М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Карточка университета
 |название             = М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты 
 |сокращение           = М. Аҡмулла исемендәге БДПУ (2000 йылдан)
 |эмблема              = [[Файл:Эмблема Башкирского государственного педагогического университета.jpg|100px]]
 |изображение          = [[Файл:Bashkir State Pedagogical University.jpg|300px]]
 |оригинал             = '''Башкирский государственный педагогический университет им. М. Акмуллы́ (БГПУ им. М. Акмуллы)''' 
|междуназвание        = Bashkir State Pedagogical University named after M. Akmulla
 |прежнее              = [[Башҡорт дәүләт педагогия институты]] (1967—2000)
 |девиз                = 
 |основан              = [[18 ғинуар]] [[1967 йыл]]
 |реорганизован        = 
 |год реорганизации    = 
 |тип                  = 
 |наименование должности =Ректор
 |фио должности        = Салауат Сәғитов
 |президент            = 
 |научный руководитель = 
 |студенты             = 
 |иностранные студенты = 
 |специалитет          = 
 |бакалавриат          = 
 |магистратура         = 
 |аспирантура          = 
 |докторантура         = 
 |доктора              = 
 |профессоры           = 
 |преподаватели        = 
 |расположение         = {{флагификация|Башкортостан}}<br/>[[Файл:UfaFlag.svg||25px]] [[Өфө]]
 |кампус               = 
 |адрес                = Октябрь революцияһы урамы, 3а
 |сайт                 = [http://www.bspu.ru/ bspu.ru]
 |награды              = 
 |lat_dir =  |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec =  
 |lon_dir =  |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec =  
 |CoordScale          =  
 |edu_region          =  
}}

[[Файл:Памятник М.Акмулле перед Башгоспедуниверситетом.jpg|thumb|right|300px|Педагогия университеты алдында М.Аҡмулла һәйкәле]]
'''М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты''' ({{lang-ru|Башкирский государственный педагогический университет им. М. Акмуллы́, БГПУ им. М. Акмуллы}}) — [[Башҡортостан]] һәм башҡа төбәктәр мәктәптәре өсөн юғары белемле уҡытыусылар әҙерләүсе уҡыу йорто, был йүнәлештәге фәнни-педагогик һәм методик үҙәк. ''Башҡорт дәүләт педагогия институты'' булараҡ 1967 йылдың 18 ғинуарында асыла<ref>[https://ufacity.info/history/day/128751.html День 18 января в истории Уфы. Официальный сайт г.Уфы]{{ref-ru}}{{V|19|01|2022}}</ref>, 2000 йылдан «университет» статусы ала һәм һуңыраҡ уға мәғрифәтсе-шағир [[Мифтахетдин Аҡмулла]] исеме бирелә. Эшләү дәүерендә университет 40 меңдән ашыу белгес әҙерләгән. Илдең 20 иң яҡшы  юғары педагогия уҡыу йорто исемлегенә инә<ref>[http://bashkortostan450.ru/scienes-education/higher/vuz_15.html Башкирский государственный педагогический университет имени Мифтахетдина Акмуллы. Высшие учебные заведения. Наука и образование — 450 лет в составе России] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081010194142/http://www.bashkortostan450.ru/scienes-education/higher/vuz_15.html |date=2008-10-10 }}</ref>.

Университетта «Аудитория» гәзите<ref>http://www.bspu.ru/template/guest/admin.php?page=82 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091128161325/http://www.bspu.ru/template/guest/admin.php?page=82 |date=2009-11-28 }} Газета Аудитория</ref> һәм «Педагогический журнал Башкортостана» журналы нәшер ителә.

Педагогия институты булараҡ асылған был юғары уҡыу йорто республиканың башлыса ауыл мәктәптәрен юғары белемле уҡытыусылар менән тәьмин итеү маҡсатын тормошҡа ашыра. Вуз эшләүенең тәүге йылдарынан уҡ йылдам үҫә: яңы факультеттар асыла, кафедралар ойошторола, һәм һөҙөмтәлә ул [[Рәсәй Федерацияһы]]нда алдынғы һәм ҙур педагогия вуздарының береһенә әйләнә, 1976 йылда I категориялы юғары уҡыу йорто булып таныла.

== Структураһы ==
* Сәнғәт-графика факультеты (художественно-графический факультет)
* Психология факультеты (факультет психологии)
* Физико-математика факультеты (физико-математический факультет)
* Тарих һәм хоҡуҡ белеме институты (институт исторического и правового образования)
* Филологик белем һәм мәҙәни-ара бәйләнештәр институты (институт филологического образования и межкультурных коммуникаций)
* Тәбиғәт-география факультеты (естественно-географический факультет)
* Физик культура факультеты (факультет физической культуры)
* Башҡорт филологияһы факультеты (факультет башкирской филологии)
* Социаль-гуманитар факультет (социально-гуманитарный факультет)
* Һөнәре белем һәм мәғлүмәт технологиялары институты (институт профессионального образования и информационных технологий)
* Педагогия институты (институт педагогики)
* Квалификация күтәреү һәм һөнәри белемде арттырыу институты (институт повышения квалификации и профессиональной переподготовки)
* М. Аҡмулла исемендәге БДПУ колледжы (колледж БГПУ им. М. Акмуллы)

== Ҡаҙаныштары ==
* 2017 йылдың майында университеттың «Страдл» халыҡ коллективы спорт-аэробика шоуы «Рәсәй студент яҙы» фестивалендә беренсе урынды яуланы. Мәскәүҙә, Дәүләт Кремль һарайында үткән концертта был төркөм «Үҙенсәлекле жанр»/«Пластика» йүнәлешендә иң яҡшыһы булды<ref>[http://www.bashinform.ru/bash/1001475/ Республиканың ижади коллективы Кремлдә «Рәсәй студент яҙы»нда беренсе урынды яуланы. {{Башинформ}}, 2017, 23 май]{{V|23|05|2017}}</ref>.
* 2017 йылдың апрелендә «Кружева» халыҡ бейеүҙәре ансамбле артистары [[Ҡытай]]ҙы яуланы: Тяньзинь ҡалаһында барған Халыҡ-ара фестивалдә башҡорт, рус, татар, ҡаҙаҡ һәм ҡытай бейеүҙәре менән сығыш яһап, башҡорт һылыуҙары тамашасыны хайран итте<ref>[http://www.bashinform.ru/bash/993885/ Республиканың «Кружева» халыҡ бейеүҙәре ансамбле артистары Ҡытайҙы яуланы. {{Башинформ}}, 2017, 2 май]{{V|2|05|2017}}</ref>. 
* 2017 йылдың мартында Башҡорт дәүләт педагогия университетының «Кружева» халыҡ бейеүҙәре ансамбле [[Ҡаҙағстан]]да [[Науруз]] байрамында ҡатнашты<ref>[http://www.bashinform.ru/bash/974476/ Башҡорт дәүләт педагогия университеты ансамбле Ҡаҙағстанда Науруз байрамында ҡатнаша. {{Башинформ}}, 2017, 21 март]{{V|21|03|2017}}</ref> һәм Халыҡ-ара бейеү конкурсы дипломанты булды. Ансамбль «Сәскә ат, илем!» тигән башҡорт бейеүен башҡарып, 320 мең тәңкәлек сертификат алды<ref>[http://www.bashinform.ru/bash/976111/ Республиканың «Кружева» ансамбле Халыҡ-ара бейеү конкурсы дипломанты булды. {{Башинформ}}, 2017, 24 март]{{V|24|03|2017}} </ref>.
* 2017 йылдың ғинуарында Башҡортостандың дүрт юғары уҡыу йорто иҫәбендә педагогия университеты студент берләшмәләре эшмәкәрлеген үҫтереү программаларын һайлап алыу конкурсында еңеүсе булды<ref>[http://www.bashinform.ru/bash/949652/ Башҡортостандың юғары уҡыу йорттары Рәсәй Мәғариф министрлығының студент берләшмәләрен үҫтереүгә гранттар отто. {{Башинформ}}, 2017, 25 ғинуар]{{V|26|01|2017}}</ref>. 
* Университет 2017-2020 йылдарҙа ислам тарихын һәм мәҙәниәтен тәрән белгән белгестәр әҙерләү буйынса дәүләт программаһын тормошҡа ашырыу өсөн 200 миллион һумдан ашыу грант отто<ref>[http://www.bashinform.ru/bash/945536/ Башҡорт дәүләт педагогия университеты ислам өлкәһендә белгестәр әҙерләү өсөн 200 миллион һумдан ашыу грант отто. {{Башинформ}}, 2017, 17 ғинуар]{{V|17|01|2017}}</ref>.

== Башҡорт филологияһы факультеты уҡытыусылары ==
* [[Хөсәйенова Ләйлә Миҙхәт ҡыҙы]]
* [[Сәмситова Луиза Хәмзә ҡыҙы]]
* [[Әлибаев Зәки Арыҫлан улы]]
* [[Бохарова Гөлнур Һарун ҡыҙы]]
* Ғәлина Ғәлимә Ғәлимйән ҡыҙы
* Дәүләтҡолова Гөльфиә Шәфҡәт ҡыҙы
* Ҡолансин Айтуған Йомабай улы
* Нәбиуллина Гөлнур Мирза ҡыҙы
* Солтаҡаева Раушания Абдулхай ҡыҙы
* [[Солтангәрәева Розалиә Әсфәндиәр ҡыҙы]]
* Таһирова Сәлимә Айбулат ҡыҙы
* Толомбаев Вадим Зәйнулла улы
* Хәбибуллина Зөләйха Әхмәт ҡыҙы
* [[Хөбөтдинова Нәркәс Әхмәт ҡыҙы]]
* Шагапова Гөлкәй Рәхимйән ҡыҙы
* [[Шәкүрова Шәүрә Рәшит ҡыҙы]]

== М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетын тамамлаусылар ==
* [[Ғәйнуллина Асия Солтан ҡыҙы]] (3.09.[[1955 йыл|1955]]) — тарих-инглиз факультетын тамамлаған, сәсәниә, Башҡортостан Республиканың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2014)<ref>[http://bashenc.online/ru/articles/104297/ ГАЙНУЛЛИНА Асия Султановна — Ғәйнуллина Асия Солтан ҡыҙы]</ref>
* [[Нечвалода Елена Евгеньевна]] ([[4 август]] [[1968 йыл]]) — художество-графика факультетын тамамлаған, этнограф, тарих фәндәре кандидаты (1998)<ref>[http://bashenc.online/ru/articles/50312/ Нечвалода Елена Евгеньевна]</ref> 1997 йылдан алып Рәсәй Фәндәр Академияһының Өфө Фәнни Үҙәгенең Этнография бүлегендә эшләй. 1998 йылда этнология, антропология темалары буйынса тарих фәндәре кандидаты дәрәжәһенә диссертация яҡлай. Фәнни ҡыҙыҡһыныуҙар өлкәһе: традицион орнамент, биҙәү сәнғәте<ref>[http://ikuzeev.ru/node/40?ysclid=le330jluyt948922302 Нечвалода Елена Евгеньевна]</ref>.

== Сығанаҡтар ==

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр|2}}

== Һылтанмалар ==
* {{БЭ|77896}}{{V|19|01|2022}}

[[Категория:Башҡортостандың юғары уҡыу йорттары]]
[[Категория:Башҡорт дәүләт педагогия университеты]]
[[Категория:Аҡмулла]]