Тырново кенәзе битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

'''Тырново кенәзе''' ({{Lang-bg|Княз Търновски}}) ― элек [[Болгария]] батшаларында беренсе балаға бирелә торған титул. Уны тик тәхет вариҫы ғына йөрөтә алған<ref name="Black">{{cite book|last=Black|first=Floyd H|authorlink=|coauthors=|title=The American College of Sofia: a chapterin American-Bulgarian relations|publisher=Trustees of Sofia American Schools, inc.|year=1958|location=Original from the University of California|url=https://books.google.com/books?id=PtZBAAAAIAAJ&q=%22Prince+of+Turnovo%22+-wikipedia&dq=%22Prince+of+Turnovo%22+-wikipedia&client=firefox-a&pgis=1|doi=|id=|page=59}}</ref>.

Тырново (Велико-Тырново) ― Болгарияның боронғо баш ҡалаһы. XII һәм XIV быуаттар араһында иң яҡшы нығытылған болгар ҡалаһы һәм Болгар батшалығының мөһим сәйәси, иҡтисади, мәҙәни һәм дини үҙәге була. XIV быуатта, Византия империяһы көсһөҙләнгәс, Тырново үҙенең [[Балҡан ярымутрауы|Балҡан ярымутрауындағы]] көслө мәҙәни йоғонтоһо арҡаһында өсөнсө Рим роленә дәғүә итә башлай.

1393 йылда, өс ай ҡамауҙан һуң, Тырново һәм бөтә Болгар батшалығы [[Ғосман империяһы]] тарафынан баҫып алына. Болгар батшаһы Иван Шишман Тырново кенәзе титулын ҡабул итһә лә ([[Болгар теле|болг.]] Господин Търновски), үҙенең резиденцияһын Никополь ҡәлғәһенә күсерә.

1593 йылда урта быуат династияһы Шишмандар нәҫеле вәкиле Теодор Баллина Тырново кенәзе титулын ҡабул итә. Ул шулай уҡ [[Ғосман империяһы]] хакимлығына ҡаршы Беренсе Тырново ихтилалы етәксеһе лә була. 1686 йылда династияның тағы бер вәкиле һәм Икенсе Тырново ихтилалы етәксеһе Ростислав Страшимирович был титулды ҡабул итә. 1835 йылда Өсөнсө Тырново ихтилалы ваҡытында уның юлбашсыһы Велхо Атанасов та был титулды ҡабул итә.

Болгария тәхетенән баш тартҡандан һуң, кенәз Александр Батенберг Тырново кенәзе титулына дәғүә итә һәм уны үлгәнсе ҡуллана.

1894 йылда Фердинанд I улы Борис, кронпринц, йәғни болгар тәхете вариҫы булараҡ, Тырново кенәзе титулын ала. Батша ғаиләһе 1946 йылда монархия ҡолатылғас та был титулды ҡулланыуҙы дауам итә. Тырново кенәзенең ҡатыны Тырново княгиняһы титулына эйә ([[Болгар теле|болг.]] Княгиня Търновска).

== Тырново кенәздәре исемлеге ==
{| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"
!Рәсеме
!Исеме
!Ҡасандан алып
!Ҡасанға тиклем
!Династия
!Герб
|-
| [[Файл:Ivan_shishman_preobravenski_manastir.jpg|162x162пкс]]
|Иван Шишман
| 1393
| 1395
| Шишмановичтар
|[[Файл:Stratemirovic_Coat_of_Arms.jpg|119x119пкс]]
|-
| [[Файл:Theodore_ballina.jpg|95x95пкс]]
|Теодор Баллина
| 1593
| 1593
| Шишмановичтар
|[[Файл:Stratemirovic_Coat_of_Arms.jpg|119x119пкс]]
|-
| [[Файл:Rstratimirovic.jpg|105x105пкс]]
|Ростислав Страшимирович
| 1686
| 1686
| Шишмановичтар
|[[Файл:Stratemirovic_Coat_of_Arms.jpg|119x119пкс]]
|-
| [[Файл:V_atanasov_djamdjiata.jpg|95x95пкс]]
|Велхо Атанасов
| 1835
| 1835
| Атанасовтар
| [[Файл:Sin_foto.svg|центр|120x120пкс]]
|-
| [[Файл:Alexander-von-Battemberg.jpg|134x134пкс]]
|Александр Баттенберг
| 1886
| 1893
| Гессендар йорто
|[[Файл:Hessen Wappen.svg|124x124пкс]]
|-
| [[Файл:Boris3bulgaria1894.jpg|120x120пкс]]
|Борис III
| 1894
| 1918
| Саксен-Кобург-Гота
|[[Файл:Wappen_Deutsches_Reich_-_Herzogtum_Sachsen-Coburg_und_Gotha_(Grosses).png|100x100пкс]]
|-
| [[Файл:Simeon_Vtori_Popovo_crop.jpg|92x92пкс]]
|Симеон II
| 1937
| 1943
| Саксен-Кобург-Гота
|[[Файл:Wappen_Deutsches_Reich_-_Herzogtum_Sachsen-Coburg_und_Gotha_(Grosses).png|100x100пкс]]
|}

== Монархия ҡолатылғандан һуң титулға дәғүәселәр ==
{| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"
!Рәсеме
!Исеме
!Ҡасандан алып
!Ҡасанға тиклем
!Династия
!Герб
|-
| 
|Кардам Болгарский
|1962
|2015<ref>{{Cite news|title=Скончался сын бывшего болгарского царя Симеона II|url=http://www.interfax.ru/world/434817|work=Interfax.ru|date=2015-04-07|accessdate=2017-03-21|language=ru-RU}}</ref>
|Саксен-Кобург-Гота
|[[Файл:Wappen_Deutsches_Reich_-_Herzogtum_Sachsen-Coburg_und_Gotha_(Grosses).png|113x113пкс]]
|-
|[[Файл:Sin_foto.svg|107x107пкс]]
|Борис
|2015
|<center>—</center>
|Саксен-Кобург-Гота
|[[Файл:Wappen_Deutsches_Reich_-_Herzogtum_Sachsen-Coburg_und_Gotha_(Grosses).png|113x113пкс]]
|}

== Иҫкәрмәләр ==

[[Категория:Титулдар]]