Кандинский Василий Васильевич битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Рәссам|имя=Василий Кандинский|изображение=Vassily-Kandinsky.jpeg|ширина=230|дата рождения=16.12.1866 (4)|дата смерти=13.12.1944|место рождения={{МР|Мәскәү}}, [[Рәсәй империяһы]]|место смерти=Нёйи-сюр-Сен, [[Франция]]|жанр=[[живописец]], [[графика|график]] и [[теоретик]] изобразительного искусства|учёба=частная студия [[Ажбе, Антон|Антона Ашбе]] ([[Мюнхен]]), [[Мюнхенская академия художеств]]}}'''Кандинский Василий Васильевич''' ([[4 декабрь]] ([[16 декабрь]]) [[1866 йыл]], [[Мәскәү]] — [[13 декабрь]] [[1944 йыл]], [[Нейи-сюр-Сен]]а, [[Франция]]) — [[Рәсәй империяһы]] рәссамы, график һәм һынлы сәнғәт теоретигы, абстракционизмға нигеҙ һалыусыларҙың береһе. «Күк һыбайлы» төркөмөн булдырыусыларҙың береһе.

[[Мәскәү]]ҙә тыуған, [[Одесса]]ла музыкаль һәм һынлы сәнғәт буйынса белем ала. Кандинскийҙар ғаиләһе был ҡалаға [[1871 йыл]]да күсенә. Ата-әсәһе улдарының юрист булыуын күҙаллай, Василий Васильевич Мәскәү университетының Юридик факультетын бик яҡшы тамамлай, 1893 йылда шунда уҡыта башлай, доцент ғилми дәрәжәһен ала. [[1896 йыл]]да данлыҡлы Дерпт университеты Кандинскийға профессор урынын тәҡдим итә, әммә ул баш тарта. 30 йәшендә Кандинский рәссам булырға ҡарар итә. 1895 йылда Мәскәүҙә үткәрелгән импрессионистар күргәҙмәһе йоғонтоһо, бигерәк тә Клод Моненың «Бесән кәбәне» картинаһынан алған тәьҫораттар, уны ошо ҡарарға килтерә. [[1896 йыл]]да ул [[Мюнхен]]ға күсенә һәм немец экспрессионистары менән таныша. [[Беренсе донъя һуғышы]] башланғас, Мәскәүгә ҡайта, әммә 1921 йылда ҡайтанан [[Германия]]ға юллана. Баухаузды [[Өсөнсө рейх|нацистар]] япҡандан һуң, ҡатыны менән Францияға күсенә, [[1939 йыл]]да француз гражданлығын ала.

== Биографияһы ==
Василий Васильевич Кандинский Нерчинскийҙың каторжан вариҫтары булған сауҙагәрҙәр ғаиләһенән. Уның ҡарт өләсәһе тунгус кенәзе Гантимеровтар ҡыҙы була, ә атаһы Байкал аръяғынан (Кяхта) боронғо Кандинскийҙар нәҫеле вәкиле, уларҙың шәжәрә ебе мансиҙарҙың Кондин кенәзлеге кенәздәренә барып тоташа.

Василий Кандинский Мәскәүҙә, коммерсант Василий Сильвестрович Кандинскийҙың ғаиләһендә тыуа (1832—1926). Бала сағында ата-әсәһе менән Европа илдәре һәм Рәсәй буйлап сәйәхәт итә. 1871 йылда ғаилә [[Одесса]]ла<ref>[http://our-travels.info/ost/Goroda/Ukraine/Odessa/Odessa-mem.php Доска Василию Кандинскому]</ref> төпләнә, ошонда буласаҡ рәссам гимназия тамамлай, шулай уҡ һынлы сәнғәт һәм музыка белемен ала. 1885—1893 йылдарҙа Мәскәү дәүләт университетының юридик факультетында уҡый (1889—1893 йылдарҙағы өҙөклөктәр менән), бында ул политик экономия һәм статистика кафедраһында профессор А. И. Чупров етәкселегендә экономика һәм хоҡуҡ белемдәрен өйрәнә. Сәләмәтлеге ҡаҡшау сәбәпле, 1889 йылда уҡыуын ташлап тора һәм 28 майҙан (9 июнь) 3 (15) июлгә тиклем Вологда губернаһы<ref>''Кандинский В. В.'' Избранные труды по теории искусства: В 2-х т. Издание второе, исправленноное и дополненное/ Под ред. Н. Б. Автономовой, Д. В. Сарабьянова, В. С. Турчина. Т. 2. 1918—1938. М.: Гилея, 2008. — С. 365—393, 427—438; (2008, тираж 1500 экз.)</ref><ref>''Северюхин Д. Я., Лейкинд О. Л.'' Художники русской эмиграции (1917—1941). Биографический словарь. Санкт-Петербург, 1994. — С. 232.</ref> өйәҙҙәре буйлап этнографик экспедицияла йөрөй.

[[1893 йыл]]да Кандинский юридик факультетты тамамлай. [[1895 йыл|1895]]—[[1896 йыл|1896]] йылдарҙа Мәскәүҙә, Пименовская урамында урынлашҡан «И. Н. Кушнерёв һәм К° ширҡәте» типографияһында художество директоры булып эшләй.

Рәссам карьераһын Кандинский сағыштырмаса һуңыраҡ — 30 йәшенә еткәс һайлай. [[1896 йыл]]да ул [[Мюнхен]]дә төпләнә һәм 1[[1914 йыл|914 йыл]]ға тиклем Германияла ҡала. Мюнхенда рус рәссамдары А. Г. Явленский, М. В. Верёвкина, В. Г. Бехтеев, Д. Н. Кардовский, М. В. Добужинский, И. Я. Билибин, К. С . Петров-Водкин, И. Э. Грабарь менән таныша.

С [[1897 йыл]]да А. Ашбеның шәхси студияһында һынлы сәнғәткә өйрәнә<ref>[//ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8C,_%D0%98%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C_%D0%AD%D0%BC%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 И. Э. Грабарь] вспоминал об этом: ''«Он писал маленькие пейзажные этюдики, пользуясь не кистью, а мастехином, и накладывая яркими красками отдельные планчики. Получались пёстрые, никак не согласованные этюдики. Все мы относились к ним сдержанно, подшучивали между собой над этими упражнениями в „чистоте красок“. У Ашбе Кандинский также не слишком преуспевал и вообще талантами не блистал»''. //[//ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%8C,_%D0%98%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8C Грабарь И. Э.] Моя жизнь. Автомонография. М.-Л., 1937. — С. 141—142.</ref>

[[1900 йыл]]да Мюнхен художество академияһына уҡырға инә, унда Франц фон Штукала белем ала. [[1901 йыл]]да Кандинский «Фаланга» художество берекмәһен ойоштора, уның эргәһендә мәктәп аса һәм шунда уҡ уҡыта.

[[1900 йыл]]да Кандинский бик күп сәйәхәт итә, Төньяҡ Африка, Италия, Францияла була; [[Одесса]]ла һәм [[Мәскәү]]ҙә лә булып китә. Мәскәү рәссамдары ширҡәте күргәҙмәләрендә ҡатнаша.

Кандинский 1902 йылдың йәйендә Мюнтер һәм Габриэланы Мюнхен ҡалаһы янына, Альп тауҙарына үҙенең йәйге рәсем дәрестәренә саҡыра. Шулай итеп уларҙың профессиональ мөнәсәбәттәре шәхси мөнәсәбәттәргә әйләнә.{{ЫС юҡ|26|01|2017}}.
[[Файл:A_Riding_Amazon.jpg|мини|230x230пкс|«Амазонка». 1911. [[Әзербайжан Милли сәнғәт музейы|Әзербайжан сәнғәт музейы]], [[Баҡы|Ба]]ҡы]]
[[1910 йыл|1910]] һәм [[1912 йыл]]дарҙа шулай уҡ «Бубновый валет» һынлы сәнғәт берекмәһе күргәҙмәләрендә ҡатнаша . Был йылдарҙа ул рәсем сәнғәтендә төҫтөрҙе «ритмик» файҙаланыу новаторлыҡ концепцияһын уйлап таба.

[[1909 йыл]]да Кандинский "Яңы Мюнхен әҙәби берекмәһе"н, 1911 йылда — «Күк һыбайлы» альманахын һәм төркөмөн ойоштора. Танылыу алған рәссам-экспрессионистар Франц Марк, Алексей Явленский, Марианна Верёвкина, шулай уҡ Пауль Клее уның ағзалары булып китә. Ошо уҡ ваҡытта уның тәүге шәхси күргәҙмәһе үткәрелә.

[[1914 йыл]]да рәссам [[Мәскәү]]гә ҡайта. Артабанғы йылдарҙа реалистик һәм ярымабстракт картиналар, нигеҙҙә, пейзаждар өҫтөндә эшләй.

1917 йылдың 11 февралендә Нина Николаевна Андреевская менән никахҡа инә (1893—1980).

[[1917 йыл]] революцияһынан һуң Кандинский йәмәғәт эштәре менән әүҙем шөғөлләнә.

[[1918 йыл]]да һәйкәлдәрҙе һаҡлауҙы ойоштороуҙа, Һынлы сәнғәт музейын һәм Рәсәй художество фәндәре академияһын булдырыуҙа ҡатнаша, ВХУТЕМАС-та уҡыта һәм «Баҫҡыстар» автобиографик китабын баҫтырып сығара (М., 1918).

1918—1919 йылдарҙа ул Наркомпростың ИЗО бүлеге художество коллегияһы ағзаһы, 1919—1921 йылдарҙа — Бөтә Рәсәй һатып алыу комиссияһы рәйесе, репродукциялар оҫтаханаһының ғилми консультанты һәм мөдире, [[Мәскәү дәүләт университеты|Мәскәү университеты]]ның почетлы профессоры була. Кандинский шулай уҡ Рәсәй һынлы сәнғәт фәндәре академияһының вице-президенты итеп һайлана. Шул уҡ ваҡытта картиналар яҙыуын дауам итә — атап әйткәндә, быялала «Амазонка» (1918) һәм «Тауҙарҙа Амазонка» (1919) декоратив композицияларын яҙа

[[1921 йыл]]д<nowiki/>ың декабрендә Кандинский Рәсәй художество фәндәре академияһының бүлексәһен асыу өсөн [[Берлин]]ға юллана. Германияла үткәрелгән Беренсе рус сәнғәте күргәҙмәһендә ҡатнаша. Шул китеүҙән Рәсәйгә кире ҡайтмай.

[[Берлин]]да Василий Кандинский һынлы сәнғәттән уҡыта башлай, ә 1922 йылдың йәйенән "Баухауз"та эшләй һәм мәктәптең күренекле теоретигына әйләнә. Тиҙҙән Кандинский абстракт сәнғәт лидерҙарының береһе булараҡ донъяла танылыу ала.

Был [[1928 йыл]]да рәссам немец гражданлығын ала, әммә [[1933 йыл]]да, власҡа нацистар килеү менән, Францияға эмиграциялай.

1[[1933 йыл|933]] йылдан [[1944 йыл]]ға тиклем [[Париж]]да йәшәй, интернациональ һынлы сәнғәт процесында ҡатнаша.

[[1939 йыл]]да Василий Кандинский Франция гражданлығын ҡабул итә.1944 йылдың 13 декабрендә Париж ситендәге [[Нейи-сюр-Сен|Нейи-сюр-Се]]н биҫтәһендә вафат була. Париж янындағы Потю һәм Нантер коммуналарында урынлашҡан Яңы Нейи зыяратында ерләнә.

== Иң яҡшы йылдары ==
Рәссамдың ижады сәскә атҡан осор Мюнхен һынлы сәнғәт мәктәбе эргәһендәге йәйге курстарҙа (Münchner Malschule Phalanx) уҡытҡан сағына тура килә. Уҡыусылары менән ул Фильс һәм Наб йылғалары ҡойған уйпатлыҡта урынлашған һоҡланғыс тәбиғәтле Калльмюнц (Kallmünz) ҡаласығына йыш бара. Ябай һөйләштә был ҡаланы «Оберпфальц ынйылары» тип йөрөтәләр. Бында 35 йәшлек Кандинский мәктәптәң 26 йәшлек тыңлаусыһы Габриэла Мюнтер (Münter Gabriele) менән ҡауыша . Ләкин [[1911 йыл]]да беренсе ҡатыны Анна Чемякина менән айырылышыуына ҡарамаҫтан, яңы никахты теркәргә ашыҡмайҙар. Беренсе бөтә донъя һуғышы башланғандан һуң Кандинскийҙың Рәсәйгә ҡайтып китеүенә бәйле, улар айырылыша, ләкин [[1915 йыл]]да яңынан өс айҙы бергә Стокгольмда үткәрә. Был ваҡытҡа Габриэла ысын рәссамға әйләнгән була, әммә уның картина яҙыу стиле Кандинскийҙың яҙыу манераһынан айырыла. Нацизм хөкөм һөргәндә Кандинскийҙың картиналары, «дегенератив сәнғәт» категорияһына индерелеп, күргәҙмәләргә ҡуйылмай. Уларҙың ҡайһы берҙәрен Габриэла һаҡлап ҡала. Ул ҡасандыр Василий менән йәшәгән Мурнау-ам-Штаффельзейҙағы йортонда даими йәшәй. Шунда уҡ [[1962 йыл]]да вафат була.

== Иң билдәле әҫәрҙәре ==
{{Hider|hidden=1|title=Список работ|content-style=text-align: left;|content=* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-81.php Синий всадник]», 1903,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-2.php Двое на лошади]», 1906,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-1.php Пестрая жизнь]», 1907,
* «[http://www.artres.com/c/htm/CSearchZ.aspx?o=&Total=161&FP=1770661&E=22SIJMY9G4YUL&SID=JMGEJNTM8KHZX&Pic=27&SubE=2UNTWAYVGS0 Рок. Красная стена]», 1909,
* «[http://www.guggenheim.org/new-york/collections/collection-online/artwork/1844 Синяя гора]», 1909,
* «[http://russianavantgard.com/Artists/kandinsky/kandinsky_crinolines.html Дамы в кринолинах]», 1909,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-13.php Интерьер (моя столовая)]», 1909,
* «[http://russianavantgard.com/Artists/kandinsky/kandinsky_boat_trip.html Озеро]», 1910,
* «[http://russianavantgard.com/Artists/kandinsky/kandinsky_improvisation_vll.html Импровизация № 7]», 1910,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-16.php Этюд к „Композиции II“]», 1910,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-28.php Без названия (Первая абстрактная акварель)]», 1910,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-114.php Композиция IV]», 1911,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-115.php Композиция V]», 1911,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-170.php Импрессия III (Концерт)]», 1911,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-26.php Картина с черной аркой]», 1912,
* «[http://www.guggenheim.org/new-york/collections/collection-online/artwork/1867 Картина с белой каймой]», 1913,
* «[http://www.guggenheim.org/new-york/collections/collection-online/artwork/1868 Маленькие радости]», 1913,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-35.php Композиция VI]», 1913,
* «[http://uploads8.wikipaintings.org/images/wassily-kandinsky/composition-vii-1913.jpg Композиция VII]», 1913,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-32.php Импровизация. Потоп]», 1913,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-101.php Фуга]», 1914,
* «[http://russianavantgard.com/Artists/kandinsky/kandinsky_moscow_1.html Москва. Красная площадь]», 1916,
* «[http://russianavantgard.com/Artists/kandinsky/kandinsky_moscow_zubovskaya_place.html Москва. Зубовская площадь]», около 1916,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-95.php Смутное]», 1917,
* «[http://soi3.mmtel.ru/home/mastihin/Stihi0/Grey.jpg Серый овал]», 1917,
* «[http://www.staratel.com/pictures/kandinskiy/pic1.htm Сумеречное]», 1917,
* «[http://russianavantgard.com/Artists/kandinsky/kandinsky_white_oval.html Белый овал]», 1919,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-50.php Композиция VIII]», 1923,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-69.php В черном квадрате]», 1923,
* «[http://img48.imageshack.us/img48/139/379322263czerwie324ib322281kit.jpg Желтое, красное, синее]», 1925,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-53.php Маленькая мечта в красном]», 1925,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-49.php Несколько кругов]», 1926,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-203.php Вверх]», 1929,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-56.php Нежное восхождение]», 1934,
* «[http://www.guggenheim.org/new-york/collections/collection-online/artwork/1972 Доминирующая кривая]», 1936,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-57.php Композиция IX]», 1936,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-61.php Пестрый ансамбль]», 1938,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-62.php Композиция X]», 1939,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-63.php Вокруг круга]», 1940,
* «[http://www.staratel.com/pictures/kandinskiy/pic17.htm Небесно-голубое]», 1940,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-71.php Различные происшествия]», 1941,
* «[http://www.wassilykandinsky.ru/work-235.php Последняя акварель]», 1944,}}

== Шәхси күргәҙмәһе ==
* 2011—2012 — «Кандинский һәм „Күк һыбайлы“», А. С. Пушкин исемендәге һынлы сәнғәт дәүләт музейы, шәхси коллекциялар бүлеге, [[Мәскәү]], 5 октябрь 2011 — 15 ғинуар 2012 йыл<ref>{{статья|автор=Балаховская Фаина.|заглавие=«Кандинский и „Синий всадник“»|ссылка=http://artchronika.ru/gorod/%C2%AB%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%B8-%E2%80%9C%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9-%D0%B2%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%E2%80%9D%C2%BB/|язык=|издание=Артхроника|тип=|год=1 октября 2011 года|том=|номер=|страницы=|doi=|issn=}}</ref>
Әлеге ваҡытта 40-ҡа яҡын эше Мюнхенда һаҡлана. (Ленбах йортондағы ҡала галереяһында).
* 2016 — «Василий Кандинский һәм Рәсәй». Дәүләт рус музейы, корп Бенуа. 2016 йылдың 22 сентябре — 2016 йылдың 4 декабре. Кандинскийҙың 150 йыллығына ҡарата үткәрелгән күргәҙмә составына һынлы сәнғәте, графикаһы һәм автор эшләгән фарфор һындар менән бер рәттән оҫтаның данлыҡлы замандаштарының эштәре инә.<ref>http://www.rusmuseum.ru/benois-wing/exhibitions/wassily-kandinsky-and-russia-benois/</ref>

== Хеҙмәттәре ==
* ''Василий Кандинский''. [http://www.graphic.org.ru/kandinskij.html#2 Сәнғәттә рухи ҡиммәттәр тураһында] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081012045108/http://www.graphic.org.ru/kandinskij.html#2 |date=2008-10-12 }}. — 1910.
* В. В. Кандинский (рәссам тексы). — М<span id="cxmwpg" tabindex="0">.</span>, 1918.
* Über das Geistige in der Kunst. — Münch., 1912 (өлөшләтә рус телендә, «Петроградта үткәрелгән Бөтә Рәсәй рәссамдар съезы хеҙмәттәре» китабынан. Декабрь, 1911 — ғинуар,1912. — Т. 1. — [П., 1914]. — 47-76 б.).
* ''Василий Кандинский'' [http://elib.shpl.ru/ru/nodes/3567-kandinskiy-v-v-stupeni-m-izd-otdela-izobrazitelnyh-iskusstv-nar-komissariata-prosvescheniya-1918#page/1/mode/grid/zoom/1 Баҫҡыстар: Рәссам тексы.] — М., 1918. — 58. с.: ил.
* Punkt und Linie zu Fläche. Beitrag zur Analyse der malerischen Elemente. — Münch.,1926 (рус телендә: К''андинский В.'' Нөктә менән һыҙыҡ [http://philologos.narod.ru/kandinsky/kandinsky-pl.htm  яҫылыҡта]. — СПб.: Азбука-классика, 2005. — С. 63-232. Елена Козинаның немец теленән тәржемәһе).
* ''Кандинский В. '' Сәнғәт теорияһы буйынса һайланма хеҙмәттәре, 2 томда. / Ред. коллегия һәм сост. Автономов Б-са, В. Б. Сарабьян, Турчин В. С. — 2001. — Тир. 1300 экз., өҫтәлмә тиражы 1000 дана.
* ''Кандинский В. В. Сәнғәттә рухи ҡиммәттәр тураһында'' (һынлы сәнғәт) / <small>Доклад<ref>[//ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B2%D0%BE%D1%80%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_(%D0%B6%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BB) Творчество] № 8, 9, 10. 1988 г.; № 1. 1989 г.</ref> . 1911 йылда рәссам бөтә рәсәй съезы була (булмауы авторы н өсөн доклад уҡыны. </small><small>И. Кульбин).</small>

== Хәтер ==
[[Файл:Мемориальная_табличка_Кандинскому_в_Одессе.png|справа|379x379пкс|Бюст һәм иҫтәлекле таҡтаташ Одесса]]
* 1995 йылда Кандинский көндәре сиктәрендә Одессала Дерибасовский урамында рәссам йәшәгән 17-се һанлы йортта Мемориаль таҡтаташ асыла.<ref>{{Cite web|url=http://gazeta.zn.ua/SOCIETY/semya_kandinskogo_vpervye_sobralas_v_odesse.html|title=«СЕМЬЯ КАНДИНСКОГО» ВПЕРВЫЕ СОБРАЛАСЬ В ОДЕССЕ|author=|work=|date=|publisher=}}</ref>
* 2007 йылда [[Рәсәй Федерацияһы|Рәсәй]]ҙә йыл һайын бирелә торған Кандинский премияһы булдырыла. Еңеүсене һайлағанда төп критерий — рәссамдың үҙенең яңы эштәре менән хәҙерге заман Рәсәй сәнғәтенә ниндәй дәрәжәлә йоғонто яһай алыуы.
* 2012 йылдың 6 авгусында Меркурийҙағы кратерға Киндинский исеме бирелә. 
* Аэрофлоттың Airbus A319(VP-BUN) самолеты «В. Кандинский» исемен йөрөтә.
* 2016 йылда Мәскәүҙә Кандинский урамы барлыҡҡа килә.
* 2016 йылдың 2 сентябрендә Одессаның Йондоҙҙар Аллеяһында Василий Кандинский йондоҙо барлыҡҡа килә.<ref>{{Cite web|url=http://ofam.od.ua/php/arhiv2.php?dates=2016-09-02|title=Открытие новых имен на Аллее Звезд Одессы|author=Одесский художественный музей|work=|date=|publisher=}}</ref>
* Екатеринбургта Кандинский Хаус бинаһы төҙөлә.
* Израилдә Кирьят ҡалаһы урамдарының береһе Василий Кандинский исемен йөрөтә.

== Сығанаҡтар ==
* Германияла йәмәғәт тәртибен һаҡлау буйынса Имперский канцелярияла асылған Василий Кандинскийҙың шәхси эше (РГВА. Ф. 772k, Оп. 3, Д. 464).

== Библиография ==

=== Альбомдар, каталог, монография, мәҡәләләр йыйынтығы ===
* {{Китап|автор=Сарабьянов Дмитрий Владимирович, Автономова Наталия Борисовна.|заглавие=Василий Кандинский|место=М.|издательство=Галарт|год=1994|страниц=238|isbn=5-269-00880-7|тираж=5000}}
* {{Китап|автор=Абрамов В.А.|заглавие=В.В.Кандинский в художественной жизни Одессы Документы. Материалы|ссылка=http://ofam.od.ua/pdf/kandinskiy.pdf|место=Одесса|издательство=Глас|год=1995|isbn=5-7707-6378-7}}
* {{Китап|автор=Турчин Валерий Стефанович|заглавие=Кандинский в России|место=М.|издательство=Художник и книга|год=2005|страниц=448|isbn=5-9900349-1-1}}
* {{Китап|автор=Альтхаус Карин, Хоберг Аннегрет, Автономова Наталия.|заглавие=Кандинский и «Синий всадник»|место=М.|издательство=Министерство культуры Российской Федерации, Издательство Государственного музея изобразительных искусств имени А. С. Пушкина, СканРус|год=2013|страниц=160|isbn=978-5-4350-0011-5}}

=== Мәҡәләләр ===
* ''Grohmann W.'' Wassily Kandinsky. Life and work. — {{N. Y.}}, 1958.
* ''Рейнгардт Л.'' Абстракционизм. // Модернизм. Анализ и критика основных направлений. — М<span id="cxmw4A" tabindex="0">.</span>, 1969. — С. 101—111.
* ''Schulz,Paul Otto''. Ostbauern. Köln: DuMont, 1998. — ISBN 3-7701-4159-8.
* ''Азизян И. А.'' Москва В. В. Кандинского // Архитектура в истории русской культуры. — Вып. 2: Столичный город. — М<span id="cxmw5w" tabindex="0">.</span>: УРСС, 1998. — ISBN 5-88417-145-9 С. 66—71.
* ''Азизян И. А.'' Концепция взаимодействия искусств и генезис диалогизма XX века (Вячеслав Иванов и Василий Кандинский) // Авангард 1910-х — 1920-х годов. Взаимодействие искусств. — М<span id="cxmw7A" tabindex="0">.</span>, 1998.
* {{Мәҡәлә|автор=Автономова Наталия Борисовна|заглавие=Кандинский и художественная жизнь России начала 1910-х годов|ответственный=Составление и общая редакция Михаил Борисович Мейлаха и Дмитрий ВладимировичСарабьянов|издание=Поэзия и живопись: Сборник трудов памяти Н. И. Харджиева|место=М.|издательство=Языки русской культуры|год=2000|страницы=120—128|isbn=5-7859-0074-2}}
* Baedecker. Deutschland. Verlag Karl Baedeker, 2002. — ISBN 3-8297-1004-6.
* {{Мәҡәлә|автор=Абрамов В.А.|заглавие="Письмо из Мюнхена" - В. Кандинский?|ссылка=http://odessitclub.org/publications/almanac/alm_11/contents/item31.pdf|язык=русский|издание=Дерибасовская-Ришельевская|тип=альманах|год=2002|номер=11|страницы=244—252}}
* ''Раппапорт А.'' [http://papardes.blogspot.com/2010/02/blog-post_09.html Кандинский в Лондоне] // [http://academia-rossica.org/en/rossica-journal/rossica-78 Rossica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110307030345/http://academia-rossica.org/en/rossica-journal/rossica-78 |date=2011-03-07 }}. — 2002. — Issue 7/8: Revelations in Colour: Dionisy & Kandinsky. Или: [http://papardes.blogspot.com/2010/02/kandinsky-in-london.html Kandinsky in London] // Idem.
* ''Азизян И. А.'' Теоретическое наследие В. В. Кандинского в художественном сознании XX века // Вопросы теории архитектуры: Архитектурно-теоретическая мысль Нового и Новейшего времени / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян. — М<span id="cxmw_A" tabindex="0">.</span>: КомКнига, 2006. — С. 189—249.
* {{Мәҡәлә|автор=Абрамов В.А.|заглавие=Неизвестное произведение Кандинского|ссылка=http://odessitclub.org/publications/almanac/alm_27/alm_27_185-195.pdf|издание=Дерибасовская-Ришельевская|тип=альманах|год=2006|номер=27|страницы=185—195}}
* ''Кожев А.'' Конкретная (объективная) живопись Кандинского (1936) // «Атеизм» и другие работы. — М<span id="cxmwAQI" tabindex="0">.</span>: Праксис, 2007. — С. 258—294.
* {{Мәҡәлә|автор=Абрамов В.А.|заглавие=В. Кандинский среди других мастеров "утраченного" авангарда|ссылка=http://www.odessitclub.org/publications/almanac/alm_33/alm_33_194-202.pdf|язык=русский|издание=Дерибасовская-Ришельевская|тип=альманах|год=2008|номер=33|страницы=194—202}}
* {{Мәҡәлә|автор=Балаховская Фаина Матвеевна.|заглавие=«Кандинский и „Синий всадник“»|ссылка=http://artchronika.ru/gorod/%C2%AB%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%B8-%E2%80%9C%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9-%D0%B2%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%E2%80%9D%C2%BB/|издание=Артхроника|год=1 октября 2011 года}}
* ''Соколов Б. М.'' Теория беспредметного искусства у В. В. Кандинского в 1920—30-х годах. От социального пророчества к художественному мессианизму // Искусствознание. — 2012. — № 3—4. — С. 171—191.
* {{Мәҡәлә|автор=Абрамов В.А.|заглавие=Неизвестный факт биографии В. Кандинского|ссылка=http://ofam.od.ua/pdf/ohm1/ohm1abramov-k.pdf|язык=русский|издание=Вісник Одеського художнього музею|тип=сборник|место=Одесса|год=2014|номер=1|страницы=84—87|isbn=978-966-8484-50-6}}
* {{Мәҡәлә|автор=Абрамов В.А.|заглавие=Семья В.В. Кандинского в Одессе|ссылка=http://www.odessitclub.org/publications/almanac/alm_65/alm_65-200-219.pdf|язык=русский|издание=Дерибасовская-Ришельевская|тип=альманах|год=2016|номер=65|страницы=200—219}}

== Иҫкәрмәләр ==
{{Примечания|2}}

== Һылтанмалар ==
* [http://www.wassilykandinsky.ru/ Василий Кандинский: 400-ҙән ашыу картина, фотолары, биографияһы, китаптары, цитата] лары
* [http://kandinsky.virtbox.ru Василий Кандинскийҙың: тормошо һәм ижады]
* Кандинскийҙарҙың [http://www.kandinsky.ru шәжәрә ағасы]
* [http://philologos.narod.ru/kandinsky/kandmain.htm Әҫәрҙәр исемлеге]
* [http://odessa-memory.info/index.php?id=289 В.] [http://odessa-memory.info/index.php?id=289 В . Кандинский «Улар Одесса тарихында эҙ ҡалдырған»] биографик белешмәһендә
* [http://www.tg-m.ru/articles/2-2017-55/vasilii-kandinskii-150-let-so-dnya-rozhdeniya Наталия Автономова «Василий Кандинский. Тыуыуына 150 йыл»] //«Третьяков галереяһы» журналы, #2 2017 (55)
* [http://www.tg-m.ru/articles/norvegiya-rossiya-na-perekrestkakh-kultur/vasilii-kandinskii-v-norvegii Наталия Автономова". ВАСИЛИЙ КАНДИНСКИЙ НОРВЕГИЯЛА"] //«Третьяков галереяһы» журналы, махсус сығарылыш. НОРВЕГИЯ — РӘСӘЙ: МӘҘӘНИӘТТӘР САТЫНДА, 2013

[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
[[Категория:16 декабрҙә тыуғандар]]
[[Категория:1866 йылда тыуғандар]]
[[Категория:Мәскәүҙә тыуғандар]]
[[Категория:13 декабрҙә вафат булғандар]]
[[Категория:1944 йылда вафат булғандар]]
[[Категория:Алфавит буйынса рәссамдар]]