Ҡырымтатар имләһе
Уҡыу көйләүҙәре
Ҡырымтатар имләһе — ҡырымтатар теленең имләһе.
Хәҙерге имләләре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Хәҙер Ҡырымда ҡырымтатар теленең рәсми әлифбаһы — латин әлифбаһы. Совет ваҡытында кирил әлифбаһы ҡулланылған.
Латин әлифбаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]A a | B b | C c | Ç ç | D d | E e | F f | G g |
Ğ ğ | H h | I ı | İ i | J j | K k | L l | M m |
N n | Ñ ñ | O o | Ö ö | P p | Q q | R r | S s |
Ş ş | T t | U u | Ü ü | V v | Y y | Z z |
 â символы хәреф түгел.
IPA | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
а | b | c | ç | d | e | f | g | ğ | h | ı | i | j | k | l | m | n | ñ | o | ö | p | q | r | s | ş | t | u | ü | v | y | z |
[a] | [b] | [ʤ] | [ʧ] | [d] | [e] | [f] | [g] | [ɣ] | [x] | [ɯ] | [i], [ɪ] | [ʒ] | [k] | [l] | [m] | [n] | [ŋ] | [o] | [ø] | [p] | [q] | [r] | [s] | [ʃ] | [t] | [u] | [y] | [v], [w] | [j] | [z] |
Кирил әлифбаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]А а [a] | Б б [бэ] | В в [вэ] | Г г [гэ] | Гъ гъ [гъы] | Д д [дэ] | Е е [e] | Ё ё [ё] |
Ж ж [жэ] | З з [э] | И и [и] | Й й [йы] | К к [кa] | Къ къ [къы] | Л л [эль] | М м [эм] |
Н н [эн] | Нъ нъ [энъ] | О о [o] | П п [пэ] | Р р [эp] | С с [эc] | Т т [тэ] | У у [у] |
Ф ф [эф] | Х х [xa] | Ц ц [цэ] | Ч ч [чэ] | Дж дж [джэ] | Ш ш [шa] | Щ щ [щa] | Ъ ъ [твёрдый знак] |
Ы ы [ы] | Ь ь [мягкий знак] | Э э [э] | Ю ю [ю] | Я я [я] |
IPA | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
а | б | в | г | гъ | д | е | ё | ж | з | и | й | к | къ | л | м | н | нъ | o | п | p | c | т | у | ф | x | ц | ч | дж | ш | щ | ъ | ы | ь | э | ю | я |
[a] | [b] | [v],[w] | [g] | [ɣ] | [d] | [ɛ], [jɛ] | [ø],[jo],[jø] | [ʒ] | [z] | [i], [ɪ] | [j] | [k] | [q] | [l], [ɫ] | [m] | [n] | [ŋ] | [o], [ø] | [p] | [r] | [s] | [t] | [u], [y] | [f] | [x] | [ts] | [tʃ] | [dʒ | [ʃ] | [ʃtʃ] | [(.j)] | [ɨ] | [ʲ] | [ɛ] | [y], [ju], [jy] | ['a], [ja] |
Тарихи әлифбалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ғәрәп (1928 ҡадәр)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Изолированное | Финальное | Среднее | Начальное | Исем | Латин |
---|---|---|---|---|---|
ﺍ | ﺎ | — | элиф | a, â | |
ﺀ | — | хемзе | - | ||
ﺏ | ﺐ | ﺒ | ﺑ | бе | b, p (в конце слов) |
ﭖ | ﭗ | ﭙ | ﭘ | пе | p |
ﺕ | ﺖ | ﺘ | ﺗ | те | t |
ﺙ | ﺚ | ﺜ | ﺛ | се | s |
ﺝ | ﺞ | ﺠ | ﺟ | джим | c |
ﭺ | ﭻ | ﭽ | ﭼ | чим | ç |
ﺡ | ﺢ | ﺤ | ﺣ | ха | - |
ﺥ | ﺦ | ﺨ | ﺧ | хы | h |
ﺩ | ﺪ | — | даль | d | |
ﺫ | ﺬ | — | зель | z | |
ﺭ | ﺮ | — | ре | r | |
ﺯ | ﺰ | — | зе | z | |
ﮊ | ﮋ | — | же | j | |
ﺱ | ﺲ | ﺴ | ﺳ | син | s |
ﺵ | ﺶ | ﺸ | ﺷ | шин | ş |
ﺹ | ﺺ | ﺼ | ﺻ | сад | s |
ﺽ | ﺾ | ﻀ | ﺿ | дад | d, z |
ﻁ | ﻂ | ﻄ | ﻃ | ты | t |
ﻅ | ﻆ | ﻈ | ﻇ | зы | z |
ﻉ | ﻊ | ﻌ | ﻋ | айн | - |
ﻍ | ﻎ | ﻐ | ﻏ | гъайн | ğ |
ﻑ | ﻒ | ﻔ | ﻓ | фе | f |
ﻕ | ﻖ | ﻘ | ﻗ | къаф | q |
ﻙ | ﻚ | ﻜ | ﻛ | кеф (кеф-и арабий) | k (g, ñ)1 |
ﮒ | ﮓ | ﮕ | ﮔ | геф (кеф-и фарсий) | g |
ﯓ | ﯔ | ﯖ | ﯕ | неф (кеф-и нуний, сагъыр кеф) | ñ |
ﻝ | ﻞ | ﻠ | ﻟ | лям | l |
ﻡ | ﻢ | ﻤ | ﻣ | мим | m |
ﻥ | ﻦ | ﻨ | ﻧ | нун | n |
ﻭ | ﻮ | — | вав | v, o, ö, u, ü | |
ﻩ | ﻪ | ﻬ | ﻫ | хе | -, e, a |
ﻻ | ﻼ | — | лям-элиф | la, lâ | |
ﻯ | ﻰ | ﻴ | ﻳ | йе | y, ı, i |
1 — зачастую буква ﻙ (кеф) использовалась также вместо ﮒ и ﯓ.
Латин (1928—1938)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]A a | B b | C c | Ç ç | D d | E e | F f | G g |
H h | I i | J j | Ь ь | K k | Q q | Ƣ ƣ | L l |
M m | N n | N̡ n̡ | O o | Ɵ ө | P p | R r | S s |
Ş ş | T t | U u | Y y | V v | X x | Z z | Ƶ ƶ |