Микробиология: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) |
Alfiya55 (фекер алышыу | өлөш) "Микробиология" битен тәржемә итеп төҙөлгән Тамғалар: Алмаштырылған Эстәлек тәржемәһе инструмент перевода (вер. 2) |
||
1 юл: | 1 юл: | ||
{{мөхәррирләү|1=Һәҙиә|2=23 ғинуар 2019}}. |
|||
<br /> |
|||
{{Группа таксонов |
|||
[[Категория:Микробиология]] |
|||
|regnum = Организмы |
|||
|type = |
|||
|image file = Clostridium botulinum.jpg |
|||
|image descr = ''[[Clostridium botulinum]]'' (окраска генциановым фиолетовым) — возбудитель [[ботулизм]]а |
|||
|status = |
|||
|pater rank = Наддомен |
|||
|pater name = [[Биота (таксономия)|Биота]] (Biota) |
|||
|list = {{center|См. [[#Общие сведения|текст]]}} |
|||
|commons = Category:Microorganism |
|||
|wikt = микроорганизм |
|||
}} |
|||
[[Файл:France in XXI Century. Microbes.jpg|thumb|290px|Избавление от микробов. Французская карточка [[1900 год]]а]] |
|||
'''Микробиология''' ({{lang-el|μικρος}} — бик бәләкәй, {{lang-la|bios}} — тереклек)— микробтар, йәғни микроорганизмдар тураһындағы фән. |
|||
'''Өйрәнеү объекттары''' булып бер күҙәнәклеләр, бик ваҡ күп күҙәнәкле организмдар һәм күҙәнәк төҙөлөшөнә эйә булмаған йән эйәләре, уларҙың биологик билдәләре, ерҙәге башҡа организмдар менән мөнәсәбәттәре, биосфералағы ролдәре тора. |
|||
'''Микроорганизмдарҙың''': |
|||
*систематикаһын, |
|||
*морфологияһын, |
|||
*физиологияһын, |
|||
*биохимияһын, |
|||
*нәҫелдән бирелеүсәнлеген һәм үҙгәреүсәнлеген, |
|||
*таралыуын һәм тәбиғәттәге матдәләр әйләнешендәге ролен, |
|||
*экосистемала урынын, |
|||
*практик әһәмиәтен өйрәнә. |
|||
==Микробиологияның бүлектәре== |
|||
*бактериология, |
|||
*микология, |
|||
*вирусология, |
|||
*паразитология, |
|||
*дөйөм микробиология — микроорганизмдарға хас дөйөм законлылыҡтарҙы: төҙөлөшөн (структураһын), метаболизмын, генетикаһын, экологияһын өйрәнә , |
|||
*медицина микробиологияһы — ауырыу тыуҙырыусы (патоген) һәм шартлы патоген микроорганизмдарҙы, микробиологик диагностика ысулдарын, профилактика юлдарын, йоғошло сирҙәрҙең килеп сығыу сәбәптәрен өйрәнә. |
|||
*санитар микробиология — тирә яҡ мөхиттең санитар-микробиологик торошон, аҙыҡ-түлек таҙалығын тикшерә, |
|||
*сәнәғәт (техник)микробиологияһы — микроорганизмдар ярҙамында биологик әүҙем матдәләрҙе синтезлау технологияһын эшләү(аҡһымдарҙы, антибиотиктарҙы,ферменттарҙы, нуклеин кислоталарын, спирттарҙы һәм башҡа матдәләрҙе), санитар-микробиологик нормативтарҙы һәм патоген микроорганизмдарҙы индикациялау методтарын эшләй. |
|||
*йыһан (космик) микробиологияһы , |
|||
*геологик микробиология, |
|||
*ауыл хужалығы микробиологияһы — микроорганизмдарҙың матдәләр әйләнешендәге әһәмиәтен, ашламалар етештереүҙә ролен, ҡоротҡостарға ҡаршы көрәшеүҙә ҡулланыу юлдарын өйрәнә, |
|||
*ветеринар микробиология — хайуандарҙа ауырыу тыуҙырыусы микроорганизмдарҙы, бындай сирҙәрҙе диагностикалау ысулдарын, профилактика юлдарын, йөғошло сирҙәрҙең килеп сығыу сәбәптәрен һәм инфекция сығанаҡтарын юҡ итеү юлдарын өйрәнә. |
|||
== Микробиология фәне ысулдары == |
|||
Микробиологияла түбәндәге һанап кителгән ысулдары ҡулланыла: |
|||
* микроскопия: яҡтылыҡ ([Фазалы-контраст микроскопия, ҡараңғы фон микроскопияһы, флуоресцент микроскопия , электронн микроскопия; |
|||
* культура ысулы (бактериологик, вирусологик); |
|||
* биологик ысул ( лабораторияла тәжрибә өсөн хайуандарҙы зарарлап тикшереү үткәреү ); |
|||
* молекуляр-генетик ысул (Полимераз сылбыр реакция, ДНК- һәм РНК-зонды һәм башҡалар); |
|||
* серологик ысул — микроорганизмдарҙың антигендарын йәки уларға ҡаршы антиесемдәрҙе асыҡлау (Иммунофермент анализ). |
|||
== Микробиология фәненең маҡсаттары == |
|||
*патоген микробтарҙың төҙөлөшөн һәм үҙсәнлектәрен өйрәнеү, |
|||
*тәбиғи һәм социаль мөхиттең билдәле бер шарттарында кеше организмы менән микроорганизмдар араһында бәйләнеште асыҡлау, |
|||
*микробиологик диагностика ысулдарын камиллаштырыу, |
|||
*эффектлыраҡ профилактик һәм дауалаусы препараттар уйлап табыу, |
|||
*йоғошло ауырыуҙарҙы иҫкәртеү һәм юҡ итеү юлдарын табыу. |
|||
[[Категория:Биология бүлектәре]] |
13:26, 16 июль 2019 өлгөһө