Аҡсурин Ренат Сөләймән улы битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{ФШ|Аҡсурин}}
{{Учёный
| Имя                  = Аҡсурин Ренат Сөләймән улы
| Оригинал имени       = 
| Изображение          = Renat Akchurin.jpg
| Ширина               = 280px
| Описание изображения              = 
| Дата рождения        = 2.04.1946
| Место рождения       = [[СССР]] Үзбәк ССР-ы {{ТУ|Андижан}} ҡалаһы 
| Дата смерти =
| Место смерти =
| Гражданство = {{URS}} <br> {{RUS}}
| Научная сфера = кардиохирургия
| Учёная степень = {{Учёная степень|доктор|медицинских наук}}&nbsp;([[1985]])
| Учёное звание = {{Учёное звание|РАМН|0}}&nbsp;([[1997]]) <br />{{Учёное звание|РАН|0}}&nbsp;([[2011]])
| Место работы = ФГУ «Рәсәй кардиологик фәнни-етештереү  комплексы» 
| Альма-матер = И. М. Сеченов исемендәге 1-се Мәскәү медицина институты
| Научный руководитель =
| Знаменитые ученики =
| Известен как =
| Награды и премии =
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Орден Почёта}} {{!!}} {{Орден Дружбы}}{{!!}}{{Орден За заслуги перед Республикой Татарстан}}{{!!}}{{Орден За заслуги перед Кабардино-балкарской республикой}}
{{!}}}
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Командор ордена Заслуг (Перу)}}
{{!}}-
{{!}} {{Почётная грамота Правительства Российской Федерации}}
{{!}}}
{{{!}}
{{!}} {{Государственная премия России}}{{!!}} {{Премия Правительства РФ}} {{!!}}  {{Государственная премия СССР|1982}}
{{!}}}
| Сайт =
}}
{{Listen
| Имя_файла = Rinat Akchurin voice.oga
| Название = Запись голоса Р. Акчурина
| Описание = Записано 24 декабря 2012
| float =
}}

{{Listen|Имя_файла=Rinat Akchurin voice.oga|Название=Запись голоса Р. Акчурина|Описание=Записано 24 декабря 2012}}

'''Аҡсурин Ренат Сөләймән улы''' ({{ВД-Преамбула}}) — [[СССР]] һәм [[Рәсәй]] кардиохирургы, Рәсәй Медицина фәндәре академияһы (1997) һәм Рәсәй Фәндәр академияһы (2011) академигы, [[Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы]]ның  (1998) һәм Татарстан Республикаһы Фәндәр академияһының почётлы академигы. Медицина фәндәре докторы (1985), профессор (1991). СССР-ҙың (1982) һәм Рәсәй Федерацияһының (2001) дәүләт премиялары, Рәсәй Хөкүмәте премияһы (2004) лауреаты. [[Почёт ордены (Рәсәй)|Почёт ордены]] кавалеры (1996). Рәсәй Йөрәк һәм ҡан тамырҙары кардиологик ғилми-етештереү үҙәгенең А. П. Мясников исемендәге клиник кардиология институтының хирургияһы бүлеге етәксеһе. Медицинала юғары технологияларҙы үҫтереү дәүләт программаһы етәксеһе (1998).

== Биографияһы ==
Ренат Сөләймән улы Аҡсурин 1946 йылдың 2 апрелендә Үзбәк ССР-ының Әндижан ҡалаһында уҡытыусылар ғәиләһендә тыуған. Милләте татар<ref>[http://www.focus.de/politik/ausland/russland-kein-misstrauen-mehr_aid_159923.html Kein Mißtrauen mehr] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924192910/http://www.focus.de/politik/ausland/russland-kein-misstrauen-mehr_aid_159923.html |date=2015-09-24 }}{{Ref-de}}(нем.)</ref>. Әндижан медицина институтында уҡый. 1971 йылда И. М. Сеченов исемендәге 1-се Мәскәү медицина институтын тамамлай. Медицина фәндәре докторы, профессор. СССР ПВО-һы зенит ракетаһы ғәскәрҙәренең элекке командующийы Рәсим Аҡсуриндың ағаһы.

1971 йылдан — участка табип-терапевы.
 
[[1972]]—[[1973 йыл]]дарҙа — Реутовский ҡала дауаханаһында (Реутов Мәскәү өлкәһе) врач-травматолог. Шул уҡ ваҡытта, Мәскәүҙең 70-се дауаханаһында хирург һәм [[Мәскәү]] өлкәһенең Балашиха районында травматолог була.

[[1973]]—[[1975 йыл]]дарҙа Бөтә союз хирургия ғилми-тикшеренеү институтында хирургия буйынса клиник һәм эксперименталь ординатурала эшләй.

СССР медицина фәндәре Академияһының Бөтә союз хирургия фәнни үҙәгендә ҡан тамырҙары микрохирургияһы бүлегендә:

1975 йылдың мартынан — кесе ғилми хеҙмәткәр.

1978 йылдан өлкән ғилми хеҙмәткәр булып эшләй.

[[1984 йыл]]дан кардиохирургия өлкәһендә махсуслаша башлай. Шул йүнәлеш буйынса Хьюстон ҡалаһына билдәле америка хирургы Майкл Дебейка клиникаһында стажировкала була. Американан ҡайтҡас, Рәсәй кардиология фәнни-етештереү үҙәгенең (РАМН) А. Л. Мясников исемендәге кардиология клиник хирургия институтында йөрәк һәм ҡан тамырҙары хирургияһы бүлегенә етәксе итеп тәғәйенләнә.

Ҡан тамырҙары һәм кардиохирургия өлкәһендә уникаль асыш яһаусы абруйлы белгес булып таныла. Реконструктив һәм пластик микрохирургия, аяҡ-ҡулдарҙың реконструктив һәм пластик хирургияһы буйынса танылыу ала. Шулай уҡ, коронар артериялары реконструктив микрохирургияһы, йөрәктең ишемия ауырыуы, ритмы боҙолоуын дауалау, йөрәк миокардын һаҡлау, лазер ангиопластика, йөрәкте күсереү өлкәләрендә эшләй. Илдә тәүгеләрҙән булып, аяҡ һәм ҡул бармаҡтарын, аяҡ табандарын күсереп ултыртыу (реплантация) операцияларын эшләй.

[[1996 йыл]]да Рәсәй Федерацияһының беренсе президенты [[Ельцин Борис Николаевич|Б. Н. Ельциндың]] йөрәгенә коронар шунтирование операцияһын яһай<ref>[http://cfo.gov.ru/polpred/op/news/143 ЦФО / Новости Общественной палаты ЦФО /Сформирован полный состав Общественной палаты Центрального федерального округа] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131214105619/http://cfo.gov.ru/polpred/op/news/143 |date=2013-12-14 }}</ref>.

300-ҙән ашыу ғилми хеҙмәт авторы. «Юғары технологиялар медицинаһы» программаһын төҙөүсе. М. Дебейки исемендәге халыҡ-ара хирургтар ойошмаһының директорҙар советы ағзаһы (1995). Рәсәй йөрәк һәм ҡан тамырҙары хирургияһының президумы ағзаһы (1994). Европа йөрәк һәм ҡан тамырҙары хирургияһы ағзаһы (2000). Рәсәй Дәүләт академия бәләкәй театрында Бағыусылыҡ советы ағзаһы.

== Ғаилә хәле ==
Өйләнгән. Ике ул үҫтерә: Максим Ренат улы (1973), Андрей Ренат улы (1978—2004)<ref>[http://www.aktuell.ru/rupol0022/morenews.php?iditem=64 Renat Aktschurin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091223005723/http://www.aktuell.ru/rupol0022/morenews.php?iditem=64 |date=2009-12-23 }}{{Ref-de}}(нем.)</ref>.

== Наградалары ==
* Фән һәм техника өлкәһендә СССР Дәүләт премияһы (28.10.1982)<ref>[http://base.consultant.ru/cons/cgi/online.cgi?req=doc;base=ESU;n=38577;dst=0;rnd=189271.3321912232786417;NOQUERYLOG=1;SRDSMODE=QSP_GENERAL;SEARCHPLUS=%D0%E5%ED%E0%F2%20%D1%F3%EB%E5%E9%EC%E0%ED%EE%E2%E8%F7%20%C0%EA%F7%F3%F0%E8%ED%20;EXCL=PBUN%2CQSBO%2CKRBO%2CPKBO;SRD=true;ts=1737927347189271442236490547657 Постановление ЦК КПСС, Совмина СССР от 28 октября 1982 года № 946 «О присуждении Государственных премий СССР 1982 года в области науки и техники»]</ref>]][[Аҡсурин Ренат Сөләймән улы#cite note-4|<span class="mw-reflink-text">[4]</span>]][./Акчурин,_Ренат_Сулейманович#cite_note-4 <span class="mw-reflink-text"><nowiki>[4]</nowiki></span>]
* Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәтенең Почёт грамотаһы ([[2 апрель|2]].04. [[1996 йыл|1996]])<ref>[http://lawru.info/dok/1996/04/02/n450326.htm Распоряжение Президента Российской Федерации от 2 апреля 1996 года № 498-рп "О награждении Почётной грамотой Правительства Российской Федерации и памятным подарком Акчурина Р.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160415224620/http://lawru.info/dok/1996/04/02/n450326.htm |date=2016-04-15 }}</ref>
* Почёт ордены ([[2 май|2 мая]] [[1996 йыл|1996 года]]) — ''за заслуги перед государством и многолетний добросовестный труд''<ref>[http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&firstDoc=1&lastDoc=1&nd=102041082 Указ Президента Российской Федерации от 2 мая 1996 года № 635 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»]</ref>
* Орден Орла III степени ([[1997 йыл|1997]])
* Международный орден имени Пола Харриса от неправительственной международной благотворительной организации Ротари Интернешнл (1998).
* Командор ордена Заслуг ([[Перу]], [[1 июль|1 июля]] [[2000 йыл|2000]])<ref>[http://www.rree.gob.pe/elministerio/Documents/Condecorados%20Al%20Merito%20Por%20Servicios%20Distinguidos.pdf Сondecorados: orden al merito por servicios distinguidos] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151010090736/http://www.rree.gob.pe/elministerio/Documents/Condecorados%20Al%20Merito%20Por%20Servicios%20Distinguidos.pdf |date=2015-10-10 }}</ref>.
* Фән һәм техника өлкәһендә Рәсәй Федерацияһының дәүләт премияһы (2001) һәм ([[5 август|5]].08. [[2002 йыл|2002]])
* <ref>[http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&firstDoc=1&lastDoc=1&nd=102077210 Указ Президента Российской Федерации от 5 августа 2002 года № 831 «О присуждении Государственной премии Российской Федерации в области 2001 года в области науки и техники года»]</ref>
* Фән һәм техника өлкәһендә Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәте Премияһы (2004) .<ref name="alppp.ru">[http://www.alppp.ru/law/obrazovanie--nauka--kultura/nauka/7/postanovlenie-pravitelstva-rf-ot-02-03-2005--109.rtf Постановление Правительства Российской Федерации от 2 мая 2005 года № 109 «О присуждении премий Правительства Российской Федерации 2004 года в области науки и техники»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160422165252/http://www.alppp.ru/law/obrazovanie--nauka--kultura/nauka/7/postanovlenie-pravitelstva-rf-ot-02-03-2005--109.rtf |date=2016-04-22 }}</ref>
* «Татарстан Республикаһы алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены<ref name="alppp.ru"/>(2006)<ref>[http://www.vatanym.ru/?an=vs206_events1 Ренат Акчурин награждён орденом «За заслуги перед Республикой Татарстан»]</ref>.
* Татарстан Республикаһының атҡаҙанған табибы ([[2012 йыл|2012]])<ref>[http://tatmsk.tatarstan.ru/rus/index.htm/news/152828.htm Клуб московских врачей посетил с рабочим визитом Татарстан] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160414154741/http://tatmsk.tatarstan.ru/rus/index.htm/news/152828.htm |date=2016-04-14 }}</ref>
* Дуҫлыҡ ордены ([[31 март|31]].03.[[2016 йыл|2016]])<ref>[http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201603310038?index=0&rangeSize=1 Указ Президента Российской Федерации от 31 марта 2016 года № 142 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160410194519/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201603310038?index=0&rangeSize=1 |date=2016-04-10 }}</ref>
* Орден «Ҡабарҙы-Балҡар Республикаһы алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ([[31 март|31]].03. [[2016 йыл|2016]])'' ''<ref>[http://glava.kbr.ru/ru/kbr-events/document/decrees-and-orders/11314--31-2016-30-.html Указ Главы Кабардино — Балкарской Республики от 31 марта 2016 года, № 30-УГ "О награждении орденом «За заслуги перед Кабардино-Балкарской Республикой» Акчурина Р.]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="fkchurin">[http://glava.kbr.ru/ru/kbr-events/news/ceremonies/11316--l-r.html Известный российский кардиохирург Ренат Акчурин награждён орденом «За заслуги перед Кабардино-Балкарской Республикой»]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
* Рәсәй Фәндәр академияһының Почёт грамотаһы (2016)<ref>{{Cite web|title=Распоряжения Президиума РАН № 10105-200 от 13.04.2016|url=http://ras.ru/presidium/documents/directionsp.aspx?ID=cfc8b391-19e4-40ee-9e90-8a280818b596|publisher=ras.ru|accessdate=2016-4-26}}</ref>.

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр|2}}

== Һылтанма ==
* {{БЭ|83565}}{{V|30|03|2021}}   
* [http://www.peoples.ru/medicine/surgery/akchurin/ Биография на сайте «Люди»]

[[Категория:Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы академиктары]]
[[Категория:Медицина фәндәре докторҙары]]
[[Категория:«Татарстан Республикаһы алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены кавалерҙары]]
[[Категория:Дуҫлыҡ ордены (Рәсәй) кавалерҙары]]
[[Категория:Почёт ордены кавалерҙары]]
[[Категория:РФ Дәүләт премияһы лауреаттары]]
[[Категория:СССР Дәүләт премияһы лауреаттары]]
[[Категория:РФ Хөкүмәте премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәтенең Почёт грамотаһы менән наградланыусылар]]
[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
[[Категория:2 апрелдә тыуғандар]]
[[Категория:1946 йылда тыуғандар]]
[[Категория:Алфавит буйынса ғалимдар]]
[[Категория:СССР хирургтары]]