Кэндзо Тангэ битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{архитектор}}
'''Кэ́ндзо Та́нгэ''' (яп. 丹下 健三 Тангэ Кэндзо:, [[4 сентябрь]] [[1913 йыл]] — [[22 март]] [[2005 йыл]]) — [[Япония|япон]] [[Архитектура|архитекторы]]. 1987 йылда архитектура өсөн [[Притцкер премияһы]]на лайыҡ була. [[20-се быуат]]тың иң әһәмиәтле архитекторҙарының береһе, традицион япон стилдәрен модернизм менән берләштереп, биш континенттағы ҙур биналарҙы проектлай. Уның карьераһы егерменсе быуаттың бөтә икенсе яртыһын солғап ала, [[Токио]]ла, [[Япония]]ның башҡа ҡалаларында һәм [[Ер|бөтә донъя]] буйлап төрлө ҡасабаларҙа үҙенсәлеге менән айырылып торған бик күп биналар төҙөй. Ул шулай уҡ Токио һәм уның яҡын тирә-яғын төҙөү буйынса һоҡландырғыс пландар авторы <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia of the City|last=Caves|first=R. W.|publisher=Routledge|year=2004|isbn=978-0415862875|pages=657}}</ref> Танге архитектуралағы метаболизм хәрәкәтенең әүҙем йоғонто яһаусы.

Эшмәкәрлегенең башланғыс йылдарынан уҡ [[Швейцария]] модернисы [[Ле Корбюзье]] (6.10.1887—27.08.1965) йоғонтоһонда ижад итә башлай. [[1949 йыл]]да Хиросималағы Тыныслыҡ мемориаль паркының дизайны буйынса үткәрелгән конкурста еңеп, халыҡ-ара танылыу ала. 1950-се йылдарҙа Хәҙерге архитектураның халыҡ-ара конгресына (CIAM) ағза итеп ҡабул ителә. Был ойошманың «10-сы команда» исеме менән билдәлелек алған йәш архитекторҙар төркөмөнә ҡушылмай, шулай ҙа уның 1960 йылда эшләнгән Токио ҡултығы планы был командаға һәм метаболистар хәрәкәтен башлаған төркөмгә оло йоғонто яһай.  

[[Урбанизация|Урбанизм]] өлкәһендәге ғилми тикшеренеүҙәре архитекторҙы [[Икенсе донъя һуғышы]]нан һуң тәҡдим ителгән реконструкция проекттарына идара итеү өсөн өҫтөн хәлгә ҡуя. Уның идеялары Токио һәм Скопье өсөн эшләнгән проекттарҙа әүҙем ҡулланыла. Тангэның эштәре бөтә донъя архитекторҙарының тотош быуынына йоғонто яһай.
 
Традицион япон эстетикаһы һәм структур принциптары нигеҙендә «халыҡ-ара стилдә» (Токио муниципалитетын, 1952-1957) һәм «хай-вак» «юғары технологиялы» стилдә (Fuji Television штаб-фатирын, 1996) проектлай.

== Карьераһы ==
[[Хиросима һәм Нагасаки ҡалаларына атом бомбаһы ташлау|Хиросиманы 1945 йылда бомбаға тотҡандан һуң]] ҡаланы төҙөкләндереү менән етәкселек итә. Тыныслыҡ мемориаль паркыны һәм ундағы бер нисә бинаны: музейҙы, ҡала йыйылышы йортон төҙөй. 

Уның эштәре араһында — Дева Мария католик соборы һәм Олимпия үҙәге (икеһе лә [[Токио]]ла, 1964 йылда тамамланған). Беренселәрҙән булып Олимпия үҙәге һәм Токиолағы Изге Мария соборы, Эхиме префектураһында конгресс-холда таяуҙар-тышлыҡтарҙан төҙөлөш констркуцияһын ҡуллана.

1960 йылдар уртаһынан Тангэ һәм уның архитектура бюроһы ҡыҙыҡһыныуҙар үҙәгендә — ҙур ҡала планировкаһы (ер тетрәүҙән һуң яңы [[Скопье]] үҙәге, [[Нигерия]]ның баш ҡалаһы [[Абуджа]], Болонья һәм Неаполдең эшлекле кварталдары) тора. [[Притцкер премияһы]] лауреаты (1987)<ref name="М.">[http://architime.ru/architects/a_kenzo_tange.htm Мастера архитектуры // Тангэ Кэндзо]</ref>.


<gallery caption="Проекттары" perrow="4">
Файл:Yoyogi Gymnasium.jpg|Ёёги милли стадионы (1964) — структур экспрессионизм өлгөһө милли стадионы (1964) 
Файл:Grand Prince Hotel Akasaka 2007-01.jpg|Grand Prince Akasaka отеле Тиёдала махсус район, [[Токио]] (1982) (2011-13 йй. һүтеп алына.)
Файл:OUB Centre.JPG|OUB Centre Сингапур (1986)
Файл:UOB Plaza with Floodlights.jpg|UOB майҙаны, Сингапур (1992)
Файл:Fuji TV headquarters and Aqua City Odaiba - 2006-05-03 edit2.jpg| Fuji Television бинаһы, Одайбала, (Токио )(1996)
Файл:Kagawa-Pref-Office-main.jpg|Кагавала префектура бинаһы, Япония (2000)
Файл:National bank of Macedonia.jpg|Македонияның Милли Банкы
Файл:Shizuoka Press and Broadcasting Center. Ginza, Tokyo..jpg|Сидзуокта матбуғат үҙәге
</gallery>

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
{{Навигация
| Тема = Кэндзо Тангэ
}}

* [http://archi.ru/events/news/news_current_press.html?nid=129&fl=1&sl=1&tid_1=1 «Коммерсантъ» гәзитендәге мәҡәлә № 50, 23.03.2005]{{Недоступная ссылка|accessdate=Июнь 2019|fix-attempted=InternetArchiveBot}}
* [http://architime.ru/architects/a_kenzo_tange.htm "Архитектура инструментарийы"сайтында Кэндзо Тангэ тураһында]
{{ВС}}
[[Категория:Архитектор-модернистар]]
[[Категория:Япония император премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Притцкер премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Почётлы легион ордены командорҙары]]
[[Категория:Токиола вафат булғандар]]
[[Категория:Википедия:Викимәғлүмәттә сығанағы булған мәҡәләләр]]
[[Категория:2005 йылда вафат булғандар]]
[[Категория:22 мартта вафат булғандар]]
[[Категория:1913 йылда тыуғандар]]
[[Категория:4 сентябрҙә тыуғандар]]
[[Категория:Король алтын миҙалы менән бүләкләнеүселәр]]