Башҡортостан хөкүмәте рәйестәре исемлеге

	Башҡортостан премьер-министры
; Вазифаны биләй ; Андрей Назаров ; 17 сентябрь 2020 йыл
Вазифала	Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
Рәсми резиденцияһы	Республика йорто
Кандидатураны тәҡдим итеүсе	Башҡортостан Республикаһы Башлығы
Һайлана	Башҡортостан Республикаһы Башлығы (Башҡортостан Республикаһы Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай менән килешкәндән һуң)

Башҡортостан Хөкүмәте премьер-министры (рәйесе) (рус. Премьер-министр (Председатель) Правительства Республики Башкортостан) — Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте башлығы.

Башҡортостан Республикаһы Башлығы тарафынан тәҡдим ителә, артабан Башҡортостан Республикаһы Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай тарафынан хуплана һәм һуңынан республика башлығы тарафынан раҫлана.

Исемлеккә республиканың барлыҡ хөкүмәт башлыҡтары ингән: 1917 йылдан — Башҡортостан автономияһы хөкүмәте рәйестәре, 1919 йылдан — Башҡортостан хәрби-революцион комитеты рәйестәре, 1920 йылдан — Башҡорт АССР-ы Халыҡ комиссарҙары советы рәйестәре, 1946 йылдан — Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советы рәйестәре, 1990 йылдан — Башҡорт ССР-ы—Башҡортостан Министрҙар советы рәйестәре, 1992 йылдан — Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Советы рәйестәре, 1993 йылдан — Башҡортостан Республикаһы Министрҙар кабинеты премьер-министрҙары, 2002 йылдан — Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте премьер-министрҙары.

Тарих

Башҡортостан автономияһының юғары башҡарма органы — Башҡорт Хөкүмәте 1917 йылдаң 20 декабрендә Кесе Ҡоролтай предпарламенты тарафынан булдырыла. Хөкүмәт составына уның рәйесе һәм хәрби, эске эштәр, игенселек, халыҡ мәғарифы, бәйләнештәр, страховкалау, финанс, иҡтисади һәм юстиция бүлектәре мөдирҙәре керә^[1].

1919 йылдың мартында, «Үҙәк Совет власы менән Башҡорт хөкүмәте араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеү»енә ҡул ҡуйылғандан һуң, республиканың Ваҡытлы революцион комитеты нигеҙендә Башҡортостан Хәрби-революцион комитеты (Башревком) ойошторола. Башревком составына уның рәйесе, халыҡ комиссарҙары, халыҡ хужалығы Советы рәйесе, мәғлүмәти-ағартыу-ойоштороу һәм таратыу бүлектәре мөдирҙәре ингән^[2].

1920 йылдың июлендә РСФСР-ҙың Халыҡ комиссарҙары советы һәм Бөтә Рәсәй үҙәк башҡарма комитетының «Автономиялы Совет Башҡорт Республикаһының дәүләт ҡоролошо тураһында» ҡарарына ярашлы Башҡорт АССР-ы Халыҡ комиссарҙары советы (Хөкүмәте) булдырыла. Хөкүмәт составы республиканың Советтар съездарында һайланған, ул ошо съездарға һәм Башҡортостан Үҙәк башҡарма комитетына буйһонған^[3].

1946 йылдың 26 мартында Башҡорт АССР-ы Юғары Советы Президиумының «Башҡорт АССР-ының Халыҡ Комиссарҙары Советын үҙгәртеп ҡороу тураһында» указына ярашлы Халыҡ комиссарҙары советы Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советы, ә халыҡ комиссариаттары — министрлыҡтар итеп үҙгәртелә. Министрҙар Советы Башҡорт АССР-ының Юғары Советы тарафынан ойошторола. 1990 йылда Башҡорт ССР-ының Министрҙар Советы тип үҙгәртелә. 1992 йылда — Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Советы, 1993 йылда — Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Кабинеты, 2002 йылда — Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте тип үҙгәртелә^[4]^[5].

Ырымбур Каруанһарайы — Башҡортостан мөхтәриәте хөкүмәтенең резиденцияһы
Стәрлетамаҡта Башревкомдың һәм БАССР Халыҡ комиссарҙары советының резиденцияһы
Республика йорто — Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советының һәм Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәтенең резиденцияһы

Башҡортостан автономияһы

#	Фотоһы	Исем-шәрифе (йәшәү йылдары)	Вәкәләттәре
Башҡорт Хөкүмәте (Башҡортостан Хөкүмәте) рәйестәре
#	Фотоһы	Исем-шәрифе (йәшәү йылдары)	Башланған ваҡыты	Тамамланған ваҡыты
1		Бикбов Юныс Юлбарыҫ улы (1883—1942)	декабрь 1917	ғинуар 1919
2		Ҡулаев Мстислав Александрович (Мөхәмәтхан Сәхипгәрәй улы) (1873—1958)	ғинуар 1919	март 1919

Башҡорт АССР-ы

#	Фотоһы	Исем-шәрифе (йәшәү йылдары)	Вәкәләттәре
#	Фотоһы	Исем-шәрифе (йәшәү йылдары)	Башланған ваҡыты	Тамамланған ваҡыты
Башҡортостан Хәрби-революцион комитеты (Башревком) рәйестәре
1		Йомағолов Харис Йомағол улы (1891—1937)	май 1919	ғинуар 1920
2		Вәлидов Әхмәтзәки Әхмәтшаһ улы (1890—1970)	февраль 1920	июнь 1920
3		Мансырев Фәйзулла Сәйет улы (1882—?)	июнь 1920	июль 1920
Башҡорт АССР-ы Халыҡ комиссарҙары советы (Хөкүмәте) рәйестәре
1		Шәмиғолов Ғәли Камалетдин улы (1890—1959)	июль 1920	октябрь 1920
в.б.		Мансырев Фәйзулла Сәйет улы (1882—?)	ноябрь 1920	июль 1921
2		Халиҡов Муллайән Дәүләтша улы (1894—1937)	июль 1921	ноябрь 1925
3		Мөхәмәтҡолов Әҡсән Баймырҙа улы (1895—1938)	ноябрь 1925	10 ғинуар 1930
4		Булашев Зиннәтулла Ғиззәт улы (1894—1938)	10 ғинуар 1930	октябрь 1937
5		Шаһимарҙанов Фазыл Вәлиәхмәт улы (1906—1968)	октябрь 1937	февраль 1940
6		Ваһапов Сабир Әхмәтйән улы (1904—1993)	февраль 1940	апрель 1946
Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советы рәйестәре
1		Ураҙбаев Насир Рафиҡ улы (1902—1981)	апрель 1946	апрель 1951
2		Нәбиуллин Вәли Ғәбей улы (1914—1982)	апрель 1951	февраль 1962
3		Аҡназаров Зәкәриә Шәрәфетдин улы (1924—2000)	февраль 1962	8 ғинуар 1986
4		Мирғәзәмов Марат Парис улы (1942 йылда тыуған)	8 ғинуар 1986	1990

Башҡортостан

#	Фотоһы	Исем-шәрифе (йәшәү йылдары)	Вәкәләттәре
#	Фотоһы	Исем-шәрифе (йәшәү йылдары)	Башланған ваҡыты	Тамамланған ваҡыты
Башҡорт ССР-ы — Башҡортостан Министрҙар Советы рәйестәре'
1		Мирғәзәмов Марат Парис улы (1942 йылда тыуған)	1990	1992
Башҡортостан Министрҙар Советы рәйестәре
2		Копсов Анатолий Яковлевич (1942 йылда тыуған)	1992	1993
Башҡортостан Министрҙар Кабинеты рәйестәре
2		Копсов Анатолий Яковлевич (1942 йылда тыуған)	1993	1994
3		Баҡыев Рим Сәғит улы (1939 йылда тыуған)	октябрь 1994	ғинуар 1999
4		Байдәүләтов Рафаэль Ибраһим улы (1943 йылда тыуған)	12 ғинуар 1999	2002
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте рәйестәре
4		Байдәүләтов Рафаэль Ибраһим улы (1943 йылда тыуған)	2002	10 апрель 2008
5		Сарбаев Раил Сәлих улы (1962 йылда тыуған)	10 апрель 2008	23 июль 2010
в.б.^[6]		Хәмитов Рөстәм Зәки улы (1954 йылда тыуған)	23 июль 2010	19 май 2011
6		Илембәтов Азамат Фәттәх улы (1972 йылда тыуған)	19 май 2011	6 август 2012
в.б.^[6]		Хәмитов Рөстәм Зәки улы (1954 йылда тыуған)	6 август 2012	26 ноябрь 2015
7		Мәрҙәнов Рөстәм Хәбиб улы (1964 йылда тыуған)	26 ноябрь 2015	3 декабрь 2018
в.б.^[7]		Хəбиров Радий Фəрит улы (1964 йылда тыуған)	3 декабрь 2018	17 сентябрь 2020
8		Назаров Андрей Геннадьевич (1970 йылда тыуған)	17 сентябрь 2020	х. в.

Графиклы исемлек

Иҫкәрмәләр

↑ Ҡасимов С. Ф. Башҡорт Хөкүмәте // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
↑ Ҡасимов С. Ф. Башҡортостан Хәрби-революцион комитеты // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
↑ Ҡасимов С. Ф. Халыҡ комиссарҙары советы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
↑ Сәмиғуллин В. К. Министрҙар советы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
↑ Йәнекәев З. И. Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
↑ ^6,0 ^6,1 Башҡортостан Республикаһы Президенты булараҡ хөкүмәт менән етәкселек иткән.
↑ Башҡортостан Республикаһы Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы булараҡ хөкүмәт менән етәкселек итә.

[1] Ҡасимов С. Ф. Башҡорт Хөкүмәте // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

[2] Ҡасимов С. Ф. Башҡортостан Хәрби-революцион комитеты // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

[3] Ҡасимов С. Ф. Халыҡ комиссарҙары советы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

[4] Сәмиғуллин В. К. Министрҙар советы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

[5] Йәнекәев З. И. Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

[БП-6] 6,0 ^6,1 Башҡортостан Республикаһы Президенты булараҡ хөкүмәт менән етәкселек иткән.

[БП1-7] Башҡортостан Республикаһы Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы булараҡ хөкүмәт менән етәкселек итә.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Башҡортостан Хөкүмәте етәкселәре
Башҡорт Хөкүмәте рәйесе	Юныс Бикбов (декабрь 1917 — ғинуар 1919) • Мстислав Ҡулаев (ғинуар 1919 — март 1919)
Башҡортостан Хәрби-революцион комитеты рәйесе	Харис Йомағолов (май 1919 — ғинуар 1920) • Әхмәтзәки Вәлидов (февраль 1920 — июнь 1920) • Фәйзулла Мансырев (июнь 1920 — июль 1920)
Башҡорт АССР-ы Халыҡ Комиссарҙары Советы рәйесе	Ғәли Шәмиғолов (июль 1920 — октябрь 1920) • Фәйзулла Мансырев (в. б., ноябрь 1920 — июль 1921) • Муллайән Халиҡов (1921—1925) • Әҡсән Мөхәмәтҡолов (1925—1930) • Зиннәтулла Булашев (1930—1937) • Фазыл Шаһимарҙанов (1937—1940) • Сабир Ваһапов (1940—1946)
Башҡорт АССР-ы — ССР-ы Министрҙар советы рәйесе	Насир Ураҙбаев (1946—1951) • Вәли Нәбиуллин (1951—1962) • Зәкәриә Аҡназаров (1962—1986) • Марат Мирғәзәмов (1986—1992)
Башҡортостан Республикаһы Министрҙар советы — Министрҙар кабинеты — Хөкүмәте премьер-министры	Анатолий Копсов (1992—1994) • Рим Баҡыев (1994—1999) • Рафаэль Байдәүләтов (1999—2008) • Раил Сарбаев (2008—2010) • Рөстәм Хәмитов¹ (2010—2011) • Азамат Илембәтов (2011—2012) • Рөстәм Хәмитов¹ (2012—2015) • Рөстәм Мәрҙәнов (2015—2018) • Радий Хәбиров² (2018—2020) • Андрей Назаров (2020—х. в.)
¹ Башҡортостан Республикаһы Президенты булараҡ хөкүмәт менән етәкселек иткән. ² Башҡортостан Республикаһы Башлығы булараҡ хөкүмәт менән етәкселек итә.