Санкт-Петербург дәүләт университеты битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Карточка университета
 |название             = «Санкт-Петербург дәүләт университеты» юғары һөнәри белем биреү федераль дәүләт бюджет учреждениеһы
 |сокращение           =  СПбДУ
 |эмблема              = [[Файл:SPbGU Logo.png|200px|СПбДУ байрағы]]
 |изображение          = [[Файл:Spb 06-2012 University Embankment 01.jpg|right|200px|Исакий соборонан университет биналарға күренеш]]
 |оригинал             = Universitas Petropolitana
 |междуназвание        = Saint Petersburg State University
 |прежнее              = А. А. Жданов исемендәге Ленинград дәүләт университеты
 |девиз                = {{lang-la|Hic tuta perennat}} 
 |основан              = 1724
 |закрыт               = 
 |реорганизован        = 
 |год реорганизации    = 
 |тип                  = Юғары һөнәри белем биреү федераль дәүләт бюджет учреждениеһы
 |наименование должности =Ректор
 |фио должности        = Кропачев Николай Михайлович, юридик фәндәр докторы, «Енәйәт  хоҡуғы» кафедраһы мөдире
 |президент            = Вербицкая Людмила Алексеевна
 |научный руководитель = 
 |студенты             = 
|иностранные студенты = 
 |специалитет          = 
 |бакалавриат          = 
 |магистратура         = 
 |аспирантура          = 
 |докторантура         = 
 |расположение         = {{RUS}}, [[Санкт-Петербург]]
 |кампус               = 
 |адрес                = [http://maps.yandex.ru/map_search.xml?map=3&lay=16&id=14965&text=%D3%ED%E8%E2%E5%F0%F1%E8%F2%E5%F2%F1%EA%E0%FF%20%ED%E0%E1.,%207/9 199034, С.-Петербург, Университет яры, <br /> 7—9 йорто]
 |сайт                 = 
 |награды              = {{Орден Ленина|тип=организация}} {{Орден Трудового Красного Знамени|тип=организация}}
 |edu_region          = RU
}}
[[Файл:Spb 06-2012 University Embankment 06.jpg|right|thumb|256px|12 коллегиялар йорто – университеттың бинаһы]]
[[Файл:HallwayTwelveCollegiaJune2009.JPG|thumb|256px|12 коллегиялар йорто эсендә]]
[[Файл:St Petersburg University 2.jpg|right|thumb|256px|"Санкт-Петербург университеты асылыуына" иҫтәлекле миҙал. Бронза, ҡула. 1838 год]]

«Санкт-Петербург дәүләт университеты» юғары һөнәри белем биреү федераль дәүләт бюджет учреждениеһы [[Рәсәй]]ҙәге иң оло университет: ул 1724 йылдың 8 февралендә «Рәсәй Фәндәр академияһы университеты» исеме менән асыла. Хәҙер был дата «Рәсәй фәне» көнө тип билдәләнә.

Университет айырым статусҡа эйә: [[Мәскәү дәүләт университеты|МДУ]] һәм тағы ла бер нисә университет менән ул [[Рәсәй Федерацияһы Мәғариф һәм Фән Министрлығы]]на түгел, ә туранан-тура Рәсәй Хөкүмәтенә буйһона.

== Университетты тамамлаусылар ==
Илдең был танылған уҡыу йортонда юғары һөнәри белем алғандар араһында 600-ҙән ашыу академик, тиҫтәгә яҡын мәртәбәле халыҡ-ара премия (шул иҫәптән Нобель премияһы) лауреаттары, Батша Рәсәйенең, Советтар Союзының һәм Рәсәй Федерацияһының билдәле дәүләт һәм сәйәси эшмәкәрҙәре, бихисап ғалимдар, яҙыусылар, сәнғәттең төрлө өлкәләрендә һәм спортта юғары күрһәткестәргә өлгәшкәндәр бар. 
=== Халыҡ-ара Нобель премияһы лауреаттары ===
# [[Павлов Иван Петрович|И. П. Павлов]] (1904)
# [[Мечников Илья Ильич|И. И. Мечников]] (1908)
# [[Семёнов Николай Николаевич (учёный)|Н. Н. Семёнов]] (1956)
# [[Ландау Лев Давидович|Л. Д. Ландау]] (1962)
# [[Прохоров Александр Михайлович|А. М. Прохоров]] (1964)
# [[Леонтьев Василий Васильевич|В. В. Леонтьев]] (1973)
# [[Канторович Леонид Витальевич|Л. В. Канторович]] (1975).

=== Математика буйынса Халыҡ-ара Филдсов премияһы лауреаттары ===
* [[Перельман, Григорий Яковлевич|Г. Я. Перельман]]
* [[Смирнов, Станислав Константинович|С. К. Смирнов]]

=== Дәүләт һәм сәйәси эшмәкәрҙәр ===
# [[Штюрмер, Борис Владимирович|Б. В. Штюрмер]]
# [[Керенский, Александр Фёдорович|А. Ф. Керенский]]
# [[Ленин Владимир Ильич]] - совет дәүләт һәм сәйәси эшмәкәре, революционер, большевиктар фирҡәһен ойоштороусы һәм СССР дәүләтен төҙөүсе, Халыҡ Комиссарҙары Советының (СССР һәм РСФСР хөкүмәтенең) председателе.
# [[Путин Владимир Владимирович]]
# [[Медведев Дмитрий Анатольевич]].
# [[Рамазан Абдулатипов]] (аспирантура)
# [[Столыпин, Пётр Аркадьевич|П. А. Столыпин]]
# [[Кони, Анатолий Фёдорович|А. Ф. Кони]]
#  Даля Грибаускайте, [[Литва]] Президенты
# Кудрин Алексей Леонидович - [[Рәсәй Федерацияһы финанс министрлығы|Рәсәй Федерацияһы финанс министры]] (2000-2011)
# Коновалов, Александр Владимирович - [[Рәсәй Федерацияһы юстиция министрлығы|Рәсәй Федерацияһы Юстиция министры]]
# Иванов, Сергей Борисович - 2001-2007 йылдарҙа [[Рәсәй Федерацияһы Оборона министрлығы|Рәсәй Федерацияһы Оборона министры]], 2007-2011 йылдарҙа [[Рәсәй Хөкүмәте]] Рәйесе урынбаҫары, 2011 йылдан [[Рәсәй Президенты]] Хакимиәте етәксеһе.
# Петр Алексеевич Кропоткин (1842 — 1921) – урыҫ революционер һәм анархист.
# Собчак Анатолий Александрович - Санкт-Петербург мэры (1991-1996)

== Ғалимдар ==
# [[Докучаев Василий Васильевич]] - күренекле геолог һәм тупраҡты өйрәнеүсе, тупраҡ география һәм тупраҡты өйрәнеү урыҫ мәктәбенә нигеҙ һалыусы.
# [[Тимирязев, Климент Аркадий улы]] - урыҫ тәбиғәт фәндәре белгесе, физиолог, физик, яҙыусы, [[Мәскәү дәүләт университеты]] профессоры, Кембридж университеты хөрмәтле докторы.
# [[Бәхтизин Рәмил Нәзиф улы]] - математик, [[Башҡортостан Фәндәр Академияһы]] Президенты, 19.06.2014 көндән [[Өфө дәүләт нефть техник университеты]] Ректоры.

== Университетты тамалаған сәнғәт эшмәкәрҙәре һәм яҙыусылары ==
# [[Тургенев, Иван Сергеевич|И. С. Тургенев]]
# [[Блок, Александр Александрович|А. А. Блок]]
# [[Андреев, Леонид Николаевич|Л. Н. Андреев]]
# [[Дягилев, Сергей Павлович|С. П. Дягилев]]
# [[Рерих, Николай Константинович|Н. К. Рерих]]
# [[Стравинский, Игорь Фёдорович|И. Ф. Стравинский]]
# [[Стругацкий, Борис Натанович|Б. Н. Стругацкий]] 
# [[Пьеха, Эдита Станиславовна|Эдита Пьеха]] 
# [[Гребенщиков, Борис Борисович|Борис Гребенщиков]] 
== Спортсмендар ==
# [[Панин-Коломенкин, Николай Александрович|Николай Панин-Коломенкин]] 
# Шатков, Геннадий Иванович
# [[Тармак, Юри Аадувич|Юри Тармак]] 
# [[Казанкина, Татьяна Васильевна|Татьяна Казанкина]] 
# [[Кавагути, Юко|Юко Кавагути]] 
# [[Спасский, Борис Васильевич|Борис Спасский]] 
# [[Карпов, Анатолий Евгеньевич|Анатолий Карпов]].

== Ректорҙар ==
[[Файл:spbdu_hokuk.jpg|thumb|285px|Василеостровский утрауында юридик факультетына инеү.]]
# акад. [[Миллер, Герхард Фридрих]] (1747—1750)
# акад. [[Крашенинников, Степан Петрович]] (1750—1755)
# акад. [[Ломоносов, Михаил Васильевич]] (1758—1765)
# [[Балугьянский, Михаил Андреевич]] (1819—1821)
# [[Зябловский, Евдоким Филиппович]] (1823—1825)
# [[Дегуров, Антон Антонович]] (1825—1836)
# [[Шульгин, Иван Петрович]] (1836—1840)
# акад. [[Плетнёв, Пётр Александрович]] (1840—1861)
# член-корр. Петербургской АН [[Воскресенский, Александр Абрамович]] (1861—1863, 1865—1867)
# акад. [[Ленц, Эмилий Христианович]] (1863—1865)
# член-корр. Петербургской АН [[Кесслер, Карл Фёдорович]] (1867—1873)
# [[Редкин, Пётр Григорьевич]] (1873—1876)
# член-корр. Петербургской АН [[Бекетов, Андрей Николаевич (ботаник)|Бекетов, Андрей Николаевич]] (1876—1883)
# [[Андреевский, Иван Ефимович]] (1883—1887)
# [[Владиславлев, Михаил Иванович]] (1887—1890)
# акад. [[Никитин, Пётр Васильевич]] (1890—1897)
# [[Сергеевич, Василий Иванович]] (1897—1899)
# [[Гольмстен, Адольф Христианович]] (1899—1903)
# [[Жданов, Александр Маркеллович]] (1903—1905)
# [[Боргман, Иван Иванович]] (1905—1910)
# [[Гримм, Давид Давидович]] (1910—1911)
# [[Гримм, Эрвин Давидович]] (1911—1918)
# член-корр. АН СССР [[Иванов, Александр Александрович (астроном)|Иванов, Александр Александрович]] (1918—1919)
# акад. [[Жебелёв, Сергей Александрович]] (1919)
# акад. [[Шимкевич, Владимир Михайлович]] (1919—1922)
# акад. [[Державин, Николай Севастьянович]] (1922—1925)
# [[Минин, Сергей Константинович]] (1925—1926) (как председатель Организационной комиссии ЛГУ)
# [[Томашевский, Всеволод Брониславович]] (1926—1927)
# [[Серебряков, Михаил Васильевич]] (1927—1930)
# [[Никич-Криличевский, Юрий Николаевич]] (1930—1932) (в звании директора)
# [[Серёжников, Виктор Константинович]] (1932—1933) (в звании директора)
# [[Лазуркин, Михаил Семёнович]] (1933—1937) (в звании директора)
# д.г.-м.н. [[Лукашёв, Константин Игнатьевич]] (1938—1939) (в звании директора)
# {{нп3|Золотухин, Пётр Васильевич||de|Pjotr Wassiljewitsch Solotuchin}} (1939—1941)
# [[Вознесенский, Александр Алексеевич]] (1941—1948)
# химия фәндәре докторы [[Домнин, Никита Андреевич]] (1948—1950)
# член-корр. РАН [[Ильюшин, Алексей Антонович]] (1950—1952)
# акад. [[Александров, Александр Данилович]] (1952—1964)
# акад. [[Кондратьев, Кирилл Яковлевич]] (1964—1970)
# физика-математика фәндәре докторы[[Макаров, Глеб Иванович]] (1970—1975)
# член-корр. РАН [[Алесковский, Валентин Борисович]] (1975—1986)
# академик [[Меркурьев, Станислав Петрович]] (1986—1993)
# филология фәндәре докторы[[Вербицкая, Людмила Алексеевна]] (1993—2008)
# юридик фәндәре докторы [[Кропачев, Николай Михайлович]] (2008 йылдан)

== Университетта уҡыу өсөн гранттар (бюджет аша түгел) ==
* [[В. Потаниндын хәйриә фонды]] Санкт-Петербург дәүләт университетының Юғары менеджмент мәктәбендә магистратурала уҡырға теләүселәрғә стипендиялар тапшыра (конкурс аша).
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр|2}}
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
* [[Озаровская Ольга Эрастовна]]

== Һылтанмалар ==
* [http://www.spbu.ru Санкт-Петербург дәүләт университеты сайты]
* [http://www.alumni.spbu.ru Санкт-Петербург дәүләт университеты тамамлаусылар сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210506031101/https://alumni.spbu.ru/ |date=2021-05-06 }}
* [http://www.spbgu.ru Санкт-Петербург дәүләт университеты студенттар сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190110065323/http://spbgu.ru/ |date=2019-01-10 }}
* [http://www.vokrugsveta.ru/publishing/vs/archives/?item_id=2889 ''Бочарова Е.'' Северная столица знаний] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071010051440/http://www.vokrugsveta.ru/publishing/vs/archives/?item_id=2889 |date=2007-10-10 }} // [[Вокруг Света]]. — 2006. — № 10.
* [http://spbgunews.ru Новости СПбГУ: независимый блог] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090910001242/http://spbgunews.ru/ |date=2009-09-10 }}

[[Категория:Санкт-Петербург дәүләт университеты]]