Печора битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Река
 |Название                = Печора
  |Национальное название  = 
 |Изображение             = Boat and Pechora.JPG
    |Подпись изображения  = 
  |Длина                  = 1809
 |Площадь бассейна        = 322000
 |Бассейн                 = Баренц диңгеҙе
 |Расход воды             = 4100
  |Место измерения        = тамағында
 |Исток                   = Төньяҡ Урал
  |Местоположение истока  = 
  |Высота истока          = 630
  |Координаты истока      = 62/12/6/N/59/25/55/E
  |Устье                  = Печора ҡултығы
  |Местоположение устья   = 
  |Высота устья           = 0
  |Координаты устья       = 68/18/27/N/54/25/00/E
 |Уклон реки              = 0,34
 |Страна                  = Рәсәй
  |Регион                 = [[Коми Республикаһы]], [[Ненец автономиялы округы]]
 |Позиционная карта       = Россия Коми
   |Район                 = 
}}

'''Печо́ра''' ({{lang-kv|Печӧра}}, {{lang-yrk|Санэро’’ яха}}) — [[Рәсәй]]ҙең [[Коми Республикаһы]] һәм [[Ненец автономиялы округы]]ндағы йылға.

== География ==
[[Файл:Pechora.svg|thumb|Печора бассейны|слева]]
Оҙонлоғо — 1809 км, бассейн майҙаны — 322 мең км². Төньяҡ [[Урал]]да, Коми Республикаһының көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә башлана һәм башта башлыса көньяҡ-көнбайышҡа табан аға. Якша ҡасабаһы янында (Волостница ҡушылдығы ҡойғандан һуң) төньяҡҡа борола һәм Печора уйһыулығы буйлап Усть-Усаға тиклем аға. Артабан көнбайышҡа борола, ә Усть-Цильма тирәһендә (Пижма һәм Цильма ҡушылдыҡтары ҡойғандан һуң) Печора йәнә төньяҡҡа табан йүнәлә.

Тамағынан яҡынса 130 км алыҫлыҡта ике тармаҡҡа бүленә — көнсығыш (Оло Печора) һәм көнбайыш (Кесе Печора). [[Нарьян-Мар]] тирәһендә киңлеге яҡынса 45 км булған дельта барлыҡҡа килтереп [[Баренц диңгеҙе]]нең Печора ҡултығына ҡоя.

Төп ҡушылдыҡтары — Унья, Төньяҡ Мылва, Велью, Лемью, Кожва], Лыжа, Ижма, Нерица, Пижма, Цильма, Сула, Боровая (барыһы ла һул); Илыч, Подчерье, Щугор, Уса, Лая, Ёрса, Созьва, Шапкина, Куя (барыһы ла уң).

<center>

'''1981—1993 йй. Оксино ауылы тирәһендә (тамағынан 141 км алыҫлыҡта) йылғала уртаса айлыҡ һыу сығымы (м³/с)'''<ref>[http://www.r-arcticnet.sr.unh.edu/Points/P7565.html Данные на сайте arcticnet]</ref>

<timeline>
Colors=
  id:lightgrey value:gray(0.8)
  id:darkgrey  value:gray(0.3)
  id:sfondo value:rgb(1,1,1)
  id:barra value:rgb(0.6,0.8,0.9)

ImageSize  = width:500 height:300
PlotArea   = left:40 bottom:40 top:20 right:20
DateFormat = x.y
Period     = from:0 till:20000
TimeAxis   = orientation:vertical
AlignBars  = justify
ScaleMajor = gridcolor:lightgrey increment:10000 start:0
ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:2000 start:0
BackgroundColors = canvas:sfondo

BarData=
  bar:Jan text:Ғин.
  bar:Fév text:Февр.
  bar:Mar text:Март
  bar:Avr text:Апр.
  bar:Mai text:Май
  bar:Jun text:Июнь
  bar:Jul text:Июль
  bar:Aoû text:Авг.
  bar:Sep text:Сент.
  bar:Oct text:Окт.
  bar:Nov text:Ноябрь
  bar:Déc text:Дек.

PlotData=
  color:barra width:30 align:left

  bar:Jan from:0 till: 926
  bar:Fév from:0 till: 743
  bar:Mar from:0 till: 643
  bar:Avr from:0 till: 778
  bar:Mai from:0 till: 11829
  bar:Jun from:0 till: 17182
  bar:Jul from:0 till: 7530
  bar:Aoû from:0 till: 3543
  bar:Sep from:0 till: 4303
  bar:Oct from:0 till: 3670
  bar:Nov from:0 till: 1972
  bar:Déc from:0 till: 1277

PlotData=
  bar:Jan at: 926 fontsize:S text: 926 shift:(-10,5)
  bar:Fév at: 743 fontsize:S text: 743 shift:(-10,5)
  bar:Mar at: 643 fontsize:S text: 643 shift:(-10,5)
  bar:Avr at: 778 fontsize:S text: 778 shift:(-10,5)
  bar:Mai at: 11829 fontsize:S text: 11829 shift:(-10,5)
  bar:Jun at: 17182 fontsize:S text: 17182 shift:(-10,5)
  bar:Jul at: 7530 fontsize:S text: 7530 shift:(-10,5)
  bar:Aoû at: 3543 fontsize:S text: 3543 shift:(-10,5)
  bar:Sep at: 4303 fontsize:S text: 4303 shift:(-10,5)
  bar:Oct at: 3670 fontsize:S text: 3670 shift:(-10,5)
  bar:Nov at: 1972 fontsize:S text: 1972 shift:(-10,5)
  bar:Déc at: 1277 fontsize:S text: 1277 shift:(-10,5)

</timeline>
</center>

Печора буйындағы төп пристандәр — Нарьян-Мар, Усть-Цильма, Печора.

Троицко-Печорск ауылына тиклем даими рәүештә суднолар йөрөй ала (яҙын һәм көҙөн — Усть-Уньяға тиклем). Диңгеҙ караптары Нарьян-Марға тиклем (тамағынан 110 км юғарыраҡ) күтәрелә ала.

Йылғала балыҡ тотоу үҫешкән. Печора бассейнында таш күмер, нефть һәм тәбиғи газ ятҡылыҡтары бар.

== Топографик карталар ==
* {{Карта|P-40-XV,XVI}}
* {{Карта|P-40-69,70}}
* {{Карта|P-40-71,72}}

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
* {{книга
 |автор         = Гунн Г. П.
 |часть         = 
 |заглавие      = Печора — золотые берега
 |оригинал      = 
 |ссылка        = 
 |ответственный = Оформление художника В. Б. Колесникова
 |издание       = 
 |место         = М.
 |издательство  = Мысль
 |год           = 1972
 |том           = 
 |страницы      = 
 |страниц       = 144, [16]
 |серия         = 
 |isbn          = 
 |тираж         = 60&nbsp;000
}}
* ''Пыстин М.'' Печора: Экономико-географический очерк. — Сыктывкар, 1974.
* Е. A. Martel, «Les abimes, les eaux souierraines, les cavernes, les sources, la spelaeologie» (B., 1884),
* Fr. Kraus, «Hohlenkunde» (B., 1894).

== Һылтанмалар ==
* {{Из БСЭ|http://slovari.yandex.ru/печора%20река/БСЭ/Печора%20(река)/}}
* [http://slovari.yandex.ru/печора%20река/Географические%20названия/Печора/ ''Печора'']{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} — «Словарь современных географических названий»
* [http://textual.ru/gvr/index.php?card=164767 Река Печора. Данные государственного водного реестра]
* [http://www.panoramio.com/photo/445659 «Исток реки Печоры»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160309164314/http://www.panoramio.com/photo/445659 |date=2016-03-09 }} — фотография пользователя [[panoramio]].com.
* [http://sevprostor.ru/poleznoe-interesnoe/priroda/291-pechora.html река Печора, фото, описание]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.meteo.ru/data_post/katalog/rayon70.xls Каталог гидрологических постов. Северный край] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110520010513/http://www.meteo.ru/data_post/katalog/rayon70.xls |date=2011-05-20 }}

[[Категория:Печора]]
[[Категория:Коми Республикаһы йылғалары]]
[[Категория:Ненец АО йылғалары]]
[[Категория:Баренц диңгеҙенә ҡойоусы йылғалар]]


{{hydro-stub}}