Тәкфирселек битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Ук}}[[Файл:Sayyid_Qutb.jpg|мини|Сәйет Ҡотобтың ''(илл.)'' әҫәрҙәрен радикаль интерпретациялау тәкфирселектең барлыҡҡа килеүенә килтерә]]
'''Тәкфирселек''' ({{Lang-ar|تكفير}} — ''[[тәкфир]]'' + ''селек'', {{lang-ru|такфиризм}}) [[Мысыр]]ҙан килгән радикаль [[ислам]] идеологияһы, уның нигеҙе булып [[мосолмандар]]ҙы [[көфөрлөк]]тә ғәйепләү тора. Тап ошо тәкфирселектең башҡа ислам ағымдарынан төп айырмаһы булып тора ла инде. Террорсы мосолмандарҙың күбеһе тәкфирселек яҡлы, ләкин тәкфирселәр араһында көс ҡулланыуҙан ситләшеүселәр ҙә бар. Урыҫ телле әҙәбиәттә тәкфирселек яҡлыларҙы '''такфиристар''', '''такфириттар''' йәки '''такфировцы''' тип атайҙар.

== Идеологияһы ==
Тәкфирселектең нигеҙе булып тотош мосолман йәмәғәттәрен иманһыҙлыҡта ([[көфөрлөк]]) ғәйепләү тора. Тап ошо тәкфирселектең башҡа [[Исламсылыҡ|исламсы]] ағымдарҙан төп айырмаһы булып тора. Әммә [[сәләфилек]], [[Йыһат (ғазауат)|йыһатсылар]] менән билдәле бер буталсыҡ булыуға ҡарамаҫан, тәкфирселәр үрҙә телгә алынған ағымдарҙан ярайһы уҡ айырыла{{Sfn|Omar Ashour|2009}}. [[Сәләфилек|Сәләфиҙәр]] тәкфирселек кеүек шул уҡ ультра[[Консерватизм|консерватив]] мосолмандар, әммә уларҙан көс ҡулланыуҙы ҡабул итмәү менән айырыла{{Sfn|Claude Salhani|2011}}.

Роберт Бэр билдәләмәһе буйынса, «тәкфирсе» һүҙе ғәҙәттә «донъяны аҡлы-ҡаралы ғына итеп күргән» [[Сөнниҙәр|сөнни-]][[Мосолмандар|мосолмандарға]] ҡағыла: уларҙа "хаҡ мосолмандар менән кафырҙар ғына бар, аралаш төҫ юҡ, һәм уларҙың маҡсаты — [[Ҡөрьән]]гә һүҙмә-һүҙ ярашлы [[Хәлифәлек]]те тергеҙеү{{Sfn|Robert Baer|2008}}.

== Тәнҡит ==
«Тәкфирселек» исламда [[бидғәт]] тип һанала. 2005 йылда Иордания короле Ғабдулла II инициативаһы буйынса биш йөҙҙән ашыу дин белгесе һәм мосолман сәйәси лидерҙары тәкфирселекте «законһыҙ» тип иғлан иткән "Амман мөрәжәғәте"нә ҡул ҡуялар. Билдәле америка колумнисы [[Майкл Джерсон]] һүҙҙәренсә, «тәкфирселек исламдың сағылышы түгел, ә уның боҙолоуы».

== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
* [[Хәрижиҙәр]]
* [[Тәкфир]]
* [[Иман]]

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Әҙәбиәт ==
* {{Китап|автор={{не переведено|Ашур, Омар|Ashour O.||Omar Ashour}}|заглавие=The De-Radicalization of Jihadists: Transforming Armed Islamist Movements|ссылка=https://books.google.kz/books?id=h6pTaBDybKAC|издательство=[[Routledge]]|год=2009|серия=Contemporary Terrorism Studies|allpages=224|isbn=9781134012299|ref=Omar Ashour}}
* {{Китап|автор=[[Бэр, Роберт|Baer R.]]|заглавие=The Devil We Know: Dealing with the New Iranian Superpower|ссылка=https://books.google.kz/books?id=UPUUL2HgwooC|издательство=Crown/Archetype|год=2008|allpages=279|isbn=9780307449788|ref=Robert Baer}}
* {{Китап|автор={{не переведено|Хан, Гордон|Hahn G. M.||Gordon M. Hahn}}|заглавие=The Caucasus Emirate Mujahedin: Global Jihadism in Russia's North Caucasus and Beyond|ссылка=https://books.google.kz/books?id=KXWuBAAAQBAJ|издательство=McFarland|год=2014|allpages=344|isbn=9781476614953|ref=Gordon M. Hahn}}
* {{Китап|автор={{не переведено|Шойер, Майкл|Scheuer M.||Michael Scheuer}}|заглавие=Osama Bin Laden|ссылка=https://books.google.kz/books?id=EqRoAgAAQBAJ|издательство=[[Oxford University Press]]|год=2011|allpages=304|isbn=9780199753277|ref=Michael Scheuer}}
* {{Китап|автор={{не переведено|Декмеджян, Ричард|Dekmejian R. H.||Richard Dekmejian}}|заглавие=Islam in Revolution: Fundamentalism in the Arab World|ссылка=https://books.google.kz/books?id=QeVs-4lWeUIC|издательство=[[Syracuse University Press]]|год=1995|серия=Contemporary issues in the Middle East|allpages=307|isbn=9780815626350|ref=R. Hrair Dekmejian}}
* {{Китап|автор=Salhani C.|заглавие=Islam Without a Veil: Kazakhstan's Path of Moderation|ссылка=https://books.google.kz/books?id=aXC91NgCBgwC|издательство=Potomac Books, Inc.|год=2011|allpages=228|isbn=9781597977326|ref=Claude Salhani}}

== Өҫтәмә әҙәбиәт ==
* {{Китап|автор=[[Насируддин аль-Албани|аль-Албани М. Н.]], [[Ибн Баз|Ибн Баз А. А.]], [[Мухаммад ибн Салих аль-Усаймин|аль-Усаймин М. С.]]|заглавие=Фитна такфира|оригинал=فتنة التكفير|ссылка=http://d1.islamhouse.com/data/ar/ih_books/single8/ar_Fitnah_of_Takfeer.pdf|издание=второе, дополненное|место=Эр-Рияд|издательство=Дар Ибн Хузайма|год=1997|страниц=152}}
* {{Мәҡәлә|автор=Syed Saleem Shahzad|заглавие=Takfirism: a messianic ideology|ссылка=http://mondediplo.com/2007/07/03takfirism|издание=[[:en:Le Monde diplomatique|Le Monde diplomatique]]|год=July 2007}}

{{Мәҙһәбтәр}}
{{islam-stub}}
[[Категория:Исламда терроризм]]
[[Категория:Сәләфтәр]]