Удмурттар битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Халыҡ| название      = Удмурттар <br /> Удмурт
| изображение   =
| ширина        = 250px
| подпись       = Удмурттар милли костюмда
| самоназвание  = Удмурт
| численность   = 570 000
| расселение    = {{флагификация|Россия}}:<br />  552299 (2010 й.)<ref name="пер.2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]</ref>, 636906 (2002 г.)<ref name="perepis2002.ru">[http://www.perepis2002.ru/content.html?id=11&docid=10715289081463 Всероссийская перепись населения 2002 года]</ref><ref>По переписи 1989 г. в РСФСР было 714 833 удмуртов с бесермянами ([http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_89.php])</ref> <br />
* {{флагификация|Удмуртия}}:<br /> 410584 (2010 й.)<ref name="пер.2010"/>, 460584 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
* {{флагификация|Татарстан}}:<br /> 23454 (2010 й.)<ref name="пер.2010"/>, 24207 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
* {{флагификация|Башҡортостан}}:<br /> 21477 (2010 й.)<ref name="пер.2010"/>, 22625 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
* {{флагификация|Пермский край}}:<br /> 20819 (2010 й.)<ref name="пер.2010"/>, 26272 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
* {{флагификация|Свердловская область}}:<br /> 13789 (2010 й.)<ref name="пер.2010"/>, 17903 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
* {{флагификация|Кировская область}}:<br /> 13639 (2010 й.)<ref name="пер.2010"/>, 17952 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
* {{флагификация|Ханты-Манси автономиялы округы - Югра}}:<br /> 3670 (2002 й.)<ref name="perepis2002.ru"/>
{{флагификация|Казахстан}}:<br /> 5824 (2009 й. халыҡ иҫәбен алыу)<ref name="Каз2009">[http://www.stat.kz/p_perepis/Pages/default.aspx Агентство Республики Казахстан по статистике. Перепись 2009.] ([http://www.stat.kz/p_perepis/Documents/%D0%9D%D0%B0%D1%86%20%D1%81%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2.rar Национальный состав населения].rar)</ref><ref>По переписи 1989 г. в Казахстане было 15 855 удмуртов ([http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=5 см. Демоскоп])</ref> <br />
{{флагификация|Украина}}:<br /> 4712 (перепись 2001)<ref>[http://2001.ukrcensus.gov.ua/rus/results/nationality_population/ Всеукраїнський перепис населення 2001. Русская версия. Результаты. Национальность и родной язык.]</ref>
| вымер         = 
| архкультура   = 
| язык          = [[удмурт теле]], [[урыҫ теле]]
| раса          = [[Сублапоноид тибы]] ([[Европеоид расаһы]]  лапоноид тәҫире менән)<ref>''Напольских В. В.'' Введение в историческую уралистику. Ижевск: УдмИИЯЛ, 1997. С. 48—54.</ref>
| религия       = [[православие]],  урындағы мәжүсилек элементтары һаҡланған
| родственные   = [[Коми (халыҡ)|коми]], [[коми-пермяктар]]
| входит        = пермь телдәре <br />фин-уғыр халыҡтары<br /> урал ғаиләһе
| включает      = 
| происхождение = 
}}
{{сығанаҡтар юҡ}}
'''Удмурттар''' (''Арҙар''; {{lang-udm|Удмуртъёс}}; {{lang-mhr|Одо}}) — [[Удмурт Республикаһы]]нда һәм күрше төбәктәрендә йәшәүсе фин-уғыр халҡы. [[Урыҫ теле|Урыҫ]] һәм [[Удмурт теле|удмурт]] телдәрендә һөйләшәләр, диндәре — [[православие]] һәм ерле ышаныуҙар.

== Байрамдар ==
* Толсур — ҡышҡы ҡояш торғынлығы көнө (вожодыр) байрамы, был көндө туйҙар үткәрелгән.
* Гырыны потон яки акашка — Пасха, яҙғы ураҡ өҫтө башы.
* Гербер — Иҙге «Петр» көнө ([[Питрау]]).
* Выль ӝук — яңы уңыштан бутҡа һәм икмәк бешереү.
* Сӥзьыл юон — уңыш йыйыуын тамамланыуы.
* Выль шуд, сӥль сиӗн — һайыуан һыуйының башланыуы.
Шулай уҡ йылғаларҙың боҙҙан (йёкелян) һәм ерҙең ҡарҙан асыла башланыуы (гуждор шыд) байрам ителгән.
  
== Шулай уҡ уҡығыҙ ==
* [[Удмурт фольклоры]]

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
* {{БЭ2013|http://баш.башкирская-энциклопедия.рф/index.php/component/content/article/8-statya/14917-udmurttar}} {{V|31|01|2019}}
* [https://cyrillitsa.ru/narody/57875-udmurty-shokiruyushhie-fakty.html Майя Новик. Удмурты: шокирующие факты. Сайт «Кириллица». 2018-01-23] {{V|31|01|2019}}

[[Категория:Удмурттар|*]]


{{ethno-stub}}