Ситта Федот Александрович

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

Хветер Ситта (тулы исеме Федот Александрович Ситта, 28 май 1914, Кесе Батыр ауылы, Быуа өйәҙе, Сембер губернаһы, Россия империяһы - 1944 йылдың 27 феврале, Нарва, тик Сланцы ҡалаһында ерләнгән, Ленинград өлкәһе, СССР (башҡа мәғлүмәттәр буйынса, Долгая Нева ауылы, Нарва ҡалаһы янында) — совет сыуаш прозаигы, шағир, журналист.

Биография[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Венер Ситтә 1914 йылдың 28 майында Ульяновск губернаһы Быуа өйәҙе Кесе Батыр (хәҙерге ваҡытта Сыуаш Республикаһының Батыр районы, Россия) ауылында тыуған. 7 йыллыҡ мәктәпте тамамлап, Батыр педагогия техникумына уҡырға инә, башланғыс мәктәп уҡытыусыһы булып эшләй, коллективлаштырыуҙа ҡатнаша.

1932-1935 йылдарҙа «Пионер сасси» («Пионер тауышы») республика газетаһының яуаплы секретаре булып эшләй. 1938 йылда В.В. Воровский исемендәге Ленинград дәүләт журналистика институтын тамамлай.

1938 йылдың көҙөндә Совет Армияһына алына, Ленинград хәрби өлкәһе частарында хеҙмәт итә. 1939 йылда «Красноармеец» дивизион газетаһы редакцияһының яуаплы секретары итеп билдәләнә.

Бөйөк Ватан һуғышын өлкән политрук булараҡ ҡаршы ала. 1942 йылдан - «тыуған ил һаҡсыһы» Ҡыҙыл Армия газетаһының батальон комиссары һәм мөхәррире. Икенсе дәрәжә Ватан һуғышы ордены һәм «Һуғышсан ҡаҙаныштары өсөн» медале менән бүләкләнә.

1944 йылдың 29 февралендә Ленинград янындағы һуғыштарҙа һәләк була.

Ижады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«Канаш» («Кәңәш»), «Пионер сасси» («Пионер тауышы»), «Çамрăк колхозник» («Я колхозсы»), «Коммунар» газеталарында шигырьләре баҫтыра, «Малахи парне» («Тәүге бүләк», булыуы 1933), «Комсомолия» («Комсомолия», Булыуы 1933), «Пирен çамрăклăх» («Беҙҙең йәшлек», 1935) китаптарын нәшер итә.

1941 йылда Сабарда 3000 дана тираж менән «Фронт хикәйәләре» («Фронт хикәйәләре») китабы сыға.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Дедушкин, Н. Яланах асра // Дедушкин, Н. Кунçул уттипе/ Н. Дедушкин. — Шупашкар, 1975. — С. 142—145.
  • Еливанова, Г. «Пуринчен ытла Вовăшăн çунатăп эпĕ» / Г. Еливанова // Хыпар. — 2005. — 13 утă. — (Литературăпа ӳнер кăларăмĕ).
  • Михайлова, Г. Чӑваш ҫыравҫисемпе журналисчӗсем — фронтра / Г. Михайлова // Хыпар. — 2011. — 22 нарӑс. — С. 4.
  • Абрамов, В. А. Ситта (Ситов) Федот Александрович / В. А. Абрамов // Чувашская энциклопедия. — Чебоксары, 2011. — Т. 4 : Си-Я. — С. 30.
  • Афанасьев, П. Ситта Хведер (Ситов Федот Александрович) // Афанасьев, П. Писатели Чувашии / П. Афанасьев. — Чебоксары, 2006. — С. 378.
  • Еливанова, Г. Погиб на передовой / Г. Еливанова // Совет. Чувашия. — 2004. — 9 июня.
  • Ситов Федот Александрович (Хветĕр Çитта) // Батыревская энциклопедия. — Чебоксары, 2005. — С. 209—210.
  • Ялгир, П. Ситта Хведер (Ситов Федот Александрович) // Ялгир, П. Литературный мир Чувашии / П. Ялгир. — Чебоксары, 2005. — С. 105—106.