Ҡоро ер ғәскәрҙәре битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

[[Файл:02_186_Book_illustrations_of_Historical_description_of_the_clothes_and_weapons_of_Russian_troops.jpg|справа|мини|266x266пкс|Пехота полкы офицеры 1700—1732 йылдарҙа.]]
[[Файл:02_166_Book_illustrations_of_Historical_description_of_the_clothes_and_weapons_of_Russian_troops.jpg|справа|мини|273x273пкс|Преображенск полкы обер-офицеры һәм лейб-гвардия штаб-офицер 1700—1732 йылдарҙа<ref>{{Книга:Висковатов А. В.:Историческое описание|2=2|3=166}}</ref>]]

'''Ҡоро ер ғәскәрҙәре''' — донъяның күп кенә дәүләттәренең хәрби-диңгеҙ флоты (көстәре) һәм хәрби-һауа көстәре (флоты) менән бер рәттән [[Хәрби эш|Ҡораллы көстәре]]нең формированиелары (ВС).

Ҡыҫҡартылған атамаһы (урыҫ.) — СВ.

Ғәҙәттә пехота, кавалерия, артиллерия, моторлаштырылған һәм механизацияланған подразделениеларҙан һәм частарҙан, берләшмәләрҙән һәм берекмәләрҙән тора. Шулай уҡ Ҡоро ер ғәскәрҙәре авиацияһы йәки Армия авиацияһы һәм һауа һөжүменә ҡаршы оборона (ПВО) ғәскәрҙәре тип исемләнгән үҙ авиация подразделениелары булырға мөмкин.,

Ҡоро ер ғәскәрҙәре — теләһә ниндәй дәүләттең иң күп һанлы ҡораллы көстәр төрө һәм тап улар өҫтөнә теләһә ниндәй ҡораллы конфликтта ([[һуғыш]]та) төп йөкләнеш ята.

== Ҡорал төрҙәре ==
Ҡоро ер ғәскәрҙәренә түбәндәге ҡорал төрҙәре инә:
* Пехота (инфантерия), хәҙерге замандағы мотоуҡсылар ғәскәрҙәр төрҙәре (Рәсәй), (мотопехота ғәскәрҙәре (Германия)) — тере көстө заданиелар үтәлгән ергә ташыуҙың төп ысулы, автомобиль һәм махсус техника.
** Драгундар (йәйәүле хеҙмәт)
* Кавалерия (атлылар)
** Рейтарҙар
** Гусарҙар
** Драгундар (атлы хеҙмәт)
* Танк ғәскәрҙәре (көстәр) (броня көстәре, хәрәкәтсән ғәскәрҙәр, механизацияланған ғәскәрҙәр, бронетанк ғәскәрҙәре)
* Ракета ғәскәрҙәре һәм артиллерия
* ПВО (ғәскәри) ҡоро ер ғәскәрҙәре
* Армия авиацияһы (фронт, тактик, округ, ғәскәри)
* Һауа-десант ғәскәрҙәре (аэромобиль ғәскәрҙәре (көстәре) (Ҡаҙағстан), юғары тиҙ хәрәкәт итеүсе десант ғәскәрҙәре (Украина), тиҙ реакция көстәре (ғәскәре), махсус тәғәйенлеш ғәскәрҙәре (көстәре) (СпН) (АҠШ)), хәҙерге заман пехота төрө, дошмандың тылына һауанан төшөрөү өсөн тәғәйенләнгән йәки географик яҡтан алыҫлаштырылған райондарында тиҙ йәйеп ебәреү өсөн — тере көстө илтеү өсөн төп саралар — авиатехника (хәрби-һауа көстәре составында булыуы мөмкин йәки Ҡораллы көстәрҙең үҙ аллы ғәскәрҙәр төрө (Рәсәй)
* Армия флоты

== Рәсәй ҡоро ер ғәскәрҙәре ==
[[Файл:Great emblem of the Russian Ground Forces.svg|мини|120x120пкс|Рәсәй Федерацияһының ҡоро ер ғәскәрҙәре эмблемаһы.]]
'''Ҡоро ер ғәскәрҙәре (СВ)''' — Рәсәй Федерацияһының Ҡораллы көстәре төрө, [[Дәүләт сиге|Дәүләт сиктәрен]] ҡаплау, агрессорҙың һөжүмдәрен кире ҡағыу, биләгән территорияны тотоп тороу, ғәскәрҙәр төркөмдәрен ҡыйратыу һәм дошмандың территорияһына эйә булыу өсөн тәғәйенләнгән.

Ҡоро ер ғәскәрҙәре көнө — хәрби хеҙмәткәрҙәрҙең һәм Рәсәй ҡоро ер ғәскәрҙәренең граждан хеҙмәткәрҙәренең [[Байрам|профессиональ байрамы]]. Был көн Рәсәйҙә йыл һайын [[1 октябрь|1 октябрҙә]] билдәләнә.

=== [[Рәсәй империяһы|Империя осоро]] ===
* Петр I Армияһы

=== [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|Совет осоро]] ===
{{начало цитаты}}Хеҙмәткәрҙәрҙең ҡораллы көстәре ойошмаһы — [[Советтар Союзы]]ның Эшсе-крәҫтиән ҡыҙыл армияһы була.<br />
Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһы ҡоро ер, диңгеҙ, һауа көстәре ғәскәрҙәренә бүленә. Шулай уҡ Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһы составына махсус тәғәйенләнеш ғәскәрҙәре инә: Берләшкән дәүләт сәйәси идаралығы (ОГПУ) һәм конвой ғәскәрҙәре.{{конец цитаты|источник=  Статья 2, Раздел I Закона Союза ССР «Об обязательной военной службе», Утверждён ЦИК Союза СССР, СНК Союза СССР, 13 августа 1930 г., № 42/253б }}

==== СССР Ҡораллы Көстәренең ҡоро ер ғәскәрҙәре ====
[[Файл:Red Army flag (Fictitious).svg|слева|мини|200x200пкс|СССР Ҡораллы Көстәренең ҡоро ер ғәскәрҙәре «флагы» (шартлы рәүештә)]]
[[Файл:Soviet_big_7.jpg|справа|мини|500x500пкс|СССР Ҡораллы Көстәренең ҡоро ер ғәскәрҙәре техникаһы, [[1981 йыл|1981]] й.]]
[[1946 йыл]]да Ҡыҙыл Армияһы (РККА) Совет армияһы (СА) итеп, ә РККА-ның ҡоро ер ғәскәрҙәре СССР Ҡораллы Көстәре итеп үҙгәртелә (СВ ВС СССР, СВ СССР).

Ҡоро ер ғәскәрҙәре ғәскәр төрҙәренә бүленә (мотоуҡсылар ғәскәрҙәре, танк ғәскәрҙәре, һауа-десант ғәскәрҙәре, [http://9k72.ru/index.php ракета ғәскәрҙәре һәм артиллерия] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080716102847/http://9k72.ru/index.php |date=2008-07-16 }}, һауа һөжүменә ҡаршы оборона ғәскәрҙәре (ғәскәрҙәр төрҙәре), авиация армияһы, шулай уҡ махсус ғәскәрҙәрҙең частары һәм подразделениелары (инженер, элемтә бәйләнеше, радиотехник, химик, техник яҡтан тәьмин итеү, тыл һағы — махсус тәғәйенләнеш менән бутамаҫҡа (СпН)). Бынан тыш Ҡоро ер ғәскәрҙәрендә тылдың частары һәм учреждениелары булған.

СССР-ҙың Ҡоро ер ғәскәрҙәрен СССР-ҙың оборона министры булған башкомандующийы етәкләгән. Уға СССР-ҙың Ҡоро ер ғәскәрҙәренең идаралығы һәм Баш штабы буйһонған.

Штаб-фатиры — [[Мәскәү]].

Ҡоро ер ғәскәрҙәре байрағы Мәскәүҙә Ҡыҙыл майҙанда 9 майҙа һәм 7 ноябрҙә ҡулланған. Почетлы ҡараул ротаһында СССР-ҙың ҡоро ер ғәскәрҙәрен билдәләү өсөн СССР гербы менән һәм байраҡтың ситтәрендәге орнаментлы байраҡ ҡулланылған. .

===== СССР-ҙың оборона министры урынбаҫары булған башкомандующийҙар (йылдар) =====
* 1946—1946 — Г. К. Жуков, Советтар Союзы Маршалы
* 1946—1950 — И. С. Конев, Советтар Союзы Маршалы
* 1955—1956 — И. С. Конев, Советтар Союзы Маршалы
* 1956—1957 — Р. Я. Малиновский, Советтар Союзы Маршалы
* 1957—1960 — А. А. Гречко, Советтар Союзы Маршалы
* 1960—1964 — В. И. Чуйков, Советтар Союзы Маршалы
* 1967—1980 — И. Г. Павлов, армия генералы
* 1980—1985 — В. И. Петров, Советтар Союзы Маршалы
* 1985—1989 — Ер Ф Иваново, армия генералы
* 1989—1991 — В. И. Варенников, армия генералы
* 1991—1992 — В. М. Семенов, армия генералы
СССР-ҙың Ҡораллы көстәренең ҡоро ер ғәскәрҙәре территориаль принцибы буйынса хәрби округтар (ғәскәрҙәр төркөмө), хәрби гарнизондарға бүленә:
* Мәскәү хәрби округы [http://9k72.ru/page.php?62 (ОЛМВО)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100207182233/http://9k72.ru/page.php?62 |date=2010-02-07 }}
* Ленинград хәрби округы (ЛенВО)
* Балтика буйы хәрби округы (ПрибВО)
* Белорус хәрби округы (БелВО)
* Киев хәрби округы (ККВО)
* Карпаты янындағы хәрби округы (ПрикВО)
* Одесса хәрби округы (КОдВО)
* Төньяҡ-Кавказ хәрби округы(КСКВО)
* Кавказ аръяғы хәрби округы (ЗакВО)
* Волга буйы хәрби округы (ПриВО)
* Урта Азия хәрби округы (САВО)
* Төркөстан хәрби округы (КТуркВО)
* Урал хәрби округы (УрВО)
* Себер хәрби округы (СибВО)
* Байкал аръяғы хәрби округы (ЗабВО)
* Алыҫ Көнсығыш хәрби округы [http://9k72.ru/page.php?72 (КДВО)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090904043008/http://9k72.ru/page.php?72 |date=2009-09-04 }}
* Төньяҡ ғәскәрҙәр төркөмө (СГВ)
* Үҙәк ғәскәрҙәр төркөмө (ЦГВ)
* Германиялағы совет ғәскәрҙәре төркөмө (ГСВГ), һуңыраҡ — Көнбайыш ғәскәрҙәре төркөмө (ЗГВ)
* Көньяҡ ғәскәрҙәре төркөмө (ЮГВА)

=== [[Рәсәй Федерацияһы|Хәҙерге осор]] ===
[[Файл:Flag of the Russian Ground Forces.png|мини|200x200пкс| Рәсәй федерацияһының ҡоро ер ғәскәрҙәре флагы]]

==== Хәрби тәғәйенләнеше һәм мөмкинлектәре ====
Ҡоро ер ғәскәрҙәре Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы көстәренең хәрби составы буйынса иң күп һанлы ғәскәрҙәре. Улар дошман ғәскәрҙәре төркөмдәрен ҡыйратыу, дошман территорияһын тартып алыу һәм территорияларға, райондарға һәм рубеждарға хужа булыу, дошмандың баҫып инеүен һәм уның эре һауа десанттарын кире ҡағыу өсөн тәғәйенләнгән.

==== Структураһы һәм етәкселеге ====
Ҡоро ер ғәскәрҙәренең баш командующийы ([[2014 йыл|2014 йылдан алып]]) — генерал-полковник Олег Леонидович Салюк.

Ҡоро ер ғәскәрҙәренә махсус ғәскәрҙәр төрө һәм службалар инә:
* Мотоуҡсылар ғәскәрҙәре
* Танк ғәскәрҙәре
* Ракета ғәскәрҙәре һәм артиллерия
* Оборона ғәскәрҙәре оборонаһы
* Разведка хәрби частары һәм берләшмәләре
* Инженер ғәскәрҙәре
* Радиацион, химик һәм биологик һаҡлау ғәскәрҙәре
* Элемтә ғәскәрҙәре һәм башҡалар.
Ойоштороу яғынан ҡоро ер ғәскәрҙәре взводтар, роталар, батальондар, полктар, бригадалар һәм дивизияларҙан тора, артабан улар армия йәки корпус идаралығына, йәки туранан-тура ғәскәрҙәрҙең округына һәм төркөмөнә буйһоналар. [[2008 йыл|2008 йылдың]] башына ҡоро ер ғәскәрҙәре 9 дөйөм ғәскәри армия, дөйөм һаны яҡынса 300 000 кеше булған 1 армия корпусынан тора.

== ҠХР-ҙың Ҡоро ер ғәскәрҙәре ==
'''НОАК ҡоро ер ғәскәрҙәре''' (СВ) ҡораллы көстәрҙең иң күп һанлы төрө булып тора. Стратегик ракета ғәскәрҙәре, хәрби-һауа һәм хәрби — диңгеҙ көстәре менән бергә улар Ҡытайҙың халыҡ-азатлыҡ армияһы (НОАКА) тәшкил итә. Ҡоро ер ғәскәрҙәренең һаны яҡынса 2 300 000 кеше (НОАК-тың дөйөм һаны яҡынса 3 млн).

== АҠШ-тың ҡоро ер ғәскәрҙәре— АҠШ Армияһы ==
АҠШ армияһы ҡоро ерҙә хәрби ғәмәлдәрен алып барыу өсөн тәғәйенләнгән ҡоро ер көстәре (ғәскәрҙәре) була. Шул уҡ ваҡытта армия ойоштороу яғынан Һауа-диңгеҙ көстәренән (ВМС) һәм Хәрби-һауа көстәренән (ВВС), диңгеҙ пехотаһы корпусынан, транспорт корпусынан, Милли гвардиянан, Яр буйы һағынан, хәрби полицияһынан айырыла. АҠШ Ҡораллы көстәренең составына инә һәм уның төрө булып тора.

== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания}}
[[Категория:Хәрби төҙөлөш]]
[[Категория:Рәсәйҙең Ҡораллы көстәре]]
[[Категория:Ҡоро ер ғәскәрҙәре]]