Друцэ Ион Пантелеевич битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Яҙыусы
 |Исеме                  = Ион Друцэ
 |Төп исеме       = {{lang-ro|Ion Druţă}}
 |Рәсеме          = Stamp of Moldova md105cvs.jpg
 |Киңлек              = 250px
 |Рәсем аңлатмаһы = 
 |Тыуыу датаһы        = 3.9.1928
 |Тыуған урыны       = Бессарабия, Сороки өйәҙе, Дондюшаны районы Городище ауылы
 |Вафат булыу датаһы          = 
 |Вафат булған урыны          = 
 |Гражданлығы          = {{флагификация|СССР}} {{флагификация|Россия}}
 |Эшмәкәрлек төрө     = прозаик, драматург
 |Әүҙемлек йылдары      = 
 |Йүнәлеше          = 
 |Жанр                 = 
 |Әҫәрҙәренең телдәре    = молдаван теле, [[рус теле]]
 | Наградалары              = 
{{{!}} style="background:transparent"
{{!}}{{Орден Республики (Молдова)}}
{{!}}}
{{{!}} style="background:transparent"
{{!}}{{Орден Ленина|1988}}{{!!}}{{Орден Трудового Красного Знамени}}{{!!}}{{Орден Трудового Красного Знамени}}{{!!}}{{Орден Дружбы народов}}
{{!}}}
 |Викимилек            = 
 |Викикитапхана             = 
}}
'''Ион Друцэ''', '''Иван Пантелеевич Друцэ''' ({{lang-ro|Ion Druţă}}Ion Druţă; [[3 сентябрь]] [[1928 йыл]], Бессарабия, Сороки өйәҙе, Городище ауылы) — молдаван яҙыусыһы һәм драматургы.

== Биографияһы ==
Ион Друцэ 1928 йылдың 3 сентябрендә Городище ауылында (хәҙерге [[Молдова]]ның Дондюшаны районында) крәҫтиән ғаиләһендә тыуған.

Урман хужалығы мәктәбен тамамлаған, ауыл советы секретары булып эшләгән, [[1947 йыл|1947]]—[[1951 йыл]]дарҙа армия сафтарында хеҙмәт иткән. [[1945 йыл|1945]] —[[1956 йыл]]дарҙа ВЛКСМ ағзаһы.

[[1950 йыл]]дан алып баҫыла. [[А. М. Горький]] исемендәге әҙәбиәт институтының Юғары әҙәби курстарын тамамлай ([[1957 йыл|1957]]). Башта молдаван телендә, ә [[1960 йыл|1960]] йылдан рус телендә лә яҙа. Бөтә Союз билдәлелеген «Һағыш япраҡтары» ([[1957 йыл|1957]], икенсе исеме «Георге, тол ҡатын улы») повесы рус тәржемәһендә баҫтырылғандан һуң ала. [[1968 йыл]]да Молдавия ССР-ы КП ҮК даими тәңките баҫымы аҫтында [[Мәскәү]]гә күсеп китә.

Беренсе әҫәрҙәре 1950-се йылдар башында баҫылып сыға. Уның хикәйәләр йыйынтыҡтары, «Һағыш япраҡтары» («Frunze de dor»), «Аҡыл йыйыу», «Көҙҙөң һуңғы айы» («Ultima lună de toamnă»), «Икмәк, мөхәббәт һәм ҡыйыулыҡ», «Үҙ — үҙеңә ҡайтыу», «Йәшел япраҡтың ҡыҫҡа мәле» повестары, «Бешкән айва еҫе» («Mirosul gutuiei coapte»), «Беҙҙең изгелектең ауыр йөгө» («Povara bunătăţii noastre»), «Пастырҙың яңғыҙлығы» романдары һәм башҡа әҫәрҙәре донъя күрә.

[[1967 йыл]]да «Каса Маре» пьесаһы, «Көҙҙөң һуңғы айы» повесы һәм «Ялан балладалары» романы («Беҙҙең изгелектең ауыр йөгө» дилогияһының 1-се өлөшө) өсөн ул МССР-ҙың дәүләт премияһына лайыҡ була. [[1987 йыл]]да Ион Друцэ  бер тауыштан Молдованың яҙыусылар Союзы почетлы президенты итеп һайлана ([[1998 йыл|1998]] йылда Союздан сығыуы тураһында белдерҙе).

Румын Академияһы һәм Молдова Республикаһы фәндәр Академияһы ағзаһы булып тора. Изге апостол Павелдың ойошмаһының рәйесе.

Ион Друцэ ижады замандаштары тарафынан юғары баһалана. Михай Чимпой яҙғанынса: «Үҙенең айырып алғыһыҙ сифаттары менән Ион Друцэ әҫәрҙәре … миллилекте, гуманлыҡты, динилекте ҡаҡшатыуға рухи һәм мораль ҡаршылыҡ күрһәтеүҙең сағылышы булып тора».

== Ғаиләһе ==
Ҡатыны — ''Эра Самуиловна Росина'' (1929), билдәле [[Идиш|йәһүд]] яҙыусыһы Шмуэл (Самуил Израилевич) Росиндың ҡыҙы (1892—1941), Вязьманы обороналау осоронда һәләк булған<ref>[http://школа1274.рф/museum/proekti/rosin.htm Воспоминания Бориса Рунина]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://smol1941.narod.ru/runin.htm Писательская рота]</ref>. Игеҙәк ҡыҙҙары — ''Ольга'' ([[Израиль|Израилдә]] йәшәй) һәм ''Татьяна'' (1958—2011)<ref>[http://www.israel.mfa.md/news-ru/480511/ Дни молдавской культуры в Израиле] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304092151/http://www.israel.mfa.md/news-ru/480511/ |date=2016-03-04 }}</ref>

== Наградалары һәм исемдәре ==
* Молдавия ССР-ы Дәүләт премияһы ([[1967 йыл|1967]]).
* [[Ленин ордены]] (1988), ике [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены|Хеҙмәт Ҡыҙыл Байрағы]] ордены (1960, 1984), «Халыҡтар Дуҫлығы» ордены
* Республика ордены ([[1993 йыл|1993]]).
* Друцэ күп һанлы наградалар һәм «Халыҡ яҙыусыһы» титулы эйәһе.

== Әҫәрҙәре ==

=== Романдары ===
* «Беҙҙең изгелектең ауыр йөгө», 1968. Дүрт тиҫтә йылдары осоро — беренсе донъя һуғышынан Молдавияға совет власы килгәнгә тиклем — һүрәтләнә.
* «Аҡ сиркәү», 1982. Екатерина II осорон һүрәтләгән роман — императрица һәм  тормошоноң мәғәнәһен ауыл сиркәүен төҙөүҙә күргән молдаван крәҫтиән ҡатыны тураһында.

=== Пьесалары ===
* Каса маре, 1965.
* Дойна, 1971 
* Беҙҙең йәшлек ҡоштары (1971)
* Изгеләрҙән изге (1977) 
* Кире ҡайтыу (1978).
* Лев Толстойҙың һуңғы ике көнө. 1972 йылдағы исемдәш повесы нигеҙендә.
* Ер һәм ҡояш исеме менән (1978)
* Табыу (1984) 
* Сыңғырлаулы ерән бейә (1986) 
* Римдың ҡолатылыуы (1996) 
* Апостол Павел (1998)

=== Хикәйәләре ===

== Китаптары ==
* {{Китап|автор=Друцэ И.|заглавие=Поле души человеческой|место=М.|издательство=Советский писатель|год=1977}}
* {{Китап|автор=Друцэ И.|заглавие=Одиночество пастыря: Повести, рассказы|место=М.|издательство=Советский писатель|год=1988|isbn=5-265-00468-8}}

== Сығанаҡтар ==
* Казак В.: Лексикон русской литературы XX века

== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания}}

== Һылтанмалар ==

* {{ЖЗ|http://magazines.russ.ru/authors/d/drutse/}}
* [http://www.proza.ru/2008/06/03/628 Gaina Alex: Поездка В Ригу. Анна Бландиана и Ион Друцэ]
* {{БСЭ3|заглавие=}}
* [http://stpaulhouse.narod.ru/info/president.htm О президенте Дома апостола Павла]
* [http://www.photo.md/personalities_info.php?id=158&lang=rus Ион Друцэ в фотографиях] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120204103257/http://www.photo.md/personalities_info.php?id=158&lang=rus |date=2012-02-04 }}
* http://ava.md/society/029727-polet-v-vechnost-ion-druce-i-mariya-bieshu.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304061313/http://ava.md/society/029727-polet-v-vechnost-ion-druce-i-mariya-bieshu.html |date=2016-03-04 }}

[[Категория:СССР драматургтары]]
[[Категория:Халыҡтар Дуҫлығы ордены кавалерҙары]]
[[Категория:Ленин ордены кавалерҙары]]
[[Категория:Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары]]
[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
[[Категория:СССР яҙыусылары]]
[[Категория:Алфавит буйынса яҙыусылар]]
[[Категория:1928 йылда тыуғандар]]
[[Категория:XX быуат рус яҙыусылары]]