Ядро ҡоралы

Ядро ҡоралы

Ядро ҡоралы Викимилектә

Взрыв однофазной ядерной бомбы мощностью 23 кт. Полигон в Неваде (1953 год)

Я́дро ҡоралы — бөтә ядро боеприпастары, уларҙы тейеш урынға алып барыу һәм улар менән идара итеү ҡоролмалары. Биологик, химик ҡорал менән бер рәттән күпләп ҡырыу ҡоралдары иҫәбенә инә. Ядро боеприпасы — ядро энергияһының ауыр ядролар бүленеше сылбырлы ядро реакцияһы, йә иһә еңел ядролар синтезы термоядерлы реакция ваҡытында бүленеп сығыусы энергияны ҡулланыусы шартлатыу ҡоролмаһы.

Эшләү принципы

Ядро ҡоралының эшләүе ядро шартлатыу ҡоролмаһы шартлау энергияһын ҡулланыуға ҡоролған. Шартлау энергияһы идара итеп булмай торған лавина кеүек барған ауыр ядролар сылбырлы реакцияһы, йә термоядро синтезы реакцияһы һөҙөмтәһендә бүленеп сыға.

Ядро шартлау ҡоролмалары

Тәбиғәттә ядролары сылбырлы бүленеүгә һәләтле булған матдәләр бар. Ядро ҡоралында Уран-235 йәки Плутоний-239 ҡулланыла.

Уран элементының тәбиғәттә өс изотобы бар: ²³⁸U (тәбиғи урандың 99,2745 % ), ²³⁵U (0,72 %) һәм ²³⁴U (0,0055 %). Тик ²³⁵U изотобы ғына сылбырлы ядро бүленеү реакцияһына һәләтле. Ядро бомбаһында ²³⁵U изотобы 80 %-тан да кәм булмаҫҡа тейеш. Шуға күрә ҡорал өсөн етештерелгән уран байытылырға тейеш.

Байытыу процессына альтернатива булараҡ Плутоний-239 бомбаһын эшләргә була. Плутоний тәбиғәттә осрамай, был элементты яһалма юл менән ²³⁸U изотобын нейтрон нурланышында тарҡатып алырға мөмкин. Технологик яҡтан был нурланыш ядро реакторҙарында башҡарыла. Нурландырылғандан һуң составында яңы барлыҡҡа килгән плутоний булған уранды радиохимия заводына ебәрәләр, был заводта плутонийҙы химик юл менән айырып алалар.Реакторҙың нурланышын кәрәкле плутоний изотобы алырға көйләйҙәр.

Әҙәбиәт

• Атомное пламя // Ардашев А. Н. Огнемётно-зажигательное оружие: иллюстрированный справочник. — Агинское, Балашиха : АСТ : Астрель, 2001. — Гл. 5. — 288 с. — (Военная техника). — 10 100 экз. — ISBN 5-17-008790-X.
• Атомная бомба // Пономарёв Л. И. Под знаком кванта / Леонид Иванович Пономарёв. — 1984, 1989, 2007.
• Памятка населению по защите от атомного оружия. — 2-е изд. — Москва, 1954.
• Юнг Р. Ярче тысячи солнц / Роберт Юнг. — М., 1960.
• Мания Х. История атомной бомбы / Хуберт Мания. — Москва : Текст, 2012. — 352 с. — (Краткий курс). — 3 000 экз. — ISBN 978-5-7516-1005-0.
• Яблоков А. В. Неизбежная связь ядерной энергетики с атомным оружием: доклад. — Беллона, 2005.

Һылтанмалар

• Музей ядерного оружия  (билдәһеҙ). Архивировано 29 ғинуар 2005 года.
• Проект «Хиросима» (историческая справка, видеоматериалы, документы)
• База данных по всем, проведённым различными странами, ядерным взрывам (австралийский правительственный сайт) (инг.)
• Консультативное заключение Международного суда относительно законности угрозы ядерным оружием или его применения. — 1996.
• Подробное техническое описание первых зарядов (инг.). — 2001.
• Федосеев С. Оружие большого шантажа

[Категория:Ядерное оружие|*]]