10 апрель битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

'''10 апрель''' — [[григориан стиле]] буйынса йылдың 100-сө ([[кәбисә йыл]]ында 101-се) көнө. Йыл аҙағына тиклем 265 көн ҡала.
{{Ай календары|date={{CURRENTYEAR}}-04-01}}
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|1|}} || 
== {{Байрамдар}} һәм иҫтәлекле даталар == 
;[[Рәсем:Sciences de la terre.svg|25px]] Халыҡ-ара 
* {{Ер}} [[Ер]]: 
** Ҡаршылыҡ хәрәкәте көнө.
** Ағай һәм апайҙар көнө.
** Гомеопатия көнө.
** [[Банан]] көнө. 
** {{comment|Төйрәүес|инглиз булавкаһы}} тыуған көн.
** [[Ҡарабойҙай]] ярмаһы көнө.
** [[Өй]]ҙән эшләү көнө.
** Шырпының тыуған көнө.
;[[Рәсем:Crystal locale.png|27px]] Милли 
* {{Флагификация|АҠШ}}: Йәш [[әҙип]]тәрҙе дәртләндереү көнө.
** [[Ауыл хужалығы хайуандары]] көнө.
* {{Флагификация|Перу}}: [[Бала]]лар көнө.
* {{Флагификация|Таиланд}}: Каучук көнө.
* {{Флагификация|Украина}}: [[Одесса]]ны [[Өсөнсө рейх|немец-фашист илбаҫарҙарынын]] азат итеү көнө.
;[[Файл:Social_sciences.svg|25px]] Һөнәри
* {{Флагификация|АҠШ}}: [[Гольф]] уйынсылары көнө.
* {{Флагификация|Исландия}}: [[Инженерлыҡ эше|Инженерҙар]] көнө.
* {{Флагификация|Россия}}: [[Ҡораллы Көстәр]]ҙең фельдъегер-почта хеҙмәте көнө.
* {{Флагификация|Таджикистан}}: Эске ғәскәрҙәр көнө.
* {{Флагификация|Азербайджан}}: [[Төҙөлөш|Төҙөүсе]] көнө.
}}</onlyinclude> 
== {{Ваҡиғалар}} ==
* [[1633]]: [[Лондон]]да банандар тәүге тапҡыр һатыуға сығарыла.
* [[1710]]: [[Англия]]ла автор хоҡуҡтары тураһындағы [[Ер|донъялағы]] беренсе закон үҙ көсөнө инә. 
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[1833]]: Шырпы башындағы яныусы матдәгә [[фосфор]] ҡушыла башлай.
* [[1849]]: [[АҠШ]]-та йәшәүсе Уолтер Хант ({{lang-en|Walter Hunt}}) {{comment|төйрәүескә|инглиз булавкаһына}} патент ала.
* [[1948]]: [[Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советы]] [[Салауат (ҡала)|Салауат ҡалаһында]] 18-се комбинат (бөгөн [[Газпром Нефтехим Салауат]] йәмғиәте) төҙөү тураһында ҡарар ҡабул итә.
* [[1965]]: [[Нефтекама]] ҡалаһында [[Красное знамя (гәзит)|«Красное знамя»]] гәзитенең тәүге һаны баҫыла.
* [[1972]]: [[Биологик ҡорал|Бактериологик ҡоралды]] тыйыу тураһында халыҡ-ара конвенцияға ҡул ҡуйыла.  }}

== {{Тыуым}} ==
=== Башҡортостан менән бәйле шәхестәр ===
==== 0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар ====
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|3|}} || 
* [[Ралль Юрий Фёдорович]] (1890—16.09.1948), [[СССР]]-ҙың хәрби эшмәкәре. [[Беренсе донъя һуғышы|Беренсе донъя]], [[Рәсәйҙәге Граждандар һуғышы|Рәсәйҙәге Граждандар]] һәм [[Бөйөк Ватан һуғышы|Бөйөк Ватан]] һуғыштарында ҡатнашыусы, вице-адмирал (1941). [[Ленин ордены|Ленин]], дүрт [[Ҡыҙыл Байраҡ ордены|Ҡыҙыл Байраҡ]], II дәрәжә [[Ушаков ордены|Ушаков]], I дәрәжә [[Нахимов ордены|Нахимов]] һәм I дәрәжә [[Ватан һуғышы ордены|Ватан һуғышы]] ордендары кавалеры. Сығышы менән [[Өфө ҡалаһы]]нан.
* [[Назарғәлиев Мөхтәр Бәхтиғәни улы]] (1930—27.05.1990), СССР [[нефть|нефтсеһе]], [[Ханты-Манси автономиялы округы]]ның Сорғот районындағы нефть ятҡылығын асыусы һәм ошо исемдәге [[Ләнтор]] ҡалаһына нигеҙ һалыусы. [[«Почёт Билдәһе» ордены]] (1986) кавалеры, СССР-ҙың нефть сәнәғәте отличнигы. 
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[Садиҡова Зида Рәшит ҡыҙы]] (1935), [[Тел ғилеме|тел белгесе]]-[[фән|ғалим]]. 1960—2003 йылдарҙа СССР Фәндәр академияһының Ҡазан филиалы Тел, әҙәбиәт һәм тарих институты хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1990 йылдан — өлкән ғилми хеҙмәткәр. Филология фәндәре кандидаты (1986). Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Салауат районы]] [[Нәсибаш]] ауылынан.
* [[Йосопов Рәйес Йыһанур улы]] (1950), хужалыҡ эшмәкәре. [[Өфө]]ләге [[«Молния» ғилми-производство предприятиеһы]]ның генераль директор урынбаҫары – автоматик системалар буйынса баш конструкторы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған машина эшләүсеһе. II  дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» орденының миҙалы менән бүләкләнеүсе. }}
}}</onlyinclude>

==== 1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар ====
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|4|}} || 
* [[Яҡшығолов Сафуан Суфиян улы]] (1871–07.1931), мәғрифәтсе-[[Шиғриәт|шағир]], [[ислам|дин әһеле]], [[уҡытыусы]]. 1904—1905 йылдарҙағы [[Рус-япон һуғышы|1904—1905 йылдарҙағы рус-япон һуғышы]]нда ҡатнашыусы. 
* [[Закирйәнов Кәбир Закирйән улы]] (1931), [[фән|ғалим]]-[[Тел белеме|тел белгес]]е һәм [[Педагогика|педагог]]-методист. 1960 йылдан [[Башҡорт дәүләт университеты]] уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1980—1996 йылдарҙа хәҙерге [[рус теле|рус тел ғилеме]] кафедраһы мөдире. [[Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы]]ның почётлы академигы, педагогия фәндәре докторы (1979), профессор (1981). [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған фән эшмәкәре (1981), [[Рәсәй Федерацияһы]]ның атҡаҙанған юғары мәктәп хеҙмәткәре (2007), [[РСФСР]]-ҙың халыҡ мәғарифы  (1973), [[СССР]]-ҙың юғары мәктәп (1977), [[Башҡортостан Республикаһы]]ның мәғариф отличнигы (1994), Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (1997). 
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[Хөсәйенов Йәүҙәт Бәхтейәр улы]] (1931—30.11.2012), [[Журналистика|журналист]], матбуғат эшмәкәре. 1958—1965 йылдарҙа «Комсомольская правда» гәзитенең, 1965 йылдың июленән — Советтар Союзы Телеграф агентлығы – ТАСС-тың Башҡорт АССР-ы буйынса үҙ хәбәрсеһе; 1968—2000 йылдарҙа «Вечерняя Уфа» гәзите мөхәррире. 1969 йылдан СССР Журналистар союзы ағзаһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1981). [[«Почёт Билдәһе» ордены]] кавалеры (1970). Сығышы менән [[Стәрлетамаҡ]] ҡалаһынан. 
* [[Моҡатанов Әсхәт Хәтмулла улы]] (1936—3.08.2010), ғалим-тупраҡ белгесе. 1965 йылдан хәҙерге [[Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө фәнни үҙәге]]нең [[Биология институты (Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө фәнни үҙәге)|Биология институты]] ғилми хеҙмәткәре, 1978 йылдан — өлкән, 1986 йылдан — төп, 1993—2010 йылдарҙа баш ғилми хеҙмәткәр. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы (1999). Биология фәндәре докторы (1987). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1996), Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы лауреаты (2001).
* [[Йәнекәева Светлана Әхмәт ҡыҙы]] (1946), ғалим-аллерголог-иммунолог. 1971 йылдан «Иммунопрепарат» предприятиеһы хеҙмәткәре, 1980 йылдан — өлкән ғилми хеҙмәткәр 1981—1997 йылдарҙа лаборатория мөдире, бер үк ваҡытта 1987—1994 йылдарҙа ҡан препараттары цехы начальнигы. 2002—2004 йылдарҙа [[Башҡортостан дәүләт хеҙмәте һәм идара итеү академияһы]] хеҙмәткәре. Башҡорт АССР-ының 12-се саҡырылыш [[БАССР Юғары Советы|Юғары Советы]] һәм Башҡортостан Республикаһының 1-се саҡырылыш [[Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай]] депутаты. Медицина фәндәре докторы (1991), профессор (1996). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған табибы (1986), СССР-ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1981). Дворян Йәнекәевтәр нәҫеленән. 
* [[Токарев Валентин Дмитриевич]] (1946), ғалим-[[Химик технология|химик-технолог]], хеҙмәт ветераны. 1969—2014 йылдарҙа «[[Салауатбыяла]]» берекмәһенең яуаплы хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1973 йылдан табаҡлы быяла етештереү цехы начальнигы, 1983 йылдан — берекмәнең баш инженер урынбаҫары, 1984 йылдан — баш инженеры, 1997 йылдан йәмғиәттең генераль, 2010 йылдан — башҡарма директоры. Башҡортостан Республикаһының 3-сө саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты. Техник фәндәр  докторы (2002). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған (2006) һәм [[Рәсәй]]ҙең почётлы (2001) төҙөүсеһе. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1981). Сығышы менән хәҙерге [[Ставрополь крайы]]ның федераль әһәмиәттәге курорттар төбәге Минераль Һыуҙар составындағы Георгиевск ҡалаһынан.
* [[Хәбибрахманова Людмила Ивановна]] (1951), [[Живопись|рәссам]], хеҙмәт ветераны. 2005 йылдан Рәсәй Дизайнерҙар союзы ағзаһы. 1978 йылдан Өфө предприятиелары рәссамы,1980 йылдан [[Өфө сәнғәт училищеһы]] уҡытыусыһы. Сығышы менән хәҙерге [[Беларусь Республикаһы]]ның Брест өлкәһе Барановичи ҡалаһынан. 
* [[Ниғәмәтйәнова Зәйтүнә Наримйән ҡыҙы]] (ижади псевдонимы [[З. Әйле]]; 1971), журналист. 2010 йылдан [[«Киске Өфө» гәзите]] хәбәрсеһе, бүлек мөдире. 2003 йылдан Рәсәй Федерацияһы һәм Башҡортостан Республикаһының Журналистар союздары ағзаһы. 2015 йылдан [[Башҡорт Википедияһы]] ирекмәне. [[Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙмәткәре]] (2018). }}
}}</onlyinclude>

==== 2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар ====
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|5|}} || 
* [[Кәлимуллин Барый Ғибәт улы]] (1907—21.07.1989), [[фән|ғалим]]-[[Архитектура|архитектор]], йәмәғәтсе. 1965 йылдан Ҡазан инженер-төҙөлөш институтының архитектура кафедраһы мөдире, 1971—1987 йылдарҙа [[Өфө нефть институты]] уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1984 йылға тиклем архитектура кафедраһы мөдире. [[СССР]]-ҙың Төҙөлөш һәм архитектура академияһының мөхбир ағзаһы (1957), [[сәнғәт]] фәндәре докторы (1976), профессор (1976). [[РСФСР]]-ҙың атҡаҙанған архитекторы (1976), [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1947). 1935 йылдан СССР Архитекторҙар союзы ағзаһы, Башҡортостан Архитекторҙар союзын ойоштороусыларҙың береһе, 1936—1937 һәм 1944—1965 йылдарҙағы уның идара рәйесе. [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] кавалеры (1949).
* [[Ғүмәров Исхаҡ Идрис улы]] (1912—6.05.1993), [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашҡан хәрби хеҙмәткәр, уҡсылар полкы командиры (1945), подполковник (1943). Берлин операцияһында һәм [[Германия империяһы (1933-1945)|Германия империяһы]] канцелярияһын баҫып алыуҙа ҡатнашыусы. [[Ҡыҙыл Байраҡ ордены|Ҡыҙыл Байраҡ]] (1945), 1-се (1944) һәм 2-се (1945) дәрәжә [[Ватан һуғышы ордены|Ватан һуғышы]] һәм [[Ҡыҙыл Йондоҙ ордены|Ҡыҙыл Йондоҙ]] (1942) ордендары кавалеры. 
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[Тихонов Григорий Матвеевич]] (1912—13.02.1944), Бөйөк Ватан һуғышында батырҙарса һәләк булған яугир. [[112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы]]ның ҡылыссылар эскадроны командиры, гвардия лейтенанты. [[Советтар Союзы Геройы]] (1944).
* [[Сәләхетдинова Зәйнәб Минәхмәт ҡыҙы]] (1927—5.05.2016), [[ауыл хужалығы]] эшмәкәре. 1966—1985 йылдарҙа [[Шаран районы]] «Правда» колхозы рәйесе. Башҡорт АССР-ының етенсе саҡырылыш (1967—1971) [[БАССР Юғары Советы|Юғары Советы]] депутаты. [[Ленин ордены|Ленин]] һәм [[Октябрь Революцияһы ордены|Октябрь Революцияһы]] ордендары кавалеры, Башҡорт АССР-ы Юғары Советы Президиумының (1982) һәм [[Башҡортостан Республикаһы]]ның (1997) Почёт грамоталары менән бүләкләнеүсе, райондың беренсе почётлы гражданы (1997). Сығышы менән хәҙерге [[Һамар өлкәһе]] Ҡамышлы районының Иҫке Йәрмәк ауылынан. 
* [[Шәйхисламов Фәйзулла Ғөбәйҙулла улы]] (1947—8.07.2008), эске эштәр һәм һалым полицияһы органдары хеҙмәткәре, һалым полицияһы подполковнигы (1993), йәмәғәтсе. 1976 йылдан [[Баймаҡ районы|Баймаҡ]] һәм Хәйбулла районы|Хәйбулла район]] эске эштәр бүлектәренең начальник урынбаҫары, 1993—1998 йылдарҙа һалым полицияһының [[Сибай]] ҡала бүлеге начальнигы. 2006—2008 йылдарҙа Сибай ҡалаһы башҡорттары ҡоролтайы башҡарма комитеты рәйесе. Совет милицияһы отличнигы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Баймаҡ районы [[Сыңғыҙ]] ауылынан.
* [[Янбаев Марат Салауат улы]] (1947), [[ауыл хужалығы]] һәм [[Муниципаль район|муниципаль хеҙмәт]] ветераны. 1984 йылдан [[Учалы районы]] «Поляковка» совхозы директоры, 1990—1994 йылдарҙа халыҡ депутаттарының район Советы рәйесе — район хакимиәте башлығы. Башҡорт АССР-ының 12-се саҡырылыш (1990—1993) Юғары Советы депутаты.
* [[Саяпова Алһыу Рәфҡәт ҡыҙы]] (1952), [[фән|ғалим]]-[[иҡтисад]]сы. 1995 йылдан [[Башҡорт дәүләт университеты]] уҡытыусыһы, шул иҫәптән 2002 йылдан иҡтисадты прогнозлауҙың математик ысулдары кафедраһы мөдире. 2004 йылдан — [[Мәскәү дәүләт университеты]] уҡытыусыһы, бер үк ваҡытта 2009 йылдан [[Рәсәй Фәндәр академияһы]]ның Халыҡ хужалығын прогнозлау институтының баш ғилми хеҙмәткәре. Иҡтисад фәндәре докторы (2001), профессор (2004).
* [[Хисамов Фәнүр Афзал улы]] (1952), хеҙмәт ветераны. [[Күмертау]] электр селтәрҙәренең элекке электромонтёры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған энергетигы. Сығышы менән ошо райондан.  
* [[Домнина Рәйсә Яҡуп ҡыҙы]] (1957), хеҙмәт ветераны. 1976 йылдан [[Дүртөйлө районы]] дөйөм туҡланыу предприятиелары хеҙмәткәре. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған сауҙа хеҙмәткәре (1997). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының [[Бишбүләк районы]] [[Михайловка (Бишбүләк районы)|Михайловка]] ауылынан.  }}
}}</onlyinclude>

==== 3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар ====
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|6|}} || 
* [[Пстыго Иван Иванович]] (1918—23.02.2009), [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашҡан хәрби хеҙмәткәр, лётчик, [[авиация]] маршалы (1975). [[СССР]]-ҙың атҡаҙанған хәрби лётчигы (1967), [[Советтар Союзы Геройы]] (1978). Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Архангел районы]] [[Сухополь]] ауылынан.
* [[Ситдиҡов Мәсәлим Садиҡ улы]] (1923—12.11.1986), [[ВЛКСМ-дың Башҡортостан өлкә комитеты|комсомол]] һәм урындағы башҡарма орган хеҙмәткәре. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1961 йылдан [[Туймазы районы|Туймазы район]] советы, 1965—1983 йылдарҙа — [[Туймазы|Туймазы ҡала]] советы башҡарма комитеты рәйесе. [[Башҡорт АССР-ы]]ның етенсе саҡырылыш (1967—1971) [[БАССР Юғары Советы|Юғары Советы]] депутаты. 2-се дәрәжә [[Ватан һуғышы ордены|Ватан һуғышы]] (1985), ике [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены|Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ]], [[Ҡыҙыл Йондоҙ ордены|Ҡыҙыл Йондоҙ]] (1945) һәм [[«Почёт Билдәһе» ордены|«Почёт Билдәһе»]] ордендары кавалеры. [[Туймазы|Ҡаланың]] почётлы гражданы (1990, үлгәндән һуң). Сығышы менән [[Иҫке Туймазы]] ауылынан.
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[Арыҫланов Айрат Гәрәй улы]] (1928—23.04.2010), актёр, нәфис һүҙ оҫтаһы, диктор. 1956 йылдан [[Ғәлиәскәр Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры]] артисы, 1960 йылдан телевидение дикторы, 1967 йылдан Ғабдулла Туҡай исемендәге Татар дәүләт филармонияһы артисы, 1991 йылдан филармонияның халыҡ коллективтары бүлеге режиссеры. [[РСФСР]]-ҙың (1981) һәм [[Татар АССР-ы]]ның (1974) халыҡ артисы. ТАССР-ҙың Ғабдулла Туҡай исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1969). Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1971). Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Бүздәк районы]] [[Ахун (Бүздәк районы)|Ахун]] ауылынан.
* [[Ғайса Хөсәйенов]] (1928), [[фән|ғалим]]-[[Әҙәбиәт ғилеме|әҙәбиәт белгесе]], [[проза]]ик. 1956 йылдан [[СССР Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. [[Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы]] академигы (1991), [[филология]] фәндәре докторы (1971), профессор (1972). [[Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы]] (2008), [[Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы]] лауреаты (1980). [[Башҡорт АССР-ы]]ның (1976) һәм [[Рәсәй Федерацияһы]]ның (1992) атҡаҙанған фән эшмәкәре. [[Халыҡтар Дуҫлығы ордены|Халыҡтар Дуҫлығы]] (1981) һәм [[Почёт ордены|Почёт]] (1999) ордендары кавалеры. [[Ҡырмыҫҡалы районы]]ның почётлы гражданы.
* [[Филиди Георгий Николаевич]] (1933), ғалим-[[Инженерлыҡ эше|инженер]]. 1991 йылдан [[Октябрьский (ҡала)|Октябрьский]] ҡалаһындағы «ЭРГИС» фәнни-производство фирмаһы директоры. Техник фәндәр докторы (2001). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған нефтсеһе. Сығышы менән [[Мәскәү]] ҡалаһынан.
* [[Солтанова Мәрйәм Ғәзизрахман ҡыҙы]] (1938), [[Педагогика|педагог]], дирижёр, [[йыр]]сы, үҙешмәкәр композитор. 1962 йылдан Мәсәғүт педагогия училищеһының [[музыка]] уҡытыусыһы, 1973 йылдан [[Ишембай]] ҡалаһы музыка мәктәбенең балалар хоры, 1975—1993 йылдарҙа — С. М. Киров исемендәге мәҙәниәт һарайының академик халыҡ хоры етәксеһе. Рәсәй Федерацияһының (1998) һәм Башҡорт АССР-ының (1980) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. [[Салауат Юлаев ордены]] кавалеры (2013). Ишембай ҡалаһы һәм [[Ишембай районы]]ның почётлы гражданы (2008). 
* [[Хәлилов Нуритдин Ғөбәйт улы]] (1948—10.10.2002), зоотехник, [[ауыл хужалығы]], [[Муниципаль район|муниципаль]] һәм совет органдары хеҙмәткәре. 1973 йылдан [[Әбйәлил районы]] Калинин исемендәге колхоздың баш зоотехнигы, 1979 йылдан — рәйесе; 1985 йылдан «Заветы Ильича» колхозы рәйесе; 1995 йылдан район хакимиәте башлығы, район советы рәйесе; 1999—2002 йылдарҙа ер ресурстары һәм ер төҙөлөшө буйынса район комитеты рәйесе. Башҡортостан Республикаһының беренсе саҡырылыш [[Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай]] депутаты. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре (1987), Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (1999), [[«Почёт Билдәһе» ордены|«Почёт Билдәһе»]] (1982) һәм [[Дуҫлыҡ ордены (Рәсәй)|Дуҫлыҡ]] ордендары кавалеры, Әбйәлил районының почётлы гражданы (1996). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының [[Баймаҡ районы]] [[Ҡолсора]] ауылынан.
* [[Әхтәмов Фәйзрахман Тәфтизән улы]] (1948), водитель. 1995—2011 йылдарҙа [[Әбйәлил районы|Әбйәлил]] торлаҡ-коммуналь хужалығы идаралығы водителе. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған хеҙмәтләндереү өлкәһе хеҙмәткәре (2007). Сығышы менән ошо райондың [[Дауыт (Башҡортостан)|Дауыт]] ауылынан.
* [[Ғәйнетдинов Тимерғәли Миңлеғәли улы]] (1953), табип. Ишембай районы [[Петровский (Ишембай районы)|Петровский]] участка дауаханаһы терапевы, баш табибы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (1996). Сығышы менән ошо райондан.
* [[Денисов Владимир Владимирович]] (1953), [[Журналистика|журналист]], [[Шиғриәт|шағир]], [[тәржемә]]се һәм йәмәғәтсе. 1997—1999 һәм 2011—2013 йылдарҙа «Истоки» [[гәзит]]енең баш мөхәррир урынбаҫары, 1999—2010 йылдарҙа «Нефть Башкортостана» гәзите мөхәррире. 1988 йылдан [[СССР Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. 2008—2011 йылдарҙа [[Башҡортостан Яҙыусылар союзы]]ның [[Урыҫтар|урыҫ]] һәм [[Урыҫ теле|урыҫ телле]] яҙыусылар берекмәһе рәйесе. [[Фәтих Кәрим]] исемендәге (2004) һәм [[Степан Злобин исемендәге әҙәби премия|Степан Злобин исемендәге]] (2008) әҙәби премиялар лауреаты.  }}
}}</onlyinclude>

==== 4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар ====
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|7|}} || 
* [[Яҡупов Рәшит Ғайса улы]] (1929—?), [[ауыл хужалығы]] хеҙмәткәре. 1953—1990 йылдарҙа [[Кушнаренко районы]]ның Ильич исемендәге колхоз механизаторы. [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған механизаторы. Сығышы менән ошо райондың [[Иҫке Туҡмаҡлы]] [[ауыл]]ынан.
* [[Положенцева Анастасия Алексеевна]] (1934), [[төҙөлөш|төҙөүсе]]. 1955—1989 йылдарҙа [[Күмертау]]ҙағы «Башкируглеразрезстрой» тресы эшсеһе, операторы һәм моторисы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған төҙөүсеһе (1983). Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]] [[Йылайыр районы]]ның элекке Явал [[утар]]ынан.
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[Дементьев Евгений Павлович]] (1939—27.02.2021), [[ветеринария|ветеринар врач]]-[[ғалим]]. 1969 йылдан [[Башҡортостан ауыл хужалығы институты]] һәм [[Башҡорт дәүләт аграр университеты]] [[уҡытыусы]]һы, шул иҫәптән 1994—2009 йылдарҙа зоогигиена, эпизоотология һәм [[ветеринария]]-санитария экспертизаһы кафедраһы мөдире. Ауыл хужалығы [[фән докторы|фәндәре докторы]] (1991), [[профессор]] (1992). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған ветеринар врачы (1980), [[Рәсәй Федерацияһы]]ның почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2000). 
* [[Хәйруллин Наил Ғиндулла улы]] (1939—19.09.2011), [[иҡтисад]]сы-ғалим. 1990—2007 йылдарҙа Ҡазан финанс‑иҡтисад институты ректоры. Иҡисад фәндәре кандидаты (1974), профессор (1991). Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2006) һәм  почётлы юғары профессиональ белем биреү хеҙмәткәре (1998), [[Татарстан Республикаһы]]ның атҡаҙанған иҡтисадсыһы (1991). [[Дуҫлыҡ ордены (Рәсәй)|Дуҫлыҡ ордены]] (1999) кавалеры. Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Шишмә районы]] [[Тәпәреш]] ауылынан.
* [[Чернова Надежда Алексеевна]] (1939—2019), табип. [[Мәләүез районы|Мәләүез]] район үҙәк [[дауахана]]һының элекке педиатры, бүлек мөдире, баш табип урынбаҫары. Башҡортостандың атҡаҙанған табибы һәм һаулыҡ һаҡлау отличнигы.
* [[Кәримова Лилиә Ҡаҙим ҡыҙы]] (1954), гигиенист-ғалим, эпидемиолог. 2004—2013 йылдарҙа [[Башҡорт дәүләт медицина университеты]] уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (1999), профессор (2004). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған һаулыҡ һаҡлау хеҙмәткәре (2005). Сығышы менән [[Өфө ҡалаһы]]нан. 
* [[Фәхретдинов Фәнил Инсап улы]] (1954), [[Агрономия|агроном]], ауыл хужалығы, [[КПСС|партия]] һәм [[Муниципаль берәмек|муниципаль]] органдар хеҙмәткәре, йәмәғәтсе. 2001 йылдан «Башҡортостан» машина-технологик станцияһының Миәкә филиалы директоры, 2006 йылдан «Үҙәк» (элекке «Башҡортостан») машина-технологик станцияһының генераль директоры. Башҡортостан Республикаһының 4-се саҡырылыш (2008—2013) [[Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай]] депутаты. [[Рәсәй]]ҙең (2014) һәм Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре, Башҡортостан Республикаһының Почёт грамотаһы менән бүләкләнеүсе (2004), Рәсәй агросәнәғәт комплексының почётлы хеҙмәткәре. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының [[Миәкә районы]] [[Әнәс (Миәкә районы)|Әнәс]] ауылынан.
* [[Щемелинина Фәнзилә Фәнзил ҡыҙы]] (1964), [[тренер]]-уҡытыусы. [[Өфө ҡалаһы]]ның 34-се спорт [[Мәктәп|мәктәбенең]] [[мәктәп директоры|директор]] урынбаҫары. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған һәм иң яҡшы физик культура хеҙмәткәре. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының [[Ҡырмыҫҡалы районы]]нан. 
* [[Йәнтурина Нэлли Хатмулла ҡыҙы]] (1964), [[Гематология|гематолог]]-ғалим. Өфөләге 13-сө ҡала клиник дауаханаһының гематология бүлеге мөдире. Медицина фәндәре докторы (2016). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (2007) һәм һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2005).  }}
}}</onlyinclude>

=== Дөйөм исемлек ===
''<categorytree depth="0">Категория:10 апрелдә тыуғандар</categorytree>''
* [[1755]]: Самуэль Ганеман, [[Германия]] табибы, традицион [[медицина]]ға альтернатив булған гомеопатияға нигеҙ һалыусы.
* [[1810]]: Бенджамин Генри Дэй, [[АҠШ]] [[Журналистика|журналисы]], «Нью-Йорк Сан» [[гәзит]]ен башлап сығарусы.
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[1865]]: Джек Майнер, [[Канада]] натуралисы, [[Орнитология|орнитолог]], [[ҡоштар]]ҙы өйрәнеүсе фонд асыусы.
* [[1895]]: Всеволод Рождественский, [[Рәсәй империяһы]] һәм [[СССР]] шағиры, [[тәржемә]]се, хәрби хәбәрсе. [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыусы. 
* [[1910]]: Евгений Фёдоров, СССР ғалимы, геофизик, академик, [[Советтар Союзы Геройы]] (1938).
* [[1930]]: Клод Боллинг, [[Франция]] [[музыка]]нты, композитор һәм актёр.
* [[1940]]: Әмирйән Гәрәев, СССР-ҙың хәрби табибы, генерал-майор, [[Рәсәй]]ҙең атҡаҙанған табибы.
* [[1940]]: Данияр Мөштәри, СССР һәм Рәсәйҙең ғалим-математигы, [[Татарстан Республикаһы]]ның атҡаҙанған фән эшмәкәре (2000).
* [[1980]]: Александр Ерёменко, Рәсәй [[хоккей]]сыһы, ҡапҡасы, ике тапҡыр [[Ер|донъя]] чемпионы.  }}

== {{Үлем}} == 
''<categorytree depth="0">Категория: 10 апрелдә вафат булғандар</categorytree>''
* [[1994]]: [[Рәүеф Мортазин]], композитор, башҡорт музыкаһында симфония жанрына нигеҙ һалыусы.
* [[1974]]: [[Сосланбәк Тавасиев]], скульптор, [[Өфө]]ләге [[Салауат Юлаев (һәйкәл)|Салауат Юлаев һәйкәле]]нең авторы.
{{Hider|title = ''тулы исемлек''|title-style = text-align: left; color: black; background-color: lavender; font-weight: bold; |content-style = color: black; background-color: ghostwhite; text-align: left; |hidden=1 |content =
* [[1991]]: [[Юмжагийн Цэдэнбал]], [[Монголия Халыҡ Республикаһы]]ның сәйәси эшмәкәре.  }}

== {{Йыл көндәре}} ==
{{Календарь}}
{{Айҙар}}

[[Категория:Йыл көндәре|Г10]]
[[Категория:10 апрель]]