Гай районы битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Административная единица
 |Цвет1                            = {{цвет|Россия}}
 |Русское название                 = Гай районы
|Оригинальное название =Гайский район
 |Герб                             = Coat_of_Arms_of_Gai_rayon_(Orenburg_oblast).png
 |Флаг                             = Flag of Gaisky rayon (Orenburg oblast).png
 |Описание флага                   = 
 |Страна                           = {{RUS}}
 |Гимн                             = 
 |Статус                           = 
 |Входит в                         = [[Ырымбур өлкәһе]]
 |Включает                         = 8
 |Столица                          = [[Гай (ҡала)|Гай ҡалаһы]] (район составына инмәй)
 |Дата                             = [[1960]]
 |Глава                            = Папунин Олег Юрьевич
   |Название главы                 = башлык
 |Глава2                           = 
   |Название главы2                = 
 |ВВП                              = 
   |Год ВВП                        = 
   |Место по ВВП                   = 
   |ВВП на душу населения          = 
   |Место по ВВП на душу населения = 
 |Язык                             = 
 |Языки                            = 
 | Население                      = {{ Население | Гайский район | тс }}
 | Год переписи                   = {{ Население | Гайский район | г }}
 | Процент от населения           = {{ #expr: ( {{ Население | Гайский район | ч }} * 100 / {{ Население | Оренбургская область | ч }} round 2 ) }}
 | Место по населению             = 
 | Плотность                      = {{ formatnum: {{ #expr: ( {{ Население | Гайский район | ч }} / 2900 round 2 ) }} }}
   |Место по плотности             = 
   |Национальный состав            = 
   |Конфессиональный состав        = 
 |Площадь                          = 2900
   |Процент от площади             = 
   |Место по площади               = 
 |Максимальная высота              = 
 |Средняя высота                   = 
 |Минимальная высота               = 
 |Широта                           = 
 |Долгота                          = 
 |Карта                            = Гайский район Оренбургской области.jpg
  |Размер карты                    = 
 |Карта административной единицы   = 
 |Часовой пояс                     = {{s|{{MSK+2}}}}
 |Аббревиатура                     = 
 |ISO = 
 |FIPS = 
 |Телефонный код = 35362
 |Почтовые индексы = 
 |Интернет-домен = 
 |Код автомобильных номеров = 56
 |Сайт = 
 |Категория в Commons = 
 |Примечания = 
}}
{{шуҡ|Гай ҡала округы}}
'''Га́й районы''' — [[Ырымбур өлкәһе]]нең административ берәмеге. Район территорияһы буйлап [[Яйыҡ]] йылғаһы аға.
1960 йылға тиклем ''Хәлил районы'' исемен йөрөткән.
[[File:Комплекс гидросооружений Ириклинского водохранилища.JPG|300px|center|Ирекле электр станцияһы, Гай районы|thumb]]

== Тарихи ==
XVIII быуатта [[Яйыҡ]] буйы далаларында (хәҙерге Гай районы биләмәләрендә) йәшәгән [[башҡорттар]] таулы-урманлы төбәктәргә күсергә мәжбүр була. Был [[башҡорт ихтилалдары]]н баҫтырыу барышында башҡорт ауылдары тулыһынса яндырылыуына бәйле.  Әммә күп йылдар үтһә лә, башҡорттар үҙ аҫаба ерҙәрен онотмайҙар һәм уларҙы һаҡлау маҡсатында XIX быутта кире [[Гөбөрлө тауҙары]]на күсеп бер нисә ауылға нигеҙ һала: [[Ишбирҙе (Ырымбур өлкәһе)|Ишбирҙе]], Ҡунаҡ,  Әбүбәкир, Йомағужа (һуңыраҡ унан [[1-се Йомағужа]], [[2-се Йомағужа]], [[3-сө Йомағужа]], [[4-се Йомағужа]] һәм [[Үҙәмбай]] ауылдары бүленеп сыҡҡан)<ref name="Абсалямова Ю. А." >{{книга|автор= [[Әбсәләмова Юлиә Алик ҡыҙы|Абсалямова Ю. А.]]| заглавие= Оренбургские башкиры: историко-этнографическое исследование| место= Уфа| издательство = | год= 2016 | страниц=184| страницы= 65-66| isbn =978-5-9613-0424-4}}</ref>.

[[1960]] йылда 3 ноябрҙә ойошторолған. Майҙаны — 2900 км<sup>2</sup>. Район үҙәге — [[Гай (ҡала)|Гай]] ҡалаһы. Районда 8 ауыл советы, 33 ауыл торама пункты бар.

== Халҡы ==
Халҡы — 10,7 мең кеше ([[2010]]), шул иҫәптән 32,4 % [[башҡорттар]].
Башҡорттар тупланып йәшәгән иң ҙур торама пункттар (2002): [[Ишбирҙе (Гай районы)|Ишбирҙе]], [[Ишкенә (Гай районы)|Ишкенә]], [[Нурбулат (Гай районы)|Нурбулат]], [[Иҫке Хәлил (Гай районы)|Иҫке Хәлил]], [[Үҙәмбай (Гай районы)|Үҙәмбай]], [[Хәлил (Гай районы)|Хәлил]] һәм башҡалар. [[Башҡорт теле]] мотлаҡ уҡытыла торған предмет булараҡ райондың 3 мәктәбендә өйрәнелә ([[2013]]). [[Гай (ҡала)|Гай]] ҡалаһында [[2002]] йылдың алып «Ырымбур өлкәһенең Гай районы һәм Гай ҡалаһы башҡорттары ҡоролтайы» эшләй, Нурбулат ҡасабаһында — башҡорт мәҙәниәте һәм көнкүреше музейы, «Умырзая» вокаль ансамбле, Ишкенә ауылында — «Йәйғор», Иҫке Хәлил ауылында «Сулпан» вокаль ансамблдәре эшләй.

== Ҡоролош ==
# Гөбәрле ауыл советы
# Ирекле ҡасабаһы
# Камейкинск ауыл советы
# Колпак ауыл советы
# Новониколаевск ҡасаба советы
# Новопетропавловск ауыл советы
# Репинск ауыл советы
# Хәлил ауыл советы

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/5931-gaj-rajony|Гай районы}}

{{Ырымбур өлкәһе}}
{{Гай ҡала округы тораҡ пункттары}}
[[Категория:Гай ҡала округы]]
[[Категория:Ырымбур өлкәһе ҡала округтары]]