Колорадо (йылға) битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{БМ|Колорадо (мәғәнәләр)}}
{{Река
|Название = Колорадо
|Национальное название = en/Colorado River
|Изображение = Colorado_River_basin_map.png
|Подпись изображения = Колорадо йылғаһы бассейны
|Длина = 2334
|Площадь бассейна = 637137
|Бассейн = Тымыҡ океан
|Расход воды = 640
|Место измерения = 
|Исток = 
|Местоположение истока = Ла-Пудр үткәүеле,<br /> [[Ҡаялы тауҙар]]
|Высота истока = 3104
|Координаты истока = 40.4722056/0/0/N/105.8261216/0/0/W
|Устье = Калифорния ҡултығы
|Местоположение устья = 
|Высота устья = 0
|Координаты устья = 31.815438/0/0/N/114.804039/0/0/W
|Уклон реки = 
|Страна = АҠШ
|Регион = 
|Район = 
}}
'''Колора́до''' ({{lang-en|Colorado River}}, {{lang-es|Río Colorado}}) — [[АҠШ]]-тың көньяҡ-көнбайышындағы һәм [[Мексика]]ның төньяҡ-көнбайышындағы ҙур йылға.

== География ==
Оҙонлоғо — 2334 км. Бассейн майҙаны — 637 137 км².

[[АҠШ]]-тың [[Колорадо]] штатында, [[Ҡаялы тауҙар]]ҙа башлана һәм башлыса көньяҡ-көнбайыш йүнәлешендә аға. Йылғала [[Аризона]] һәм [[Невада]] штаттарының сигендә урынлашҡан Мид һыуһаҡлағысынан һуң, йүнәлешен ҡырҡа көньяҡҡа табан үҙгәртә. Артабан [[Мексика]] сиген үтеп Колорадо йылғаһы киң дельта барлыҡҡа килтерепе [[Тымыҡ океан]]дың [[Калифорния ҡултығы]]на ҡоя. Әммә һуңғы 20 йыл эсендә йылға һыуҙары тик биш мәртәбә генә — көслө һыу ташҡындары осорондпа ғына — Калифорния ҡултығына барып еткән. 1998 йылғы һыу ташҡыны ваҡытында Колорадо һуңғы тапҡыр үҙ һыуҙарын диңгеҙгә ҡоя<ref name="Flows">
{{cite web
| title = Река КОЛОРАДО больше не впадает в Тихий океан
| work = газета "География" № 26/2004
| url = http://geo.1september.ru/view_article.php?id=200402613
| date = 2004
| accessdate = 2012-09-25
| archiveurl = http://www.webcitation.org/6BSJD4MhY
| archivedate = 2012-10-16
}}
</ref>.

Үҙенең тәрән каньондары менән билдәле булған Колорадо йылғаһы шулай уҡ АҠШ-тың киң көньяҡ-көнбайыш территорияһында ауыл хужалығы һәм ҡалалар халҡы мохтажлығы өсөн үтә кәрәкле һыу сығанағы булып тора. Йылға һәм уның ҡушылдыҡтарының ағымы кеше тарафынан ҡоролған бихисап быуалар, һыуһаҡлағыстар һәм деривацион каналдар ярҙамында контролдә тотола<ref name="PM">{{cite news
|author=Milstein, Michael
|title=6 Radical Solutions for U.S. Southwest's Peak Water Problem
|work=Popular Mechanics
|url=http://www.popularmechanics.com/science/environment/4287425
|date=2009-10-01
|accessdate=2012-07-04}}</ref>. Йылға электроэнергия етештереү өсөн әүҙем файҙаланыла<ref>{{cite web
| author = Diaz, Henry F.; Anderson, Craig A.
| url = http://geochange.er.usgs.gov/sw/changes/natural/diaz/
| title = Precipitation Trends and Water Consumption in the Southwestern United States
| publisher = U.S. Geological Survey
| work = Impact of Climate Change and Land Use in the Southwestern United States
| date = 2003-11-28
| accessdate = 2012-07-04
| archiveurl = http://www.webcitation.org/68hTKIZg9
| archivedate = 2012-06-26
}}</ref><ref>{{cite news
|author=Zimmerman, Janet
|url=http://www.pe.com/local-news/topics/topics-environment-headlines/20101006-region-colorado-river-drought-threatens-power-production.ece
|title=Colorado River drought threatens power production
|work=The Press-Enterprise
|date=2010-10-06
|accessdate=2012-07-04
}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130120034136/http://www.pe.com/local-news/topics/topics-environment-headlines/20101006-region-colorado-river-drought-threatens-power-production.ece |date=2013-01-20 }}</ref><ref>{{cite news
|author=Stark, Mike
|url=http://www.usatoday.com/weather/drought/2009-04-21-colorado-river-shortages_N.htm
|title=Study: Shortages likely on Colorado River by 2050
|work=USA Today
|date=2009-04-21
|accessdate=2012-07-04
}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090425152602/http://www.usatoday.com/weather/drought/2009-04-21-colorado-river-shortages_N.htm |date=2009-04-25 }}</ref>.

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
{{refbegin|2}}
* {{cite book
|author=Annerino, John
|title=Canyoneering: How to Explore the Canyons of the Great Southwest
|publisher=Stackpole Books
|year=1999
|isbn=0-8117-2700-9}}
* {{cite book
|author=Armstead, Lloyd Dean
|title=Whitewater Rafting in North America: More than 100 River Adventures in the United States and Canada
|publisher=Globe Pequot
|year=1997
|ISBN=0-7627-0083-1}}
* {{cite book
|authors=Axelrod, Alan; Phillips, Charles
|title=What Every American Should Know About American History: 225 Events That Shaped The Nation
|publisher=Adams Media
|year=2008
|isbn=1-59869-428-6}}
* {{cite book
|author=Barnes, Will Croft
|title=Arizona Place Names
|publisher=University of Arizona Press
|year=1988
|isbn=0-8165-1074-1}}
* {{cite book
|last1=Benke
|first1=Arthur C.
|last2=Cushing
|first2=Colbert E.
|title=Rivers of North America
|publisher=Academic Press
|year=2005
|isbn=0-12-088253-1}}
* {{cite book
|author=Casey, Robert L.
|title=Journey to the High Southwest: A Traveler's Guide to Santa Fe and the Four Corners of Arizona, Colorado, New Mexico, and Utah
|publisher=Globe Pequot
|year=2007
|isbn=0-7627-4064-7}}
* {{cite book
|author=Dellenbaugh, Frederick Samuel
|title=The Romance of the Colorado River: The Story of its Discovery in 1540, With an Account of the Later Explorations, and with Special Reference to the Voyages of Powell Through The Line of the Great Canyons
|publisher=G.P. Putnam's Sons
|year=1909}}
* {{cite book
|author=Dolnick, Edward
|title=Down the Great Unknown: John Wesley Powell's Journey of Discovery and Tragedy Through the Grand Canyon
|publisher=HarperCollins
|year=2002
|isbn=0-06-095586-4}}
* {{cite book
|authors=Glass, Mary Ellen; Glass, Al
|title=Touring Nevada: A Historic and Scenic Guide
|publisher=University of Nevada Press
|year=1983
|isbn=0-87417-074-5}}
* Gudde, Erwin G.; Bright, William (2004). ''California Place Names: The Origin and Etymology of Current Geographical Names.'' University of California Press. ISBN 0-520-24217-3.
* {{cite book
|author=Gupta, Avijit
|title=Large Rivers: Geomorphology and Management
|publisher=John Wiley and Sons
|year=2007
|isbn=0-470-84987-8}}
* {{cite book
|authors=Kessel, William B.; Wooster, Robert
|title=Encyclopedia Of Native American Wars And Warfare
|publisher=Infobase Publishing
|year=2005
|isbn=0-81603-337-4}}
* {{cite book
|author=Lankford, Andrea
|title=Ranger Confidential: Living, Working, and Dying in the National Parks
|publisher=Globe Pequot
|year=2010
|isbn=0-7627-5263-7}}
* {{cite book
|author=Lindberg, Eric
|title=Colorado Off the Beaten Path: A Guide to Unique Places
|publisher=Globe Pequot
|year=2009
|isbn=0-7627-5024-3}}
* {{cite book
|author=Lingenfelter, Richard E.
|title=Steamboats on the Colorado River, 1852–1916
|publisher=University of Arizona Press
|year=1978
|isbn=0-8165-0650-7}}
* {{cite book
|author=Logan, Michael F.
|title=Desert Cities: The Environmental History of Phoenix and Tucson
|publisher=University of Pittsburgh Press
|year=2006
|isbn=0-82294-294-1}}
* {{cite book
|author=Nobles, Gregory H.
|title=American Frontiers: Cultural Encounters and Continental Conquest
|publisher=Macmillan
|year=1998
|isbn=0-80901-602-8}}
* {{cite book
|author=Prisciantelli, Tom
|title=Spirit of the American Southwest: Geology, Ancient Eras and Prehistoric People, Hiking Through Time
|publisher=Sunstone Press
|year=2002
|isbn=0-86534-354-3}}
* {{cite book
|author=Pritzker, Barry
|title=Native Americans: An Encyclopedia of History, Culture, and Peoples
|publisher=ABC-CLIO
|volume=1
|year=1998
|isbn=0-87436-836-7}}
* {{cite book
|author=Rolle, Andrew
|title=John Charles Fremont: Character As Destiny
|publisher=University of Oklahoma Press
|year=1999
|isbn=0-8061-3135-7}}
* {{cite book
|author=Schmidt, Jeremy
|title=Grand Canyon National Park: A Natural History Guide
|publisher=Houghton Mifflin Harcourt
|year=1993
|isbn=0-395-59932-6}}
* {{cite book
|authors=Young, Richard A.; Spamer, Earle E.
|title=The Colorado River: Origin and Evolution
|publisher=Grand Canyon Association
|year=2001
|isbn=0-938216-79-1
|accessdate=2012-02-19}}
{{refend}}

{{US-geo-stub}}
[[Категория:Мексика йылғалары]]
[[Категория:АҠШ йылғалары]]
[[Категория:Тымыҡ океанға ҡойоусы Төньяҡ Америка йылғалары]]
[[Категория:Көньяҡ-көнбайыш АҠШ]]