Кюрасао битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Дәүләт
 |Статус                  = <!-- танылмаған дәүләттәр һәм автоном территориялар өсөн генә-->
 |Башҡортса исеме        = Кюрасао
 |Оригиналь исеме   = {{lang-nl|Curaçao}}
{{lang-pap|Kòrsou}}
 |Эйәлек килеш       = Кюрасао
 |Флаг                    = 
 |Герб                    = Coat of arms of Curaçao.svg
 |Герб урынына            = 
 |Девиз                   = 
 |Гимн исеме          = Himno di Kòrsou
 |Аудио                   = 
 |Идара итеү төрө         = [[конституцион монархия]]
 |Дәүләт дине = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 12|lat_min = 10|lat_sec = 30
  |lon_dir = W|lon_deg = 68|lon_min = 59|lon_sec = 0
  |region                 = AW
  |CoordScale             = 200000
 |Картала                = Curacao Location.png
  |картаға яҙыу        = 
 |Картала2              = 
 |Рәсми тел             = [[Нидерландский теле|нидерланд]] һәм [[папьяменто]]
 |Нигеҙләнгән       = 
 |Бойондороҡһоҙлок датаһы  = [[10 октябрь]] [[2010]]
 |тан бойондороҡһоҙлоҡ     = [[Нидерланд Антиль утрауҙары]]нан
 |Баш ҡала                 = [[Виллемстад]]
 |Эре ҡалалар       = Виллемстад
 |Етәкселәрҙең вазифалары = Королева
Губернатор
Премьер-министр
 |Етәкселәр            = Беатрикс
Фриц Гудгедраг
Геррит Схотте
 |Территория буйынса урыны = 
 |Территория              = 444
 |% һыу өҫтө            = 
 |Этнохороним           = 
  |Халҡы буйынса урыны  = 195
  |Халыҡ              = 141 766
  |Баһа йылы             = 
  |Иҫәп алыу буйынса халҡы  = 
  |Иҫәп алыу йылы           = 2009
  |Халыҡ тығыҙлығы    = 319,29
  |Тығыҙлыҡ буйынса урыны     = 
 |ЭТП (ҺАМП)               = 
 |ЭТП (ҺАМП)-ны иҫәпләү йылы   = 
 |ЭТП (ҺАМП) буйынса урыны      = 
 |Йән башына ЭТП (ҺАМП) = 
 |Йән башына ЭТП (ҺАМП) буйынса урыны = 
 |ЭТП (номинал)             = 
 |ЭТП-ны (номинал) иҫәпләү йылы = 
 |ЭТП (номинал) буйынса урыны    = 
 |Йән башына ЭТП (номинал) = 
 |Йән башына ЭТП (номинал) буйынса урыны = 
 |КПҮИ                    = 
 |КПҮИ-ны иҫәпләү йылы        = 
 |КПҮИ буйынса урыны           = 
 |КПҮИ-ны кимәле            = 
 |Валюта                  = Нидерланд антиль гульдены (ANG)
 |Домендар          = .an должен быть отменён; .сw назначен, но пока не активирован
 |ISO                     = 
 |МОК                     = 
 |Телефон коды          = 599
 |Сәғәт бүлкәте           = -4
 |Иҫкәрмәләр              = 
<!-- |Флаг һәм гербһыҙ=* -->
}}

'''Кюраса́о''' ({{lang-nl|Curaçao}}, {{lang-pap|Kòrsou}}) — [[Кариб диңгеҙе]]нең көньяғында, [[Венесуэла]]ға яҡынырыҡ ҙур утрау һәм шул исемдәге дәүләт. [[Нидерланд Короллеге]] федерацияһы субъекты булып тора.

Ҡоро ер майҙаны — 444 км². Халҡы — 141 766 кеше (2009). Баш ҡалаһы — [[Виллемстад]] ҡалаһы.

[[Файл:Curacao-CIA WFB Map.png|thumb|225px|left|Уртау картаһы]]
[[Файл:Willemstadcuracaau.JPG|thumb|225px|left|[[Виллемстад]] ҡалаһы]]

=== Географик урыны ===
'''Кюраса́о''' — [[Кариб диңгеҙе]]ндә [[Кесе Антил утрауҙары]] төркөмөндә [[Ел теймәгән утрауҙар]] төркөмсәһендәге утрау. [[Венесуэла]] ярҙарынан 80 км алыҫлыҡта. Архипелагтағы иң ҙур утрау

Кюрасао утрауынан 11 км көньяҡ-көнсығышта кеше йәшәмәгән островок [[Кесе Кюрасао]] утрауы урынлашҡан.

=== Климат ===
Климаты —[[Субэкваториаль климат|субэкваториаль]], уртаса температура +30&nbsp;°C. Ғинуарҙа иң түбән температура: +26…+28&nbsp;°C. Сентябрьҙан декабрь башына тиклем ямғырҙар осоро, ҡыҫҡа ҡойма ямғырҙар төндә үтәләр, көндөҙ ҡояшлы көн тора.
Йыллыҡ яуым-төшөм 500—600 мм.
[[Файл:Flamingos op Curacau.JPG|thumb|300px|Фламинго]]

=== Флора һәм фауна ===
Утрауҙа [[кактус]]тың йөҙгә яҡын төрө үҫә. Антил утрауҙарының символы —[[диви-диви]] ағасы, Кюрасао утрауында көнсығыштан даими иҫкән елдәрҙә ул һәр ваҡыт көнсығышҡа ҡарап үҫә.
[[Пальма]]ның ҡайһы бер төрҙәре үҫә. Утрауҙа ҡаты ҡара ҡайырлы ҙур булмаған япраҡлы [[мансания]] ағасы үҫә. Уның емеше һәм һуты үтә ағыулы, ағас ҡайырына тейеү ҙә кешегә зыян килтереүе мөмкин.
Утрауҙа донъяла иң ҙүр колонияһы булған аҡ койроҡло боландар тереклек итә.
[[Файл:Curaçao1836.png|thumb|300px|1836 йылғы Кюрасао картаһы]]

=== Утрауҙы колониялаштырыу ===
Утрауҙы 1499 йылда испан диңгеҙсеһе [[Охеда Алонсо де]] аса. Риүәйәт буйынса Охеда Коньяҡ америкаға барышлай утрауҙа цинга менән сирләгән өмөтһөҙ ауырыуҙарҙы ҡалдыра. Кире юлда ул утрауҙа ҡалған диңгеҙселәрҙе һауыҡҡан итеп осрата: диңгеҙселәрҙе утрау үҫемлектәрендә күпләп булған С витамины ҡотҡара.
Шуға күрә, Охеда утрауҙы Кюрасао тип атай (иҫке португал телендәге «cure» — һауығыу тигәнде аңлата).

Икенсе фараз буйынса «curazon» йөрәк тигәнде аңлата. Португал картографтары уны «Кюрасао» тип үҙгәртә.

[[XVI быуат]] башында утрау Испания диңгеҙ флоты базаһы булып хеҙмәт итә. Тик утрауҙа хеҙмәт итеүселәр һыу етмәгәнлектән утрауҙы ташлап китәләр.
Партугалдарҙан һуң Голландия утрауға дәғүә итә. Улар ер сәтләүеге, емеш-еләк, кукуруз үҫтерәләр, күп һанлы тоҙло күлдәренән тоҙ табалар.

[[1634]] йылда утрау Голландияның Вест-Һинд компанияһы контроленә күсә. Утрау Нидерланд ҡулы аҫында [[XVII быуат]]тан бирле була. Плантацияларҙа эшләү өсөн меңләгән ҡол килтерелә, ике быуат буйы утрау ауыл хужалығы продукцияһы етештереүсе булараҡ үҫеш ала. [[1863]] йылда ҡол биләүселекте бөтөрөү Кюрасао өсөн оҙойлы иҡтисади депрессияға әйләнә.

=== Хәҙерге ваҡыт ===
[[1916]] йылда утрауҙа нефть эшкәртеү заводы асыла.
[[1954]] йылда утрау Нидерланд Антил утрауҙары исемен һәм ярымавтономия статусын ала.
[[2010]] йылдың 10 октябренә тиклем утрау Нидерланд Антил утрауҙары тип иҫәпләнә; хәҙер Нидерланд Короллегендәге киңәйтелгән автономиялы дәүләт тип иҫәпләнә.
Дәүләт оборонаһы һәм тышҡы сәйәсәте Нидерланд хөкүмәте ҡарамағында.

== Һылтанмалар ==
{{commonscat|Curaçao}}
* [http://www.curacao-gov.an/tempsite.nsf Официальный сайт Правительства Кюрасао] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110708223138/http://www.curacao-gov.an/tempsite.nsf |date=2011-07-08 }}
* [http://cifa-curacao.com Официальный сайт Международного финансового центра Кюрасао]
* [http://www.centralbank.an Официальный сайт Центрального банка Кюрасао и Синт-Мартена]
* [http://www.curacao.com Официальный сайт Совета по туризму Кюрасао]
* [http://taxpravo.ru/novosti/statya-114544-opredeleno_buduschee_niderlandskih_antil Определено будущее Нидерландских Антил]
* [http://taxpravo.ru/novosti/statya-141374-nalogovyie_izmeneniya_na_Curaao Налоговые изменения на Кюрасао]

{{Нидерландтың Кариб диңгеҙендәге биләмәләре}}
{{Төньяҡ Америка}}
{{Кариб диңгеҙе янындағы илдәр}}
{{Вест-Индия}}
{{КАРИКОМ}}

== Иҫкәрмәләр ==
<references/>
 
{{Төньяҡ Америка илдәре}}

[[Категория:Алфавит буйынса утрауҙар]]
[[Категория:Кюрасао]]
[[Категория:Кариб бассейны илдәре]]
[[Категория:Төньяҡ Америка илдәре]]
[[Категория:Нидерланд Антил утрауҙары]]
[[Категория:Ел теймәгән утрауҙар]]
[[Категория:Конституциялы монархиялар]]
[[Категория:Нидерландҡа буйһонған территориялар]]


{{Island-stub}}
{{countries-stub}}