Мәскәү дәүләт университеты битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Карточка университета
 |название             = М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
 |сокращение           = МГУ (МДУ)
 |эмблема              = [[Рәсем:Estatua de Mijaíl V. Lomonósov frente al edificio principal de la Universidad Estatal de Moscú.JPG|center|200px]]
 |изображение          = Мәскәү дәүләт университетының баш йорто
 |оригинал             = 
 |междуназвание        = Lomonosov Moscow State University
 |прежнее              = 
 |девиз                = Наука есть ясное познание истины, просвещение разума<ref>«Афоризмы. Золотой фонд мудрости.» Еремишин О. - М.: Просвещение; 2006.</ref>
 |основан              = 1755
 |реорганизован        = 
 |год реорганизации    = 
 |тип                  = Дәүләт 
 |наименование должности =Ректор
 |фио должности        = В. А. Садовничий
 |президент            = 
 |научный руководитель = 
 |студенты             = 
|иностранные студенты = 
 |специалитет          = 
 |бакалавриат          = 
 |магистратура         = 
 |аспирантура          = 
 |докторантура         = 
 |расположение         = {{RUS}}, [[Мәскәү]]
 |кампус               = 
  |адрес                = {{s|119991, Российская Федерация,}} Москва, ГСП-1, Ленинские горы, МГУ имени М.В.Ломоносова<ref>[http://www.msu.ru/address/ Адреса подразделений МГУ имени М.В.Ломоносова]</ref>
 |сайт                 = http://www.msu.ru/
 |награды              = {{орден Ленина|тип=организация}} {{орден Октябрьской Революции|тип=организация}} {{орден Трудового Красного Знамени|тип=организация}}
 |lat_dir = N |lat_deg = 55 |lat_min = 42 |lat_sec = 11 
 |lon_dir = E |lon_deg = 37 |lon_min = 31 |lon_sec = 50 
 |CoordScale          = 4000 
 |edu_region          = RU 
}}
 
'''М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты''' (тулы исеме «М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты» юғары белем биреү федераль дәүләт бюджет учреждениеһы).

Университет [[Рәсәй Федерацияһы Мәғариф һәм Фән Министрлығы]]на бойһонмай, тура [[Рәсәй Хөкүмәте]]нә бойһона.
[[Файл:Pervy uchebny corpus MSU.jpg|thumb|300px|<center> Университеттың китапханаһы — Шувалов корпусы</center>]]
[[Файл:Moscow 05-2012 Mokhovaya 05.jpg|thumb|300px|<center>Моховая урамында тарихи корпусы. Хәҙерге көндә МДУ-ң Азия һәм Африка институты урынлашҡан бинаһы.</center>]]

== Тарихы ==
Университет төҙөү тәҡдиме күренекле урыҫ ғалимы — урыҫ әҙәби теленә нигеҙ һалыусы, шағир, рәссам, тарихсы, тәбиғәтте өйрәнеүсе Михаил Васильевич Ломоносов һәм граф Иван Иванович Шуваловтан килә.

== Университетты тамамлаған шәхестәр<ref>[http://tass.ru/obschestvo/1717011  МДУ-ның власта булған тамамлаусылары ]</ref><ref name="rg.ru">[http://www.rg.ru/2014/01/23/mgu-site.html «Рәсәй гәзите» буйынса МДУ-ның иң арҙаҡлы тамалаусылары]</ref> ==
''[[:Категория:Мәскәү дәүләт университетын тамамлаусылар| Мәскәү университетын тамамлаусылар]] категорияһын ҡарағыҙ. <br /> Категорияла булмаған шәхестәр түбән яҙылған.''

=== Сәйәсмәндәр ===
* Жириновский Владимир Вольфович — РЛДП Рәйесе. МДУ-ң Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
* Песков Дмитрий Сергеевич — [[Рәсәй Президенты]] пресс-секретары. МДУ-ның Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
* Дмитрий Рогозин — [[Рәсәй Хөкүмәте]] вице-премьеры.
* Джахан Поллыева — РФ Дәүләт Дума аппараты етәксеһе.
* Зорькин Валерий Дмитриевич — юридик фәндәре докторы, РФ Конституция Суды Рәйесе (1991 йылдан һәҙерге көнғә тиклем).

=== Яҙыусылар ===
* Чаадаев, Пётр Яковлевич — урыҫ публицисы
* Александр Герцен — урыҫ публицисы
* Андрей Малахов — Беренсе каналда тапшырыуҙар алып барыусы<ref name="rg.ru"/>.

=== Табибтар ===
* Николай Склифосовский

=== Конструкторҙар ===
* Расторгуев Николай Сергеевич — ПВО өсөн ракеталар конструкторы.

=== Фән эшмәкәрҙәре ===
* Кузнецов Пётр Саввич — рус тел белгесе. Филология фәндәре докторы, профессор.
* Рафили, Микаэль Гасан оглы— күренекле шағир һәм ғалим, әзербайжан тел белгесе, публицист;
* Гаджиева Нинель Зейнал ҡыҙы — төрки телдәр өйрәнейсе, филология фәндәре докторы.
* Нерсесянц, Владик Сумбатович — юридик фәндәре докторы
* Мартышин, Орест Владимирович — юридик фәндәре докторы
* Кузьминов Ярослав Иванович, [[Юғары иҡтисад мәктәбе]] ректоры.
* Сергей Игнатьев — [[Рәсәй Банкы]] рәйесе.
* Егор Гайдар — 1990-сы йылдарҙа Рәсәйҙә иҡтисад реформалары авторы.
* Евгений Ясин — РФ [[Рәсәй Федерацияһы иҡтисад үсеш министрлығы|Иҡтисад министры.]]
* Рәшит Али улы Сюняев — донъя күләмендә билдәле астрофизик. Рәсәй фәндәр академияһы академигы, Космос тикшеренеүҙәр институтында бүлек мөдире, Мәскәү физика-техник институты профессоры. Германияның Мюнхен ҡалаһында урынлашҡан Людвиг-Максимилиан университетының һәм Ҡазан дәүләт университетының шәрәфле профессоры.
* [[Агапкина Татьяна Алексеевна]]

=== Бизнесмендар ===
* Доронин, Владислав Юрьевич — эре рәсәй бизнесмены, Capital Group хужаһы.
* Олег Дерипаска «Урыҫ аллюминий» ПАО хужаһы.

=== Нобель премия лауреаттары ===
# Николай Семёнов (химия, 1956),
# Игорь Тамм һәм Илья Франк (физика, 1958),
# [[Борис Пастернак]] (әҙәбиәт, 1958),
# [[Лев Ландау]] (физика, 1962),
# Александр Прохоров (физика, 1964),
# [[Андрей Сахаров]] (тыныслыҡ премияһы, 1975),
# [[Пётр Капица]] (физика, 1978),
# Виталий Гинзбург һәм Алексей Абрикосов (физика, 2003).

== Мәскәү дәүләт университетының баш йорто ==
''' Мәскәү дәүләт университетының баш йорто ''' (урыҫса ҡыҫҡа '''ГЗ МГУ''') — Мәскәү дәүләт университетының баш йорто. Бейеклек — 183,2 м, шпиль менән — 240 м, 34 ҡат. [[1949]]—[[1953]] йылдарҙа төҙөлгән. Архитекторҙар [[Иофан, Борис Михайлович|Б. М. Иофан]], [[Руднев, Лев Владимирович|Л. В. Руднев]], [[Чернышёв, Сергей Егорович|С. Е. Чернышёв]], [[Абросимов, Павел Васильевич|П. В. Абросимов]], [[Хряков, Александр Фёдорович|А. Ф. Хряков]], [[Насонов, Всеволод Николаевич|В. Н. Насонов]]. Фасад биҙәкләү — [[Мухина, Вера Игнатьевна|В. И. Мухина]].

Ҡоролош:
«А» секторы:
* 1—2 ҡат. Инеү, ҙур зал.
* 3—8 ҡат. Геология факультеты. 3-сө ҡатта геокриология кафедраһы лабораториялар.
* 9—10 ҡат. Ректорат.
* 11 ҡат. Техник этаж.
* 12—16 ҡат. Механика-математика факультеты. 12 ҡатта «Математика анализы» кафедраһы. 16 ҡатта «Дифференциаль тигеҙләмәләр» кафедраһы.
* 17—22 ҡат. География факультеты. 22 ҡатта социаль һәм иҡтисад географияһы кафедраһы.
* 23 ҡат. Техник этаж.
* 24—28 ҡат. Ер музейы.
* 31—32 ҡат. Ротонда, ҡарау урыны.

== Тамамлаусылар ==
* [[Мирбадалева Адэльма Сабировна]] (5.10.[[1932 йыл|1932]]) — фольклорсы, филология фәндәре докторы ([[1995 йыл|1995]]). [[1956 йыл]]да [[М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты]]н тамамлағандан һуң, Сит ил һәм милли һүҙлектәр дәүләт нәшриәте мөхәррире булып хеҙмәт юлын башлай. [[1961 йыл]]да филология фәндәре кандидатлығына диссертация яҡлай. [[1961 йыл|1961]] — [[2005 йыл]]дарҙа [[Мәскәү|Мәскәү ҡалаһы]]ндағы [[Рәсәй Фәндәр академияһы|Рәсәй Фәндәр Академияһы]]ның А. М. Горький исемендәге Донъя әҙәбиәте институты хеҙмәткәре: [[2000 йыл]]дан — баш ғилми хеҙмәткәр. «Башҡорт халыҡ эпосы» ([[1977 йыл|1977]]) китабының һәм «СССР халыҡтары эпосы» серияһына ингән башҡа китаптарҙың төҙөүселәренең, тәржемә авторҙарының береһе. Шулай уҡ «СССР халыҡтарының героик эпосы» китабына ингән [[«Урал батыр» эпосы]]н тәржемә итеүселәрҙең береһе (1, [[1975 йыл|1975]]).<ref>[http://bashenc.online/ru/articles/104500/ МИРБАДАЛЕВА Адэльма Сабировна]</ref>.

<gallery perrow=6>
Image:Night MGU.JPG
Image:Главное здание МГУ - здание07.jpg
Image:RIAN archive 60127 Lomonosov Moscow State University on Lenin Hills.jpg
Image:IMG_4773.jpg [[Файл:IMG_4773.jpg]]
Image:Moscow_State_University_Main_Building_Star.jpg
Image:Lamp_post_MSU_1.jpg
Image:Moscow State University, Monumental column, Moscow, Russia.jpg
Image:Moscow State University, Western tower, Clouds in Moscow, Russia.jpg
Image:Moscow State University, MSU, Foyer, Moscow, Russia.jpg
</gallery>

== Иҫкәрмәләр ==
<references/>

== Һылтанмалар ==
{{Commonscat|Moscow State University|Фото и Видео}}
* [http://www.msu.ru/ Сайт МГУ]

[[Категория:Мәскәү университеттары]]
[[Категория:Мәскәү дәүләт университеты]]
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
* [[Боролина Ирина Васильевна]]