}}.

Һикһәненсе йылдар аҙағында ил буйлап һәм сит илдәрҙә гастролдәрҙә күп йөрөй {{Sfn|Махмутов|2015|p=159}}. «Алиса» менән бергә 1989 йылды Венгриялағы рок-фестивалдә ҡатнаша, 1990 йылда Palladium театрында ([[Лос-Анджелес]], [[Америка Ҡушма Штаттары|АҠШ]]) һәм "EXPO-90"да ([[Осака]], [[Япония]]){{Sfn|Махмутов|2015|p=159}} сығыш яһай. 1990 йылда «Оттепель» альбомы яҙҙырыла, уға 1987-88 йылдарҙағы концерт программаһы инә.

=== 1990-сы йылдар ===
1990 йылда «Старая дорога» тигән концерт фильмы төшөрөлә, ул төркөмдөң ун йыллығына арнала һәм Ленинград телевидениеһы аша күрһәтелә{{Sfn|Махмутов|2015|p=160}}. Был ваҡытта Юрий Шевчук илдең концерт майҙансыҡтарын биләгән "попса"ны рухһыҙ коммерция музыкаһы йүнәлеше тип тәнҡитләй башлай{{Sfn|Махмутов|2015|p=160}}.

1991 йыл буйына «Пластун» альбомы өҫтөндә көсөргәнешле эш бара, уның нигеҙен «Питер осороноң» концерт программалары тәшкил итә{{Sfn|Махмутов|2015|p=162}}. Альбом 1995 йылда ғына донъя күрә{{Sfn|Махмутов|2015|p=163}}.

1992 йылдың яҙында төркөм «Актриса Весна» альбомын сығара. «Дождь», «В последнюю осень», «Родина» композициялары төркөмдөң «визит карточкаһына» әйләнә, ә «Что такое осень» ысын мәғәнәһендә халыҡ йыры булып китә{{Sfn|Махмутов|2015|p=167}}. Альбом һәр йәһәттән ДДТ ижадында һынылыш булғанын дәлилләй{{Sfn|Махмутов|2015|p=169}}

1992 йыл аҙағына «ДДТ» «Чёрный пёс Петербург» тигән концептуаль программаһын әҙерләй, уның менән ни бары 12 концерт бирә — Мәскәүҙә, Петербургта, [[Минск]]иҙа һәм [[Киев]]т<nowiki/>а өсәрҙе (декабрь '92 — ғинуар '93). [[Өфө]]лә лә сығыштар планлаштырылһа ла, финанс проблемалары арҡаһында килеп сыҡмай.

1993 йылдың 27 майында, [[Санкт-Петербург]]тың тыуған көнөндә, «ДДТ» Һарай майҙанында түләүһеҙ концерт бирә, унда 120 000 самаһы кеше йыйылған була{{Sfn|Махмутов|2015|p=174}}. 1993 йылдың йәйендә төркөм «Санкт-Петербургтың аҡ төндәре» рок-фестивалендә ҡатнаша{{Sfn|Махмутов|2015|p=174}}, ә көҙ, йылдың иң яҡшы рок-төркөмө булараҡ, абруйлы «Овация» музыкаль премияһына, Шевчук үҙе «Йылдың иң яҡшы рок-йырсыһы» титулына лайыҡ була{{Sfn|Махмутов|2015|p=174}}.

1994 йылда «Это всё…» альбомы сыға, ундағы ошо уҡ исемле йыр «Русский транзит» сериалының саундтрегына инә һәм байтаҡ ваҡыттар буйы ДДТ концерттарының ахырғы йыры булып тора. Альбомды эшләүҙә ҡатнашыусылар бик күп була, шунлыҡтан дисктың материалы үҙ эсенә төрлө стилдәрҙе һәм музыкаль идеяларҙы һыйҙыра{{Sfn|Махмутов|2015|p=177}}.

1995 йылдың ғинуарында Шевчук солох миссияһы менән [[Чечен Республикаһы|Чечняға]] {{Sfn|Махмутов|2015|pp=180-186}}, хәрби хәрәкәттәр төбәгенә бара, унда Рәсәй хәрбиҙәре өсөн иллеләгән концерт бирә. 1996 йылдың октябрендә «ДДТ» тулы составы менән [[Грозный]]ҙа, Ханкалала һәм «Северный» аэропортында сығыш яһай, унда дошманлашҡан ике яҡтың да вәкилдәре була<ref>[http://www.dzd.ee/?SID=&n=76&a=2708&anumber=121 dzd.ee]</ref>(недоступная ссылка с 04-04-2015 (916
 дня))
{{Sfn|Махмутов|2015|pp=180-186}}.

1995 йылдың 25 июнендә «ДДТ» төркөмөнөң 15 йыллығы айҡанлы Питерҙа «Петровский» стадионында концерт ҡуялар, бер нисә тиҫтә мең тамашасы йыйыла{{Sfn|Махмутов|2015|p=192}}. Һуңынан концерт «От и до» тигән исем аҫтында видеойөрөткөскә яҙҙырып сығарыла. Артабан төркөм ошо уҡ исемдәге ҙур турға сығып китә{{Sfn|Махмутов|2015|p=192}}.

1996 йылдың февраль-мартында «ДДТ» [[Америка Ҡушма Штаттары|АҠШ]]-та Long View Farm студияһында «Любовь» тигән альбомы{{Sfn|Махмутов|2015|p=192}} өҫтөндә эшләй. Альбомдың төп йыры төркөмдөң 90-сы йылдарҙағы иң билдәле йырҙарының береһенә әйләнә, ә видеоклибы оҙаҡ ваҡыт телеэкрандарҙан төшмәй{{Sfn|Махмутов|2015|p=193}}. Төркөмгә бассы Игорь Тихомиров (экс-«Кино») һәм клавишасы Дмитрий Галицкий ҡушыла.

1996 йылдың 23 июнендә «Петровский» стадионында «ДДТ» театры үҙенең тәүге фестивален ойоштора, ул «Күкте изгелек менән тултырайыҡ» тигән девиз аҫтында үтә. Унда "ДДТ"нан башҡа «Алиса», «АукцЫон», «НЭП», «Аркестр Ау», «Странные игры», Настя Полева, «Рикошет», «Ва-Банкъ», «Фронт» һәм «Tequilajazzz» ҡатнаша, уларҙың һәр береһе икешәр-өсәр әҙ билдәле башҡарыусыны алып килә, яңылар араһында һуңынан киң билдәлелек яулаған төркөмдәр ҙә була («S.P.O.R.T.», «Пилот», «Сплин», «Король и Шут», «КС» һ.б.){{Sfn|Махмутов|2015|p=195}}.

1996 йылда яңы клавишасы Константин «Кот» Шумайлов килә, быға тиклем ул «Кошкин дом», «Стиль», «Телевизор» төркөмдәрендә уйнаған була{{Sfn|Махмутов|2015|p=195}}.

«ДДТ» театрының икенсе рок-фестивале 1997 йылдың 6-8 июнендә Санкт-Петербургтың «Юбилейный» Спорт һарайында үтә. Төп ваҡыт Рәсәйҙең һәм яҡын сит илдәрҙең йәш башҡарыусыларына бирелә; фестиваль хедлайнерҙары сифатында «ДДТ», «Алиса» һәм «Чайф» сығыш яһай{{Sfn|Махмутов|2015|p=198}}.

1997 йылда «Рождённый в СССР» альбомы сыға, ул 1994 йылдың эшкәртелгән концерт программаһынан һәм бер нисә яңы композициянан тора{{Sfn|Махмутов|2015|p=195}}. Альбомдың төп йыры «Кто, если не мы» фильмы саундтрегына инә. 1997 йылдың көҙөндә Юрий Шевчук Мәскәүҙә һәм Петербургта яңғыҙ программа менән сығыш яһай; ул концерттарҙың аудиоматериалы «Два концерта. Акустика» тигән ике бүлекле альбомдың нигеҙенә ята.

1998 йылдың майында төркөм «Мир номер ноль» тигән яңы концептуаль программаһын сығара, һөйәрмәндәрен яңы индустриаль яңғыраш һәм компьютер технологияларын киң ҡулланыу менән һоҡландыра. Ләкин яңы йүнәлеште ҡабул итмәгәнлектән гитарасы Андрей Васильев төркөмдән китә. Курылёв бас-гитараны солоға алмаштыра, Павел Борисов төркөмдөң бас-гитарасыһы булып китә.

1999 йылдың 25 майында был индустриаль программа нигеҙендә «Мир номер ноль» тигән альбом сыға. 1999 майында төркөм «Живой» тигән концерт программаһын тәҡдим итә, шулай уҡ «Мир номер ноль» программаһы менән сығыш яһауын да дауам итә. 1999 йылдың октябрендә ДДТ АҠШ буйлап тәүге етди турға китә ([[Нью-Йорк]], [[Вашингтон (Колумбия федераль округы)|Вашингтон]], [[Бостон]], Чикаго, [[Лос-Анджелес]], [[Сан-Франциско]]). Ошо уҡ йылды Шевчук [[Югославия]]ла уның бөтөнлөгөн яҡлап концерттар бирә, АҠШ-ҡа ҡарата тәнҡит һүҙҙәре әйтә, Косовоның емертелгән православие ҡорамдары тураһында [[ЮНЕСКО]] өсөн репортаждар төшөрә {{Sfn|Махмутов|2015|p=186}}.<div class="cx-template-editor-source-container" lang="ru" dir="ltr" style="display: none;"><div class="cx-template-editor-source"><div class="cx-template-editor-title" title="Оформление коротких сносок на источники, уже перечисленные в списке примечаний. См. https://ru.wikipedia.org/wiki/Шаблон:Sfn">Sfn</div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="1" class="cx-template-editor-param-key">ref-ссылка</span><span data-key="1" title="Ссылка на ref-якорь (параметр ref из шаблона-ссылки {{книга}} и т. п.)" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="1" style="position: relative;">Махмутов</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="2" class="cx-template-editor-param-key">год</span><span data-key="2" title="Если в шаблоне {{книга}} или {{статья}} указан параметр год=, то для отсылки к нему в шаблоне {{sfn}} должен быть указан тот же год, иначе отсылка через {{sfn}} не будет работать. Например: 1985" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="2" style="position: relative;">2015</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="p" class="cx-template-editor-param-key">page</span><span data-key="p" title="page — номер страницы иноязычного источника (кроме немецких и польских). Например: 100" class="cx-template-editor-param-desc"></span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="p" style="position: relative;">186</div></div></div></div>Fuzz журналына интервьюһында Шевчук 90-сы йылдарҙың ДДТ өсөн дә, уның үҙе өсөн дә ғәйәт мөһим һәм ваҡиғаларға бай осор булыуын һәм үҙенең 90-сы йылдар дауамында «намыҫлы, әммә бер ни тиклем плакаттағыса фетнәсенән» лирикҡа әйләнеүен, ләкин был үҙгәреште бөтәһе лә аңлап етмәүен һәм ҡабул итеп бөтмәүен билдәләй.

=== 2000-се йылдар ===
2000 йылдың яҙында төркөмгә джаз торбасыһы Иван Васильев килә. Шул уҡ 2000 йылды «Метель августа» альбомы сыға, ул элгәрге альбом менән сағыштырғанда «нығыраҡ лирик, нығыраҡ әҙәби» булып тора. [[23 август]]а төркөмдөң скрипкасыһы һәм гитарасыһы Никита Зайцев вафат була.

Көҙ ДДТ төркөмдөң егерме йыллығына ҡарата «20:00» тигән яңы концерт программаһын әҙерләй башлай, [[1 ноябрь|1 ноябрҙә]] уны Петербург Боҙ һарайында тамашасыға тәҡдим итә {{Sfn|Махмутов|2015|p=209}}. Тамашала Череповец Рус милли театрының балет труппаһы сығыш яһай, ул ДДТ музыкаһына рок-балет күрһәтә, ә төркөм менән элекке составтарҙағы музыканттар — Асанбаев, Әбдүшев, Моратов, шулай уҡ также Рудой, Летов һәм Сенчилло сығыш яһай{{Sfn|Махмутов|2015|p=209}}.

2001 йылдың 24 февралендә ДДТ «Алиса» һәм В.Бутусов менән бергә «Три дороги» тигән концертты уйнай, йәй көнө төркөм [[Брест ҡәлғәһе]] эргәһендә һәм «Нашествие» фестивалендә сығыш яһай {{Sfn|Махмутов|2015|p=212}}. 2001 йылдың уртаһында Grand Records компанияһы элек сыҡҡан альбомдарҙы ун биш дискыла ҡабатлап баҫа, һәр альбом бонус-тректар менән тулыландырыла. 2001 йылдың октябрь уртаһында «ДДТ» яңы программа репетицияһын башлай, яңы альбом «Единочество» тигән исем ала. 2001 йылдың 3 декабрендә "Единочество"ның «Юбилейный» стадионында Петербург премьераһы була, унда сама менән алты меңдән ете меңгәсә тамашасы килә. "Единочества"ның Мәскәүҙәге премьераһында Вадим Курылёв үҙенең бер нисә йырын башҡара. Был уның ДДТ составындағы һуңғы сығыштарының береһе була. Концерт «Город без окон. Вход» һәм «Город без окон. Выход» тигән ике альбом итеп нәшерләнә. [[5 декабрь|5 декабрҙә]] «ДДТ» Америкалағы өсөнсө турына китә, Канаданың өс ҡалаһында һәм АҠШ-тың дүрт ҡалаһында концерттар бирә.

[[2002 йыл]]дың ноябрендә «Единочество. Часть I» тигән яңы альбом донъя күрә. «Осенняя» тигән йырға видеоклип төшөрөлә, йыр «Ледниковый период» телесериалының саундтрегына инә. [[2003 йыл]]дың 27 майында, "Единочество"ның беренсе өлөшө сыҡҡандан һуң ярты йылдан, икенсе өлөшө — «Единочество. Часть II. Живой» — сыға. Альбомды яҙҙырған саҡта төркөмдән гитарасы Вадим Курылёв китә, уның урынына Алексей Федичев килә.

2005 йылдың апрелендә ДДТ төркөмө «Пропавший без вести» альбомын сығара. Шунан альбом менән таныштырыуға һәм төркөмдөң егерме биш йыллығына арналған концерт турына сығып китә. Рәсәй, Украина, Белоруссия, Германия, Израиль һәм Бөйөк Британия ҡалаларында 47 концерт бирелә<ref>[http://www.myspace.com/ddtshevchuk ДДТ на сайте myspace.com]</ref>. «Пропавший без вести» альбомы төркөмдөң элекке ҡатнашыусыһы, 1993 йылдан бирле бер хәбәре лә булмаған Владимир Сигачёвҡа арналған тигән фекер ҙә бар.

2006 йылда төркөм яңы альбомды әҙерләй башлай һәм, концерт эшмәкәрлеген туҡтатып, айырым осраҡтарҙа ғына сығыш яһай. 
[[Файл:Jurij-sjevtjuk-2007-08-14_(18.09.2008_edit).jpg|мини|277x277пкс|Юрий Шевчук. 2007 йыл]]
2007 йылдың [[19 апрель|19 апрелендә]] сыҡҡан «Прекрасная любовь» тигән яңы альбомға иҫке һәм яңы йырҙар инә. 2007 йылдың [[5 май]]ында төркөм Булат Окуджаваның йорт-музейындағы камера майҙансығында акустик концерт бирә.

[[2008 йыл]]дың ғинуарында «ДДТ» Канада менән АҠШ ҡалаларында ([[Лос-Анджелес]], [[Сан-Франциско]], [[Торонто]], Чикаго, [[Нью-Йорк]]) концерттар бирә. [[3 март|<nowiki/>]] 2008 йылдың 3 мартында Юрий Шевчук [[Санкт-Петербург]]та һайлау йомғаҡтары менән риза булмағандарҙың "Риза түгелдәр маршы"нда телмәр менән сығыш яһай<ref name="youtube">[https://www.youtube.com/watch?v=wCXKSw2IoS8 YouTube — Юрий Юлианович Шевчук на марше несогласных]</ref>.

2008 йылдың апреленән июленә тиклем төркөм Рус Православие Сиркәүенең мәғлүмәт булышлығында Рустың суҡындырылыуының 1020 йыллығы айҡанлы Украина ҡалалары буйлап миссионерлыҡ турын үткәрә<ref>[http://www.peoples.ru/art/music/rock/ddt/news_na_koncert_ddt_v_kieve_prishlo_100_tysjach_zritele.shtml ДДТ: На концерт ДДТ в Киеве пришло 100 тысяч зрителей]</ref>.

2008 йылдың [[24 сентябрь|24]] һәм [[26 сентябрь|26 сентябрендә]] «ДДТ» Мәскәүҙә һәм Санкт-Петербургта «Не стреляй!» программаһы менән сығыш яһай. Концерттар һуңғы йылдарҙағы локаль һуғыштар ҡорбандарына бағышлана{{Sfn|Махмутов|2015|p=187}}. 2009 йылдың йәйендә Юрий Шевчуктың «Сольник» тигән китабы сыға. 7 июндә «ДДТ» [[Нарва|Нарва ҡәлғәһендә]] ([[Эстония]]) эстон-рәсәй сиге буйында яңы программаһын презентациялай. 12 июндә төркөм Һамарҙа «Волга өҫтөндә рок» фестивалендә сығыш яһай. 27 июндә «ДДТ» [[Ҡазан]]да «Донъя яралыу» халыҡ-ара музыка фестивалендә ҡатнаша.

=== 2010-сы йылдар ===
2010 йылдың 16 ғинуарында «ДДТ» «Юбилейный» спорт комплексында «Дом надежды на Горе» реабилитациялау үҙәге өсөн хәйриә концерты ҡуя. [[29 май]]ҙа төркөм Михаил театрында яман шеш менән сирле балаларға ярҙам йөҙөнән ойошторолған хәйриә кисәһендә ҡатнаша<ref>[http://nw.rian.ru/culture/20100524/81873000.html Новости — СЗ — Культура — Известные рок-музыканты и артисты проведут благотворительный вечер в Михайловском театре]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Ошо концерттан һуң унда ҡатнашыусыларҙың премьер-министр [[Путин Владимир Владимирович|Владимир Путин]] менән осрашыуы була, осрашыуҙа Юрий Шевчук премьер менән бәхәскә инә. Был ваҡиға илдең һәм сит илдәрҙең ваҡытлы матбуғат сараларында киң яҡтыртыла<ref>[http://www.svoboda.org/a/2141229.html Радио Свобода. Шевчук и Путин продолжили традицию (ВИДЕО)]</ref>.

2010 йылдың июнендә клавишасы Константин Шумайловтың блогында төркөмдә егерме дүрт йыл эшләгән барабансы Игорь Доценконың китеүе тураһында мәғлүмәт сыға. ДДТ-нан китеү тураһында ул 2002 йылдың йәйенән — яҡын дуҫы Вадим Курылёв киткәндән — бирле уйланып йөрөгән була. 2010 йылдың көҙөнән Доценко Чиж & Co төркөмөндә музыкаль карьераһын яңынан башлай. 27 июндә «Тәҙрәне ас» фестивалендә төркөм тамашасыға яңы барабансы Артем Мамайҙы тәҡдим итә. 2010 йылдың 29 сентябрендә Михаил Чернов ҡатнашҡан һуңғы концерт була. ДДТ-ның рәсми сайтында Михаил Чернов "ДДТ"ның һөйәрмәндәренә һәм матбуғат саралары вәкилдәренә төбәп былай тип яҙа: «Дуҫтар, мин үҙемдең төркөмдән китеүем тураһындағы фекеремде аныҡ белдерҙем. Яңы электрон программала мин үҙемде күрмәнем дә, ишетмәнем дә. Китеүем менән мин төркөмгә камиллашырға, уның үҫешенә аяҡ салмаҫҡа мөмкинлек бирәм тип иҫәпләйем. Юрийҙың гражданлыҡ позицияһына килгәндә, мин уны тотошлайы менән һәм тулыһынса хуплайым. Юрий минең өсөн бөйөк шағир һәм минең дуҫым булып ҡала.»<ref>[http://www.ddt.ru/news/id_24.html Обращение Дяди Миши Чернова к поклонникам группы «ДДТ» и представителям СМИ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101025120619/http://www.ddt.ru/news/id_24.html |date=2010-10-25 }}</ref> 2010 йылдың 25 авгусында Юрий Шевчук U2 төркөмөнөң вокалисы Боно менән Лужники ҙур спорт аренаһы сәхнәһендә «Knocking on Heaven’s Door» композицияһын башҡара<ref>http://newsmuz.com/news_2_20490.htm</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CqKlYecJwkE U2 / Юрий Шевчук — Knockin' On Heavens Door (Live) — YouTube]</ref>.
[[Файл:DDT_autograph_session.jpg|мини|220x220пкс|ДДТ автограф-сессияла]]
2010 йылдың 4 сентябрендә [[Красноярск]]иҙағы хәйриә концертында "ДДТ"ның Мәскәүҙән Zventa-Sventanaның бэк-вокалисткаһы Алёна Романова менән берлектәге тәүге сығышы була<ref>[http://bella-ciao-2010.livejournal.com/2520.html Благотворительный концерт ДДТ в Красноярске 4 сентября 2010]</ref>. 17 октябрҙә Бөйөк Новгородтағы концертта төркөм менән «Markscheider Kunst» тромбонсыһы Антон Вишняков сығыш яһай<ref>[http://sim-life.spb.ru/post137765570/ Фотографии с концерта ДДТ в Великом Новгороде] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110520143940/http://sim-life.spb.ru/post137765570/ |date=2011-05-20 }}</ref>. Антон һәм Алёна Романова артабан төркөмдөң даими ҡатнашыусылары булып китә<ref>[http://www.tula.rodgor.ru/gazeta/959/concert/11461/ Шевчук посвятил концерт тулячке] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130521194514/http://www.tula.rodgor.ru/gazeta/959/concert/11461/ |date=2013-05-21 }}</ref>.

[[Файл:DDT_during_the_2011_tour.jpg|мини|220x220пкс|«Иначе» тигән концерт туры, 2011 йыл]]
2011 йылдың яҙында [[Украина]] һәм Рәсәй ҡалаларында «Сольник» акустик концерт программаһы ҡуйыла. Бас-гитарасы Павел Борисов китә. Яңы бассы Роман Невелев менән беренсе сығыш 2011 йылдың 21 апрелендә ДДТ-ның онлайн-концертында була. 2011 йылдың яҙында төркөм Рәсәйҙең көньяғында гастролдә йөрөй. Көҙ яңы «Иначе» альбомын пропагандалау буйынса ҙур гастроль була.

2012 йылда ДДТ тураһында «Небо под сердцем» тигән фильм-концерт сыға<ref>[http://www.nashe.ru/news/music/504841/ На экраны выходит фильм-концерт группы «ДДТ»!] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120410082914/http://www.nashe.ru/news/music/504841/ |date=2012-04-10 }}</ref>, унда төркөмдөң 9 ноябрҙәге «Олимпийский» спорт комплексындағы сығышы инә. 2012 йылдың июнендә Днепропетровск өлкәһендә «The Best City Ua» рок-фестивалендә ҡатнашалар. 2012 йылдың декабрендә «Где мы летим» йырына Сулпан Хаматова ҡатнашлығында видеоклип сыға.

2013 йылдың майында Германияла гастроль үтә. Эссендағы концерт Live in Essen тигән исем аҫтында CD һәм DVD-ға яҙып сығарыла.

[[2014 йыл]]дың мартында төркөмдән Иван Васильев китә, ул Acoustic Band тигән үҙ проектын башларға ҡарар итә<ref>[http://www.portartur-spb.ru/afisha/115-06-marta-2014 06 марта 2014 IVAN VASILIEV (EX-DDT) & ACOUSTIC BAND, SPb] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140324140926/http://www.portartur-spb.ru/afisha/115-06-marta-2014 |date=2014-03-24 }}</ref>. Ул ҡатнашҡан һуңғы концерт 2014 йылдың 12 мартында [[Калининград]]та була.

2014 йылдың 16 майында Интернетҡа «Прозрачный» тигән яңы альбом һалына. Был альбом төркөмдөң инди-рок жанрындағы тәүге эше була<ref>{{Youtube|id=IkLcqR1YFag|title=фильм-концерт «Прозрачный» (Анонс)}}</ref>.

2014 йылдың 7 декабрендә төркөмдөң элекке барабансыһы Игорь Доценко вафат була<ref>[http://tass.ru/spb-news/1629412 Скончался экс-барабанщик ДДТ Игорь Доценко]</ref>. 2014 йылдың октябрендә төркөмдөң музыканттары Юрий Шевчукһыҙ «АЛЁNА» тигән үҙ проекттарын булдыра.

2015 йылдың 26 октябрендә «Пушкинская, 10» арт-үҙәгенең тыуған көнөнә арналған концертта төркөмдөң яңы йырҙары башҡарыла, улар араһында «Русская весна» тигәне яңылыҡтарҙа һәм социаль селтәрҙәрҙә бәхәстәр ҡуптара. Йырҙа власть ҡаты тәнҡитләнә<ref>{{Cite web|title=“Кого еще сожрет она, русская весна” – Юрий Шевчук спел новую откровенную песню|url=http://www.dialog.ua/news/70430_1446102038|publisher=dialog.ua|date=2015-10-29|accessdate=2015-11-02}}</ref>, хәйер, 2014 йылда төркөм "Доктор Лиза фонды"на Донецк һәм Луганск кешеләренә ярҙамға 500 000 һум күсерә<ref>{{Cite web|title=ДДТ направит 500 тысяч рублей беженцам|url=http://www.dni.ru/society/2014/7/5/274409.html|publisher=dni.ru|date=2014-07-05|accessdate=2015-12-14}}</ref>. 2015 йылдың 31 декабрендә ДДТ-ның рәсми сәхифәһенә Яңы йыл ҡотлауы итеп һуғышҡа ҡаршы темаға «Третья мировая» тигән видеоклип урынлаштырыла<ref>{{Youtube|logo=2|id=uJqT8z42ycI|title="ДДТ" презентовали клип "Третья мировая"}}</ref>.

2016 йылдың 30 сентябрендә Мурманскиҙа «История звука» концерт программаһы презентациялана, уға төрлө йылдар йырҙары инә<ref>{{Youtube|logo=2|id=uJqT8z42ycI|title=30.09.2016 ДДТ - Мурманск, тур "История звука". HD 720}}</ref><ref>[http://www.mk.ru/culture/2017/03/06/podrobnosti-davki-na-ddt-chto-proiskhodilo-na-koncerte-legendarnoy-gruppy.html Подробности давки на ДДТ: что происходило на концерте легендарной группы]</ref>. Турне өсөн шул уҡ исемдәге йыйынтыҡ (коллективтың 37 йыллығына 37 композиция) сығарыла, ул концерттарҙа ғына таратыла<ref>[https://reproduktor.net/ddt/istoriya-zvuka/ История звука (альбом) — ДДТ]</ref>.

Әлеге ваҡытта CD-ла һәм LP-ла бер нисә альбомды ҡайтанан сығарыу планлаштырыла, шулай уҡ яңы альбомды яҙҙырыуға әҙерлек бара<ref>{{Cite web|title=Лидер ДДТ Юрий Шевчук: «Хочется психоделики. Слава Богу, желание создавать еще есть»|url=http://ugranow.ru/2015/05/08/%D0%BB%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80-%D0%B4%D0%B4%D1%82-%D1%8E%D1%80%D0%B8%D0%B9-%D1%88%D0%B5%D0%B2%D1%87%D1%83%D0%BA-%D1%85%D0%BE%D1%87%D0%B5%D1%82%D1%81%D1%8F-%D0%BF%D1%81%D0%B8%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%B5/|publisher=ugranow.ru|date=2015-05-08|accessdate=2015-08-11}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150512131437/http://ugranow.ru/2015/05/08/%D0%BB%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80-%D0%B4%D0%B4%D1%82-%D1%8E%D1%80%D0%B8%D0%B9-%D1%88%D0%B5%D0%B2%D1%87%D1%83%D0%BA-%D1%85%D0%BE%D1%87%D0%B5%D1%82%D1%81%D1%8F-%D0%BF%D1%81%D0%B8%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%B5/ |date=2015-05-12 }}</ref>.

== Состав ==

=== Ағымдағы состав ===
* [[Шевчук Юрий Юлианович|Юрий Шевчук]] — вокал, акустик гитара, 12 ҡыллы гитара, [[гитара]], шиғыр, төп музыкаль темалар <small>(1980— әлегәсә)</small>
* Константин Шумайлов — клавишалы ҡоралдар, семплер, программа төҙөү, бэк-вокал (1996—әлегәсә)
* Алексей Федичев — соло-гитара, мандолина, бэк-вокал <small>(2003—әлегәсә)</small>
* Артём Мамай — һуҡма ҡоралдар, вибрафон, бас-гитара, клавишалы ҡоралдар <small>(2010—әлегәсә)</small>
* Роман Невелев — бас-гитара <small>(2011—әлегәсә)</small>
* Антон Вишняков — тромбон, бэк-вокал, бубен, шейкер <small>(2010—әлегәсә)</small>
* Алёна Романова — бэк-вокал, тауыш <small>(2010—әлегәсә)</small>

==== Техник персонал ====
* Александр Тимошенко — директор 
* Игорь Тихомиров — тауыш режиссёры 
* Александр Бровко — мандолина, видеорәссам, "ДДТ"ның ижади инициативаларына булышлыҡ итеү фондының директоры 
* Вячеслав Ортюков — администратор 
* Елена Вишня — пиар-менеджер 
* Дмитрий Сыроватский — интернет-мөхәррир
* Максим Кравцов — mixing

== Төркөмдөң элекке ҡатнашыусылары ==
* Ринат Шәмсетдинов — һуҡма ҡоралдар <small>(1979—1980)</small>
* [[Асанбаев Рөстәм Николай улы|Рөстәм Асанбаев]] — [[гитара]] <small>(1979—1983)</small>
* Геннадий Родин — бас-гитара <small>(1979—1984)</small>
* [[Сигачёв Владимир Николаевич|Владимир Сигачёв]] — клавишалы ҡоралдар <small>(1979—1987)</small>
* Рөстәм Кәримов — һуҡма ҡоралдар <small>(1981—1983)</small>
* Нияз Әбдүшев — һуҡма ҡоралдар (1984—1986)
* Сергей Рудой — һуҡма ҡоралдар <small>(1984—1986)</small>
* Сергей Летов — саксофон <small>(1985—1987)</small>
* Сергей Рыженко — [[гитара]], [[скрипка]], клавишалы ҡоралдар, блокфлейта <small>(1985, 1994—1995)</small>
* Андрей Васильев — [[гитара]] <small>(1986—1998)</small>
* Вадим Курылёв — [[гитара]], бас-гитара, блокфлейта, гармоника, балалайка, аккордеон, орган <small>(1986—2002)</small>
* Игорь Доценко — һуҡма ҡоралдар <small>(1986—2010)</small>
* Никита Зайцев — [[гитара]], [[скрипка]] <small>(1987—2000)</small>
* Андрей Моратов — клавишалы ҡоралдар, орган <small>(1987—1993)</small>
* Михаил Чернов — саксофон, [[флейта]], бас-кларнет, свирель, [[ҡурай]] <small>(1988—2010)</small>
* Павел Борисов — бас-гитара, контрабас <small>(1998—2011)</small>
* Иван Васильев — [[Торба (музыка ҡоралы)|торба]] <small>(1999—2014)</small>

== Йырҙарҙың тематикаһы ==
«ДДТ» йырҙары күп планлы, темаларға бүленеш шартлы.
* '''Ижтимағи һәм социаль''': «Родина», «За 50 копеек», «Периферия», «Рождённый в СССР», «Я получил эту роль», «Свинья на радуге», «Памятник», «Перестроище», «Дорожная», «Мальчики-мажоры», «Предчувствие гражданской войны», «Российское танго», «Небо на земле», «Правда на правду», «Цыганочка», «Я пил вчера у генерала ФСБ», «Москва. Садовое кольцо», «Когда закончится нефть», «Интервью», «Одноразовая жизнь», «Ночная пьеса», «Контрреволюция», «Рабочий квартал»;
* '''Шаян''': «Инопланетянин», «Монолог в ванной», «Частушки», «Я завтра брошу пить», «Змей Петров», «В лесу родилась ёлочка»;
* '''Кеше һуғышта''': «Не стреляй!», «Мёртвый город. Рождество», «Дым», «Просвистела», «Пацаны», «Разговор на войне», «Война бывает детская», «Песня о людях героических профессий», «Ветры», «Звезда»;
* '''Азатлыҡ, трагизм, романтика''': «Наполним небо добротой», «Вечер», «Беда», «Актриса Весна», «Осенняя», «Дождь», «Ветер», «Ты не один», «На небе вороны», «Дороги», «Свобода», «Капитан Колесников», «Расстреляли рассветами»;
* '''Санкт-Петербург''': «Чёрный пёс Петербург», «Ленинград», «Питер», «Что такое осень», «Живой», «Суббота», «Шла гражданка…», «Гимн», «Этот город»;
* '''Башҡортостан, провинция''': «Мы из Уфы», «Периферия», «Безжизненный край», «Понедельник», «Хиппаны», «Башкирский мёд», «Белая река»;
* '''Любовь:''' «Любовь», «Глазища», «Адам и Ева», «Марина», «Любовь, подумай обо мне», «Расскажи, как ты любила», «Понимающее сердце», «Метель», «В ресторане», «Далеко-далеко», «Она», «За высокой горой», «Любовь не пропала»;
* '''Фәлсәфә''': «Это всё…», «Я получил эту роль», «Пропавший без вести», «Когда един», «Привет М…», «Герой», «Где мы летим»;
* '''Дини мотивтар''': «Храм», «Церковь», «Рождество», «Я зажёг в церквях все свечи…», «Рождественская», «Пасха».

== Дискография ==
'''Студия альбомдары:'''
{{кол}}
* 1981 — ''ДДТ-1 (Инопланетянин)'' <small>(баҫылмай)</small>
* 1982 — ''Свинья на радуге''
* 1983 — ''Компромисс (альбом)''
* 1984] — ''Периферия (альбом)''
* 1985 — ''Время (альбом)''
* 1988 — ''Я получил эту роль (альбом)''
* 1990 — ''Оттепель (альбом)''
* 1991 — ''Пластун (альбом)''
* 1992 — ''Актриса Весна''
* 1995 — ''Это всё…''
* 1996 — ''Любовь (альбом)''
* 1997 — ''Рождённый в СССР''
* 1999 — ''Мир номер ноль''
* 2000 — ''Метель августа''
* 2002 — ''Единочество. Часть 1: Мама это рок-н-ролл? (альбом)''
* 2003 — ''Единочество. Часть 2. Живой (альбом)''
* 2005 — ''Пропавший без вести (альбом)''
* 2007 — ''Прекрасная любовь''
* 2011 — ''Иначе''
* 2014 — ''Прозрачный''
{{конец кол}}

== ДДТ фильмдарҙа ==

* 1986 — Я получил эту роль
* 1987 — Рок
* 1988 — Игра с неизвестным
* 1990 — Старая дорога (төркөмдөң ун йыллығына фильм-концерт, режиссёр Сергей Морозов)
* 1990 — Город (фильм)
* 1990 — Духов день
* 1992 — Лимита
* 1994 — Русский транзит
* 2002 — Вовочка
* 2002 — Время ДДТ — ДДТ тураһында документаль фильм 
* 2002 — Ледниковый период — телесериал
* 2005 — Атаман — телесериал
* 2007 — Антонина обернулась
* 2008 — Батюшка
* 2011 — Жила-была одна баба
* 2012 — Небо под сердцем — фильм-концерт

== Саундтрегында ДДТ булған фильмдар ==

{{кол}}
* Винт (1993)
* Махно (фильм)
* Публикация (фильм)
* Ночь длинных ножей (фильм)
* Опыты о гражданской войне]
* Русский транзит
* Кто, если не мы (фильм, 1998)
* Бременские музыканты & Со
* Ледниковый период (телесериал)
* Дальнобойщики 2 (телесериал)
* Господа офицеры (фильм)
* Антонина обернулась
* Поцелуй бабочки (фильм)
* Вовочка (фильм)
* Группа ZETA
* Отставник (фильм)
* Батюшка (сериал)
* Азазель (фильм)
* Александр Македонский. Киллер мафии
* Одиночка (фильм, 2010)
* Ключ Саламандры
* Generation П (фильм)
* Белая стрела. Возмездие
{{конец кол}}
«Брат 2» фильмында төркөм ҡатнашмай<ref>{{Cite web|title=Юрий Шевчук: Киркоров — жулик, «Брат-2» — плохой фильм, и я не поддерживаю НТВ|url=http://www.kp.ru/daily/22533.5/8871/|archiveurl=http://www.webcitation.org/6171YOMc2|archivedate=2011-08-22|author=Наталья Тимченко.|lang=ru|publisher=KP.RU|date=16.04.2001|accessdate=19-10-2010}}(урыҫ.)<span id="cxmwAsk" tabindex="0">.</span>&#x20;<span id="cxmwAsk" tabindex="0"> KP.RU</span>&#x20;<span id="cxmwAsk" tabindex="0">(16.04.2001).</span>&#x20;<small id="cxmwAsk" tabindex="0">[http://www.kp.ru/daily/22533.5/8871/ Тәүге сығанаҡтан] архивланған 22 август 2011.</small>&#x20;<small id="cxmwAsk" tabindex="0">19 октябрь 2010 тикшерелгән.</small></ref><ref>{{Cite web|title=Юрий Шевчук. Вехи и рубежи|url=http://beatle2.narod.ru/int/shev.htm|archiveurl=http://www.webcitation.org/5jdjVtMMp|archivedate=2009-09-08|author=Владимир Дмитриев.|lang=ru|publisher=ИЗВЕСТНЫЕ ЛЮДИ. FAMOUS PEOPLE|accessdate=19-10-2010}}(урыҫ.)<span id="cxmwAtc" tabindex="0">.</span>&#x20;<span id="cxmwAtc" tabindex="0"> ИЗВЕСТНЫЕ ЛЮДИ. FAMOUS PEOPLE.</span>&#x20;<small id="cxmwAtc" tabindex="0">[http://beatle2.narod.ru/int/shev.htm Тәүге сығанаҡтан] архивланған 8 сентябрь 2009.</small>&#x20;<small id="cxmwAtc" tabindex="0">19 октябрь 2010 тикшерелгән.</small></ref>, әммә төп герой Данила Багров уны телгә ала, «ДДТ» төркөмөнөң плакаттары бер нисә күренештә бар.

== Профессиональ башҡарыусыларҙың кавер-версиялары ==
* «Беда» — Revenko Band (''инструментал'')
* «В последнюю осень» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Ветер» — «Сонце Хмари» (''«Вiтер», на [[украин теле]]ндә''), Revenko Band (''инструментал'')
* «Дождь» — Вольф Гореликтың симфоник оркестры (''инструментал'')
* «Летели облака» — Алина Орлова
* «Метель» — Елена Васильева, Revenko Band (''инструментал'')
* «На небе вороны» — Настя Полева, Revenko Band (''инструментал'')
* «Не стреляй» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Предчувствие» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Просвистела» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Революция» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Ты не один» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Что такое осень» — Revenko Band (''инструментал'')
* «Я зажёг в церквях все свечи» — Revenko Band (''инструментал'')

== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания|2}}

== Әҙәбиәт ==
* ''Алексеев А. С.'' Кто есть кто в российской рок-музыке. — <abbr title="Москва">М.</abbr> : АСТ : Астрель : Харвест, 2009. — С. 145—151. — ISBN 978-5-17-048654-0 (АСТ). — ISBN 978-5-271-24160-4 (Астрель). — ISBN 978-985-16-7343-4 (Харвест).
* {{Китап|автор=[[Махмутов, Наиль Мазитович|Махмутов, Наиль]]|заглавие=«По "следам" легенд уфимского рок-н-ролла»|ссылка=http://resbash.ru/stat/2/7230|место=Уфа|издательство=Лето|год=2015|страниц=290|isbn=978-5-87308-137-9|ref=Махмутов}}
* {{Китап|автор=Харитонов, Николай|заглавие=ДДТ. Книга свидетельств и очевидцев|место=Архангельск|издательство=Правда Севера|год=1996|страниц=457|isbn=5-85879-026-7}}
* {{Китап|автор=Харитонов, Николай|заглавие=Империя ДДТ|место=М.|издательство=[[Вагриус]]|год=1998|страниц=175|isbn=5-89756-005-6}}

== Һылтанмалар ==
* [http://ddt.ru/ Официальный сайт]
* [https://www.instagram.com/ddt_band/ Официальный Инстаграмм]
* [http://www.ddt-msk.org/ Неофициальный сайт ДДТ. Москва] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101124073603/http://www.ddt-msk.org/ |date=2010-11-24 }}
* {{lib.ru|http://lib.ru/KSP/shewchuk.txt|title=«ДДТ»}}библиотеке Максима Мошкова
* {{musicbrainz artist|id=f7456b5b-e5a5-454e-b5db-047308210c8e|name=«ДДТ»}}(англ.){{musicbrainz artist|id=f7456b5b-e5a5-454e-b5db-047308210c8e|name=«ДДТ»}}
* [http://www.nneformat.ru/archive/?id=1562 Статьи о ДДТ]
* [http://www.discogs.com/artist/ДДТ?anv=DDT Страница группы ДДТ на сайте] Discogs
* [http://www.raritet-cd.ru/ddt/ Страница группы ДДТ на сайте Raritet-CD]
* {{Cite web|title=Рок-толкование песен группы ДДТ|url=http://www.kursivom.ru/ддт/|author=Курий Сергей Иванович|work=Рок-толкование|publisher=КУР.С.ИВ.ом|accessdate=2016-10-26}}

[[Категория:Өфөнөң музыкаль коллективтары]]
[[Категория:Алфавит буйынса музыкаль коллективтар]]