Эстәлеккә күсергә

Ухловица (мәмерйә)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ухловица
Ил
РегионСмолянск
Оҙонлоғо460 м
Европа
Красная точка
Ухловица
 Ухловица Викимилектә

Ухловица (болг. Ухловица) — Родопалағы (Болгария) Смолянск өлкәһе Ухловица ауылы эргәһендәге Синий упҡыны үҙәнендәге мәмерйә.

Мәмерйә Могилица ауылынан 3 км төньяҡ-көнсығыштараҡ, Пампоров һәм Чепеларе ауылдарынан 37 км һәм 47 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Был Болгарияның 100 милли туристик объекттарының береһе.[1]

Мәмерйәне асыу һәм тикшереү

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Мәмерйәне 1968—1969 йылдарҙа Чепеларе ҡалаһының «Студенць» клубы спелеологтары Георги һәм Димитар Райчев аса һәм тикшерә[2].

Уның оҙонлоғо яҡынса 460 м, шуларҙың 330 м яҡшы хәлдә. Диңгеҙ кимәленән бейеклеге —1040 м. Уртаса температураһы 10-11 °C. Мәмерйәнең аҙағында Аҡ шарлауыҡ (шулай уҡ билдәле Боҙло шарлауыҡ) бар. Мәмерйәлә кораллиттар бар.

Мәмерйә бер нисә ҡатлы. Иң юғарыла Упҡын Залы урынлашҡан. Был урындан аҫҡы ҡатҡа тиклем текә металл баҫҡыс буйлап төшөп була.

Мәмерйә яҙ башында һыу менән тулыланыусы 7 матур күл менән тамамлана. Мәмерйәнең иң мауыҡтырғыс ойоштормаһы булып ҙур Таш шарлауыҡ һанала.

  • Ухловица мәмерйәһе Болгарияның 100 туристик объекты исемлегенә 84-се һан аҫтында инә. Мәмерйәгә йылына уртаса 15 000 кеше килә.
  • 1984 йылда Ухловица мәмерйәһе килгән туристар уңайлығы өсөн йыһазландырыла, урындағы халыҡ был эштә әүҙем ҡатнаша.
  • Мәмерйә шаршамбынан йәкшәмбегә тиклем 10:00 сәғәттән 16:00 сәғәткә тиклем бер сәғәт арауығында төркөмдәр өсөн асыҡ. Ял көндәре-дүшәмбе һәм шишәмбе. Йәйге миҙгелдә ялһыҙ эшләй.
  • Мәмерйәгә инеү урынында 180 тимер баҫҡыстан торған текә һуҡмаҡ бар. Эстә бер-береһе өҫтөндә вертикаль урынлашҡан айырым залдарҙы тоташтырыусы 280 баҫҡыс бар.[3]
  • Яҡында яңы асылған «Голубовиця» һыу аҫты мәмерйәһе урынлашҡан.

Ухловица мәмерйәһендәге ярғанаттар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ухловица мәмерйәһендә йылдың төрлө миҙгелдәрендә ярғанаттарҙың 8 төрө йәшәй[4]: :

  • Ҙур даға рәүешендәге диңгеҙ ҡыҫалаһы (краб— Rhinolophus ferrumequinum)
  • Бәләкәй даға рәүешендәге ярғанат (Rhinolophus hipposideros)
  • Урта диңгеҙ дағаһы (Rhinolophus blasii)
  • Триколор (Myotis emarginatus)
  • Большая ночь (Myotis myotis)
  • Төн уртаһы ярғанаты (Eptesicus serotinus)
  • Һоро оҙон ҡойроҡло ярғанат (Plecotus austriacus)
  • Һоро ярғанат (Pipistrellus pipistrellus)

Ухловица районында табылған 5 төр ярғанат бөтә Европа өсөн өҫтөнлөклө һаҡланыу мөһимлегенә эйә. Йәйгеһен мәмерйәлә урта диңгеҙ ярғанаттарының ҙур булмаған (моғайын, оя ҡора торған) колонияһы йәшәй. 15 августан 30 сентябргә тиклем мәмерйә ярғанаттарҙы йыйыу өсөн мөһим урын булып тора. л ваҡытта инә һәм ата ҡоштар һәр төн һайын инеү урыны тирәләй йыйыла. Йыла ҡарап мәмерйәлә 50-150 дана ҡышлай.

  1. Архівована копія. Дата обращения: 7 квітень 2019. Архивировано 2 лютий 2014 года. 2014 йыл 2 февраль архивланған.
  2. Пещерата Ухловица - Смолян днес! Архивировано из оригинала 2 февраль 2014 года. 2014 йыл 2 февраль архивланған.
  3. Принади печери Ухловиці, БНР. Дата обращения: 5 апрель 2020. Архивировано 16 ғинуар 2021 года.
  4. Център за изследване и защита на прилепите НПМ-БАН 2019 йыл 27 март архивланған.. 2013. База данни за разпространението на прилепите в България