Иҙәк
| Иҙәк (Оло Иҙәк) | |
|---|---|
| Характеристика | |
| Оҙонлоғо | 72 км |
| Бассейн | 704 км² |
| Һыу ағымы | |
| Тамағы | Ҡариҙел йылғаһының уң ярына тамағынан 71 км өҫтәрәк |
| · Координаталар | 54°56′25″ с. ш. 56°20′48″ в. д.HGЯO |
| Урынлашыуы | |
| Һыу бассейны | |
| Илдәр |  Рәсәй Федерацияһы
|
| Регион | Башҡортостан Республикаһы |
| РДҺР | 10010201212111100024015 |
Иҙәк (Оло Иҙәк)[1][2] — Рәсәй йылғаһы. Башҡортостан Республикаһының Благовещен һәм Өфө райондары[3] биләмәләрендә аға. Йылға оҙонлоғо 72 км[4]. Һыу бассейны майҙаны — 704 км²[4].
Булат ауылынан көньяҡ-көнсығышта башлана[5]. Убалы, урыны менән йүкә һәм ҡарама үҫкән ерҙәр буйлап көньяҡҡа ҡарай аға[5]. Яңы Надеждин ауылы эргәһендә — быуылған[5]. Артабан көньяҡ-көнсығышҡа борола, Благовещен районының Каменная Поляна һәм Трошкин ауылдары аша ағып үтә, ҙур йүкә-уҫаҡ урманының көнсығыш сите буйлап бара[5]. Ильина Поляна ауылын үткәс яңынан көньяҡҡа борола[5]. Иң түбәнге ағымында көньяҡ-көнсығышҡа 0,4 м/с тиҙлек менән йүнәлә[2]. Йылға Ҡариҙел йылғаһының уң ярына тамағынан 71 км өҫтәрәк ҡушыла[4].
Кесе Огрязь тамағынан түбәндәрәк киңлеге 5 метр һәм тәрәнлеге 1 метр; Турышлынан түбәндәрәк — ярашлы рәүештә 38 һәм 0,8 метр[5].
Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Иҙәк йылғаһының атамаһы (Башҡортостанда Дим йылғаһының уң ҡушылдығы һәм Ырымбур өлкәһенең Шарлыҡ районындағы кеүек үк), гидроним, моғайын, башҡорт телендәге уҙәк «уйһыу урын», «тар үҙәк» һүҙҙәренә барып тоташа[6].
Ҡушылдыҡтары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡушылдыҡтары тәртип буйынса тамағынан башына ҡарай һынап бирелгән.
- Казмышла[5] (уң)
- 50 км: Кесе Огрязь[5] (уң)
- 52 км: Огрязь[5] (уң) - Һалҡын Шишмә[5] (һул)
- Коршинка[5] (һул)
- Петлиха[5] (һул)
- Иҙәк[7] (уң)
Һыу реестры мәғлүмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Кама һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһы — Ҡариҙел йылғаһы, Павловка һыуһаҡлағысынан Шаҡша биҫтәһендәге һыу үлсәү постына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны — Ағиҙел, йылға бассейны — Кама[8].
Һыу ресурстарының федераль агентлығы мәғлүмәте буйынса [8]:
- Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 10010201212111100024015
- Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111102401
- Бассейн коды — 10.01.02.012
- ГӨ буйынса һаны (номеры) — 11
- ГӨ буйынса сығарылыш — 1
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Ҡалып:ГКГН
- ↑ 2,0 2,1 Лист карты N-40-41 Уфа. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1982 год. Издание 1984 г.
- ↑ «Гидротехник ҡоролмалар һәм дәүләт һыу кадастрының Рәсәй Үҙәк реестры».
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Изяк (Большой Изяк)» — информация об объекте в Государственном водном реестре
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 Лист карты N-40-29 Ильина Поляна. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1982 год. Издание 1984 г.
- ↑ С.М. Стрельников. Географические название Оренбургской области. — Изд. 2-е, дополн. и исправл.. — Кувандык: Изд-во С.М. Стрельникова, 2002. — С. 54.
- ↑ Лист карты N-40-28 Благовещенск. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1982 год. Издание 1984 г.
- ↑ 8,0 8,1 РФ һыу реестры: Иҙәк (Оло Иҙәк).
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Рәсәй Федерацияһы тәбиғәт ресурстары һәм экология министрлығы 2015 йыл 26 май архивланған.
- Иҙәк // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 7 октябрь 2021)
)/N40-029%20%20%20ИЛЬИНА%20%20ПОЛЯНА%20%2082-84%20%20(вар%202).jpg){kind=link}
)/N40-028%20%20%20БЛАГОВЕЩЕНСК%20%2082-84.jpg){kind=link}
Был гидрология буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып 
Википедия проектына ярҙам итә алаһығыҙ